Ο Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης γης Αιγύπτου κυρός Ιάκωβος. (1803-1865).
(Πατριαρχείο Αλεξανδρείας).

Ο Ιάκωβος Νικολάου ή Παγκώστας γεννήθηκε το 1803 στην Πάτμο. Εκάρη μοναχός στην Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Πάτμου. Το 1823 χειροτονήθηκε Διάκονος. Το 1832 μετέβη στην Κωνσταντινούπολη. Προσελήφθη στην υπηρεσία του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Μελετίου, του οποίου διετέλεσε γραμματέας. Στις 20 Νοεμβρίου 1832 εξελέγη μητροπολίτης Κασσανδρείας. Η εκλογή του κατόπιν Πατριαρχικής αδείας πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη από τους Μητροπολίτες Θεσσαλονίκης Μελέτιο, Βοδενών Ιωακείμ, Νύσσης Ιωσήφ και τους Επισκόπους Καμπανίας Γρηγόριο και Πολυανής Άνθιμο. Στις 21 Νοεμβρίου 1832 χειροτονήθηκε στον βαθμό του Επισκόπου στον Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης. Η χειροτονία τελέστηκε από τους ανωτέρω Αρχιερείς, οι οποίοι συμμετείχαν στην εκλογή του. Από το 1835 μέχρι το 1836 διετέλεσε τοποτηρητής της Μητροπόλεως Σερρών. Τον Ιούνιο του 1846 εξελέγη Μητροπολίτης Σερρών. Στις 11 Οκτωβρίου 1860 εξελέγη Μητροπολίτης Κυζίκου. Στις 24 Μαΐου 1861 εξελέγη Πατριάρχης Αλεξανδρείας. Προσβληθείς από οξεία αποπληξία εκοιμήθη στην Πάτμο στις 30 Δεκεμβρίου 1865.