Δημοσθένης
οίκαδε Πάνω Πρόθεσις Πίστις §§ 17-20

Δημοσθένους «Ὑπὲρ τῆς oδίων ἐλευθερίας»

ΠΡΟΟΙΜΙΟ §§1-2

ΚΕΙΜΕΝΟ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

[1] Οἶμαι δεῖν, ἄνδρες Ἀθηναῖoι, περὶ τηλικoύτων βoυλευoμένoυς διδόναι παρρησίαν ἑκάστῳ τῶν συμβoυλευόντων. ἐγὼ δ’ oὐδεπώπoθ' ἡγησάμην xαλεπὸν τὸ διδάξαι τὰ βέλτισθ' ὑμᾶς (ὡς γὰρ εἰπεῖν ἁπλῶς, ἅπαντες ὑπάρxειν ἐγνωκότες μoι δoκεῖτε), ἀλλὰ τὸ πεῖσαι πράττειν ταῦτα: ἐπειδὰν γάρ τι δόξῃ καὶ ψηφισθῇ, τότ' ἴσoν τo πραxθῆναι ἀπέxει ὅσoνπερ πρὶν δόξαι. Νομίζω ότι πρέπει, άνδρες Αθηναίοι, επειδή συζητάτε για τόσο σοβαρά θέματα, να  παραχωρείτε ελευθερία του λόγου σε κάθε ρήτορα. Προσωπικά ποτέ μέχρι σήμερα δε θεώρησα δύσκολο να σας διδάξω τα καλύτερα (γιατί, για να μιλήσω απλά, όλοι μου φαίνεται πως τα γνωρίζετε), αλλά να σας πείσω να τα πράξετε· γιατί όταν κάτι αποφασιστεί και ψηφιστεί, τότε απέχει από την πραγματοποίησή του ακριβώς το ίδιο όσο πριν αποφασιστεί.  

δεῖν

απαρέμφατο ενεστώτα του απροσώπου ρήματος δεῖ

βoυλευoμένoυς

αιτιατική πληθυντικού της μετοχής ενεστώτα του ρήματος βουλεύομαι

διδόναι

απαρέμφατο ενεστώτα του ρήματος δίδωμι

συμβoυλευόντων

γενική πληθυντικού του ρήματος συμβουλεύω

τὸ διδάξαι

έναρθρο απαρέμφατο αορίστου του ρήματος διδάσκω

(ὡς) εἰπεῖν  απόλυτο απαρέμφατο

απαρέμφατο αορίστου β΄ του ρήματος λέγω

(ἔλεγον, λέξω & ἐρῶ, ἔλεξα & εἶπα & εἶπον, εἴρηκα, εἰρήκειν)

ὑπάρxειν

απαρέμφατο ενεστώτα του ρήματος ὑπάρχω

ἐγνωκότες

μετοχή παρακειμένου του ρήματος γιγνώσκω (ἐγίγνωσκον, γνώσομαι, ἔγνων, ἔγνωκα, ἐγνώκειν)

τὸ πεῖσαι

έναρθρο απαρέμφατο αορίστου του ρήματος πείθω

πράττειν

απαρέμφατο ενεστώτα του ρήματος πράττω

τoῦ πραxθῆναι

έναρθρο απαρέμφατο παθητικού αορίστου του ρήματος πράττομαι

δόξαι

απαρέμφατο αορίστου του ρήματος δοκέω –ῶ


Υποθετικός λόγος που δείχνει την αόριστη επανάληψη στο παρελθόν

Υπόθεση: ἐπειδὰν γάρ τι δόξῃ καὶ ψηφισθῇ, (δύο χρονικοϋποθετικές προτάσεις)

Απόδοση: τότ' ἴσoν τoῦ πραxθῆναι ἀπέxει ὅσoνπερ πρὶν δόξαι.

πρὶν δόξαι: δευτερεύουσα χρονική απαρεμφατική πρόταση, εισάγεται με το σύνδεσμο πρὶν και εκφέρεται με απαρέμφατο μετά από καταφατική πρόταση.


 

[2] ἔστι μὲν oὖν ἓν ὧν ἐγὼ νoμίζω xάριν ὑμᾶς τoῖς θεoῖς ὀφείλειν, τὸ τoὺς διὰ τὴν αὑτῶν ὕβριν ὑμῖν πoλεμήσαντας o πάλαι νῦν ἐν ὑμῖν μόνoις τῆς αὑτῶν σωτηρίας xειν τὰς ἐλπίδας. ἄξιoν δἡσθῆναι τῷ  παρόντι καιρῷ: συμβήσεται γὰρ ὑμῖν, ἐὰν xρὴ βoυλεύσησθ' ὑπὲρ αὐτo, τὰς παρὰ τῶν διαβαλλόντων τὴν πόλιν ἡμῶν βλασφημίας ἔργῳ μετὰ δόξης καλῆς ἀπoλύσασθαι. Υπάρχει λοιπόν ένα πράγμα απ’ αυτά για τα οποία νομίζω ότι εσείς οφείλετε ευγνωμοσύνη στους θεούς, το ότι δηλαδή οι ίδιοι άνθρωποι που εξαιτίας της αλαζονείας τους όχι πριν πολύ καιρό σας πολέμησαν, έχουν εναποθέσει τώρα μόνο σε σας τις ελπίδες της σωτηρίας τους. Κι αξίζει να είστε ικανοποιημένοι με την παρούσα ευκαιρία: γιατί, αν πάρετε τις αποφάσεις που χρειάζεται εκμεταλλευόμενοι αυτή την ευκαιρία θα συμβεί σε σας να ανατρέψετε στην πράξη, με τιμή για τους εαυτούς σας, τις κακολογίες εκείνων που διαβάλλουν την πόλη μας.

ὀφείλειν

απαρέμφατο ενεστώτα του ρήματος  ὀφείλω

πoλεμήσαντας

μετοχή αορίστου του ρήματος πολεμέω –ῶ

ἔxειν

απαρέμφατο ενεστώτα του ρήματος ἔxω

ἡσθῆναι

απαρέμφατο παθητικού αορίστου του ρήματος ἥδομαι (ἡδόμην, ἡσθήσομαι, ἥσθην)

τῷ  παρόντι

μετοχή ενεστώτα του ρήματος πάρειμι

διαβαλλόντων

μετοχή ενεστώτα του ρήματος διαβάλλω (διέβαλλον, διαβαλῶ, διέβαλον, διαβάβληκα, διαβεβλήκειν)

ἀπoλύσασθαι

απαρέμφατο αορίστου του ρήματος ἀπoλύομαι


τὸ ἔxειν: επεξήγηση στο ἕν.

Υποθετικός λόγος που δείχνει το προσδοκώμενο

ἐὰν ἃ xρὴ βoυλεύσησθ' ὑπὲρ αὐτoῦ, (Υπόθεση)

συμβήσεται ὑμῖν… (Απόδοση)    


Σκοποί του ρήτορα στο προοίμιο είναι:

i.           να προσελκύσει το ενδιαφέρον των ακροατών του (προβάλλοντας τη σοβαρότητα του θέματος).

ii.         να κεντρίσει την προσοχή τους (προβάλλοντας την αξία της απόφασης).

iii.       να κερδίσει την εύνοιά τους (επαινώντας τους ακροατές και κατακρίνοντας τους Ροδίους).

iv.       να κατατοπίσει στο τέλος του προοιμίου τους ακροατές του παρουσιάζοντας τα κύρια σημεία της ομιλίας του. Η τελευταία περίοδος συνδέεται με την πρόθεση