|
|
|
|
|
|
Κριτική για «Κωνσταντίνος Α. Διαμάντης, ο Ιστορητής»Από Σταύρο Ιντζεγιάννη, λογοτέχνη
Δημοσιεύτηκε: Περιοδικό «Αρτηνή Ευθύνη», τεύχος 239, Οκτώβριος 2011, σ. 16
Εφημερίδα «Η Πρωινή ΓΝΩΜΗ» (Πάτρας), 4-12-2011, αρ. φύλλου 2942, σ. 12
Χρειάζεται ένα ιδιαίτερο χάρισμα. Ένα συγγραφικό τάλαντο, για να προσδώσεις σε μια βιογραφία μιας προσωπικότητας, που όσο κι αν ήταν σπουδαία, ωστόσο ήταν περιορισμένης αναγνώρισης ή έστω αναγνώρισης στον στενό επιστημονικό - πνευματικό κύκλο και να την αναδείξεις με ένα αναγνωσματικό ενδιαφέρον. Ιδίως μάλιστα να την κάνεις γνωστή σε ένα ευρύτερο κύκλο πανελληνίων πνευματικών ανθρώπων. Η μελέτη της κυρίας Λάμπρη, δικαιούται μεγαλύτερη αναγνώριση αν σκεφτεί κανείς ότι ζούμε σε μια εποχή που πνευματικοί ταγοί, ονόματα βαρύγδουπα, άνθρωποι εγνωσμένου διεθνούς κύρους και αναγνώρισης, χάνονται σε χρόνο μηδέν. Από αυτή την άποψη η κυρία Λάμπρη επέτυχε να αποκαταστήσει στην μνήμη μας έναν πολυγραφότατο και σπουδαίο επιστήμονα όχι μόνο στον καθ’ αυτόν χώρο του, αλλά και σε τόσους άλλους τομείς όπως η λογοτεχνία, η κριτική, το δοκίμιο, η λαογραφία, η μετάφραση, η ποίηση κ.α.
Βεβαίως το μεγάλο μήνυμα της βιογραφίας (300 σελίδες μεγάλου σχήματος, πολυτελούς εκδόσεως, με εικονογράφηση) είναι, ότι, για να αναγνωρισθεί κάποιος και να φτάσει σε ύπατα πνευματικά και επιστημονικά αξιώματα, δεν χρειάζεται απαραίτητα να έχει γονεϊκές πνευματικές παρακαταθήκες ή μεγάλη οικονομικά άνεση. Αρκεί εκείνη η φλόγα που καίει τους ξεχωριστούς και τους κάνει να ξεπετάγονται από το πλήθος. Να γίνονται παράδειγμα προς μίμηση.
Διαβάζοντας θυμήθηκα παλαιότερη επισήμανση του προέδρου του ιατρικού συλλόγου Πύργου Γ. Λαμπρινόπουλου στο ιατρικό συνέδριο του 1927, όπου είπε: «Υποστηρίζομεν ότι οι κάτοικοι των ορεινών τόπων και λόγω την προελεύσεώς των και διότι είναι προικισμένοι με απαράμιλλον ενεργητικότητα έχουν προορισμό να χρησιμοποιούνται ως εκλεκτά φυτώρια δια να ανανεώνονται και βελτιώνονται οι εκφυλιζόμενοι ατυχώς κάτοικοι των μεγαλουπόλεων Και δια τούτο παρατηρείται καθημερινώς ότι προέρχονται από τα ορεινά διαμερίσματα κατά το πλείστον οι διαπρέποντες εις τας τέχνας, τας επιστήμας, την βιομηχανίαν, το εμπόριον». Ο Διαμάντης επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές.
Η συγγραφέας, γνωστή στον ευρύτερο κύκλο της Ελληνικής γραμματείας, φωτίζει πολύπλευρα την προσωπικότητα του Κωνσταντίνου Διαμάντη με σαφή αποδεικτικά στοιχεία, δίνοντας με τον τρόπο αυτό και στον ιστορούμενο, αλλά και στον ιστορητή (εδώ τη συγγραφέα), το κύρος μιας βιογραφικής μελέτης, που έλκει ίσως την ιδέα της συγγραφής από το ότι είναι συντοπίτης της, αλλά εκτείνεται στην πανελλήνια σκηνή των προσωπικοτήτων που προβάλλουν και τιμούν την Ελλάδα.
Εκείνο που είναι αξιοπρόσεκτο είναι ο τρόπος, η δομή, με την οποία η κυρία Λάμπρη προβάλλει την προσωπικότητα του ιστορούμενου. Του «Ιστορητή» καθώς είναι και ο τίτλος του βιβλίου. 20 κεφάλαια που διατηρούν μιαν αυτοτέλεια πάνω στον κοινό τους άξονα. Αυτό έχει σημασία, διότι διευκολύνει τον αναγνώστη, να γνωρίσει τον Κων. Διαμάντη, περισσότερο δεμένο με τα δικά του ενδιαφέροντα. Λόγου χάρη ένας λαογράφος θα σκύψει με περισσό ενδιαφέρον στον λαογράφο Διαμάντη, ενώ ένας δοκιμιογράφος θα προσέξει τα γλωσσικά μελετήματα. Το τονίζω υπογραμμίζοντας τη δομή του βιβλίου γιατί ενδόμυχα ο καθένας μας, αναζητεί να βρει τον βιογραφούμενο στον τομέα του ενδιαφέροντός του.
Ελάχιστες αν όχι σπάνιες προσωπικότητες παρουσιάζονται με τόσο πολύπλευρα και πολυεπίπεδα πνευματικά ενδιαφέροντα σε τόσο διαφορετικούς τομείς. Λ.χ. θεολογία, μεταφράσεις, ποίηση, ιστορία και όχι σαν πνευματικό πάρεργο, αλλά μελετημένα με επιστημονικό κύρος.
Αξιοσημείωτο επίσης ότι η συγγραφέας, δε παραλείπει πέρα από το χρονολόγιο, να αναφέρει τις κριτικές που έγραψε για ομοτέχνους του ή που έγραψαν αυτοί γι’ αυτόν. Ακόμη δε και αδημοσίευτα κείμενά του ή το αρχείο πράγμα που σηματοδοτεί και υπογραμμίζει την υπευθυνότητα αλλά και την αγάπη με την οποία ιστόρησε τον «Ιστορητή», τον Κων. Διαμάντη. Τον πάλαι ποτέ μαθητάκο από τη Ροδαυγή της Άρτας, ο οποίος ζητούσε με αίτησή του στον γυμνασιάρχη να εγγραφεί στο γυμνάσιο ως άπορος, για να μην αποστερηθεί την έφεσή του για μάθηση και κατάφερε να φτάσει Γενικός Διευθυντής των Γενικών Αρχείων του Κράτους. Τον ποιητή για τον οποίον ο Κοτζιούλας θα γράψει : «Χαρά σ` εσένα ταπεινέ και δουλευτάρη φίλε/ π’ αν είχε στόμα η ποταμιά του τόπου μας κι εμίλειε/ δε βγαίνουν μόνο κάρβουνα-θάλεγε-δω απ’ τα ρείκια/ μα και μελίσσια της σπουδής που η προκοπή τους δίκια», αλλά και τον θρησκευόμενο νέο που προσεύχεται: «Πολλές φορές σε κάλεσα και μ` άκουσες Θεέ μου/…στο δίστρατό μου το «όχι» ή το «ναι» κρίνει το μέλλον μου όλο/ κάμε το θαύμα ο δρόμος των σπουδών μου να μην κλείσει»!!!
Ακόμη ο αναγνώστης θα βρει τις αφιερώσεις που του έχουν γράψει, προσωπικότητες της πολιτείας, του επιστημονικού και του πνευματικού χώρου.
Η λεπτομέρεια των βιογραφικών στοιχείων και το ενδιαφέρον της συγγραφέως να τα συλλέξει και να τα διασώσει στον χρόνο, η προσπάθειά της να δώσει με μια τόσο μοναδική βιογραφική ιστόρηση την προσωπικότητα του Κ. Διαμάντη, είναι κάτι που τιμά ιδιαίτερα και αναδεικνύει όχι μόνο τον βιογραφούμενο, αλλά και το συγγραφικό τάλαντο της κυρίας Παναγιώτας Λάμπρη.