«Οι άλλοι» ανάμεσά μας

διασκευασμένο απόσπασμα, κείμενο του Nικου Kωνστανταρα (Καθημερινή 13-11-2005)

Οι ταραχές στη Γαλλία το τελευταίο διάστημα έκαναν κάθε άλλη χώρα να υπολογίσει πόσο κινδυνεύει η ίδια από την οργή των απόκληρων παιδιών των μεταναστών, και να σκεφθεί τι θα μπορούσε να κάνει για να φυλαχτεί από παρόμοια ανάφλεξη. Aπρόσμενα η χώρα μας φάνηκε να είναι σε καλύτερη θέση από πολλές άλλες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρ’ όλο που υποδέχθηκε έναν πολύ μεγάλο αριθμό μεταναστών σχετικά με τον πληθυσμό της (εκτιμάται από το 8,5% έως το 10,3% του συνόλου).

Οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι. Ενίοτε αποτελούν το προϊόν μίας γενικής κρατικής χαλαρότητας που επέτρεψε στους μετανάστες να αφομοιωθούν στην ελληνική κοινωνία σαν αυτό να ήταν το αποτέλεσμα πολύπλοκου προγραμματισμού.

Η - γενικά - επιτυχημένη ένταξη των μεταναστών στην κοινωνία μας οφείλεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες που κατέβαλαν οι ίδιοι από το 1990 και στον τρόπο που οι Έλληνες (ένας-ένας και όχι ως κράτος) τους αποδέχθηκαν. Το κράτος επέτρεψε να κυριαρχήσει το χάος και ανάγκασε τους μετανάστες να ζουν στην παρανομία και την απόλυτη αβεβαιότητα - θύματα κάθε μορφής εκμετάλλευσης - έως την αρχή του 1997, όταν άρχισε το πρώτο πρόγραμμα νομιμοποίησης.

Τα πρώτα χρόνια υπήρξαν πολλά και έντονα προβλήματα, κυρίως επειδή η κοινωνία μας είχε μάθει να στέλνει τα δικά της παιδιά στην ξενιτιά και όχι να υποδέχεται άλλους. Δεν διέθετε μηχανισμούς ούτε και την πείρα να χειριστεί τη νέα κατάσταση. Η ανοργάνωτη εισροή ανθρώπων δημιούργησε μεγάλη ανασφάλεια στους Έλληνες. Σε μία κοινωνία όπου τα εγκλήματα βίας ήταν σπανιότατα, συνήθως προϊόν ερωτικού πάθους ή ενδοοικογενειακών διαφορών, πράξεις βίας και άλλα εγκλήματα που διέπραξαν αρκετοί μετανάστες στην Ελλάδα προκάλεσαν ευρύτερο αίσθημα ανασφάλειας και μία εικόνα των μεταναστών που τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναπαρήγαγαν με μεγάλη ευκολία. Όπως σημειώνει στη διδακτορική της διατριβή η κ. Αλεξάνδρα Μοσχοπούλου η εγκληματικότητα των μεταναστών υπερ-προβάλλεται ώστε να παρουσιάζει μία δυσανάλογα αρνητική εικόνα. Αυτό «πουλάει» σαν είδηση πολύ πιο εύκολα από ό,τι η πολύπλοκη πραγματικότητα και έτσι αναπαράγεται.

Εδώ αξίζει να κάνουμε λίγη αριθμητική. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, στην Ελλάδα διαμένουν 762.000 αλλοδαποί. Σύμφωνα όμως με μελέτη του Παντείου Πανεπιστημίου ο πραγματικός αριθμός είναι γύρω στους 1,5 εκατ. ανθρώπους. Ο αριθμός παιδιών μεταναστών σε σχολεία ανέρχεται σε 150.000. Πολλά από αυτά τα παιδιά άρχισαν και τελείωσαν το σχολείο στην Ελλάδα και προχώρησαν στο πανεπιστήμιο. Η εκπαίδευσή τους δηλαδή άρχισε αρκετά πριν από το πρώτο κύμα νομιμοποίησης. Αυτό τιμά τα ίδια και τους γονείς τους, το εκπαιδευτικό μας σύστημα και τους λειτουργούς της εκπαίδευσης - οι οποίοι, παρ’ όλα τα προβλήματα, συνέβαλαν με τον πιο σημαντικό τρόπο στην αποτελεσματική αφομοίωση των παιδιών των μεταναστών. Προβλήματα θα υπάρχουν, αλλά η αρχή έχει γίνει.

Αλλά η θέληση των μεταναστών για προκοπή φαίνεται και με άλλους τρόπους. Σε σχετικό ρεπορτάζ ο Λεωνίδας Στεργίου σημείωνε: «Μεταξύ των καλύτερων πελατών των τραπεζών είναι οι οικονομικοί μετανάστες, αποτελούν ένα “αποδοτικό” πελατολόγιο με 250.000 λογαριασμούς». Επίσης, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι είναι πάνω από 400.000 οι μετανάστες που είναι ασφαλισμένοι στα τρία μεγαλύτερα ταμεία - το ΙΚΑ, το ΤΕΒΕ και τον ΟΓΑ. Αν αντιπαραθέσουμε τον αριθμό των 5.000 έως 6.000 αλλοδαπών που ο καθηγητής εγκληματολογίας Νέστωρ Κουράκης υπολογίζει ότι είναι επικίνδυνοι κακοποιοί, τότε είναι σαφέστατο ότι η τεράστια πλειοψηφία των μεταναστών είναι φιλήσυχοι άνθρωποι, οι οποίοι δεν θέλουν τίποτε άλλο από την προκοπή των παιδιών τους, πράγμα για το οποίο δουλεύουν πολύ σκληρά.

Είναι δηλαδή σαν τους Έλληνες που ρίζωσαν σε ξένα χώματα.

Ερωτήσεις

Α. Να συντάξετε περίληψη του κειμένου σε εκατό (100) λέξεις.

25/100 μονάδες

Β1. Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου («Οι ταραχές στη Γαλλία… το 10,3% του συνόλου).»

5/100 μονάδες

Β2. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί αρκετά τεκμήρια. Εντοπίστε δύο από αυτά και κρίνετε αν είναι εξακριβωμένα ή όχι.

10/100 μονάδες

Β3. «η εγκληματικότητα των μεταναστών υπερ-προβάλλεται ώστε να παρουσιάζει μία δυσανάλογα αρνητική εικόνα», πώς αντιλαμβάνεστε το νόημα της παραπάνω φράσης του κειμένου;

5/100 μονάδες

Β4. Να βρείτε αντώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου: αποτέλεσμα, ένταξη, επέτρεψε, χάος, αλλοδαποί.

5/100 μονάδες

Γ. Στο σχολείο σας φοιτούν και παιδιά μεταναστών. Συμμετέχετε σε εκδήλωση όπου θα μιλήσετε σχετικά με τον τρόπο που το σχολείο αντιμετωπίζει αυτούς τους μαθητές και τη βοήθεια που μπορεί να τους προσφέρει ώστε να ενταχθούν, όπως όλοι, στην ελληνική κοινωνία. (300 λέξεις)

50/100 μονάδες

επιμέλεια: Συμεωνίδης Βασίλης

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Δευτέρα, 07. Μαΐου 2007