Κατάλογος Εικόνων

Πάνω

Κάτω
Αρχική Σελίδα



Χάρτης Πλοήγησης




Οδηγίες Χρήσης


Μεγέθυνση εικόναςΠαραστατικός πίνακας των χρονικών υποδιαιρέσεων της Χαλκοκρατίας στην Ελλάδα. Η Εποχή του Χαλκού καλύπτει 1700 χρόνια περίπου (από το 2800 ή 2700 ως το 1100 π.Χ.). Πολιτισμοί της Πρώιμης και της Μέσης Χαλκοκρατίας αναπτύχθηκαν στην Ηπειρωτική Ελλάδα, τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Ακολουθεί η εμφάνιση και η ακμή του Κρητομυκηναϊκού Πολιτισμού στην ηπειρωτική Ελλάδα και στην Κρήτη καθώς και ένας ανάλογος πολιτισμός στην Κύπρο.
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσά κοσμήματα της Πολιόχνης. Ανάλογα τρωικά ευρήματα ανήκουν στον περίφημο θησαυρό του Σλήμαν.
Μεγέθυνση εικόναςΈνα από τα σπάνια αριστουργήματα της πρωτοελλαδικής μεταλλοτεχνίας: χρυσή "φιάλη" με προχοή. (Ιερουσαλήμ, Μουσείο Ισραήλ)
Μεγέθυνση εικόναςΗ Πρώιμη Χαλκοκρατία στην Ελλάδα (2800 ή 2700-1900 π.Χ.) περιλαμβάνει τρεις κυρίως πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν παράλληλα στη νοτιώτερα ηπειρωτική Ελλάδα, στις Κυκλάδες και στην Κρήτη (είναι ο Πρωτοελλαδικός Πολιτισμός, ο Πρωτοκυκλαδικός και ο Προανακτορικός). Ευρήματα ανάλογα με των τριων αυτών περιόδων της Ελληνικής Προϊστορίας έχουν έλθει στο φως σε ολόκληρη την ελλαδική περιοχή, από τη Θράκη ως την Κρήτη και από την Κύπρο ως την Κέρκυρα. Στον χάρτη σημειώνονται τα κυριώτερα κέντρα των τριων ανεξάρτητων τοπικών πολιτισμών.
Μεγέθυνση εικόναςΈνα θαυμάσιο δείγμα μεταλλοτεχνίας του Πρωτοελλαδικού Πολιτισμού. Χρυσό αγγείο από την Εύβοια (Αθήναι, Μουσείο Μπενάκη). Τα αγγεία αυτού του είδους σπανίζουν στην αρχική τους μορφή, γιατί όπως όλα τα μετάλλινα αντικείμενα ξαναχύνονταν σε νέα σχήματα, ανάλογα με τις ανάγκες και την πρόοδο της τεχνικής.
Μεγέθυνση εικόναςΠήλινο σκεύος, χαρακτηριστικό του πολιτισμού της Κέρου-Σύρου (ίσως πρόκειται για κάτοπτρο). Στον κατάκοσμο πυθμένα παριστάνεται, ανάμεσα σε σπειροειδή μοτίβα, η σχηματική μορφή ενός πλοίου. (Αθήναι, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσή ψήφος σε σχήμα βατράχου με λεπτή κοκκίδωση, από τον θολωτό τάφο της Κουμάσας (Μεσαρά).
Μεγέθυνση εικόναςΧάρτης της Μεσοελλαδικής Περιόδου της Χαλκοκρατίας που καλύπτει τη νοτιώτερα ηπειρωτική Ελλάδα με τους ερευνημένους οικισμούς και εκείνους που έχουν απλώς επισημανθεί από την Αρχαιολογία. Οι τρεις αιώνες της Μεσοελλαδικής Εποχής (1900-1600 π.Χ. περίπου) αντιστοιχούν με την Μεσοκυκλαδική, την Παλαιοανακτορική της Κρήτης και με ένα τμήμα της Νεοανακτορικής. Ο πολιτισμός του ηπειρωτικού χώρου (ο Μεσοελλαδικός), παρουσιάζει, σε αντίθεση με τον Πρωτοελλαδικό της τρίτης χιλιετίας π.Χ., γενική κάμψη και στασιμότητα. Υπάρχουν βέβαια πολλοί συνοικισμοί (όπως φαίνεται στο χάρτη) αλλά κανένα σημαντικό κέντρο. Μια βαθειά αλλαγή σημειώνεται και η χώρα επανέρχεται στην κλειστή οικονομία.
Μεγέθυνση εικόναςΠολύχρωμη παράσταση πλοίων σε μεσοελλαδικό αγγείο της Ιωλκού. Η τεχνοτροπία είναι χαρακτηριστική του τέλους των Μεσοελλαδικών χρόνων, ακριβέστερα της μεταβάσεως προς την Υστεροελλαδική, τη Μυκηναϊκή δηλαδή περίοδο. Θαυμάσια παραδείγματα της φάσεως αυτής έδωσαν οι Μυκήνες, η Θήρα και οι Κυκλάδες γενικότερα. Από ιστορική άποψη σημασία έχει η παράσταση που δείχνει πολύκωπα πλοία στη σειρά. (Μουσείο Βόλου)
Μεγέθυνση εικόναςΚατά τη δειάρκεια των ανασκαφών του 1974 ήρθε στο φως η ιστορικής σημασίας μικροσκοπική αυτή ζωφόρος,που ήταν ζωγραφισμένη στους τοίχους του δωματίου 5 της Δυτικής Οικίας στο Ακρωτήρι, η οποία απεικονίζει μια εκστρατεθτική αποστολή. Στο επάνω τμήμα της μικρογραφίας εικονίζεται η δεύτερη πόλη και πολεμικά πλοία, μεταξύ των οποίων και η ναυαρχίδα. Στο κάτω: η υπόλοιπη πόλη και ο τρίτος στόλος. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΤο ηφαίστειο της Θήρας κατά την έκρηξη του 1926. Πυκνός καπνός αναδίδεται από τον κρατήρα της Νέας Καμένης. Εμπρος και κάτω η σημερινή Θήρα (τα Φηρά). Αριστερά διακρίνεται το Ακρωτήρι όπου οι πρόσφατες ανασκαφές έφεραν στο φως τον συνοικισμό που είχε κάποτε ακμάσει στην προϊστορική Θήρα. Σε αυτή την περιοχή, εδώ και 35 αιώνες, μια καταστροφική έκρηξη του ηφαιστείου εξαφάνισε τον περίλαμπρο Μινωικό πολιτισμό.
Μεγέθυνση εικόναςΚατά τις πρόσφατες ανασκαφές στο Ακρωτήρι της Θήρας ήλθαν στο φως μερικές ωραιότατες τοιχογραφίες. Επάνω: η τοιχογραφία της Ανοίξεως από το δωμάτιο Δ2. Οι κορυφές και οι πλαγιές ηφαιστειογενών βράχων καλύπτονται από κόκκινους κρίνους, άλλους μισανοιγμένους και άλλους σε πλήρη άνθηση. Παιχνιδιάρικα γεμάτα ζωή χελιδόνια χαριεντίζονται και φιλιούνται παίζοντας στον αέρα. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΗ τοιχογραφία του ψαρά που κρατάει δύο ορμαθούς σκουμπριά είχε διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση όταν βρέθηκε, μαζί με μια άλλη τοιχογραφία όμοιου ψαρά, στη βορειοανατολική γωνία του δωματίου 5 της Δυτικής Οικίας στο Ακρωτήρι. Αποτελεί το παλαιότερο δείγμα πλήρους γυμνότητος στην κρητομυκηναϊκή τέχνη. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΗ χρυσή εποχή του Μινωϊκού Πολιτισμού είχε διάρκεια τριων περίπου αιώνων, από το 1700 ως το 1450 π.Χ. Η ειρήνη και η ευημερία που επικρατούσαν σε αυτή την περίοδο στην κεντρική και ανατολική Κρήτη επέτρεψαν την ανάπτυξη μεγάλων οικισμών γύρω από τα ανακτορικά κέντρα. Στον χάρτη σημειώνονται οι κύριοι χώροι της μεγαλονήσου, όπου η αρχαιολογική έρευνα έφερε στο φως τα λείψανα του πρώτου υψηλής στάθμης ευρωπαϊκού πολιτισμού, που φωτίζουν την ιστορία των νεοανακτορικών χρόνων.
Μεγέθυνση εικόναςΠροσόψεις μινωϊκών σπιτιών επάνω σε πλακίδια από φαγεντιανή. Παρόλο που έχουν ύψος μόλις τριων ως πέντε εκατοστών δίνουν μια εικόνα της αρχιτεκτονικής των ιδιωτικών κατοικιών της Κνωσού. Είναι πολυόροφες με τοίχους κτισμένους από πέτρα, στρώματα πηλού και ξηλοδεσιές. Δεν υπάρχουν παράθυρα στο ισόγειο, ακριβώς όπως και στα ανάκτορα. Τα πλακίδια αποτελούν ίσως ενθέματα κιβωτιδίου με παράσταση πόλεως και κυνηγιού. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσοί διακόσμητοι διπλοί πελέκεις, σύμβολα της μινωϊκής θρησκείας, αφιερώματα στο ιερό σπήλαιο του Αρκαλοχωρίου. Τα αντικείμενα καταπλακώθηκαν από τους βράχους της οροφής του σπηλαίου που γκρεμίσθηκε κατά το σεισμό του 1600 π.Χ. περίπου. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΟι σφραγιδόλιθοι είναι από τα θαυμαστά έργα της νεοανακτορικής τέχνης. Οι μινωίτες φιλοτεχνούσαν σε σκληρή πέτρα ανάγλυφες μικροσκοπικές μορφές σε διάφορα κινητικά θέματα. Επάνω: χρυσόδετος σφραγιδόλιθος από χαλκηδόνιο με παράσταση λιονταριού και δαμαστών. Στο μέσον: χρυσό δακτυλίδι με λατρευτική παράσταση. Κάτω: χρυσόδετος σφραγιδόλιθος από κύανο. Έχει παράσταση θεού ή ήρωος με λιοντάρι. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΠήλινο ειδώλιο λατρευτού θεότητος με εγχειρίδιο από το "ιερό κορυφής" του Πετσοφά της ανατολικής Κρήτης (τέλος της Προανακτορικής περιόδου και αρχή της Παλαιοανακτορικής, γύρω στον εικοστό αιώνα π.Χ.).Λόφοι και βουνά αποτελούσαν για τους Μινωίτες τόπους λατρείας της θεότητος. Εκεί ανέβαιναν οπι πιστοί με τις συμβολικές προσφορές τους για προσκύνημα και δεήσεις. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΠαλαιοανακτορικός πίθος καμαραϊκού ρυθμού από τη Φαιστό. Στο αγγείο, ύψους 50 εκ., υπάρχει διακοσμητικό θέμα που παριστάνει μεγάλο ψάρι να πιάνεται σε δίκτυ. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΈνα αριστούργημα μινωικής τέχνης. Ρυτό εξαιρετικό περίτεχνο από ορεία κρύσταλλο που βρέθηκε στο θησαυροφυλάκιο του ιερού του ανακτόρου της Ζάκρου μαζί με άλλα τελετουργικά σκεύη (1500-1450 π.Χ.). Ο κρυστάλλινος τορνευτός δακτύλιος του λαιμού έχει διακοσμηθεί με επίχρυση φαγεντιανή. Οι κρυστάλλινες πέρλες της λαβής συγκρατούνται με ορειχάλκινο σύρμα. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΗ μινωική Κρήτη είχε άμεση επικοινωνία δια θαλάσσης με ολόκληρη της Ανατολική Μεσόγειο. Τα καράβια της θαλασσοκράτειρας έφθαναν στην Αίγυπτο, στα συροπαλαιστινιακά λιμάνια, στη Μικρά Ασία, στα νησιά του Αιγαίου και στον ηπειρωτικό ελλαδικό χώρο. Φόρτωναν τα περιζήτητα στις αγορές της Εγγύς Ανατολής προϊόντα των μινωικών εργαστηρίων και μετέφεραν από τις ξένες χώρες πρώτες ύλες. Στο χάρτη σημειώνονται οι επικοινωνίες της μινωικής Κρήτης μεταξύ 2000 και 1400 π.Χ. με τα μεγάλα κέντρα της εποχής στο Αιγαίο, στην Ανατολή, την Αίγυπτο και τη Φοινίκη.
Μεγέθυνση εικόναςΕμπορικές ανταλλαγές και πολιτιστικές σχέσεις είχαν αναπτυχθεί ανάμεσα στην Κρήτη και τα μεγάλα κέντρα της Ανατολής. Στη Μεσοποταμία έφθαναν μινωικά εμπορεύματα. Στον θολωτό πάλθ τάφο του Πλατάνου της Μεσαράς βρέθηκε βαβιλιωνιακός σφραγιδόλιθος της δυναστείας του Χαμμουραμπί. Στη μία όψη (επάνω) εμφανίζεται η θεά Ιστάρ και στην άλλη (κάτω) θεός ή δυνάστης. (Μουσείο Ηρακλείου)
Μεγέθυνση εικόναςΣτο ανατολικό άκρο της Κρήτης, πλάι ακριβώς στον μικρό κόλπο της Ζάκρου, βρέθηκε το τέταρτο ανάκτορο. Η μινωική πολιτεία απλώνεται επάνω σε δύο λοφίσκους στην άκρη μιας στενής κοιλάδος με ελαιώνες και περιβόλια. Οι έρυνες απέδειξαν ότι η Ζάκρος υπήρξε σπουδαία ναυτική βάση και είχε αναπτύξει στενές εμπορικές σχέσεις με την Ανατολή και με την Αίγυπτο. Στο λιμάνι της ξεφορτώνονταν οι πρώτες ύλες από το εξωτερικό. Από εκεί γίνονταν και οι εξαγωγές των προϊόντων της μινωικής βιοτεχνίας στις ξένες αγορές (αποκλειστική αερογραφία).
Μεγέθυνση εικόναςΟι ΙΔ' και ΙΓ' π.Χ. αιώνες αποτελούν την κορυφαία φάση της μυκηναϊκής αναπτύξεως. Όπως φαίνεται από το χάρτη, ο κεντρικός ελλαδικός χώρος από τις Βόρειες Σποράδες ως τα Επτάνησα και από τα Κύθηρα ως τη Βόρεια Θεσσαλία είναι πυκνά κατοικημένος. Γύρω από τα μμυκηναϊκά ανάκτορα της Μεσσηνίας, της Αργολίδος, της Αττικής, της Βοιωτίας, της Ιωλκού σφύζει η ζωή. Συγκέντρωση συμπαγούς πληθυσμού παρατηρείται και στη Λοκρίδα, στην Εύβοια, στην ορεινή Αχαϊα και στην Λακωνία. Είναι η εποχή της εσωτερικής πολιτικής και οικονομικής ακμής και της εξαπλώσεως των Μυκηναίων.
Μεγέθυνση εικόναςΧάρτης της Ελλάδος κατά τη Μέση Χαλκοκρατία. Είναι η περίοδος του Μεσοελλαδικού, του Μεσοκυκλαδικού και του Παλαιοανακτορικού Πολιτισμού. Κατά τους αιώνες της Μέσης Χαλκοκρατίας οι οικισμοί του κυρίως ελλαδικού χώρου περιορίζονται, στις Κυκλάδες παρατηρείται στασιμότητα, ενώ στην Κρήτη αρχίζει η άνθηση του Μινωικού Πολιτισμού.
Μεγέθυνση εικόναςΔιάδημα από το περίβολο Α (ΙΣΤ' π.Χ. αιώνας). Σύνθεση χρυσών ελασμάτων που ίσως κοσμούσαν την σαρκοφάγο του βασιλικού νεκρού.
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσό δακτυλίδι από τον ταφικό περίβολο Α των Μυκηνών. Στη σφενδόνη του έχει χαραχθεί σκηνή κυνηγιού.
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσή σφραγιστική ψήφος σε σχήμα πεπιεσμένου κυλίνδρου με παράσταση ηρώος που αγωνίζεται εναντίον λιονταριού. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΧάλκινο ειδώλιο νέου με μινωική αμφάνιση και ενδυμασία, ελλαδικού όμως χαρακτήρος. Περίεργη είναι η θέση των χεριών. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι ο νέος κρατούσε ανάμεσα στις παλάμες πεταλούδα ή τζιτζίκι. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσή χάνδρα περιδεραίου με ανάγλυφη παράσταση γρυπός από θολωτό τάφο της Πύλου (γύρω στο 1400 π.Χ.).
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσός ταύρος από εξάρτημα περιδεραίου. Βρέθηκε σε λαξευτό τάφο των Μυκηνών του ΙΕ' π.Χ. αιώνος. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΧρυσό ποτήρι από το θολωτό τάφο του Βαφειού της Λακωνικής με παράσταση συλλήψεως ταύρου. Διακρίνεται το ζώο που αιχμαλωτίζεται σε σκοινένια δίκτυα στημένα ανάμεσα στα δένδρα.
Μεγέθυνση εικόναςΠυκνές και ζωηρές εμπορικές συναλλαγές και εκπολιτιστικές επαφές είχαν αναπτύξει οι Αχαιοί κατά τον ΙΔ' και ΙΓ' π.Χ. αιώνα με ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Όπως φαίνεται και στο χάρτη τα μυκηναϊκά κέντρα επικοινωνούσαν με την μικρασιατική παραλία από την Τροία ως την Αλικαρνασσό, με την Κρήτη, την Ρόδο, με τις συροπαλαιστινιακές ακτές και την Αίγυπτο. Οι επαφές με τη Δυτική Μεσόγειο διακόπτονται στα μέσα του ΙΓ' π.Χ. αιώνος εξαιτίας της καθόδου βορείων φυλών στη Σικελία.
Μεγέθυνση εικόναςΑπό τον ΙΔ' π.Χ. αιώνα αρχίζει ο εκρηκτικός επεκτατισμός του μυκηναϊκού κόσμου έξω από τον ηπειρωτικό κορμό της αχαϊκής ηγεμονίας, που ορίζεται στο χάρτη από ένα τετράπλευρο με διακεκομμένες γραμμές. Στα Δωδεκάνησα και την Κρήτη πυκνώνουν οι εγκαταστάσεις των Αχαιών, στη Μ. Ασία δημιουργούνται ανθούσες αποικίες και στην Κύπρο οργανωμένοι εμπορικοί σταθμοί. Οι Μυκηναϊκές επιδράσεις και εμπορικές σχέσεις φτάνουν ως τη νότια Ιταλία, τις συροπαλαιστινιακές ακτές και την Αίγυπτο.
Μεγέθυνση εικόναςΟι αναστατώσεις που σημειώθηκαν στο χώρο της Αν. Μεσογείου οδήγησαν τελικά στη διάλυση της μυκηναϊκής πολιτικής και οικονομικής οργανώσεως. Η εσωτερική δομή αλλάζει. Μαρασμός και εγκατάλειχη στην ηπεριωτική μυκηναϊκή Ελλάδα (το τετράγωνο με τις διακεκομμένες γραμμές στο χάρτη). Μεταναστευτικό κύμα εκδηλώνεται προς την Ανατολή. Εν τω μεταξύ όμοροι πληθυσμοί μετακινούνται προς τα κενά. Οι εκπατριζόμενοι Αχαιοί δημιουργούν νέους οικισμούς στην Κρήτη, στη Ρόδο, στη ΝΔ Μ. Ασία, στην Κύπρο. Στα μέσα του ΙΑ' π.Χ. αιώνα ολοκληρώνεται η παρακμή του μυκηναϊκού κόσμου.
Μεγέθυνση εικόναςΤο αγωνιστικό πνεύμα αποτελούσε το κυριότερο χαρακτηριστικό του βίου των Αχαιών από τους πρώτους ακόμα μυκηναϊκούς αιώνες. Η ράφη των πολυφημισμένων ξιφών των μυκηναϊκών τάφων ήταν κατακόσμητη με σκηνές πολέμων, οπλομαχιών, κυνηγιών κτλ. Στο εγχειρίδιο από τον ταφικό περίβολο Α των Μυκηνών (ΙΣΤ' π.Χ. αιώνας) εικονίζονται άνδρες ντυμένοι με περιζώματα και οπλισμένοι με ασπίδες, τόξα και ακόντια να κυνηγούν λιοντάρια. Ένας κυνηγός έχει καταβληθεί από τα θηρία. Η παράσταση έχει φιλοτεχνηθεί επάνω σε λεπτή μπρούντζινη λάμα. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΣύλληψη άγριων ταύτων. Λεπτομέρεια της σκηνής. Ο κυνηγός κατέφυγε στην παγίδευση του ταύρου με το τέχνασμα του θηλυκού ζώου. Ενώ ο ταύρος ερωτοτροπεί αμέριμνος, ο κυνηγός τον αιχμαλωτίζει περνώντας στο πίσω πόδι του μια σχοινένια θηλιά. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΣκηνή θρσκευτική από χρυσό δακτυλίδι της Τίρυνθος. Η θεά κάθεται σε πρυσσόμενο κάθισμα και αναπαύεται σε υποπόδιο. Πίσω από τη θεά διακρίνεται ένα πουλί, ίσως γεράκι, και μπροστά θυμιατήριο. Τέσσερες δαίμονες πλησιάζουν κρατώντας πρόχους γεμάτες ίσως από την παραγωγή του νέου τρύγου. (Αθήνα, Εθν. Αρχ. Μουσείο)
Μεγέθυνση εικόναςΑναπαράσταση της πολυκόσμητης αίθουσας του ανακτόρου της Πύλου. Στο κέντρο η μεγάλη κυκλική εστία κτισμένη ανάμεσα σε τέσσερις κίονες. Στη μέση της δεξιάς πλευράς της αίθουσας βρισκόταν ο θρόνος επάνω σε χαμηλό κτιστό βάθρο. Πλούσιες τοιχογραφίες στολίζουν τους τοίχους. Ζωηρή διακόσμηση υπήρχε επίσης στην οροφή και στο δάπεδο. (Αναπαράσταση από τον Piet de Jong)
Μεγέθυνση εικόναςΗ παρακμή του μυκηναϊκού κόσμου συμπίπτει με την κάθοδο των "Λαών της Θαλάσσης" που σάρωσαν τις χώρες της Εγγύς Ανατολής. Τα εμπορικά κέντρα αφανίσθηκαν. Βαρύς υπήρξε ο αντίκτυπος για τους Αχαιούς. Η γέφυρα επικοινωνίας Αιγαίου - Ανατολής δεν υπάρχει πια. Η διακίνηση των εμπορευμάτων έχει αποδιοργανωθεί, τα ανάκτορα δεν είναι σε θέση να συντονίσουν την παραγωγική και εμπορική δραστηριότητα. Στην ηπειρωτική Ελλάδα ο πληθυσμός αραιώνει, όπως φαίνεται από τον χάρτη. Οι Αχαιοί εγκαταλείπουν τον τόπο τους. Αρχίζει η περίοδος της διασποράς.