Μητρόπολη Σάρδεων

Προσωπική ιστοσελίδα Μάρκου Μάρκου
Αρχική σελίδα

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΑΡΔΕΩΝ

Σάρδεις: (τουρκ. Sart). Αρχαία πόλη της Μικράς Ασίας, πρωτεύουσα της Λυδίας. Είναι χτισμένη στους πρόποδες του όρους Τμώλος (σημερινό Μποζ νταγ). Η ιστορία των Σάρδεων χάνεται στα βάθη της μυθολογίας. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο η περιοχή των Σάρδεων κατοικήθηκε από τους Ηρακλείδες μετά τον Τρωικό πόλεμο. Η δυναστεία των Ηρακλειδών βασίλεψε στη Λυδία μέχρι το 680 π.Χ. όταν ο Γύγης σκότωσε τον τελευταίο βασιλιά της Κανδαύλη και ίδρυσε τη δυναστεία των Μερμναδών. Το 547 π.Χ. μετά την ήττα του Κροίσου οι Σάρδεις πέρασαν στην κυριαρχία των Περσών. Στη συνέχεια το 334 π.Χ. η πόλη παραδόθηκε στον Μέγα Αλέξανδρο ενώ το 133 π.Χ. πέρασε στην κυριαρχία των Ρωμαίων. Κατά τη Βυζαντινή εποχή οι Σάρδεις συνέχιζαν να είναι σημαντική πόλη. Στον "Συνέκδημο του Ιεροκλέους" (6ος αιώνας μ.Χ.) αναφέρονται στην 1η θέση μεταξύ των 23 πόλεων της Επαρχίας Λυδίας. Η πόλη παρήκμασε μετά τον 14ο αιώνα μ.Χ. και περιέπεσε σε αφάνεια. Σήμερα είναι ένα μικρό χωριό.

Σάρδεων μητρόπολη: Πολύ νωρίς διαδόθηκε ο χριστιανισμός στις Σάρδεις καθώς η πόλη αναφέρεται στην Αποκάλυψη του Ιωάννου ως μία των επτά Εκκλησιών της Μικράς Ασίας. Οι Σάρδεις αναδείχθηκαν σε Μητρόπολη της Επαρχίας Λυδίας. Στη δικαιοδοσία της Μητροπόλεως αυτής, η οποία κατείχε την 6η θέση μεταξύ των Μητροπόλεων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ανήκαν περίπου 25 Επισκοπές. Στα μέσα του 14ου αιώνα η περιοχή των Σάρδεων ερημώθηκε και η διοίκηση της Μητροπόλεως δόθηκε στον Μητροπολίτη Φιλαδελφείας. Εφεξής και καθ' όλη την Οθωμανική περίοδο η Μητρόπολη Σάρδεων παραμένει εντός της Μητροπόλεως Φιλαδελφείας και ακολουθεί την ιστορία της.
Μετά τον Μικρασιατικό πόλεμο και την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, στις 13 Μαρτίου 1924 με απόφαση της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποκαταστάθηκε στις εν ενεργεία Μητροπόλεις η Μητρόπολη Σάρδεων, η οποία είχε συγχωνευθεί με τη Μητρόπολη Φιλαδελφείας. Στις 17 Οκτωβρίου 1928 δόθηκε στον Μητροπολίτη Σάρδεων ο τίτλος του "υπερτίμου και εξάρχου πάσης Λυδίας" ο δε Μητροπολίτης Φιλαδελφείας περιορίστηκε εφεξής στον τίτλο του "υπερτίμου και εξάρχου Λυδίας".

Η Μητρόπολη Σάρδεων περιλαμβάνει τους κατωτέρω οικισμούς (οι οποίοι ανήκαν στη Μητρόπολη Φιλαδελφείας πριν το 1924):
α) Σαλιχλί (Salihli)
β) Πιτσερλί (Biçerli)
γ) Τατάρι (Tatarislâm)
δ) Τεπετζίκι (Pazarköy) από τη σημερινή Επαρχία Salihli (Υρκανίδος) του Νομού Manisa (Μαγνησίας).

Επισκοπικός κατάλογος (υπό σύνταξη).

ΥΠΟ ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ
Βαρλαάμ Κούζα	Μάρτιος 1826-1832	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	περ. 1790-1832
Μελέτιος	20 Ιανουαρίου 1834-4 Απριλίου 1865	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	1776-1865
Καλλίνικος Ντίμα	21 Δεκεμβρίου 1874-22 Μαρτίου 1879	Από Πρεσβύτερος	Εις Χουσίων	1834-1887
Μιχαήλ Κλεόβουλος	15 Ιουλίου 1901-23 Φεβρουαρίου 1918	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	1850-1918
Γερμανός Αθανασιάδης	16 Μαρτίου 1924-3 Μαρτίου 1945	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	1885-1945
Μάξιμος Τσαούσης	16 Ιουνίου 1946-30 Δεκεμβρίου 1986	Από Πρεσβύτερος	Κοίμηση	1914-1986
Ευάγγελος Κουρούνης	8 Οκτωβρίου 2020-σήμερα	Από Νέας Ιερεσέης		γεν. 1961

Χάρτης της Μητροπόλεως Σάρδεων.

Αρχείο Kmz με τους οικισμούς της Μητροπόλεως Σάρδεων.

Από την Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού, πληροφορίες για τη Μητρόπολη Σάρδεων:

Αναγραφές στα Τακτικά. (Jean Darrouzès, A.A. Notitiae Episcopatuum Ecclesiae Constantinopolitanae, Texte Critique, Introduction et Notes, Institut Français d' Études Byzantines, Paris 1981).

ΤΑΚΤΙΚΟ	ΘΕΣΗ
Τακτικό 1 Επιφανίου αρχιεπισκόπου Κύπρου έκθεσις πρωτοκκλησιών πατριαρχών τε και μητροπολιτών Ζ΄ αιών	στ΄ Επαρχία Λυδίας μητρόπολις Σάρδεων έχει υπ' αυτήν πόλεις ήτοι επισκοπάς κστ΄, οίον 1 τον Φιλαδελφείας 2 τον Τριπόλεως 3 τον Θυατείρων 4 τον Ελαίας 5 τον Σεττών 6 τον Αυρηλιουπόλεως 7 τον Γόρδου 8 τον Σάλων 9 τον Σιλάνδου 10 τον Μαιονίας 11 τον Απόλλωνος Ιερού 12 τον Υρκανίδος 13 τον Μουστίνης 14 τον Ακρασού 15 τον Απολλωνιάδος 16 τον Ατταλείας 17 τον Βάγης 18 τον Βλάνδου 19 τον Μεσοτυμόλου 20 τον Ιεροκαισαρείας 21 τον Δάλδης 22 τον Κερασέων 23 τον Στρατονικείας 24 τον Γαβάλων <Ταβάλων> 25 τον Σατάλων 26 τον Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 2 Τάξις προκαθεδρίας Μητροπολιτών Η΄-Θ΄ αιώνες	ΣΤ΄ Επαρχία Λυδίας ο Σάρδεων 1 ο Φιλαδελφείας 2 ο Τριπόλεως 3 ο Θυατείρων 4 ο Σεττών 5 ο Αυρηλιουπόλεως 6 ο Γόρδων 7 ο Τράλλων 8 ο Σάλων 9 ο Σιλάνδου 10 ο Μαιονίας 11 ο Απόλλωνος Ιερού 12 ο <Υ>ρκανίδος 13 ο Μουστίνης 14 ο Ακρασού 15 ο Απολλωνιάδος 16 ο Ατταλείας 17 ο Βάγης 18 ο Β[α]λάνδου 19 ο Μεσοτυμόλου 20 ο Ιεροκαισαρείας 21 ο Δάλδης 22 ο Στρατονικείας 23 ο Κερασέων 24 ο <Σ>αττάλων 25 ο Γαβάλων <Ταβάλων> 26 ο Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 3 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών, μητροπολιτών και αυτοκεφάλων Τέλη Η΄ - Αρχές Θ΄ αιώνος	Ζ΄ Επαρχία Λυδίας έχεις πόλεις κστ΄ α΄ Σάρδεις μητρόπολις β΄ ο Φιλαδελφείας γ΄ ο Τριπόλεως δ΄ ο [Λάμπης] Θυατείρων> ε΄ ο Σεττών στ΄ ο Αυρηλιουπόλεως ζ΄ ο Γόρδων η΄ ο Τράλλεως θ΄ ο Σάλων ι΄ ο Σιλάνδου ια΄ ο Μαιονίας ιβ΄ ο Απόλλωνος Ιερού ιγ΄ ο Ορκανίδος ιδ΄ ο Μουστίνης ιε΄ ο <Α>κρασού ιστ΄ ο Απολλωνιάδος ιζ΄ ο Ατταλείας ιη΄ ο Βάγης ιθ΄ ο Βλάνδου κ΄ ο Μεσοτυμόλου κα΄ ο Ιεροκαισαρείας κβ΄ ο Δάλδης κγ΄ ο Κ<ε>ρασέων κδ΄ ο Σατταλαίων κε΄ ο Γαβάλων κστ΄ ο Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 4 Τάξις προκαθεδρίας των οσιωτάτων πατριαρχών. Τάξις προκαθεδρίας μητροπολιτών και αυτοκεφάλων και επισκόπων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον ταύτης της θεοφυλάκτου και βασιλίδος πόλεως Θ΄ αιών	ΣΤ΄ Επαρχία Λυδίας ο Σάρδεων 1 ο Φιλαδελφείας 2 ο Τριπόλεως 3 ο Θυατείρων 4 ο Σεττών 5 ο Αυρηλιουπόλεως 6 ο Γόρδων 7 ο Τράλλεων 8 ο Σάλων 9 ο Σιλάνδου 10 ο Μαιονίας 11 ο Απόλλωνος Ιερού 12 ο Υρκανίδος 13 ο Μουστίνης 14 ο Ακρασού 15 ο Απολλωνιάδος 16 ο Ατταλείας 17 ο Βάγης 18 ο Βλάνδου 19 ο Μεσοτυμόλου 20 ο Ιεροκαισαρείας 21 ο Δάλδης 22 ο Στρατονικείας 23 ο Κερασέων 24 ο Σατάλων 25 ο Γαβάλων 26 ο Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 5 Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου πόλεως Θ΄ αιών	επαρχία Λυδίας στ΄ ο Σάρδεων
Τακτικό 6 Τάξις ονομάτων των οσίων μητροπολιτών Θ΄ αιών	στ΄ επαρχία Λυδίας, ο Σάρδεων έχει πόλεις κστ΄
Τακτικό 7 Νικολάου πατριάρχου του παλαιού (Μυστικού) Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	ΣΤ΄ τη Σάρδεων της Λυδίας α΄ ο Φιλαδελφείας β΄ ο Τριπόλεως γ΄ ο Θυατείρων δ΄ ο Σεττών ε΄ ο Αυρηλιουπόλεως στ΄ ο Γόρδου ζ΄ ο Τράλλων η΄ ο Σάλων θ΄ ο Σιλάνδου ι΄ ο Μαιονίας ια΄ ο Απόλλωνος Ιερού ιβ΄ ο Υρκανίδος ιγ΄ο Μοστήνης ιδ΄ ο Ακρασού ιε΄ ο Απολλωνιάδος ιστ΄ ο Ατταλείας ιζ΄ ο Βάγης ιη΄ ο Βλανδέων ιθ΄ ο Ιεροκαισαρείας κ΄ ο Δάλδεων κα΄ ο Στρατονικείας κβ΄ ο Κερασσέων κγ΄ ο Σατάλων κδ΄ ο Γαβάλων κε΄ ο Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 8 Αι μητροπόλεις. Τάξις των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως Ι΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις επαρχίας Λυδίας ο Σάρδεων (κζ΄)
Τακτικό 9 Εισί δε και όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι ΙΒ΄ αιών	ΣΤ΄ τη Σάρδεων της Λυδίας α΄ ο Φιλαδελφείας β΄ ο Τριπόλεως γ΄ ο Θυατήρων δ΄ ο Σετών ε΄ ο Αυρηλιουπόλεως στ΄ ο Γόρδου ζ΄ ο Τράλλων η΄ ο Σάλων θ΄ ο Σιλανδού ι΄ ο Μαιονίας ια΄ ο Απόλλωνος Ιερού ιβ΄ ο Υρκανίδος ιγ΄ ο Μουστήνης ιδ΄ ο Ακαρασού ιε΄ ο Απολλωνιάδος ιστ΄ ο Ατταλείας ιζ΄ ο Βάγης ιη΄ ο Βλάνδεων (ο Μεσοτυμόλου) ιθ΄ ο Ιεροκαισαρείας κ΄ ο Δάλδεων κα΄ ο Στρατονικείας κβ΄ ο Κερασέων κγ΄ ο Σατάλων κδ΄ ο Γαβάλων κε΄ ο Ερμοκαπηλείας
Τακτικό 10 Όσοι εκάστη μητροπόλει υπόκεινται θρόνοι. Τάξις προκαθεδρίας των υπό τον αποστολικόν θρόνον Κωνσταντινουπόλεως τελούντων μητροπολιτών και των υπ αυτούς επισκόπων ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	ΣΤ΄ τη Σάρδεων της Λυδίας α΄ ο Φιλαδελφείας (1) β΄ ο Τριπόλεως (2) γ΄ ο Θυατείρων (3) δ΄ ο Σετών ήτοι ο Μαγιδίας (4) ε΄ ο Αυρηλιουπόλεως ήτοι ο Περικώμης (5) στ΄ ο Γόρδου (6) ζ΄ ο Τράλλεων (7) η΄ ο Σάλων (8) θ΄ ο Σιλάνδου (9) ι΄ ο Μαιονίας ήτοι Οψικίου (10) ια΄ ο Απόλλωνος Ιερού ήτοι Αετού (11) ιβ΄ ο Υρκανίδος ήτοι του Μύρωνος (12) ιγ΄ο Μουστίνης ήτοι ο Υρτακώμεως (13) ιδ΄ ο Ακαρασού ήτοι ο Λιπάρων (14) ιε΄ ο Απολλωνιάδος (15) ιστ΄ ο Δάλδεων ή Υαλέων ιζ΄ ο Ατταλείας (16) ιη΄ ο Βάγης (17) ιθ΄ ο Γαυδείας ήτοι Τρακούλων κ΄ ο Βλάνδεων ήτοι Μεσοτυμόλου (18) κα΄ ο Ιεροκαισαρείας (19) κβ΄ ο Κερασέων ο Δάλδεων (20) κγ΄ ο Στρατονικείας ήτοι ο Καλάμου (21) ο Κερασέων (22) κδ΄ ο Σατάλων ήτοι ο Κερασέων (23) κε΄ ο Γαβάλων (24) κστ΄ ο Ερμοκαπηλείας (25)
Τακτικό 11 Αι μητροπόλεις ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις ο Σάρδεων
Τακτικό 12 Αι αγιώταται μητροπόλεις εισίν αύται ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις ο Σάρδεων
Τακτικό 13 Εισίν οι θρόνοι του Κωνσταντινουπόλεως κατά την τάξιν των μητροπολιτών καθώς εν τω χαρτοφυλακείω αναγέγραπται και αι επισκοπαί εκάστης μητροπόλεως ΙΒ΄ ή ΙΓ΄ αιών	ΣΤ΄ τη Σάρδεων της Λυδίας ΣΤ΄ η Σάρδη της Λυδίας α΄ ο Φιλαδελφείας β΄ ο Τριπόλεως γ΄ ο Θυατείρων δ΄ ο Σετών ε΄ ο Αυρηλιουπόλεως στ΄ ο Γόρδου ζ΄ ο Τράλλων η΄ ο Σάλων θ΄ ο Σιλάνδου ι΄ ο Μαιονίας ια΄ ο Απόλλωνος Ιερού ιβ΄ ο Υρκανίδος ιγ΄ο Μουστίνης ιδ΄ ο Ακρασού ιε΄ ο Απολλωνιάδος ιστ΄ ο Ατταλείας ιζ΄ ο Βάγης ιη΄ ο Βλάνδεων ιθ΄ ο Στρατονικείας κ΄ ο Ιεροκαισαρείας ήτοι της Αγίας κα΄ ο Δάλδεων κβ΄ ο Κερασέων κγ΄ ο Σατάλων κδ΄ ο Γαβάλων κε΄ ο Ερμοκαπηλείας ήτοι Ειρηνουπόλεως
Τακτίκό 14 Σύγγραμμα Νείλου Δοξαπατρή. Εισί δε αι αναγεγραμμέναι επαρχίαι και μητροπόλεις αι υποκείμεναι τω Κωνσταντινουπόλεως αύται, αι εν τη Ανατολή και τη Δύσει και τοις λοιποίς μέρεσι. ΙΒ΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις της Λυδίας έχουσα επισκοπάς κε΄
Τακτικό 15 Τάξις των Μητροπόλεων ΙΒ΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις ο Σάρδεων
Τακτικό 16 Η γεγονυία υποτύπωσις παρά του βασιλέως Λέοντος του Σοφού όπως έχουσι τάξεως οι θρόνοι των εκκλησιών των υποκειμένων τω πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως ΙΒ΄ αιών	στ΄ αι Σάρδεις
Τακτικό 17 Η έκθεσις αύτη των υποκειμένων μητροπόλεων τω αποστολικώ και πατριαρχικώ θρόνω της θεοφυλάκτου Κωνσταντινουπόλεως εξετέθη επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	στ΄ ο Σάρδεων αι Σάρδεις
Τακτικό 18 Έκθεσις των υποκειμένων τω πατριαρχικώ θρόνω της βασιλίδος των πόλεων εκτεθείσα επί της βασιλείας του αοιδίμου βασιλέως κυρού Ανδρονίκου Παλαιολόγου του γέροντος ΙΔ΄ αιών	στ΄ ο Σάρδεων
Τακτικό 19 Έκθεσις του ευσεβούς βασιλέως κυρού Ανδρονίκου τρίτου των Παλαιολόγων. Τάξις προκαθεδρίας μητροπόλεων τελούντων υπό τον αποστολικόν θρόνον της θεοφυλάκτου και βασιλίδος Κωνσταντινουπόλεως ΙΔ΄ αιών	στ΄ ο Σάρδεων, εν αυτώ και ο Φιλαδελφείας
Τακτικό 20 Περί της τάξεως των θρόνων των Μητροπολιτών και τίνες αυτών λέγονται έξαρχοι και υπέρτιμοι, τίνες δε υπέρτιμοι μόνον ΙΕ΄ αιών	στ΄ ο Σάρδεων, πάσης Λυδίας, ανθ ου ένι νυν ο Φιλαδελφείας, ων μεν πρότερον επίσκοπος του Σάρδεων, γενόμενος δε Μητροπολίτης, έχει νυν τον τόπον και την εξαρχίαν του Σάρδεων και τας λοιπάς επισκοπάς υφ' εαυτόν

Αναθεώρηση: Δευτέρα, 18 Σεπτεμβρίου 2023.