|
«Να χτίσουμε τις έξυπνες ηλεκτρονικές πόλεις»
Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ
Το μέλλον θα ανήκει σε πόλεις με «έξυπνα»
συστήματα που θα καθορίζουν βασικές λειτουργίες της, από την ηλεκτρονική
ψηφοφορία και την κυκλοφοριακή συμφόρηση ως την αναζήτηση του χαμένου
κατοικίδιου.
Είναι η πόλη του Μιχάλη Μπλέτσα, του Ελληνα
διευθυντή πληροφορικής του Εργαστηρίου Μέσων Επικοινωνίας του Media Lab του
περίφημου ΜΙΤ, κάθε άλλο παρά ουτοπική, αφού ήδη υπάρχει σε πολλές γωνιές
του πλανήτη μας.
Όσο για τους σκεπτικιστές, διαβεβαιώνει ότι «η τεχνολογία είναι μέσον που
βελτιώνει τη ζωή του ανθρώπου», αρκεί η «δόση» της να είναι η κατάλληλη, όπως
σημειώνει με νόημα.
Δεν πρωτοτυπεί όταν διαπιστώνει πως «η Ελλάδα έχει χάσει το τρένο της
πληροφορικής», ενώ θα μπορούσε να βρίσκεται στην πρωτοπορία, αλλά έχει ιδιαίτερο
βάρος η διαπίστωσή του πως «τα τρένα περνούν συχνά και στο μέλλον κάτι μπορεί να
γίνει».
Ο 38χρονος από τα Χανιά, στενός συνεργάτης του ελληνικής καταγωγής «γκουρού» της
πληροφορικής Νικόλα Νεγκρεπόντε, αποδεικνύει στην πράξη πως δεν είναι μόνον ένας
λαμπρός τεχνοκράτης, αλλά ένα σκεπτόμενο άτομο και ευαισθητοποιημένος πολίτης,
που εμπιστεύεται τα κοινωνικά κινήματα.
Λίγο πριν από την εκδήλωση, ο Μιχάλης Μπλέτσας μίλησε στην «Ε» και μας ξάφνιασε
ευχάριστα όχι μόνον για τις ιδέες του σχετικά με την πόλη τού αύριο, όπου η
τεχνολογία θα παίζει καθοριστικό ρόλο, αλλά κυρίως για την πεποίθησή του ότι
αυτές οι εξελίξεις δεν συνιστούν απειλή για τους σκεπτόμενους πολίτες. Δεν θα
οδηγήσουν σε μια γενιά «άχρωμων» ατόμων.
Και πώς θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά για έναν επιστήμονα που, μετά την
αποφοίτησή του από το τμήμα ηλεκτρολόγων μηχανικών του Αριστοτέλειου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, άφησε την καλή δουλειά που είχε εξασφαλίσει σε μια
από τις καλύτερες εταιρείες πληροφορικής στη Β. Ελλάδα και βρέθηκε στη Βοστόνη
για μεταπτυχιακά στη Βιοϊατρική, γιατί τα πράγματα του φαίνονταν βαρετά. Εδώ και
10 χρόνια δουλεύει σε ένα πρόγραμμα που φιλοδοξεί να εξασφαλίσει ένα φορητό
υπολογιστή συνδεδεμένο με το Ίντερνετ για κάθε μαθητή. Ήδη τα δύο τρίτα των
χωρών του κόσμου συνεργάζονται με το περίφημο εργαστήριό του και μάλιστα σε
ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο για την προώθηση ενός προγράμματος που στοχεύει να
κλείσει το χάσμα ανάμεσα στις αναπτυγμένες χώρες και τον Τρίτο Κόσμο.
Θυμώνει όμως όταν του μιλάμε για τον «υπολογιστή των φτωχών» και σπεύδει να
διευκρινίσει: «Κατ' αρχήν πρέπει να επισημάνω ότι δεν μου αρέσει ο όρος
"υπολογιστής των φτωχών" γιατί παραπέμπει σε κάποια συσκευή μειωμένων
δυνατοτήτων, όταν το laptop των 100 δολαρίων είναι πρωτοπόρο τεχνολογικά
στην οθόνη, τη δικτύωση και την κατανάλωση ρεύματος.
Παρ' όλο που για μένα είναι κυρίως μια πλατφόρμα μάθησης, η εξάπλωσή του μπορεί
να βοηθήσει μια πόλη ανεβάζοντας το επίπεδο ενημέρωσης των κατοίκων της. Πάρτε
για παράδειγμα την Αθήνα, μια πόλη με πολύ χαμηλή διείσδυση υπολογιστών στα
σπίτια. Αν όλοι οι μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης μπορούσαν
να εφοδιαστούν με ένα τέτοιο laptop, αυτόματα θα ανέβαινε κάθετα και η συνολική
διείσδυση των υπολογιστών. Αυτό δημιουργεί μια κριτική μάζα πληθυσμού που μπορεί
να διεκπεραιώσει πολλές από τις συναλλαγές του ηλεκτρονικά με τεράστιες
επιπτώσεις στην παραγωγικότητά του και στο κυκλοφοριακό της πόλης».
**Πόσο μακρινά είναι τα σενάρια που αφορούν την «έξυπνη» πόλη, με συστήματα
πληροφόρησης, αλλά και υπηρεσιών που στηρίζονται στα ηλεκτρονικά μέσα; Ποιοι
τομείς της κοινωνικής ζωής θα εξυπηρετούνται καλύτερα;
* «Είναι ήδη πραγματικότητα. Πέραν των κάθε είδους πληροφοριακών οδηγών, ήδη σε
διάφορες πόλεις του κόσμου δοκιμάζονται τεχνολογίες ασύρματης δικτύωσης για
αυτοκίνητα, με κύριο σκοπό την πρόληψη των ατυχημάτων και την αποφυγή
κυκλοφοριακών συμφορήσεων. Πέραν της βελτίωσης στις μετακινήσεις όμως, το πιο
σημαντικό χαρακτηριστικό μιας "έξυπνης" πόλης είναι το πόσο γρήγορα
προσαρμόζεται στις ανάγκες των κατοίκων της. Η προσαρμογή αυτή είναι
συνάρτηση του πόσο γρήγορα και εύκολα μπορούν να δημιουργηθούν κοινωνικά δίκτυα,
σχέσεις και αλληλεπιδράσεις δηλαδή μεταξύ των εμπλεκομένων μερών. Εκεί νομίζω
βρίσκεται και η μεγάλη πρόκληση για το άμεσο μέλλον. Γρήγορα θα δούμε την πόλη
να ορίζεται όλο και περισσότερο από τις πληροφοριακές δομές της και λιγότερο από
τις φυσικές».
Αυτό και αν είναι μακρινό όνειρο για τις ελληνικές πόλεις. Η πραγματικότητα όμως
δεν τον πτοεί, καθώς περιγράφει το Ίντερνετ των πραγμάτων: «Το κολάρο του σκύλου
μας θα έχει μια διεύθυνση στο Ίντερνετ. Το ίδιο και το αυτοκίνητό μας και έτσι
θα μπορούμε να το βρίσκουμε και να κανονίζουμε το σέρβις στο συνεργείο χωρίς να
καταφεύγουμε στο σπασμένο τηλέφωνο».
**Αυτή η είσοδος της τεχνολογίας στην καθημερινότητα αποτελεί απειλή για τον
σκεπτόμενο άνθρωπο; Υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε πολίτες αδιάφορους,
«άχρωμους» κατά κάποιον τρόπο;
* «Όταν η είσοδος μιας συγκεκριμένης τεχνολογίας αποτελεί απειλή, αυτή
είναι καθολική και αφορά σκεπτόμενους και μη. Παράδειγμα, τα όπλα μαζικής
καταστροφής. Όσον αφορά τις σημερινές τεχνολογίες επικοινωνίας, νομίζω ότι
βρισκόμαστε σαφώς σε καλύτερη κατάσταση από αυτήν που ήμαστε πριν από 20 χρόνια.
Και αυτό γιατί το "αδιάφορος" και "άχρωμος" πολίτης είναι μια συνέπεια πολύ πιο
κοντά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης του 20ού αιώνα και πολύ πιο μακριά από τις
αμφίδρομες, εξατομικευμένες μορφές επικοινωνίας και ενημέρωσης του 21ου».
**Υπάρχει σωστή «δόση» τεχνολογίας στη ζωή μας, ώστε να έχουμε τις θετικές
επιπτώσεις της με παράλληλη ελαχιστοποίηση των αρνητικών της;
* «Η τεχνολογία είναι το μέσον με το οποίο ο άνθρωπος βελτιώνει τη ζωή του.
Εφόσον η "δόση" είναι σύμφωνη με αυτή την αρχή δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Όταν
παρασυρόμαστε και ξεχνάμε το στόχο, δηλαδή το πρόβλημα που προσπαθούμε να
λύσουμε με την τεχνολογία, συνήθως επέρχονται και οι αρνητικές επιπτώσεις...».
Είναι αυτονόητη η πίστη του στην ηλεκτρονική δημοκρατία, που δεν την περιορίζει
μόνον στην πολυσυζητημένη και στην Ελλάδα ψηφοφορία μέσω Ίντερνετ. «Πιστεύω
-τονίζει- ότι το μεγάλο όφελος είναι τα ηλεκτρονικά φόρουμ, τα blog (σ.σ.
εξειδικευμένοι χώροι του Διαδικτύου) που μπορούν να προσφέρουν ολοκληρωμένη
πληροφόρηση. Το Ίντερνετ συμβάλλει στη δημοκρατία. Το κίνημα κατά της
παγκοσμιοποίησης χρησιμοποιεί τα ίδια εργαλεία με την παγκοσμιοποίηση και αυτό
είναι η καλύτερη απόδειξη».
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Να αποδώσετε περιληπτικά το νόημα του
κειμένου σε μία παράγραφο 100 περίπου λέξεων.
(Μονάδες 25)
2. Να βρείτε τη δομή και τον τρόπο ανάπτυξης
της 9ης παραγράφου.
(Μονάδες 10)
3. «Η Ελλάδα έχει χάσει το τρένο της
πληροφορικής» … «τα τρένα περνούν
συχνά και στο μέλλον κάτι μπορεί να γίνει»:
Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 80 περίπου λέξεων με τον τρόπο της αιτιολόγησης
την άποψη αυτή του επιστήμονα.
(Μονάδες 10)
4. Ουτοπική, σκεπτικιστής,
πρωτοπόρος, προσαρμογή, απειλή: Να γράψετε από μια συνώνυμη
λέξη που μπορεί να αντικαταστήσει καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις.
(Μονάδες 5)
5. «Το Ίντερνετ συμβάλλει στη δημοκρατία».
Με ποιους τρόπους είναι δυνατόν η ευρεία χρήση του Ίντερνετ να συμβάλει στην
εδραίωση της δημοκρατίας στην εποχή μας, αλλά και ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν μέσα
από το Διαδίκτυο για τις ατομικές ελευθερίες των πολιτών; Να αναπτύξετε τις
απόψεις σας σε ένα κείμενο 250-300 λέξεων περίπου.
(Μονάδες 50)
επιμέλεια: Μακρής Κώστας
Ημερομηνία
τελευταίας επεξεργασίας:
Τρίτη, 30. Οκτωβρίου 2007
|