Ρ α τ σ ι σ μ ό ς

Ρατσισμός: δόγμα κατά το οποίο υπάρχει σύνδεσμος ανάμεσα στα φυλετικά κι πολιτιστικά γνωρίσματα και ορισμένες φυλές θεωρούνται έμφυτα ανώτερες από τις άλλες, οπότε θέλουν να επιβάλουν τη θέλησή τους. Η ρατσιστική θεωρία διαβεβαιώνει ότι η ανισότητα είναι απόλυτη και αμετάβλητη, δηλαδή η ράτσα είναι, από την ίδια της τη φύση, ανώτερη ή κατώτερη σε σύγκριση με άλλες ράτσες, ανεξάρτητα από τις φυσικές συνθήκες του περιβάλλοντος  και των κοινωνικών συνθηκών (φυλετικός ρατσισμός).

Ο ρατσισμός εντάσσει πολλές φορές στην έννοια της φυλής και μη βιολογικά χαρακτηριστικά και διακρίνει κατώτερες ομάδες με κριτήριο τη θρησκεία, το έθνος, τη γλώσσα, πολιτιστικά ή κοινωνικά χαρακτηριστικά (κοινωνικός ρατσισμός)

                      Μορφές ρατσισμού:

Πού και πώς εκδηλώνεται ο ρατσισμός:

·         Μέτρα  γενοκτονίας (π.χ. ……………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………)

• Καταπίεση, ταπείνωση, εξευτελισμοί, ξυλοδαρμοί, εμπρησμοί

• Στέρηση πολιτικών, κοινωνικο-οικονομικών δικαιωμάτων, που φτάνουν ως την απομόνωση ομάδων του πληθυσμού

• Ρατσισμός στα γήπεδα

• Ανεκδοτολογία

• Περιφρόνηση απέναντι σε ομάδες που εκδηλώνεται είτε έμπρακτα είτε με αδιαφορία
            
   

·          

Οι Αλβανοί ξανάρχονται  (του Σταμάτη Φασουλή)

Έχει μια οικοδομή δίπλα στο σπίτι κι απ' το πρωί αρχίζουν οι φωνές και τα αρβανίτικα οι μαστόροι. Αυτοί οι άνθρωποι είναι μια κάποια λύση. Απ' τον καιρό που πάτησαν το πόδι τους στην Ελλάδα άλλαξε το πρόσωπο του νεοέλληνα. Είναι λύση, διότι και εργατικά χέρια φτηνά έχουμε και ΙΚΑ δεν πληρώνουμε και όποτε θέλουμε απολύουμε και ωράριο δεν κρατάμε και, το βασικότερο, κανένας Έλληνας πλέον δεν χαραμίζεται σε χειρωνακτικές δουλειές ανάξιες του αναστήματος και του τσαμπουκά του. Βάζοντας τον Αλβανό στη θέση του μπογιατζή, του χτίστη, του υδραυλικού, μένει απερίσπαστος ο Ελληναράς στην ακάματη απασχόλησή του με τα πνευματικά, πολιτικά και εθνικά προβλήματα της χώρας. Παράλληλα δε η παρουσία αυτού του δεύτερης κατηγορίας πολίτη επιτρέπει σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα της ελληνικής φυλής να εκδηλώνουν αυθόρμητα τα φιλανθρωπικά τους αισθήματα προσφέροντας ρούχα παλιά, παπούτσια χαρίζω, ο παλιατζής. Βέβαια έχει και ο Αλβανός το κόστος του. Διότι σαν άνθρωπος κι αυτός, θέλει κάπου να ξεσπάσει. Έχουμε, λοιπόν, τα γνωστά συμπτώματα των μειονοτήτων σε μια ξένη χώρα. Ληστείες, φόνους, βιασμούς, μαφίες. Τι να κάνουμε. Δεν μπορούμε να 'χουμε μόνο τα καλά του υπανάπτυκτου, του δούλου, θα 'χουμε και τα κακά του. Λοιπόν, εδώ σας θέλω, λεβέντες μου. Ή πάρτε εσείς τον κασμά, το πηλοφόρι, το μυστρί ή πληρώστε ένσημα, μισθούς, δώρα και απεργίες (με λίγα λόγια, αντιμετωπίστε τον άνθρωπο σαν άνθρωπο) ή καθήστε σε μια γωνιά να βλέπετε να σας δουλεύουν τζάμπα αλλά και να σας κλέβουν, να σας βιάζουν και να σας σκοτώνουν τζάμπα. Όπως όλα, είναι κι αυτό θέμα επιλογής...

... τα πρώτα μου χρόνια τα 'ζησα στο Αμπελάκι, ένα μικρό χωριό στη Σαλαμίνα, και, όπως σχεδόν στα περισσότερα νησιά του Σαρωνικού, μίλαγαν κι εκεί αρβανίτικα. «Στον πηλό το στόμα μου ακόμα» κι άκουγα να σκάνε οι πρώτες λέξεις βεγγαλικά στον μικρό ακόμα ουρανό, στον ουρανίσκο της γλώσσας μου. Λέξεις που το πρωί κάθε γιορτής φούσκωναν μέσα μου σαν τσουρέκια σκεπασμένα με κουβέρτες δίπλα στο αναμμένο τζάκι. Λέξεις ζεστές και χρυσαφένιες απ' την αυγή του κόσμου... έμαθα από παιδί να βρίσκω το νόημα της ζωής σε ήχους ζυμωμένους με δύο γλώσσες.

Χρόνια μετά που βρήκα πάλι την παιδική μου γλώσσα στα χείλη αυτών που οι διπλανοί μου έφτυναν, ένιωσα σα να φτύνουν τα παιδικά μου τα σεντόνια...

ΤΑ ΝΕΑ , 21-10-1997   

ΘΕΜΑΤΑ

1.      1. α) Ποιο είναι το βασικό θέμα που προβάλλει στο άρθρο αυτό ο συγγραφέας; β) Με ποιο τρόπο, σύμφωνα με το συγγραφέα, μπορεί να αντιμετωπιστεί η βία που προέρχεται από τις (εθνικές) μειονότητες;

2.      2. Να σχολιάσετε σε μία παράγραφο τη γλώσσα και το ύφος του κειμένου.

3.      3. Πώς ερμηνεύεται, με βάση το κείμενο, ο τίτλος;

4.      4. Να επιλέξετε ένα από τα παρακάτω θέματα και να τα αναπτύξετε:

α) Σε κάποιο τοίχο της πόλης υπάρχει γραμμένο το σύνθημα "έξω οι ξένοι" Δυο φίλοι το σχολιάζουν διαφωνώντας μεταξύ τους. Φανταστείτε το διάλογο.

β) Τα παιδιά της γειτονιάς σου κοροϊδεύουν και χτυπούν καθημερινά τον Τάσο, ένα καχεκτικό και δειλό γειτονόπουλο. Είσαι μάρτυρας σ'  ένα βίαιο επεισόδιο όπου, χωρίς καμιά αφορμή, δυο- τρία παιδιά διώχνουν με κλωτσιές και πέτρες τον Τάσο. Ερμηνεύστε τη στάση α] του Τάσου, β] των βασανιστών του, γ] των υπόλοιπων θεατών, δ] ποια  η δική σου στάση;

επιμέλεια: Χριστίνα Παπαγγελή

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Παρασκευή, 20. Απριλίου 2007