Αρχική

 

Βιβλία

 

Δημοσιεύσεις

 

Σκέψεις

 

Εκδηλώσεις

 

Βιογραφικό

 

Επικοινωνία

 

Παναγιώτας Π. Λάμπρη:

Λίγα λόγια για τον Απόστολο Φ. Ντάλα 

 

Δημοσιεύτηκε: Περιοδικό «Αρτηνή Ευθύνη», Σεπτέμβριος 2007

 

Πριν λίγο καιρό είχα την τύχη να γνωρίσω τον Απόστολο Ντάλα, τον οποίο μέχρι τότε γνώριζα μόνο μέσα από δημοσιεύματά του, και ταυτόχρονα να έρθω σε επαφή με το συγγραφικό του έργο. Έργο ιδιαίτερα σημαντικό για τους συγχωριανούς του, αλλά και για κάθε άνθρωπο που τον αφορά το παρελθόν του τόπου μας, όχι ως εμμονή για τη γνώση πραγμάτων που έγιναν στα παλιά καλά χρόνια, αλλά ως στερεή γνώση που μπορεί να μας αφορά στο σήμερα. Η πασίγνωστη φράση: «όποιος δεν γνωρίζει το παρελθόν, δεν κατανοεί το παρόν και είναι αβέβαιος για το μέλλον» ισχύει σχεδόν πάντα, και ο συγγραφέας, γράφοντας για το παρελθόν του τόπου του, αυτό έχει κυρίως κατά νουν, να το διασώσει στο μέτρο του δυνατού και να το παραδώσει ως παρακαταθήκη στους συγχωριανούς του και όχι μόνο, χωρίς να φείδεται κόπων και έχοντας ως επιδίωξή του, την αποτύπωση της αλήθειας. Ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του «ΤΑ ΠΙΣΤΙΑΝΑ- Γενεαλογίες και Ιστορήματα» (1999), σημειώνει: «Κάποιος θα έπρεπε να έχει γράψει νωρίτερα λίγες σελίδες για το χωριό μας, τα Πιστιανά. Πότε χτίστηκε, ποιοι κατοικούσαν παλιότερα, ποιοι τώρα και από πού προέρχονται. Τότε, θα μπορούσε να βρει κανείς περισσότερα στοιχεία. Κανείς, όμως, δεν τόλμησε να γράψει. Γι’ αυτό το λόγο και επειδή είχα κάποιο πόθο που με έσπρωχνε για την ιστορία του χωριού μου, ξεκίνησα εγώ ο άσημος με τις λίγες γνώσεις με την προοπτική να γράψω λίγες γραμμές για τη δική μου «φάρα» και τις ρίζες της, αλλά επεκτάθηκα περισσότερο. Άρχισα τις έρευνες και έτρεχα και δεν έφτανα. Με ένα τετράδιο και ένα μολύβι στο χέρι να ρωτάω τους μεγαλύτερους, που υπάρχουν σήμερα στο χωριό ή σε άλλα χωριά εντός του νομού της Άρτας, αλλά και σε διάφορες άλλες περιοχές της Ηπείρου, Θεσσαλίας, Πελοποννήσου ...».

      Με αυτά τα λιτά και ειλικρινή λόγια και χωρίς καμία διάθεση κομπασμού για το εγχείρημά του, ξεκινά ο Απόστολος Ντάλας το βιβλίο του «ΤΑ ΠΙΣΤΙΑΝΑ-Γενεαλογίες και Ιστορήματα», δηλώνοντας εξ αρχής τους λόγους που τον οδήγησαν στη συγγραφή. Λόγοι καθαροί και απολύτως κατανοητοί για μας τους Ηπειρώτες, που αν και πολλοί αναγκαστήκαμε για λόγους βιοπορισμού και μόρφωσης, να αφήσουμε την ιδιαίτερη πατρίδα μας, αυτή μας κρατά μαγικά δεμένους μαζί της, κι εμείς σαν το μυθικό Ανταίο, κάθε φορά που πατάμε στα χώματά της παίρνουμε δύναμη και ξαναγεννιόμαστε, και ίσως, ασυνείδητα, βαθιά μέσα μας, νιώθουμε και κάποια ενοχή που την αφήσαμε.

      Αυτό συμβαίνει και με τον Απόστολο Ντάλα, ο οποίος, όσα χρόνια βρίσκεται μακριά από το χωριό του, στην πρωτεύουσα, δεν μπορεί να επαναπαυτεί και να ησυχάσει. Πρέπει να περισώσει αυτός ό, τι δεν μπόρεσαν ή δεν σκέφτηκαν να περισώσουν άλλοι. Έτσι, ξεκινά τον επίπονο αγώνα της έρευνας και της καταγραφής των γενεαλογιών του τόπου του, καθώς επίσης και την αφήγηση διαφόρων ανθρώπινων «περιπετειών». Στις αφηγήσεις αυτές που αφορούν αληθινά γεγονότα και πρόσωπα, γίνεται προσπάθεια να αποδοθούν αυτά τα γεγονότα, χωρίς διάθεση εξωραϊσμού και, όσο γίνεται, πιο κοντά στην αλήθεια. Ο ίδιος ο συγγραφέας γράφει σχετικά: «…λυπάμαι, αν κάποιοι θίγονται από ορισμένα περιστατικά ή κάποια γεγονότα που δημιούργησαν οι πρόγονοί του (π. χ. εγκλήματα, δολοφονίες, ληστείες ή και άλλες απρεπείς ενέργειες), όμως είμαι υποχρεωμένος να τα γράψω για χάρη της αλήθειας, ας είναι και πικρή. Κατ’ εμένα δεν είναι προσβολή σε κανέναν αν ο παππούς του ή ο προπάππος του έκανε κάτι άπρεπο». Μ’ αυτό το σκεπτικό ο Απόστολος Ντάλας, με ύφος απλό, με λόγο που έχει τη χάρη της προφορικής αφήγησης και χωρίς περίτεχνες λέξεις ή φράσεις, μεταφέρει τον αναγνώστη στα περασμένα και μέσα από τη δική του ματιά τον καλεί να τα γνωρίσει.

      Εκείνο που επίσης είναι ενδιαφέρον στο εν λόγω βιβλίο είναι τα ποιήματα που το περιεχόμενό τους σχετίζεται με τα γεγονότα που περιγράφονται στις περισσότερες αφηγήσεις. Αυτά τα ποιήματα, εκπλήσσουν ευχάριστα τον αναγνώστη και τον προετοιμάζουν θα λέγαμε για τις ποιητικές συλλογές που θα ακολουθήσουν. Ο συγγραφέας δηλαδή, κάνει ένα προανάκρουσμα της ποιητικής του φύσης, καθώς για κάθε τι που περιγράφει σε πεζό λόγο έχει έτοιμο κι ένα στίχο.

      Έτσι, αυτή η ικανότητά του να συνθέτει στίχους, φαίνεται ξεκάθαρα στις τρεις ποιητικές του συλλογές, «Ανθολογία ποιημάτων» (2001), «Ποιήματα- Δεύτερη Συλλογή» (2002) και «Ποιήματα- Τρίτη Συλλογή» (2005), μέσα στις οποίες έδωσε σάρκα και οστά σε όσα είχε θησαυρισμένα στη σκέψη και την ψυχή του και ζητούσαν τρόπο να εκφραστούν. Η ποίησή του, θυμίζει πολλά ποιήματα  της γενιάς του 1880,  το δημοτικό τραγούδι και ουσιαστικά έρχεται από μια μακραίωνη παράδοση, αυτή των λαϊκών τραγουδιστών που δημιουργούν αυθόρμητα, κάθε φορά που υπάρχει γεγονός ή συναίσθημα που αξίζει να εκφραστεί σε ποιητικό λόγο.  Ο έρωτας, η φύση,  η θρησκεία, η πίστη, η οικογένεια, η μάνα, τα γηρατειά, ο θάνατος, τα περιστατικά της καθημερινότητας, τα βάσανα της ζωής, οι αρρώστιες, οι πανανθρώπινες αξίες, οι ανθρώπινες αδυναμίες και οι μικρότητες, η πολιτική, τα ιστορικά γεγονότα, οι σημαντικές προσωπικότητες, οι σύγχρονες συνθήκες και οι αλλαγές που προκάλεσαν στη ζωή των ανθρώπων και γενικά ό, τι του προκαλεί το ενδιαφέρον και συγκινεί την ψυχή και τη σκέψη του γίνεται στίχος. Ένας στίχος λιτός και ανεπιτήδευτος, χωρίς εξεζητημένες λέξεις και περιττά στολίδια, που δε φιλοδοξεί να προκαλέσει μεγάλες συγκινήσεις, αλλά, με την απλότητά του, να δώσει το στίγμα της σκέψης και της φιλοσοφικής άποψης του ποιητή για τη ζωή, ο οποίος λόγω ηλικίας, ίσως και να θέλει να διδάξει τον αναγνώστη.

      Συνεχίζοντας την περιδιάβαση μας στο συγγραφικό έργο του Απόστολου Ντάλα αξίζει να αναφερθούμε στο βιβλίο του  «Ενθυμήσεις στο πέρασμα του χρόνου» (2005), το οποίο διαπνέεται από την ίδια σκέψη και στάση ζωής που συναντούμε και στα προηγούμενα έργα του και στο οποίο προβάλλονται γεγονότα που αφορούν τη ζωή του συγγραφέα και άλλων συγχωριανών του, καθώς επίσης και ταξιδιωτικές εντυπώσεις του από ταξίδια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα ποιήματα, όπως και στο πρώτο του βιβλίο «ΤΑ ΠΙΣΤΙΑΝΑ- Γενεαλογίες και Ιστορήματα» είναι απαραίτητο συμπλήρωμα των ποικίλων αφηγήσεων, αλλά υπάρχουν και αυτόνομα σε μεγάλο αριθμό μέσα στο εν λόγω έργο.

      Τέλος, ο συγγραφέας σε μια προσπάθεια να διασώσει με δική του ευθύνη ό, τι δημοσιεύτηκε για το μέχρι τώρα έργο του, εξέδωσε κατά το τρέχον έτος ένα τομίδιο με τίτλο «Τι είπαν και τι έγραψαν για τα βιβλία μου» (2007). Σ’ αυτό συμπεριλαμβάνονται εκτός από κριτικές για το έργο του και μικρές αφηγήσεις ποικίλου περιεχομένου καθώς και ποιήματα.

      Κλείνοντας αυτή τη σύντομη αναφορά στο μέχρι τώρα  συγγραφικό- ποιητικό έργο του  Απόστολου Ντάλα,  σημειώνουμε για άλλη μια φορά πως αυτό το έργο αποτελεί  παρακαταθήκη για τον τόπο και γενικότερα μια πνευματική δωρεά όχι μόνο στην ιδιαίτερη πατρίδα του τα Πιστιανά, αλλά και σε όλους εμάς. Για μας, τόσο η γνωριμία με το συγγραφέα, όσο και με το έργο του μας γέμισε χαρά, συγκίνηση και μας έδωσε ένα μάθημα ζωής. Σήμερα, που οι πολλοί μένουν στην επιφάνεια των πραγμάτων και αναλώνονται στα τετριμμένα, ο συγγραφέας- ποιητής παρά την προχωρημένη του ηλικία ζει το παρόν δημιουργώντας, δεν παραιτείται και δείχνει το δρόμο!...