«Συμμετοχική παιδεία» ...

διασκευασμένο απόσπασμα από κείμενο του Παντελη Mπουκαλα, 21 Φεβρουαρίου 2004

Ολοήμερα σχολεία παντού, καινούργια κτίρια για να πηγαίνουν όλα τα παιδιά πρωί στο μάθημά τους, κομπιούτερ και πλούσιες βιβλιοθήκες σε όλα τα Δημοτικά και όλα τα Γυμνάσια, Iντερνετ. Ανοιχτά Σχολεία με αίθουσες συναυλιών που το καλοκαίρι θα μετατρέπονται σε παγοδρόμια, «μη κερδοσκοπικά και μη κρατικά» πανεπιστήμια σε κάθε γειτονιά και για όλες τις ηλικίες – α, ναι, πλούσια τα ελέη της προεκλογικής πλειοδοσίας. Όρεξη να ’χουμε ν’ ακούμε. Αλλά ώσπου να ξημερώσει αυτή η θαυμάσια «νέα εποχή», μήπως θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί το μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σχεδόν όλα τα δημόσια σχολεία; Όχι, όχι, ούτε για το κτιριακό πρόκειται ούτε για το κομπιουτερικό, αλλά για κάτι απλούστερο. Για κάτι αστείο: για το χαρτί του φωτοτυπικού.

Όσοι έχουν παιδιά σε δημόσιο σχολείο, το ξέρουν καλά αυτό το «έθιμο»: Να παρακαλούν κάθε τόσο οι δάσκαλοι τα παιδιά να κουβαλήσουν από το σπίτι τους χαρτί για το φωτοτυπικό μηχάνημα, γιατί το σχετικό κονδύλι είναι ανυπόληπτο, κι έτσι όσες εργασίες είναι να γίνουν με φωτοτυπίες, απλώς δεν θα γίνουν. Και τα παιδιά κουβαλάνε χαρτί, άλλο είκοσι κόλλες, άλλο εκατό, και μαθαίνουν έτσι από πρώτο χέρι τι εστί «συμμετοχική παιδεία»: να πληρώνεις γι’ αυτό που θρυλείται ότι σου παρέχεται δωρεάν. Στο θρύλο αντιτίθενται βλοσυροί οι αριθμοί. Συνολικά οι ελληνικές οικογένειες δαπανούν 600 δισ. δραχμές ετησίως για τη εκπαίδευση των παιδιών τους, ο δε μέσος όρος των εξόδων τους αυτών είναι υπερτετραπλάσιος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Δεν βουλιάζει, φυσικά, ο οικονομικός προϋπολογισμός ενός νοικοκυριού αν οι γονείς αγοράζουν και πέντε και δέκα πακέτα χαρτί ή να «τσοντάρουν» για να αγοράσει πετρέλαιο το σχολείο των παιδιών τους. O ψυχικός προϋπολογισμός όμως υφίσταται μια κάποια ταραχή. Πικραίνεσαι μάλλον παρά οργίζεσαι, κι όχι για τα δέκα ευρώ αλλά επειδή νιώθεις να σε μειώνει και να σε προσβάλλει ένας εμπαιγμός που κρατάει χρόνια και χρόνια – από τον καιρό που οι νυν μεσόκοποι απαιτούσαν «προίκα στην παιδεία». O εμπαιγμός των «ίσων ευκαιριών», της «δωρεάν παιδείας». Ένας εμπαιγμός που προσλαμβάνει σαδιστικές διαστάσεις σε κάθε προεκλογική περίοδο, όταν οι επερχόμενοι μεσσίες χτίζουν ανώγεια με τα λόγια, παραβλέποντας όσα «συντρίμμια» έχει αφήσει πίσω της η πολιτική τους.

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε εβδομήντα (70) λέξεις.

Β.1. Το κείμενο είναι άρθρο. Σε ποιο σημείο φαίνεται η σχέση του με την επικαιρότητα της εποχής που γράφτηκε;

Β.2. Στην πρώτη παράγραφο το κείμενο γίνεται οικείο, πλησιάζοντας τον προφορικό λόγο. Πώς επιτυγχάνεται αυτό από το συγγραφέα;

Β.3. Ο συγγραφέας επιλέγει να ασκήσει κριτική βασιζόμενος στη «λεπτομέρεια» του φωτοτυπικού χαρτιού. Υπάρχει κάποια σκοπιμότητα σ’  αυτή την επιλογή; Τεκμηριώστε την απάντησή σας.

Β.4. Να αντικατασταθούν οι παρακάτω λέξεις του κειμένου με συνώνυμες και νοηματικά ισοδύναμες: πλούσιες, θαυμάσια, υφίσταται, μειώνει, μεσόκοποι.

Β.5. Αποδώστε τη φράση «μη κερδοσκοπικά και μη κρατικά» με καταφατικό τρόπο.

Γ. Βλέπετε από διαφορετική οπτική το ζήτημα της δημόσιας εκπαίδευσης. Γράφετε ένα ανάλογο κείμενο όπου υπερασπίζεστε τις θετικές πτυχές της και τις προόδους που νομίζετε ότι έγιναν. Επίσης προσπαθήστε να «δικαιολογήσετε» τις μομφές που επισύρει ο αρθογράφος.

επιμέλεια: Συμεωνίδης Βασίλης

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Τετάρτη, 23. Μαΐου 2007