ΜΕΣΟΧΩΡΑ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

ΜΕΣΟΧΩΡΑ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Η Μεσοχώρα (πρώην Βυτσίστα, μετονομάστηκε το 1928) είναι ορεινός οικισμός στο ΝΔ τμήμα του νομού Τρικάλων, με 141 μόνιμους κατοίκους (απογραφή του 2011), σε υψόμετρο 820 μέτρων, ανάμεσα στις κορυφές Μύτικας και Αυγό της Νότιας Πίνδου, στα ανατολικά του ποταμού Αχελώου. Η τοπική κοινότητα της Μεσοχώρας εκτείνεται σε 28 τ.χλμ. περίπου (απογραφή 2011).  Απέχει 48 χλμ από την Πύλη και 65 χλμ από τα Τρίκαλα.

Η Μεσοχώρα βρίσκεται ριζωμένη στην αγκαλιά της Πίνδου, στις όχθες του Αχελώου (Ασπροπόταμου) ποταμού, στο δρόμο Τρικάλων-Άρτας. Περιβάλλεται από τις κορφές της Πίνδου – Αυγό, Αλαμάνος, Τσιγκόρι – με υψόμετρο 820μ. Κατοικείται χειμώνα-καλοκαίρι. Μέχρι τη δεκαετία του ΄80 διέθετε Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο, Αγροτικό Ιατρείο, Ταχ. Γραφείο, Αστ. Σταθμό.

Στην αρχαιότητα η περιοχή αποτελούσε τμήμα της χώρας των Αθαμάνων. Πολλοί μύθοι συνδέονται με το μυθικό βασιλιά Αθάμαντα, ενώ συναρπαστικοί είναι και οι μύθοι για τον Αχελώο. Από τον Μεσαίωνα, ο άνω Αχελώος ονομάζεται Άσπρος ή Ασπροπόταμος, λόγω της άσπρης (από κροκάλες και χαλίκια) κοίτης του.

Στα ιστορικά χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής ακολουθούν την ιστορική πορεία των Αθαμάνων.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Βυτσίστα ακολουθεί την τύχη της άλλης Ελλάδας. Το ορεινό της περιοχής φιλοξενεί κλέφτες και αρματολούς, με ονομαστότερο το Ν. Στορνάρη, και ευνοεί επαναστατικές δραστηριότητες.

Κατά την περίοδο της κατοχής στην Μεσοχώρα πραγματοποιήθηκε η μάχη της Μεσοχώρας. Η εκκαθαριστική επιχείρηση των Γερμανών εναντίον των αντάρτικων ομάδων της Πίνδου άρχισε στις 17 Οκτωβρίου του 1943. Η εξόρμησή τους έγινε από τη Κόνιτσα, Γιάννενα, Άρτα και Τρίκαλα. Η διάταξή τους είχε ως τελικό στόχο την κατάληψη του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ στο Περτούλι Τρικάλων.

Η Μεσοχώρα γίνεται για λίγο η έδρα της Εθνικής Αντίστασης. Εδώ συναντιούνται οι κορυφαίοι ηγέτες του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης , Άρης Βελουχιώτης, Σαμαρινιώτης και άλλοι.

Η μάχη της Μεσοχώρας, παρά την ήττα και τις απώλειες, έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στον αντιστασιακό αγώνα, αφού η καθήλωση για 24 ώρες των Γερμανών επέτρεψε στην 1η Μεραρχία του ΕΛΑΣ να ανασυγκροτηθεί και να συγκεντρώσει τους σκόρπιους άντρες της.

Οι Γερμανοί μπήκαν στο χωριό την 1/11/1943, ημέρα Δευτέρα, γύρω στις 4 μ.μ. Διανυκτέρευσαν στο χωριό αφού πρώτα έκαψαν μερικά σπίτια.

Το επόμενο πρωί άρχισε η πυρπόληση του χωριού. Κάηκαν το σχολείο, το αρχείο της κοινότητας και 125 σπίτια, δηλαδή το 80% του συνόλου, αφού πρώτα λεηλατήθηκαν από τους ίδιους και Έλληνες συνεργάτες τους. Σεβάστηκαν την εκκλησία που σώθηκε μαζί με το πολύτιμο τέμπλο της.

Οι κάτοικοι είχαν διαφύγει τις προηγούμενες μέρες στις ρεματιές του Βακαριώτη, στα δάση κοντά στις Αρμύρες και το Στουρνάρι, στον Ίταμο και το Ξηροβούνι. Μόλις απομακρύνθηκαν οι Γερμανοί, επέστρεψαν στο χωριό ενώ τα ερείπια ακόμη κάπνιζαν. Θρήνοι και σπαραγμοί ακούγονταν παντού. Μάταια έψαχναν να βρουν κάτι χρήσιμο μες στα χαλάσματα. Ζώα, υφαντά, κεντήματα, περιουσίες που είχαν φέρει από τα ξένα χάθηκαν για πάντα. Η καταστροφή ήταν σχεδόν ολοκληρωτική. Ο χειμώνας πλησίαζε και οι περισσότεροι δεν είχαν σπίτι να ξεχειμωνιάσουν.

Η Μεσοχώρα ανασυγκροτήθηκε τη μεταπολεμική περίοδο, οργανώθηκε και μετά τη μεταπολίτευση η βελτίωση του δρόμου έδωσε ελπίδες για ανάπτυξη της περιοχής

Η χλωρίδα είναι ιδιαίτερα πλούσια με δάση ελάτης και κέδρου, βελανιδιές, κουμαριές, δασική φτέρη αλλά και χιλιάδες καρποφόρα δέντρα, ήμερα και άγρια, όπως καρυδιές, κερασιές φουντουκιές (λεπτοκαρυές), κορομηλιές, μηλιές, κρανιές, αγριαχλαδιές (γκορτσιές) κ.ά. Η ποικιλία άγριων βοτάνων είναι ιδιαίτερα πλούσια, με τη ρίγανη να επικρατεί, γεγονός που ευνοεί την παραγωγή ανθόμελου.

Στην περιοχή υπάρχουν λαγοί και πέρδικες γι΄ αυτό δεκάδες κυνηγοί την επισκέπτονται συχνά. Αρπακτικά πουλιά όπως ο σταυραετός, ο γύπας (όρνιο) και το γεράκι φωλιάζουν στις γύρω απόκρημνες κορυφές. Λύκοι εμφανίζονται συχνά, όπως αλεπούδες και κουνάβια. Αραιά εμφανίζονται αρκούδες και μάλλον είναι το νοτιότερο σημείο εμφάνισής τους στον ελλαδικό χώρο. Πολλά πουλιά φτερουγίζουν στα γύρω δάση.

ΦΩΤΟ