Μέτρηση ΤάσηςΑ. ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣΚάθε σημείο ενός ηλεκτρικού κυκλώματος χαρακτηρίζεται από ένα ηλεκτρικό δυναμικό. Η διαφορά ανάμεσα στα δυναμικά δυο οποιονδήποτε σημείων ενός ηλεκτρικού κυκλώματος ονομάζεται διαφορά δυναμικού, ηλεκτρική τάση ή, πιο απλά, ΤΑΣΗ.Η ΤΑΣΗ αναπτύσσεται πάντα ανάμεσα σε δυο σημεία. Άρα για να μετρήσουμε την ηλεκτρική τάση ανάμεσα σε δυο σημεία ενός ηλεκτρικού κυκλώματος χρειαζόμαστε ένα όργανο μέτρησης που θα συνδέεται σε αυτά τα δυο σημεία. Αυτό το όργανο ονομάζεται ΒΟΛΤΟΜΕΤΡΟ και συνδέεται πάντα παράλληλα στο μέρος του ηλεκτρικού κυκλώματος του οποίου θέλουμε να μετρήσουμε την ηλεκτρική τάσηΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΡΙΝ ΤΗ ΜΕΤΡΗΣΗ α. Σε περίπτωση που χρησιμοποιούμε αναλογικό βολτόμετροΣτοπάνωδεξιόμέροςτουοργάνουυπάρχειέναςεπιλογικόςδιακόπτηςγιααλλαγήπεριοχήςμέτρησης.Οιπεριοχέςμέτρησης υπάρχουνγιαναέχουμεμεγάλοεύροςμέτρησηςκαιμεγαλύτερηακρίβειασταμικράκυρίωςμεγέθη.Οιπεριοχέςμέτρησης,για παράδειγμα,σεένααναλογικόαμπερόμετρομπορείναείναι60-120-300και600V.Ηκάθετιμήδηλώνειτηνμέγιστητιμήτου μεγέθους που μπορούμε να μετρήσουμε. Πριντροφοδοτήσουμετοκύκλωμαβάζουμετοδιακόπτηστηνμέγιστηπεριοχήμέτρησης(600V)καιστηνσυνέχειατην ελαττώνουμε έως ότου η βελόνα να ξεπεράσει τα 2/3 της κλίμακας.Απαραίτητηπροϋπόθεσηπριντημέτρησηείναιναμηδενίσουμετοόργανοαπόμιαβίδαυπάρχειστομέσοντουοργάνουχαμηλά ώστε να αποφύγουμε σφάλματα. Β. ΚΥΚΛΩΜΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝΓ. ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣΣυνδέουμε μια αντίσταση με την πηγή συνεχούς τάσηςΤοποθετούμε το αναλογικό βολτόμετρο ώστε να μετρήσουμε την τάση στα άκρα της αντίστασης. Καταγράφουμε τις ενδείξεις στον πίνακα καθώς και την Περιοχή Μέτρησης και το Μέγιστο της Κλίμακας που χρησιμοποιούμε κάθε φορά ώστε να υπολογίσουμε τον Συντελεστή ΚλίμακαςΜετακινώντας τον μεταγωγέα της τάσης, καταγράφουμε τις νέες τιμές στον πίνακαΤέλος υπολογίζουμε την Μετρούμενη Τάση κάθε μέτρησηςΜπορείτε να πραγματοποιήσετε την εργαστηριακή άσκηση στο ακόλουθο εικονικό ηλεκτρολογικό εργαστήριοΔ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝΕ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑΓιατί το βολτόμετρο έχει πολλές περιοχές μέτρησης; Γιατί το βολτόμετρο συνδέεται παράλληλα με το κύκλωμα του οποίου θέλουμε να μετρήσουμε την τάση;
Επειδήτοβολτόμετροτοποθετείταιπαράλληλαστοκύκλωμα,θαπρέπεινα αποτρέπεταιηέντασητουρεύματοςνατοδιαρρέει,γιατίσεαυτήτηνπερίπτωσηθα αλλοιώνοντανταηλεκτρικάμεγέθητουίδιουτουκυκλώματος.Γιαυτότο βολτόμετροθαπρέπεινακατασκευάζεταιμεπολύμεγάληεσωτερικήαντίσταση ώστεναεμποδίζειτορεύμανατοδιαρρέει.Έτσιτοσύνολοτουρεύματοςθα διαρρέει το κύκλωμα του οποίου μετράμε την τάση και όχι το ίδιο το βολτόμετρο.Τιθασυνέβαινεμετηνεσωτερικήαντίστασηενόςόργανουμέτρησηςπουσυνδέεται σεσειράμετοκύκλωμαπουθέλουμεναμετρήσουμε;Θαέπρεπενακατασκευαστεί με μεγάλη ή με μικρή εσωτερική αντίσταση; Θαπρέπειναέχουμευπόψημαςότιτοόργανομέτρησηςδενπρέπεινααλλοιώνειτα ηλεκτρικά μεγέθη του κυκλώματος κατά την μέτρηση
Γιατί το βολτόμετρο έχει πολλές περιοχές μέτρησης;Ουσιαστικάμετιςδιάφορεςπεριοχέςμέτρησηςενόςβολτομέτρουέχουμετη δυνατότητατηςεπέκτασηςτηςκλίμακαςτουοργάνουκαισυνεπώςτηνμέτρηση μεγαλύτερης τάσης.Όταναυξάνουμετηνπεριοχήμέτρησηςενόςβολτομέτρου,προσθέτουμεσεσειράμε τηνήδηυπάρχουσαεσωτερικήαντίστασητουβολτομέτρουμιαδεύτερη.Αυξάνοντας τηναντίστασητουβολτομέτρουαυξάνουμεταυτόχρονακαιτηντάσηπουαυτό μπορεί να μετρήσει. Οιδιαφορετικέςπεριοχέςμέτρησηςενόςαναλογικούοργάνουμέτρησηςδίνουντη δυνατότητα επέκτασης της κλίμακας του οργάνου
Γιαναμετρήσωμεένααναλογικόόργανοπρέπειναυπολογίσωτονσυντελεστή κλίμακας (Σ.Κ.) του οργάνουΈτσι,τομετρούμενομέγεθοςυπολογίζεταιωςοΣυντελεστήςΚλίμακαςεπίτην Ένδειξη του Οργάνου
ΣΥΝΟΨΗΓιαναυπολογίσωέναηλεκτρικόμέγεθοςμεαναλογικόόργανομέτρησης,ακολουθώ τα ακόλουθα βήματα: Βήμα 1ο: Παρατηρώ πόσες κλίμακες έχει το όργανοΒήμα 2ο: Αποφασίζω σε ποια κλίμακα θέλω να διαβάσω την ένδειξηΒήμα 3ο: Βρίσκω το μέγιστο της κλίμακαςΒήμα 4ο: Υπολογίζω τον Σ.ΚΒήμα 5ο: Υπολογίζω το μετρούμενο μέγεθος (Σ.Κ * ΕΟ)
Σκοπός της ΆσκησηςΜε το τέλος της άσκησης οι μαθητές θα είναι σε θέση να: Χρησιμοποιούν το αναλογικό και το ψηφιακό βολτόμετρο για την μέτρηση τάσηςΑναγνωρίζουντιςκλίμακεςκαιτιςπεριοχέςμέτρησηςενόςαναλογικούοργάνου μέτρησης
Γιαναμετρήσωμεένααναλογικόόργανοπρέπειναυπολογίσωτονσυντελεστή κλίμακας (Σ.Κ.) του οργάνουΈτσι,τομετρούμενομέγεθοςυπολογίζεταιωςοΣυντελεστήςΚλίμακαςεπίτην Ένδειξη του Οργάνου