Η πόλη Γιάννουλη "Η ιστορία της μέχρι σήμερα"
Η Γιάννουλη σύμφωνα με τη τελευταία απογραφή του 2011, μαζί με την Φαλάννη έχει 12.496 νόμιμους κατοίκους. Αναλυτικά ο πληθυσμός της είναι:
Δημοτική Κοινότητα Γιάννουλης: 7.885
Γιάννουλη: 7.885
Θεραπευτική Κοινότητα Έξοδος: 0
Δημοτική Κοινότητα Φαλάννης: 4.611
Δασοχώριον: 624
Φάλαννα: 3.987
Όμως έχει φτάσει να έχει πραγματικό πληθυσμό γύρο στους 16.000 κατοίκους και έκτασή 51.092 στρέμματα.
Εκτείνεται στο κέντρο του Νομού Λάρισας και βρίσκεται σε απόσταση τριών χιλιομέτρων από την πόλη της Λάρισας. Συνορεύει βορειοδυτικά με τον Αμπελώνα, δυτικά με το Τυρνάβου, νοτιοανατολικά με το Δήμο Λάρισας και βορειοανατολικά με το Μακρυχώρι.
Αποτελείται από τα εξής Δημοτικά Διαμερίσματα: Γιάννουλης (περιλαμβάνει τον οικισμό Θεραπευτική κοινότητα "Έξοδος" τέως Παιδόπολη "Άγιος Παύλος") και Φαλάννης (περιλαμβάνει τον οικισμό Δασοχωρίου).
Ο πληθυσμός της Γιάννουλης κατά κύριο λόγο είναι αστικός, σε αντίθεση με τη Φαλάννη στην οποία το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων ασχολείται με αγροτικές δουλειές.
Η αρχαιολογική έρευνα από τις αρχές ήδη του αιώνα μας έχει αποδείξει ότι η περιοχή της Γιάννουλης κατοικείται από τη Νεολιθική εποχή. Υπήρχαν μάλιστα στη περιοχή οι παρακάτω Νεολιθικοί οικισμοί:
- Ο οικισμός στη Μαγούλα Αράπκουλε ή πρόχωμα Μάλαμα, βρίσκεται δύο περίπου χλμ. στα βόρεια - βορειοδυτικά της Γιάννουλης. Στη θέση αυτή βρέθηκε κεραμεική της αρχαιότερης νεολιθικής εποχής, της νεότερης και της εποχής του χαλκού.
- Ο οικισμός στη Μαγούλα βρίσκεται 500μ. νότια - νοτιοανατολικά της Γιάννουλης στα δεξιά του δρόμου Λάρισας - Τυρνάβου. Η κεραμεική που βρέθηκε εδώ είναι της νεότερης νεολιθικής εποχής, των ιστορικών χρόνων και της μεταβυζαντινής εποχής, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ζωή συνεχίστηκε εδώ για πολλούς αιώνες.
- Ο οικισμός στη Μαγούλα της Παιδόπολης, 1,5 χλμ. στα νοτιοανατολικά της Γιάννουλης. Η κεραμεική του οικισμού αυτού είναι της εποχής του χαλκού, της ελληνιστικής και της μεταβυζαντινής εποχής.
- Ο οικισμός στη Μαγούλα Μάρμαρα, στα ανατολικά του δρόμου Γιάννουλης - Αμπελώνα. Η κεραμεική του οικισμού είναι ποικίλη από την αρχαιότερη νεολιθική και την ελληνιστική εποχή.
- Ο οικισμός στη Μαγούλα πρόχωμα του Καραβίδα 1,2 περίπου χλμ. στα νοτιοδυτικά της Γιάννουλης. Η κεραμική του οικισμού είναι της Νεότερης Νεολιθικής, της εποχής του χαλκού και της κλασσικής εποχής.
- Ο οικισμός στη Οτζάκι Μαγούλα (Δένδρα) εκεί βρέθηκε ειδώλιο «ο γυναικείος κορμός» ένα αληθινό αριστούργημα.
- Ο σημαντικότερος νεολιθικός οικισμός είναι αυτός της "Αράπη Μαγούλας". Σ'αυτόν τον οικισμό το 1955 ο Γερμανός αρχαιολόγος VI. Milojcic πραγματοποίησε ανασκαφή με πολλά ευρήματα. Εκεί βρέθηκαν βραχιόλια, ενώτια, επεξεργασμένα όστρακα, βλήμασφενδόνης, πέλεκυς, τριπτήρας, σφοντύλι, σφυριά, κ.α.
Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ζωή εδώ συνεχίστηκε για πάρα πολλούς αιώνες. Πρώτη γραπτή μαρτυρία του τοπωνύμιου Γιάννουλη έχουμε στο κώδικα της Μητρόπολης της Λάρισας, όπου σε φύλλο αυτού του κώδικα έχει καταχωρηθεί το διαζύγιο κάποιας Μαλάμως από το χωριό Γιαννόγλου. Η Μαλάμω αυτή είχε παντρευτεί το Νικόλαο Γουνιτζιώτη πριν το έτος 1691.
Από την υπόθεση του διαζυγίου αυτού εξάγεται το συμπέρασμα ότι το αρχικό όνομα του οικισμού ήταν Γιάννογλου και ότι αυτός ιδρύθηκε πριν το 1691.
Η μορφή του τοπωνύμιου δηλώνει ότι η περιοχή ήταν ιδιοκτησία κάποιου μεγαλοκτηματία που ονομαζόταν Γιάννογλου και που όπως δείχνει το επώνυμό του, ήταν Έλληνας. Τα χρόνια της τουρκοκρατίας κατοικούνταν οι δυο μαγούλες στα νότια-νοτιοανατολικά της Γιάννουλης, αλλά από μαρτυρία ενός Αθηναίου δημοσιογράφου προκύπτει ότι στην ευρύτερη περιοχή Γιάννουλης υπήρχαν άλλοι τρεις οικισμοί, το Κιόσκι, το Οτζακ-ιοί και το Μπαμπά Οτζάκ.
Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τους Τούρκους το 1881 ολόκληρος ο Θεσσαλικός κάμπος ήταν μοιρασμένος σε μεγάλες ιδιοκτησίες (τσιφλίκια), τα οποία οι Τούρκοι τσιφλικάδες πούλησαν σε Έλληνες κεφαλαιούχους, διατηρώντας με αυτόν τον τρόπο ιδιοκτησιακό καθεστώς άθικτο και μετά την απελευθέρωση.
Την ίδια εποχή έρχεται στην Ελλάδα από την Ρουμανία ο Παναγής Χαροκόπος πλούσιος Έλληνας με σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και αγοράζει έξι μεγάλα αγροκτήματα (τσιφλίκια) στη Θεσσαλία. Αναθέτει δε τη διεύθυνση αυτών στον αδελφό του Σπύρο.
Το έτος 1899 ο Παναγής Χαροκόπος, αγοράζει το τσιφλίκι της περιοχής μας από τον Ουσαμπενδίν Μπεή Χασάν Βέη, κτηματία και σύμβουλο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ιδιοκτησίας του ίδιου κατά το ήμιση και της αδερφής του Σαντικαί Χανούμ κατά το έτερο ήμιση, με τίμημα των 8.000 χρυσών λιρών Τουρκίας η δραχμών 280.000. Το τσιφλίκη ήταν έκτασης 14.343 τουρκικών στρεμμάτων και συνόρευε από γύρω με τις περιφέρειες των χωριών, Γιάννουλη, Βέη Τατάρ, Καζακλάρ της επαρχίας και του Δήμου Τυρνάβου. Κολούρι και καλυβιών της πόλης και του Δήμου Λάρισας, περιλάμβανε δε την περιοχή την εντός των περιφερειών των χωριών Ταταρ, Γιάννουλης και λοιπών γειτονικών χωριών.
Ο Παναγής Χαροκόπος το έτος 1902 αρχίζει την ανοικοδόμηση του πύργου, αρχιτέκτων είναι ο Μεταξάς. Το κονάκι αποτελείται από συγκρότημα των αποθηκών , τον ορνιθώνα, τον ανεμόμυλο με τις δεξαμενές και τα ξηραντήρια και το κυρίως κτίριο με τους βοηθητικούς χώρους. Το κυρίως κτίριο βρίσκεται στη μέση ενός οικοπέδου που περικλείεται με ψηλό, λιθόκτιστο μανδρότοιχο από την ανατολική πλευρά, με αποθήκη, στάβλους, αρτοποιείο, αμαξοστάσιο, πλυντήριο, γραφείο, οικία, υπόστεγο από τη βόρεια και δυτική πλευρά του και με ψηλό κιγκλίδωμα από τη νότια πλευρά. Αποτελείται από δυο ορόφους, το ημιυπόγειο και έναν προεξέχοντα πύργο. Η εξωτερική μορφολογία του ακολουθεί τις κλασσικές συνθετικές αρχές που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα των αρχών του αιώνα μας.
Η Γιάννουλη παρά το κοντινό της απόστασης δε συμπεριλήφθηκε στο Δήμο Λάρισας αλλά του Τιρνάβου, στην απογραφή του 1884 είχε 74 κατοίκους. Μετά την κατάργηση των Δήμων το 1912 ιδρύθηκε η κοινότητα της Φαλάννης στην οποία περιλαμβανόταν και ο οικισμός της Γιάννουλης με την ονομασία "Γιαννούλι". Η ονομασία "Γιαννούλι" διορθώθηκε με Διάταγμα στις 20-9-1913 σε "Γιάννουλη". Το 1926 οι κάτοικοι της Γιάννουλης επεδίωξαν να αποσπασθούν από την κοινότητα της Φαλάννης και να υπαχθούν στο Δήμο της Λάρισας, όπου με Διάταγμα στις 31-8-1926 που δημοσιεύθηκε στο Α301 του 1926 φύλλου της εφημερίδας της κύβερνησης προσαρτήθηκε στο δήμο Λαρισαίων. Η νέα κατάσταση όμως κράτησε ένα χρόνο γιατί η Γιάννουλη επανήλθε στην κοινότητα της Φαλάννης όπου και παρέμεινε μέχρι τον Ιούλιο του 1933. Με το Δ. της 22.07.1933 (Φ.Ε.Κ. Α 219/1933) ο οικισμός αναγνωρίστηκε σαν αυτοτελής Κοινότητα.
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη θα ήταν οι νέοι κάτοικοι της Γιάννουλης, οι οποίοι άρχισαν να εγκαθίστανται στην περιοχή από το 1922 και η προσέλευση τους ολοκληρώθηκε το 1930 - 1931. ‘‘Γέννησαν'' ένα νέο τόπο οι ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες. Το 1929 πραγματοποιήθηκε η αποκατάσταση των προσφυγικών οικογενειών στον οικισμό της κοινότητάς μας. Με την αποκατάσταση παραχωρήθηκαν στους δικαιούχους πρόσφυγες ένας γεωργικός κλήρος, ένα οικόπεδο και ένας λαχανόκηπος που λεγόταν ‘‘αυλαγάς''. Ο πληθυσμός τότε της Γιάννουλης ανέρχονταν στους 640 περίπου κατοίκους.
Από τα πρώτα μελήματα των προσφύγων ήταν η δημιουργία σχολείου το οποίο ιδρύθηκε το 1924, το διδακτήριό του κτίστηκε το 1930 και τα μαθήματα άρχισαν το σχολικό έτος 1933 - 1934 σαν μονοτάξιο και το 1937 έγινε διτάξιο.
Στη δεκαετία του 1980 και 1990 παρατηρείται μια ραγδαία εσωτερική μετακίνηση πληθυσμών των ορεινών κυρίως περιοχών προς τη Γιάννουλη. Αίτιο της μετακίνησης αυτής ήταν η εύρεση εργασίας είτε στη περιοχή της Γιάννουλης, κυρίως στον αγροτικό τομέα, είτε στη Λάρισα που αποτελούσε το πλησιέστερο αστικό κέντρο. Η πρόσφατη επέκταση του σχεδίου πόλης βοήθησε στη ραγδαία οικιστική ανάπτυξη.
Σήμερα πληθυσμιακά η Γιάννουλη είναι από τις πιο γρήγορα αναπτυσσόμενες πόλεις στο νομό. Μεγάλες επιχειρήσεις βιοτεχνικές και εμπορικές, έχουν έδρα τους την περιοχή.
Στην περιοχή της Γιάννουλης υπάρχουν:
- Αστεροσκοπείο.
- Ίδρυμα ψυχοπαιδικής και κοινωνικοθεραπευτικής μέριμνας "Αριστεύς".
- Περιφερειακό ιατρείο, το οποίο εγκαινιάστηκε στις 5 Ιουνίου 2011.
- Ταχυδρομικό Πρακτορείο.
- Τράπεζες: Alpha Bank και Eurobank.
Η Γιάννουλη πανηγυρίζει στη μνήμη του πολιούχου της Αγίου Γεωργίου.
Από τον Ιανουάριο 2011 η Γιάννουλη υπάγεται στον διευρυμένο Δήμο Λάρισας ( Ν. 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης» ).
Διοικητική Διαίρεση – Δημοτικές και Τοπικές Κοινότητες
Με το ΦΕΚ 1292/τ.Β΄/11-08-2010 και σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης
πραγματοποιήθηκε η διοικητική διαίρεση του Δήμου Λαρισαίων ως εξής:
α. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ
1. Δημοτική Κοινότητα Γιάννουλης
2. Δημοτική Κοινότητα Φαλάννης
Απογραφή 2011 Πληθυσμός Δήμου Λαρισαίων
ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ (Έδρα: Λάρισα) 162.591 κάτοικοι.
α. ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ 12.496 κάτοικοι.