φιλολογικές σελίδες

[αρχική]  [αρχαία ελληνικά]  [έκθεση - έκφραση]  [λογοτεχνία]  [ιστορία]  [διάφορα]  [σύνδεσμοι]

 Μαζική κουλτούρα-παράδοση

συμπληρώστε το σχεδιάγραμμα

Παραγωγή λόγου:

Στην εποχή μας, η κυριαρχία της μαζικής κουλτούρας και του λαϊκισμού έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας των λαών. α) Πώς εκδηλώνεται αυτή η πολιτιστική εισβολή; β) Ποιες σι επιδράσεις στο άτομο αλλά και στην κοινωνία; γ) Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η παράδοση στη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας των λαών;

Το κείμενο σας αποτελεί δοκίμιο που θα δημοσιευτεί σε ειδικό αφιέρωμα σχετικό με την παράδοση.

 

Μαζική ή βιομηχανική κουλτούρα  (υποκουλτούρα*)

σχέση αντίθεσης

Παράδοση

  •  συνδέεται με τον λαϊκισμό (κατ’ επίφαση λαϊκότητα)

  

  •  κουλτούρα που απευθύνεται στις μάζες με μαζικά μέσα. Λέγεται και βιομηχανική, γιατί χαρακτηρίζεται από την εξάρτηση της πολιτιστικής ζωής από τους οικονομικούς μηχανισμούς.

 

  •  Η εισβολή αυτή γίνεται μέσω

 

 

 

           και σκοπός είναι

 

 

 

  •  Απευθύνεται στις μάζες, αλλά  δεν . προωθείται η συλλογικότητα, γιατί το

            άτομο λειτουργεί ως παθητικός δέκτης

 

* υποκουλτούρα: 1) Τα ιδιαίτερα πολιτιστικά χαρακτηριστικά μιας κατηγορίας πληθυσμού ή ενός κοινωνικού συνόλου 2) χαμηλής ποιότητας (από άποψη αισθητική-ηθική- πολιτιστική)

·         συνδέεται με το λαϊκό στοιχείο (ό,τι προέρχεται από τον λαό ή ανήκει στον λαό)

  

 

  •  

 

 

 

 

 

 

 

  •  

 

 

 

 

 

  •  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ν.  Σβορώνος: « Τα κύρια στοιχεία της ταυτότητας ενός ζωντανού λαού είναι ό, τι  καινούριο ο ίδιος ζει και δημιουργεί, που η βάση του βρίσκεται στην ιστορική εξέλιξη αυτού του λαού».

 

Συνέπειες της πολιτιστικής εισβολής της μαζικής κουλτούρας:

 

                   1. στο άτομο:

 

 

 

 

 

2. στο κοινωνικό σύνολο:

 

 

 

 

 

 

ΠΑΡΑΔΟΣΗ / ιστορική μνήμη/γλώσσα:

 

Σημασία της στην εθνική πορεία ενός λαού:

 

 

Προϋποθέσεις ώστε ν' αποτελεί η παράδοση παράγοντα προόδου:

  •  όχι προγονολατρεία, όχι στείρα παρελθοντολογία, δουλική υποταγή, μίμηση

  •  όχι καπηλεία της παράδοσης (εμπορική εκμετάλλευση)

  •  γνώση της παράδοσης, κριτική στάση και αξιολόγηση των ζωντανών στοιχείων της παράδοσης που προωθούν τον πολιτισμό

 

Μαζική κουλτούρα-παράδοση

 

Παραγωγή λόγου:

Στην εποχή μας, η κυριαρχία της μαζικής κουλτούρας και του λαϊκισμού έχει ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας των λαών. α) Πώς εκδηλώνεται αυτή η πολιτιστική εισβολή; β) Ποιες σι επιδράσεις στο άτομο αλλά και στην κοινωνία; γ) Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η παράδοση στη διατήρηση της πολιτιστικής ταυτότητας των λαών;

Το κείμενο σας αποτελεί δοκίμιο που θα δημοσιευτεί σε ειδικό αφιέρωμα σχετικό με την παράδοση.

συμπληρωμένο σχεδιάγραμμα

Μαζική ή βιομηχανική κουλτούρα  (υποκουλτούρα*)

σχέση αντίθεσης

Παράδοση

  • συνδέεται με τον λαϊκισμό (κατ’ επίφαση λαϊκότητα)

 

 

 

  • κουλτούρα που απευθύνεται στις μάζες με μαζικά μέσα. Λέγεται και βιομηχανική, γιατί χαρακτηρίζεται από την εξάρτηση της πολιτιστικής ζωής από τους οικονομικούς μηχανισμούς.

 

 

 

  • Η εισβολή αυτή γίνεται μέσω των Μ.Μ.Ε., της διαφήμισης, του τουρισμού, της τέχνης (π.χ. κινηματογράφου)

 

           και σκοπός είναι το οικονομικό όφελος των κερδοσκοπικών εταιριών (κυριαρχούν η εμπορευματοποίηση, η τυποποίηση, ο επαγγελματισμός)

 

 

  

  • απευθύνεται στις μάζες, αλλά  δεν . προωθείται η συλλογικότητα, γιατί το

            άτομο λειτουργεί ως παθητικός δέκτης

 

* υποκουλτούρα: 1) Τα ιδιαίτερα πολιτιστικά χαρακτηριστικά μιας κατηγορίας πληθυσμού ή ενός κοινωνικού συνόλου 2) χαμηλής ποιότητας (από άποψη αισθητική-ηθική- πολιτιστική)

  • συνδέεται με το λαϊκό στοιχείο

          (ό,τι προέρχεται από τον λαό ή ανήκει

στον λαό)

 

 

  • κάθε πολιτισμικό στοιχείο του παρελθόντος που μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά και αποτελεί την πνευματική κληρονομιά ενός λαού (γλώσσα, θρησκεία, φιλοσοφία, μουσική, λογοτεχνία, θέατρο, τεχνικά μέσα, ήθη και έθιμα, λαϊκό τραγούδι, γνωμικά, παροιμίες, ιστορική μνήμη, κ.α.)

 

  • διακρίνεται σε λόγια/λαϊκή

                                     γραπτή/προφορική

 

 

  • σκοπός δεν είναι το οικονομικό όφελος αλλά ανταποκρίνεται σε βαθύτερες ανάγκες έκφρασης και επικοινωνίας. . Υπάρχει επομένως το στοιχείο της γνησιότητας, της αυθεντικότητας που καθιστά την παράδοση ανθεκτική στο χρόνο, φτάνει να υπάρχει η απαραίτητη καλλιέργεια- παιδεία και ευαισθησία ώστε να εκτιμάται η αξία της.

 

  • το άτομο αυτενεργεί, δρα δημιουργικά και προωθείται η επικοινωνία και η συλλογικότητα

 

 

Ν. Σβορώνος: « Τα κύρια στοιχεία της ταυτότητας ενός ζωντανού λαού είναι ό, τι  καινούριο ο ίδιος ζει και δημιουργεί, που η βάση του βρίσκεται στην ιστορική εξέλιξη αυτού του λαού».

                        

Συνέπειες της πολιτιστικής εισβολής της μαζικής κουλτούρας:  

 

1.      στο άτομο:

                        αλλοτρίωση

                        χάνει την ιδιαιτερότητά του, την ταυτότητά του, ενσωματώνεται στη μάζα

                                          ετεροπροσδιορίζεται, κατευθύνεται από άλλους εξωγενείς και ιδιοτελείς παράγοντες

                                          χάνει τη δημιουργικότητά του, τον έλεγχο της ζωής του (πλύση εγκεφάλου)

                                          υποβαθμίζεται το πνευματικό του επίπεδο, και η ποιότητα ζωής

                                          μιμητισμός, ξενομανία (γλώσσα, ντύσιμο, συνήθειες)

                                          συνέπειες στις οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις

 

2. στο κοινωνικό σύνολο:

                          πολιτιστική ισοπέδωση

                          εξαφάνιση ιδιαιτεροτήτων

                          πολιτιστική κυριαρχία των οικονομικά ισχυρότερων χωρών

                          απώλεια ταυτότητας της εθνικής συνείδησης (βλ. και παγκοσμιοποίηση)

                          αποκοπή από την παράδοση

 

   

ΠΑΡΑΔΟΣΗ / ιστορική μνήμη/γλώσσα: (έρχεται σε αντίθεση με τη βιομηχανική κουλτούρα)

 

Σημασία της στην εθνική πορεία ενός λαού:

  • είναι κάτι γνήσιο, αυθεντικό, λαϊκό, προωθεί τη συλλογικότητα

  • αποτελεί στοιχείο ταυτότητας, της μοναδικότητας ενός λαού

  • ενώνει τα μέλη της ψυχικά

  • η γνώση της παράδοσης και της ιστορίας οδηγούν στην ορθή εκτίμηση των καταστάσεων, την αποφυγή λαθών του παρελθόντος, (π.χ. διχόνοιες) τον παραδειγματισμό των απογόνων από τα λάθη των προγόνων (το παρελθόν διδάσκει)

  

 

Προϋποθέσεις ώστε ν' αποτελεί η παράδοση παράγοντα προόδου:

  • όχι προγονολατρεία, όχι στείρα παρελθοντολογία, δουλική υποταγή, μίμηση

  • όχι καπηλεία της παράδοσης (εμπορική εκμετάλλευση)

  • γνώση της παράδοσης, κριτική στάση και αξιολόγηση των ζωντανών στοιχείων της παράδοσης που προωθούν τον πολιτισμό

 

επιμέλεια: Χριστίνα Παπαγγελή

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Τετάρτη, 25. Απριλίου 2007

συνεργατικός δικτυακός τόπος με εκπαιδευτικό σκοπό και περιεχόμενο