5η Οκτωβρίου 2007: Παγκόσμια Ημέρα των Εκπαιδευτικών

Διακήρυξη των Εκπαιδευτικών της Ελλάδας (ΔΟΕ – ΟΛΜΕ)

«Καλύτερες συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών σημαίνει

καλύτερες συνθήκες μάθησης των μαθητών/μαθητριών»

Η βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών σημαίνει βελτίωση των συνθηκών μόρφωσης και εκπαίδευσης των μαθητών και μαθητριών, είναι το μήνυμα της εφετινής, Παγκόσμιας Ημέρας Εκπαιδευτικών, που εορτάζεται σε όλο τον κόσμο την 5^η Οκτωβρίου.

Με την ευκαιρία αυτού του εορτασμού, οι εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ελλάδας απευθυνόμαστε στους/τις εκπαιδευτικούς, στους μαθητές και μαθήτριες, στους φοιτητές και φοιτήτριες, στους γονείς τους, στην κοινωνία στο σύνολό της, για να τονίσουμε ακόμη μια φορά τη σημασία του έργου που προσφέρουν οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης για την επιστημονική εξέλιξη, για την ανάπτυξη και την πρόοδο των κοινωνιών.

Η παιδεία είναι δημόσιο αγαθό, θεμελιώδες δικαίωμα για κάθε άνθρωπο, προαπαιτούμενο και δείκτης μιας σύγχρονης, δίκαιης και δημοκρατικής κοινωνίας, μέσο για την προσωπική ανέλιξη, την επαγγελματική προοπτική και τη συνεχή μόρφωση των πολιτών. Ο ρόλος που διαδραματίζει είναι αποφασιστικός για τη διαμόρφωση πολιτών που θα μπορούν να αντιμετωπίσουν κριτικά την κοινωνία και τις δομές της, και θα έχουν τη θέληση και τη δυνατότητα να επηρεάσουν θετικά τις εξελίξεις, σε τοπικό και σε παγκόσμιο επίπεδο, με στόχο τη διασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, την προστασία του περιβάλλοντος, την ατομική και συλλογική ευημερία.

Απευθύνουμε έκκληση προς την κυβέρνηση, τα κόμματα και προς κάθε άλλη κατεύθυνση για να ληφθούν όλα τα αναγκαία μέτρα, ώστε να διασφαλίζεται η εκπαίδευση όλων των παιδιών χωρίς διακρίσεις φύλου, φυλής, χρώματος, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων, εθνικότητας και κοινωνικής προέλευσης.

Πεποίθησή μας είναι ότι η μορφωτική λειτουργία δεν πρέπει να υποτάσσεται στις απαιτήσεις της αγοράς. Αντίθετα, πρέπει να στοχεύει στη βασική της επιδίωξη, τη συμβολή στη δημιουργία ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, που θα είναι σε θέση να συμμετέχουν ενεργά σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας.

Τονίζουμε, επίσης, τη σημασία που έχουν η εκπαίδευση και ο εκπαιδευτικός για την προαγωγή και τη διασφάλιση της ειρήνης σε όλο τον κόσμο, για μια παγκόσμια κοινότητα χωρίς πόλεμο, θεμελιωμένη στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης ανάμεσα στους λαούς και του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα. Επισημαίνουμε την ιδιαίτερη σημασία του έργου των εκπαιδευτικών για τη διάπλαση αυριανών πολιτών που θα σέβονται και θα εκτιμούν την προσφορά όλων των λαών του κόσμου στη δημιουργία του παγκόσμιου πολιτισμού ως πεδίου συνεννόησης και συνύπαρξης.

Πιστεύουμε ότι, για να μπορούν οι εκπαιδευτικοί να ανταποκρίνονται με επάρκεια στις απαιτήσεις του έργου τους, πρέπει να επιλυθούν τα πολλά προβλήματα που αφορούν τους όρους και τις συνθήκες διαβίωσής τους.

Το αίτημα «να ζούμε με αξιοπρέπεια από το μισθό μας», που περιλαμβάνεται στα βασικά αιτήματα και του εφετινού παγκόσμιου εορτασμού, κατά την Education International, συμπυκνώνει εύστοχα τις πιο βασικές οικονομικές διεκδικήσεις μας .

Αντίθετα, οι ποικίλες μορφές εργασιακής ανασφάλειας και αβεβαιότητας έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο εκπαιδευτικό προσωπικό και αναπόφευκτα στο ίδιο το εκπαιδευτικό έργο. Πρακτικές όπως η πρόσληψη ωρομισθίων ή αναπληρωτών εκπαιδευτικών δημιουργούν σοβαρά προβλήματα, καθώς μάλιστα, εφαρμόζονται όλο και σε ευρύτερη κλίμακα και υπονομεύουν βασικές κατακτήσεις των εργαζομένων. Η μονιμότητα της εργασιακής σχέσης, ο πλήρης σεβασμός των εργασιακών δικαιωμάτων για όλους τους εκπαιδευτικούς και οι αξιοπρεπείς μισθοί τους είναι από τις αναγκαίες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση. Παράλληλα οι διαφαινόμενες πολύ αρνητικές εξελίξεις στο ασφαλιστικό έχουν θέσει ήδη σε αγωνιστική ετοιμότητα το σύνολο των εργαζόμενων.

Ιδιαίτερη σημασία για τη δημιουργία του απαραίτητου θετικού κλίματος στους χώρους της εκπαίδευσης έχει η διασφάλιση της αντικειμενικότητας, της διαφάνειας και της αξιοκρατίας στις διαδικασίες επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης, σε οποιοδήποτε επίπεδο. Η καταστρατήγηση βασικών αρχών και κανόνων σε αυτό τον τομέα υπονομεύει την εμπιστοσύνη των εκπαιδευτικών απέναντι στην Πολιτεία και τους θεσμούς, αποθαρρύνει όσους/όσες ενδιαφέρονται και μοχθούν για τη βελτίωση της εκπαίδευσης και τελικά υποβαθμίζει το παρεχόμενο εκπαιδευτικό έργο.

Θεωρούμε ζήτημα άμεσης προτεραιότητας να προωθηθούν πολιτικές που θα αντιμετωπίζουν, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, την ανεργία στο χώρο της εκπαίδευσης. Η αύξουσα προσφορά εκπαιδευτικής εργασίας, όπου υπάρχει, πρέπει να αξιοποιείται για τη βελτίωση των όρων παροχής της δημόσιας εκπαίδευσης με μέτρα όπως είναι η μείωση του αριθμού των μαθητών/μαθητριών στις σχολικές τάξεις και η πιο αποτελεσματική στήριξη των παιδιών που συναντούν ιδιαίτερες δυσκολίες.

Είναι αναγκαίο, ακόμη, να εξασφαλιστούν από την Πολιτεία οι προϋποθέσεις ώστε οι εκπαιδευτικοί να προετοιμάζονται σωστά για το έργο τους, να εργάζονται σε κατάλληλες συνθήκες, να διασφαλίζεται η παιδαγωγική αυτονομία στην άσκηση του έργου τους και να διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη λήψη των αποφάσεων για τα ζητήματα που τους αφορούν. Γι’ αυτό και πρέπει να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη σημασία στην αρχική εκπαίδευση και τη συνεχή επιμόρφωση, τη μετεκπαίδευση και την επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών.

Πέρα από τους ως τώρα οργανωμένους επιμορφωτικούς θεσμούς, είναι σημαντικό να συσταθούν Κέντρα Στήριξης του Εκπαιδευτικού Έργου, που θα παρέχουν υποστήριξη στον/την εκπαιδευτικό τόσο με επιμορφωτικά προγράμματα όσο και με διδακτικά υλικά και βοηθήματα.

Η πολιτεία, από την πλευρά της, οφείλει επίσης να υποστηρίξει χωρίς φειδώ την εκπαίδευση και το εκπαιδευτικό προσωπικό, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες, στις οποίες η γνώση αναγνωρίζεται ως μία από τις πιο βασικές κοινωνικές αξίες. Οι εκπαιδευτικές δαπάνες αποτελούν την καλύτερη επένδυση για την πρόοδο και την ευημερία των σύγχρονων κοινωνιών. Είναι απαράδεκτο για μια σύγχρονη χώρα να βρίσκεται σε τόσο χαμηλή θέση στον τομέα των εκπαιδευτικών δαπανών.

Οι εκπαιδευτικοί της Ελλάδας αγωνιζόμαστε για μια εκπαίδευση που χωράει όλα τα παιδιά και όλη τη γνώση, λειτουργεί δημοκρατικά, είναι δημόσια και παρέχεται πραγματικά δωρεάν σε όλα τα παιδιά και τους νέους/νέες.

Το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα των εκπαιδευτικών θα συνεχίσει τους αγώνες του για να αντιμετωπίσει άμεσα τον κίνδυνο να εμπορευματοποιηθούν οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες και να διαμορφωθεί ένα σχολείο υποταγμένο στις δυνάμεις της αγοράς.

Γι’ αυτό και είναι αναγκαίο σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, να συζητηθεί και να προωθηθεί μια εναλλακτική, προοδευτική εκπαιδευτική πρόταση, με την αξιοποίηση των αναλυτικών επεξεργασιών των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών και της αναντικατάστατης εμπειρίας των εκπαιδευτικών της μαχόμενης έδρας.

Η τριτοβάθμια εκπαίδευση δέχεται ισχυρές πιέσεις από ισχυρά συμφέροντα με στόχο τη στροφή της προς την ιδιωτική εκπαίδευση και την υποταγή της στις κερδοσκοπικές διαθέσεις των αγορών. Πρόκειται για μια άκρως ανησυχητική και επικίνδυνη προοπτική. Αυτό που έχει άμεση ανάγκη σήμερα η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι η γενναία στήριξη και η ουσιαστική αναβάθμισή της από την Πολιτεία, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις αναπτυξιακές ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και στις μορφωτικές αναζητήσεις των νέων. Ισχυρή θέση του εκπαιδευτικού κινήματος ήταν και παραμένει η διαφύλαξη του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες της. Η θέση μας αυτή ενέπνευσε και τους πρόσφατους αγώνες του πανεκπαιδευτικού κινήματος κατά της αναθεώρησης του άρθρ. 16. του Συντάγματος, την οποία, ουσιαστικά, πέτυχε να ακυρώσει

Ως κίνημα επιμένουμε με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία να διεκδικούμε ένα σχολείο που θα γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στη χειρωνακτική και τη διανοητική εργασία, ένα σχολείο δημοκρατικό, ανοιχτό σε όλους τους μαθητές, που θα συμβάλλει στη χειραφέτηση των υλικών και πνευματικών παραγωγικών δυνάμεων της ανθρωπότητας από τα δεσμά της εκμετάλλευσης και της χειραγώγησης.

Αθήνα 5 Οκτώβρη 2007