ΧΑΪΝΤΣ ΣΑΛΒΑΔΟΡ KOYNIO

" Όλοι σας θα περάσετε από την καμινάδα"

Παρασκευή 12 Μαρτίου 1943, Θεσσαλονίκη. Το πρωί ήρθε στο σπίτι μια ομάδα από πολιτοφύλακες. Μας διέταξαν να ετοιμάσουμε τα πράγματά μας και να πάμε στο στρατόπεδο του βαρόνου Χιρς. Την Κυριακή αναχωρήσαμε για το Άουσβιτς. Ήμουν δεκαπεντέμισι ετών. Μαζί μας πήραμε μία κουβέρτα, ένα κουτάλι, ένα πιρούνι. Σε κάθε βαγόνι έβαλαν 60 άτομα. Κινητές φυλακές, δεν υπήρχε χώρος, πείνα, ζέστη ανυπόφορη και κάτι χειρότερο. Το βαγόνι μας, αναγκαστικά, είχε μετατραπεί και σε τουαλέτα. Έξι ημέρες κράτησε τούτη η πικρή διαδρομή.

23 Μαρτίου 1943, 11.00 μ.μ. Φθάσαμε στο Άουσβιτς. «Τούτο το στρατόπεδο έχει μονάχα μία έξοδο: την ψηλή μαύρη καμινάδα απ' όπου βγαίνει ο πηχτός εκείνος καπνός. Όλοι σας θα περάσετε από κει...» ήταν το...«καλωσόρισμα» του αξιωματικού των Ες Ες. Η διαλογή γινόταν σύμφωνα με την ηλικία, τη σωματική ακεραιότητα και την υγεία μας. Οι περισσότεροι πίστευαν, και όχι άδικα, πως δεν θα ξαναέβλεπαν τους δικούς τους. Τέτοια εντύπωση έδινε ο διαχωρισμός. Η αίσθηση της πραγματικότητας είχε μονομιάς χαθεί σαν να 'σκασε δίπλα μας μια βόμβα. Έγινα ο αριθμός 109.565. Η αγωνία ήταν το χαρακτηριστικό της εκεί ζωής μας. Κάθε ημέρα διάλεγαν τους πιο αδύνατους για το κρεματόριο. Υπήρχαν μήνες που τα θύματα ξεπερνούσαν τις 3.000-4.000. Πέρασα από επτά διαλογές. Στο Άουσβιτς η πειθαρχία ήταν σκληρή. Μιλούσαμε όσο γινόταν λιγότερο, υπολογίζαμε τις συνέπειες κάθε πράξης μας, είχαμε μάτια για ό,τι μας αφορούσε και γίναμε τυφλοί για όλους τους άλλους. Στο Άουσβιτς μόνο δύο φορές τολμήθηκε εξέγερση, η δεύτερη από Έλληνες και Ρώσους. Προτού πεθάνουν ανατίναξαν τα κρεματόρια II και III στο Μπιρκενάου. Ως Έλληνας αισθάνθηκα πολύ περήφανος.

Στα μέσα Ιανουαρίου του 1945 έγιναν διαλογές για το εσωτερικό της Γερμανίας. Γκρος Ρόζεν, Μαουτχάουζεν, Μελκ. Τον Απρίλιο, 1.411 άτομα μεταφερθήκαμε με τρένο στο στρατόπεδο Εμπενζεε. Στις 6 Μαΐου 1944 μας απελευθέρωσαν οι Αμερικανοί. Οι Έλληνες φτιάξαμε μια σημαία από κάτι βρώμικα σεντόνια και τα μπλε ρούχα των ηλεκτρολόγων και είπαμε τον εθνικό ύμνο. Περάσαμε το βράδυ με την αμφιβολία αν ήμασταν στ' αλήθεια ελεύθεροι ή αν θα ξαναγύριζαν οι Γερμανοί. Με την πρώτη ευκαιρία επιστρέψαμε στη Θεσσαλονίκη.

Ερωτήσεις για προφορική επεξεργασία του κειμένου.

1. Η αφήγηση γίνεται με μικρές προτάσεις και σε πρώτο πρόσωπο. Τι ύφος διαμορφώνει αυτό; (Να αξιοποιηθούν τα θεωρητικά της αφήγησης, Ε-Ε α΄ λυκείου.)

2. Πώς νιώθει ο αφηγητής στη διαδρομή προς το Άουσβιτς;

3. Ποια είναι η υποδοχή στο Άουσβιτς; Πώς εξηγείται η χρήση των εισαγωγικών στην πρώτη και στη δεύτερη περίπτωση;

4. Τι ακολουθεί μετά τη διαδικασία υποδοχής; Ποια είναι η βαθύτερη σημασία της φράσης:  «Έγινα ο αριθμός 109.565»

5. Από τί χαρακτηριζόταν η καθημερινότητα στο Άουσβιτς; Πόση σημασία έχει το γεγονός ότι δύο φορές έγινε εξέγερση;

6. Πώς κρίνετε το γεγονός ότι ένας Εβραίος νιώθει Έλληνας;

επιμέλεια: Συμεωνίδης Βασίλης

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Κυριακή, 29. Μαρτίου 2009