|
Χριστίνα
Παπαγγελή, 3ο Γενικό Λύκειο Δράμας
·
Θεσμοθετημένοι ηγέτες,
φυσικοί ηγέτες, πολιτικώς ενήλικες, προκομμένοι του έθνους
Ο όρος «θεσμοθετημένοι
ηγέτες», που σχολιάστηκε στην προηγούμενη δημοσίευση, αφορά τους πρόκριτους,
τους «ιεράρχες» και τους «καπετάνιους» κατά τη διάρκεια της επανάστασης. Οι
ίδιοι αυτοί (συλλήβδην πάλι, σαν ένα σώμα-μια ψυχή) ονομάζονται και «φυσικοί
ηγέτες» (!!!):
(σελ. 32): Οι «φυσικοί
ηγέτες» του τόπου
ήταν οι πρόκριτοι , οι αρχιερείς και οι καπετάνιοι, μαζί με τους «προκομμένους»
του έθνους, τους λόγιους. Αυτοί ήταν τότε οι «πολιτικώς ενήλικες»
(ποιοι ακριβώς δεν κατανοούν οι μαθητές, όλοι ή μόνο οι λόγιοι;> ασάφεια, πέρα
από την αντιεπιστημονικότητα), και αυτοί
ήλεγχαν την επαναστατική εξουσία, αυτοί στήριξαν την επανάσταση,
χωρίς δε τη στήριξή τους μπορεί να
θεωρηθεί βέβαιο ότι η επανάσταση θα είχε καταρρεύσει.
α) Απαράδεκτοι
αξιολογικοί όροι χωρίς
τεκμηρίωση ούτε ιστορικά στοιχεία επαρκή. Είναι «φυσικοί» οι ηγέτες άραγε επειδή
ήταν θεσμοθετημένοι; β) Γιατί τα εισαγωγικά; Αν πρόκειται για χαρακτηρισμό άλλων
ιστορικών, θα’ πρεπε να γίνει σχετική αναφορά γ) επί της ουσίας: ποιοι «ήλεγχαν
την επαναστατική εξουσία»;
Όλοι μαζί,
παρέα; Κι ο εμφύλιος; Οι Μ.
Δυνάμεις; Χωρίς την στήριξη των Μ. Δυνάμεων ΔΕΝ θα είχε καταρρρεύσει ο αγώνας;
Κι όλ’ αυτά στον ΕΠΙΛΟΓΟ του κεφαλαίου για την ελληνική επανάσταση!
Στο ίδιο επίσης κεφάλαιο (σελ.30) πληροφορούνται τα παιδιά (μαζί και μεις) ότι
οι πρόκριτοι ήταν «γνωστοί»
ως δημοκρατικοί («επικαλούνταν τη
δημοκρατική αρχή της ανάδειξης των αρχόντων δια της ψήφου του λαού»),
ενώ οι «καπετάνιοι» (σίγουρα κάποιοι μαθητές εδώ καταλαβαίνουν οι ναυτικοί) ως
«ολιγαρχικοί»!! Στο τέλος της παραγράφου αυτής που αναπτύσσεται αναλυτικά,
προστίθεται με τρόπο που δεν προβάλλεται καθόλου (χαρακτηριστικό είναι ότι οι
μαθητές που διάβασαν δεν το κατάλαβαν):
«Φυσικά, οι όροι αυτοί δεν ανταποκρίνονταν στις αντίστοιχες επιδιώξεις των δύο
παρατάξεων»! Ωστόσο, η δυσαναλογία της ανάπτυξης δεν βοηθά καθόλου
στην πρόσληψη αυτής της τελευταίας
καθοριστικής διευκρίνησης!
· εθνικισμός,
εθνικά κινήματα
Γιατί «εθνικισμός» και
«εθνικά» κινήματα» και όχι «εθνισμός» και «εθνικοαπελευθερωτικά» κινήματα», ώστε
να μη δημιουργείται σύγχυση στους μαθητές, ιδιαίτερα εφόσον διδάσκονται αυτή τη
διάκριση στην Έκθεση- Έκφραση; * Και σε τι αποσκοπεί η επανάληψη της
διάκρισης των εννοιών «φιλελεύθερος/εθνικός» τρεις φορές μέσα σε τρεις σελίδες
(11-13);
· λαός και
έθνος :
«…προβλήθηκαν οι όροι από τους επαναστάτες ως «αρχές
με παγκόσμια εφαρμογή» (σελ. 11). Ερωτούμε: η έννοια λαός είναι
«αρχή»; Σε ποιο κοινωνιολογικό ή φιλοσοφικό σύστημα; Κι αν ναι, έτσι πρέπει να
το διδάξουμε στα παιδιά;
· ιστορικές
ελληνικές χώρες
Αν δεν ξέρετε
ποιες είναι, ανατρέξτε στη σελ. 32 (και όχι μόνο, ο όρος επαναλαμβάνεται και σε
άλλα κεφάλαια). Αν θέλετε να μάθετε γιατί ονομάζονται έτσι αυτές κι όχι οι
υπόλοιπες, δε θα βρείτε απάντηση.
· Δόγμα Μονρόε
Σελ.13:
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μονρόε διακήρυξε ότι η
αμερικανική Ήπειρος δεν επρόκειτο ποτέ στο μέλλον ν’ αφεθεί στη διάκριση των
αποικιακών δυνάμεων της Ευρώπης.
Πώς να γίνει κατανοητό αυτό από μαθητές που δεν ξέρουν τι είναι το περίφημο
«Δόγμα Μονρόε»; Κι εμείς ψάχνουμε στο λεξικό: η λέξη «διάκριση» μα ποια έννοια
χρησιμοποιείται; Με την έννοια του χωρισμού, του διαχωρισμού; Της προτίμησης,
της διάλυσης, της δικαστικής απόφασης, της κρίσης, της διαφοροποίησης, της
ερμηνείας, της εξουσίας, της αυθαίρετης θέλησης; Υποθέτουμε της «κρίσης», ή της
«εξουσίας»! Πώς να γίνει εύληπτη εύκολα η σημασία αυτή όταν ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΕΛΙΔΑ η
λέξη «διάκριση» χρησιμοποείται άλλες ΠΕΝΤΕ φορές με το νόημα του διαχωρισμού;
Χάθηκε ο κόσμος να διευκολύνουμε τα παιδιά με απλή και εύστοχη διατύπωση, που ν΄
αποτελεί και πρότυπο της δικής τους έκφρασης;
· Ανατολικό
ζήτημα
Σελ. 36:
Ανατολικό ζήτημα ονομάζεται το
διεθνές
ζήτημα (> δυσχέρεια στην κατανόηση: η λέξη διεθνής χρησιμοποιείται
σήμερα εναλλακρικά με το παγκόσμιος, όχι τόσο με την έννοια «μεταξύ των εθνών»)
που προέκυψε από τη βαθμιαία υποχώρηση
της ισχύος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και την
πλήρωση του κενού
που προέκυψε απ’ αυτή την υποχώρηση!!! «Πλήρωση του ΚΕΝΟΥ», τι θέλει
να πει εδώ ο ποιητής;
· Πολιτικές
και κοινωνικές
πραγματικότητες!!
Σελ.31:
«Οι
πραγματικότητες
της νότιας Ελλάδας διευκόλυναν την ίδρυση ανεξάρτητου και ομοιογενούς εθνικού
κράτους των Ελλήνων.
Οι πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες
της ίδιας περιοχής συνέβαλαν επίσης στη διαμόρφωση του πολιτεύματος που εντέλει
επικράτησε».
Προσπερνάμε σιωπηλά την αερολογία του περιεχομένου, και πάμε α) στην έκφραση : ο
όρος «πραγματικότητες» είναι απολύτως γενικός και αόριστος, και ιδιαίτερα στον
…πληθυντικό αριθμό, δίπλα σε μια γενική κτητική!! β) στη δομή: αυτή η φράση,
μαζί με την αναφορά στη Μεγάλη Ιδέα και στις εσφαλμένες απόψεις που υποστηρίζουν
μερικοί για το Ρήγα, ΠΑΡΕΜΒΑΛΛΕΤΑΙ στο ελλιπές κείμενο για την Α΄
Εθνοσυνέλευση!!
… Και εις
άλλα με υγεία!!
*Βλ.
και το άρθρο του κ. Φ. Βώρου "Μερικές επισημάνσεις δυσερμήνευτων ατελειών του
σχολικού βιβλίου ιστορίας", Β, 3.
Χριστίνα Παπαγγελή
Ημερομηνία
τελευταίας επεξεργασίας:
Σάββατο, 23. Φεβρουαρίου 2008
|