200 χρόνια από την Επανάσταση! Εκπαιδευτικό υλικό
Με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, δημιούργησα αυτή τη σελίδα με εκπαιδευτικό υλικό και δραστηριότητες, που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ελεύθερα. Το υλικό βασίζεται στα σχολικά εγχειρίδια, και περιέχει διαδραστικές δραστηριότητες από το Φωτόδεντρο και άλλες εγκεκριμένες πηγές από το ΥΠΑΙΘ. Επιπλέον περιέχει δραστηριότητες και κουίζ που μπορείτε να συμμετέχετε παίζοντας ή ακόμη και εμπλουτίζοντάς τες.
Προηγείται ένα διασκεδαστικό Quiz που μπορείτε να διαμοιράσετε ελεύθερα, με 50 ερωτήσεις για να δοκιμάσετε τις γνώσεις σας. Στη συνέχεια ακολουθεί το εκπαιδευτικό υλικό, για το οποίο έγινε προσπάθεια να ακολουθεί την ιστορική σειρά των γεγονότων, Η σελίδα θα ενημερώνεται συνεχώς, και σε περίπτωση που έχετε να κάνετε κάποια παρατήρηση, θα χαρώ να επικοινωνήσετε μαζί μου για πιθανές αλλαγές ή προτάσεις εμπλουτισμού.
*Δραστηριότητα – QUIZ *
Κάντε κλικ στην εικόνα που ακολουθεί και δοκιμάστε τις γνώσεις σας (οι περισσότερες ερωτήσεις απαντώνται μελετώντας το εκπαιδευτικό υλικό που ακολουθεί)
Ενημέρωση 18/2/2024. Το κουίζ ήταν ανενεργό από πέρσι, αλλά εδώ και λίγες μέρες το ενεργοποίησα ξανά γιατί λάμβανα ειδοποιήσεις ότι προσπαθούσε αρκετός κόσμος να το χρησιμοποιήσει. Έχει περισσότερες από 4500 προσπάθειες… και συνεχίζουμε. Σας ευχαριστώ πολύ!
Η μόρφωση θα φέρει τους Έλληνες πιο κοντά στην ελευθερία!
Την πρώτη περίοδο μετά την Άλωση, τα γράμματα και οι τέχνες οπισθοδρόμησαν. Επίσης, μειώθηκαν δραστικά αυτοί που αποκτούσαν σχολική μόρφωση και περιορίστηκαν ουσιαστικά σε όσους θα γίνονταν κληρικοί. Για τον λόγο αυτό, τα ελληνικά γράμματα διδάσκονταν κυρίως στις εκκλησίες ή στα μοναστήρια, από δασκάλους ιερωμένους. Αργότερα, από τον 17ο αιώνα και έπειτα, η ακμή του εμπορίου έδωσε ώθηση και στο ζήτημα της εκπαίδευσης. Έτσι αυξήθηκε ο αριθμός των σχολείων, ιδιαίτερα μάλιστα των κοσμικών σχολείων, τα οποία λειτουργούσαν πλέον στο πλαίσιο του κοινοτικού θεσμού, υπό την εποπτεία των προεστών κάθε τόπου.
Το «Κρυφό Σχολειό», πίνακας του Νικολάου Γύζη, 1886
«Απ’ έξω μαυροφόρ’ απελπισιά, πικρής σκλαβιάς χειροπιαστό σκοτάδι,
και μέσα στη θολόκτιστη εκκλησιά, στην εκκλησιά, που παίρνει κάθε βράδυ
την όψη του σχολειού, το φοβισμένο φως του καντηλιού
τρεμάμενο τα ονείρατα αναδεύει, και γύρω τα σκλαβόπουλα μαζεύει».
……………………………………………
«Ένας ψαλμός ακούγεται βαθύς, σα μελωδίες ενός κόσμου άλλου,
κι ανατριχιάζει ακούοντας καθείς, προφητικά τα λόγια του δασκάλου με μια φωνή βαριά.
“Μη σκιάζεστε στα σκότη! Η λευτεριά σαν της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει”».
Η πρώτη και η τελευταία στροφή από το ποίημα του Ιωάννη Πολέμη «Το κρυφό σχολειό».
Οι Δάσκαλοι του Γένους, μορφωμένοι Έλληνες, κράτησαν ζωντανό τον Ελληνισμό κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, και συνέβαλαν με την προφορική διδασκαλία τους ή με τα κείμενα τους, στην καλλιέργεια της ελληνικής παιδείας. Αρκετοί από αυτούς ήταν ή έγιναν αργότερα κληρικοί. Κάποιοι σπούδασαν στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα ενώ άλλοι στα Ιόνια Νησιά, στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και στο εξωτερικό.
Δίδασκαν σε ναούς, σε σχολεία και σε δημόσιους χώρους. Έγραφαν επίσης επιστολές και άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες είτε ολόκληρα βιβλία, που τα τύπωναν με την υποστήριξη της Εκκλησίας, των Φαναριωτών ηγεμόνων ή φιλομαθών εμπόρων. Με το έργο τους βοήθησαν στην ίδρυση σχολείων και την τόνωση της ελληνικής παιδείας, στην ιδεολογική προετοιμασία της Μεγάλης Επανάστασης του 1821 και στην ανάπτυξη του Φιλελληνισμού στη Δύση.
Οι πάροικοι φροντίζουν για την ίδρυση σχολείων στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, σε κτίρια στα οποία αναδεικνύεται ο διακριτός ρόλος του εκπαιδευτηρίου.
Με τα κληροδοτήματά τους σπουδάζουν νέοι συμπατριώτες τους στους τόπους καταγωγής ή με υποτροφίες τους παίρνουν το δρόμο για τα πανεπιστήμια της Βιέννης, του Göttingen, της Ιένας, της Λειψίας, της Halle, του Παρισιού, νέοι που διψούν για τα νεοτερικά γράμματα, νέοι που θα επανδρώσουν τα σχολεία των παροικιών αλλά και τις πολλαπλασιαζόμενες εκπαιδευτικές εστίες.
Οι Έλληνες υποστηρικτές του Διαφωτισμού θαύμαζαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και τον συνέδεαν με την ελευθερία, πίστευαν ότι η εκπαίδευση θα έπρεπε να θεμελιώνεται στην ενασχόληση με τις θετικές επιστήμες, να γίνεται στη λαϊκή γλώσσα και να υπηρετεί την προοπτική του αγώνα για ελευθερία.
Ανάμεσα στους δασκάλους του Γένους ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος φημισμένος ακόμη και στην Ευρώπη.
«Ως πότε, παλληκάρια, να ζούμεν στα στενά, μονάχοι, σαν λιοντάρια, στες ράχες, στα βουνά;
σπηλιές να κατοικούμεν, να βλέπωμεν κλαδιά, να φεύγωμ’ απ’ τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά;
να χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα και γονείς, τους φίλους, τα παιδιά μας κι όλους τους συγγενείς;
Κάλλιο ‘ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνοι σκλαβιά και φυλακή!».
Φιλική Εταιρεία
Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια μυστική οργάνωση που δημιουργήθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας με σκοπό την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία. Άλλες οργανώσεις, που είχαν προηγηθεί, δεν έθεταν ως πρώτο στόχο την επανάσταση, αλλά την απόκτηση παιδείας.
Πρωτεργάτες της Φιλικής Εταιρείας υπήρξαν οι Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ και Εμμανουήλ Ξάνθος.
Όσοι εντάσσονταν σε αυτήν, ορκίζονταν πίστη και αφοσίωση.
Περισσότερα για το σχέδιο δράσης της Φιλικής Εταιρείας…
Ορκίζομαι ενώπιον του αληθινού Θεού οικειοθελώς, ότι θέλω είμαι επί ζωής μου πιστός εις την Εταιρείαν κατά πάντα. Να μη φανερώσω το παραμικρόν από τα σημεία και λόγους της, μήτε να σταθώ κατ’ ουδένα λόγον η αφορμή τού να καταλάβωσιν άλλοι ποτέ ότι γνωρίζω τι περί τούτων, μήτε εις συγγενείς μου, μήτε εις πνευματικόν, μήτε εις φίλον μου. […]
Τέλος πάντων ορκίζομαι εις σε, ω Ιερά Πατρίς […] και εις την μέλλουσαν ελευθερίαν των ομογενών μου, ότι αφιερώνομαι όλος εις σε. Εις το εξής συ θέλεις είσαι η αιτία και ο σκοπός των διαλογισμών μου. Το όνομά σου ο οδηγός των πράξεών μου, και η ευτυχία σου η ανταμοιβή των κόπων μου. […].
Οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα και επικοινωνούσαν με κρυπτογραφικό αλφάβητο.
* Δραστηριότητα *
Γνωρίζουμε το κρυπτογραφικό αλφάβητο των Φιλικών και δοκιμάζουμε να αποκρυπτογραφήσουμε μηνύματα. Κλικ στην εικόνα που ακολουθεί..
Η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης
…οι στρατιωτικές επιχειρήσεις μέσα από διαδραστικό υλικό από το Φωτόδεντρο (κλικ στις εικόνες που ακολουθούν):
1821. Η πορεία προς τη μεγάλη στιγμή!
Το ιστορικό αυτό ντοκιμαντέρ, μέσα από ιστορικά στοιχεία και αναπαραστάσεις, αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821 και στον τρόπο που αυτή προετοιμάστηκε και εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα. Ξεκινά με τη ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ και τον όρκο που έδιναν τα μέλη της. Η αφοσίωση και η αγάπη στην πατρίδα ήταν υπέρτατο καθήκον για όλους τους αγωνιστές. Ο εχθρός ήταν ένας, οι Τούρκοι, και έπρεπε όλοι να συσπειρωθούν εναντίον τους. Οι βιαιότητες και οι λεηλασίες δεν είχαν τελειωμό. Οι Τούρκοι ποτέ δεν πίστευαν και δεν περίμεναν ότι οι Έλληνες θα ξεσηκωθούν και θα αντιδράσουν. Ακόμη και όταν οι φήμες για την Επανάσταση διαδίδονταν, εκείνοι εθελοτυφλούσαν και αρνούνταν να δουν την πραγματικότητα. Όμως, ο ξεσηκωμός ήταν πολύ κοντά. Ο αφηγητής περιγράφει αναλυτικά την πορεία που διέγραψε η Επανάσταση και τις πόλεις από τις οποίες πέρασε. Σιγά-σιγά, όλη η χώρα συμμετείχε ενεργά και δραστήρια στον αγώνα για την απελευθέρωση. Απλοί άνθρωποι κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια και προσέφεραν ό, τι μπορούσαν με κάθε μέσο και τρόπο. Προβάλλονται πλάνα της κάθε περιοχής που ξεσηκωνόταν, ενώ γίνεται εκτενής αναφορά στους κύριους πρωταγωνιστές Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ, Π. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗ, Δ. και Α. ΥΨΗΛΑΝΤΗ, Ο. ΑΝΔΡΟΥΤΣΟ, Α. ΔΙΑΚΟ, καθώς και πολλούς άλλους που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στον αγώνα για την ελευθερία. Βλέπουμε πλάνα από αγάλματά τους, τα οποία έχουν τοποθετηθεί σε κεντρικούς δρόμους πόλεων, προς ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προσφορά τους. Το ντοκιμαντέρ κλείνει με την εικόνα ενός τσολιά που πέφτει, μαχόμενος πάνω στον αγώνα, αναδεικνύοντας έτσι την έννοια της αυτοθυσίας, σε όλο της το μεγαλείο.
*Δραστηριότητα*
Εντοπίστε 18 από τους πρωταγωνιστές της επανάστασης στο παρακάτω κρυπτόλεξο. Αν το βλέπετε από κινητή συσκευή, για καλύτερη εμπειρία, περιστρέψτε σε οριζόντια διάταξη:
Κάντε κλικ και σύρετε για την επιλογή των ονομάτων…
Οι δύσκολες στιγμές…
Η έξοδος του Μεσολογγίου και το έπος της μεγάλης πολιορκίας
Επί ένα ολόκληρο χρόνο, τουρκικές και αιγυπτιακές δυνάμεις πολιορκούσαν το Μεσολόγγι Η πολιορκία αυτή οποία τερματίστηκε τη νύχτα της 10ης προς την 11η Απριλίου 1826 με την ηρωική έξοδο των πολιορκημένων Ελλήνων, που κατέληξε σε σφαγή, γεγονός που προκάλεσε τεράστια συγκίνηση σε ολόκληρη την Ευρώπη.
«Από τα μέσα του καλοκαιριού του χρόνου αυτού [1825] γίνηκε φανερό σ’ όλους- και στους δικούς μας, και στους εχθρούς, και στους ξένους- πως μπροστά στο Μεσολόγγι παιζόταν το μέγα δράμα του αγώνα. Ορθώθηκε, η μικρή αυτή πολιτεία, δώδεκα μήνες άπαρτο ταμπούρι της λευτεριάς. Άγνωστη σχεδόν ως τότε, άρχισε να προφέρεται τ’ όνομά της από τα χείλια εκατομμυρίων ανθρώπων, για να γίνει, στο τέλος, θρύλος και δόξα.
Το πάρσιμο της Τριπολιτσάς, η σφαγή της Χίου, τα κατορθώματα του Κανάρη και των άλλων μπουρλοτιέρηδων, η καταστροφή του Δράμαλη στα Δερβενάκια, οι νίκες των ναυτικών μας με τα σιτοκάραβά τους ενάντια στις τούρκικες φρεγάδες, τα Ψαρά, το χάνι της Γραβιάς, σπάζοντας τον επίσημο κλοιό της σιωπής, ξάφνιασαν τους λαούς, που ζούσαν κάτω από την αντιδραστική παλίρροια της Ιερής Συμμαχίας. Η ηρωική όμως άμυνα του Μεσολογγίου, η έξοδος και τ’ ολοκαύτωμα, προκάλεσαν καθολική συγκίνηση και θαυμασμό. Ο τέτοιος δοξασμένος θάνατος δεν είταν, όπως φάνηκε την πρώτη στιγμή, το τέλος της πολύχρονης πάλης, μα η αρχή της δικαίωσης τόσων θυσιών. Μέσα από τα ερείπια και τις στάχτες της μικρής πολιτείας των φτωχών ψαράδων πρόβελνε, κόκκινη από το αίμα και μαύρη από το μπαρούτι, η λευτεριά.»
Φωτιάδης Δ., Μεσολόγγι, το έπος της μεγάλης πολιορκίας, Δωρικός, Αθήνα 1980, σ.47-48.
«Την ημέραν των Βαϊων έκαμαν γιουρούσι στο Μισολόγγι οι ήρωες του Μισολογγίου, σε τόσαις χιλιάδες ασκέρι, σε τόσα κανόνια, χαντάκια, καβαλλαριά. Εγλύτωσαν 2.000, και τα γυναικόπαιδα έγιναν θύμα. Μας ήλθε είδησις Μεγάλη Τετράδη, εις το δειλινό, που είχε παύσει η Συνέλευσις, και ήμεθα εις κάτι ίσκιους. Μας ήλθε είδησις ότι το Μισολόγγι εχάθη. Έτσι εβάλαμε τα μαύρα όλοι, μισή ώρα εστάθη σιωπή που δεν έκραινε κανένας, αλλά εμέτραε καθένας με το νου του τον αφανισμό μας. Βλέποντας εγώ την σιωπήν, εσηκώθηκα εις το πόδι και τους ωμίλησα λόγια διά να εμψυχωθούν. Τους είπα ότι το Μισολόγγι εχάθη ενδόξως και θα μείνει αιώνας αιώνων η ανδρεία. Εάν βάλωμεν τα μαύρα και οκνεύσωμεν, θα πάρωμεν το ανάθεμα και θα πάρωμεν το αμάρτημα των αδυνάτων όλων.».
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (Απομνημονεύματα)
Η Έξοδος του Μεσολογγίου. Ο Θεόδωρος Βρυζάκης, ο καλλιτέχνης που ζωγράφισε αυτό το έργο, υπήρξε ορφανό του πολέμου της Ανεξαρτησίας (τον πατέρα του τον είχαν κρεμάσει οι Τούρκοι). Σπούδασε στο Μόναχο και έγινε ο κυριότερος ζωγράφος ιστορικών σκηνών. Ο σημαντικός αυτός πίνακας απομνημονεύει ένα από τα πιο τραγικά και τα πιο ξακουστά επεισόδια του Αγώνα, την ηρωική έξοδο των κατοίκων της πόλης του Μεσολογγίου τη νύχτα της 10ης Απριλίου 1826. (Διαβάστε περισσότερα στον ιστότοπο της Εθνικής Πινακοθήκης).
Η σφαγή της Χίου
Ο ξεσηκωμός του εύφορου νησιού εξαγρίωσε το Σουλτάνο. Έτσι, ο Οθωμανικός στόλος υπό την ηγεσία του Καρά Αλί έπλευσε προς την Χίο για να καταστείλει την επανάσταση και αποβίβασε περί τους 7.000 στρατιώτες από τη Μικρά Ασία. Με την άφιξη του μεγάλου εχθρικού στόλου οι ελληνικές δυνάμεις αποχώρησαν από το νησί με εξαίρεση ένα τμήμα Ψαριανών που παρακολουθούσε από απόσταση τις κινήσεις των Οθωμανών. Χωρίς σημαντική αντίσταση ο Οθωμανικός στρατός προχώρησε σε εκτεταμένες λεηλασίες και σφαγές άμαχου πληθυσμού. Οι Οθωμανοί έκαψαν σπίτια και σκότωσαν όλα τα παιδιά κάτω των 3 ετών, όλους τους άνδρες από 12 ετών και πάνω, καθώς και όλες τις γυναίκες από 40 ετών και πάνω, με εξαίρεση αυτούς που ήταν πρόθυμοι να ασπαστούν το Ισλάμ. Κατά τον ιστορικό Καστάνη που ήταν παρών στη σφαγή της Χίου ο πληθυσμός του νησιού έφθανε τις 180.000 ψυχές. Κατά τον ιστορικό Μαμούκα ο οποίος ήταν επίσης παρών στη σφαγή ο πληθυσμός ανερχόταν στις 140.000 με 150.000 ψυχές και κατά τα κιτάπια των Τούρκων ο πληθυσμός ανερχόταν στις 120.000 ψυχές. Εκείνο που είναι γεγονός είναι ότι στο νησί της Χίου έμειναν περί τους 1.000 – 2.000 χιλιάδες άνθρωποι και περί τους 20.000 διέφυγαν … Όλοι οι υπόλοιποι εκτός των αγοριών από 3 – 12 ετών και των γυναικών από 3 – 40 ετών που αιχμαλωτίσθηκαν και πουλήθηκαν από δουλεμπόρους σε παζάρια της Δύσης και της Ανατολής, σφάχθηκαν ανελέητα…
Η σφαγή της Χίου. Πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά (Eugène Delacroix – Le Massacre de Scio) που φυλάσσεται στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι.
*Δραστηριότητα*
Οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της επανάστασης. Προσθέστε και τους δικούς σας στο padlet που ακολουθεί…
«Εθνική Πινακοθήκη -Βρυζάκης Θεόδωρος – Η μονή του Αρκαδίου, (Λάδι σε μουσαμά, 128 x 173 εκ.)»
Ενώστε τα κομμάτια του puzzle και δείτε τον πίνακα:
«Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα PLAYMOBIL»
Η έκθεση «Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα PLAYMOBIL» αποτελεί μια πρωτότυπη προσέγγιση της εποχής της Επανάστασης του 1821, που απευθύνεται πρωτίστως στις νεαρές ηλικίες. Οργανώθηκε από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, σε συνεργασία με ομάδα συλλεκτών και με τη στήριξη της PLAYMOBIL Hellas. Αποτελεί μέρος της σειράς εκδηλώσεων «1821 απηχήσεις στο σήμερα», οι οποίες εντάσσονται στις δράσεις του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Αξιοποιώντας την εικονική πραγματικότητα (VR) μεταφερόμαστε στη Σπάρτη και στο Μουσείο Ελιάς και Ελληνικού Λαδιού, με σκοπό να περιηγηθούμε ψηφιακά στην έκθεση «Το ’21 αλλιώς: Η Ελληνική Επανάσταση με φιγούρες και διοράματα PLAYMOBIL».
Για τη VR περιήγηση πατήστε εδώ
«Το ’21 μέσα από κείμενα του ’21»
365 μονόλεπτα, αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση με την καθηγήτρια Ιστορίας του ΕΚΠΑ, κ. Μαρία Ευθυμίου
Με αφορμή τον εορτασμό του εθνικού ορόσημου των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, η ΕΡΤ μεταδίδει καθημερινά, από 1ης Ιανουαρίου 2021, ένα διαφορετικό μονόλεπτο βασισμένο σε χωρία κειμένων αγωνιστών του ’21 και λογίων της εποχής, με γενικό τίτλο «Το ’21 μέσα από κείμενα του ’21».
Πρόκειται, συνολικά, για 365 μονόλεπτα, αφιερωμένα στην Ελληνική Επανάσταση, τα οποία θα μεταδίδονται καθημερινά από την ΕΡΤ1, την ΕΡΤ2, την ΕΡΤ3 και την ERTWorld.
Η ιδέα, η επιλογή, η σύνθεση των κειμένων και η ανάγνωση είναι της καθηγήτριας Ιστορίας του Νέου Ελληνισμού στο ΕΚΠΑ, Μαρίας Ευθυμίου.
Πραγματικά εξαιρετικό υλικό που αξίζει να το παρακολουθήσουμε…(θα ενημερώνεται συνεχώς με τα νέα επεισόδια)
Μπορείτε να δείτε τα επεισόδια και στην ιστοσελίδα της ΕΡΤ
«1821 Πριν και Μετά»
Επετειακή έκθεση για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση από το Μουσείο Μπενάκη
« Ο Εθνικός Ύμνος στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα»
…από το Σύλλογο Διδασκόντων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας
Πηγές
Πηγές και τεκμήρια, χρήσιμοι σύνδεσμοι….
Πλούσιο υλικό με πηγές για το 1821, από την Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, σε ψηφιακή μορφή
Τα Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, μία από τις πιο σημαντικές αρχειακές συλλογές της Βιβλιοθήκης της Βουλής, αποτελούνται από τριάντα οκτώ κώδικες και δέκα χιλιάδες λυτά έγγραφα, τα οποία χρονολογούνται από την έναρξη του αγώνα της ανεξαρτησίας έως την εκλογή του πρώτου «βασιλέα της Ελλάδος» Όθωνα (1821-1832).
Έχετε κάποια δική σας πρόταση ή παρατήρηση; Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου.
