Ο Αθανάσιος Τσακάλωφ υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας. Γεννήθηκε στα Ιωάννινα, πιθανόν το 1788, και ήταν γιος του δερματέμπορου Νικηφόρου Τεκελή και της Βασιλικής, κόρης εύπορης οικογένειας. Πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Μαρουτσαία Σχολή αναγκάστηκε να ακολουθήσει τον πατέρα του στη Ρωσία. Στη συνέχεια, και αφού πρώτα άλλαξε το επώνυμο σε Τσακάλωφ, αναχώρησε για το Παρίσι για να συνεχίσει τις σπουδές του. Εκεί δραστηριοποιήθηκε στους φιλελληνικούς κύκλους και το 1809, μετείχε στην ίδρυση της μυστικής οργάνωσης "Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον". Το 1813 ο Αθ. Τσακάλωφ, που στο μεταξύ είχε επιστρέψει στη Ρωσία, γνωρίστηκε στην Οδησσό με τους Νικόλαο Σκουφά και Εμμανουήλ Ξάνθο, με τους οποίους προχώρησε το Σεπτέμβριο του 1814 στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας. Τον Ιούλιο του 1818, μετά το θάνατο του Ν. Σκουφά, ο Τσακάλωφ επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη αναλαμβάνοντας επιπλέον ευθύνες για την εξάπλωση της Εταιρείας. Λίγο αργότερα ο Αθ. Τσακάλωφ, καθώς είχε εμπλακεί στη δολοφονία του φιλικού Νικολάου Γαλάτη, κατά τη διάρκεια της αποστολής του στην Πελοπόννησο, αναγκάστηκε να καταφύγει στην Πίζα. Εκεί μύησε στη Φιλική Εταιρεία τους Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, Κωστάκη Καρατζά και το μητροπολίτη Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιο. Όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης ανέλαβε την αρχηγία της Εταιρείας ο Τσακάλωφ έσπευσε από την Πίζα να συνδράμει στον Αγώνα καθυστέρησε όμως η έλευσή του στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες καθώς ασθένησε στη Βιέννη. Λίγο αργότερα συνόδευσε τον Δημήτριο Υψηλάντη στην Ελλάδα ως υπασπιστής του, δεν ανέλαβε όμως υψηλές πολιτικές ή στρατιωτικές ευθύνες κατά τη διάρκεια του Αγώνα. Στα 1829 υπηρέτησε ως υπάλληλος του Γενικού Φροντιστηρίου και μετείχε ως πληρεξούσιος της Ηπείρου στη Δ΄ και στην Ε΄ Εθνική Συνέλευση (11 Ιουλίου - 6 Αυγούστου 1829 και 5 Δεκεμβρίου 1831 - 16 Μαρτίου 1832 αντιστοίχως). Μετά τη δολοφονία του Ιω. Καποδίστρια το 1832 ο Αθ. Τσακάλωφ αναχώρησε για τη Μόσχα όπου και έζησε μέχρι το θάνατό του το 1851.