Άρη Αλεξάνδρου, Με τι μάτια τώρα πια

Το ΠΟΙΗΜΑ ΠΕΡΙΕΧΕΤΑΙ στη συλλογή Ευθύτης οδών (1959).

Βιάστηκες μητέρα να πεθάνεις.

Δεν λέω, είχες αρρωστήσει από φασισμό

κι ήταν λίγο το ψωμί έλειπα κι εγώ στην εξορία

ήτανε λίγος ο ύπνος κι ατέλειωτες οι νύχτες

μα πάλι ποιος ο λόγος να απελπιστείς προτού να κλείσεις 5

        τα εξηντατέσσερα

μπορούσες να 'σφιγγες τα δόντια

έστω κι αυτά τα ψεύτικα τα χρυσά σου δόντια

μπορούσες ν' αρπαζόσουνα από 'να φύλλο πράσινο

απ' τα γυμνά κλαδιά

απ' τον κορμό          10

μα ναι το ξέρω

γλιστράν τα χέρια κι ο κορμός του χρόνου δεν έχει φλούδα

        να πιαστείς

όμως εσύ να τα 'μπηγες τα νύχια

και να τραβούσες έτσι πεντέξι-δέκα χρόνια

σαν τους μισοπνιγμένους που τους τραβάει ο χείμαρρος     15

κολλημένους στο δοκάρι του γκρεμισμένου τους σπιτιού.

Τι βαραίνουν δέκα χρόνια για να με ξαναδείς

να ξαναδείς ειρηνικότερες ημέρες και να πας

στο παιδικό σου σπίτι με τον φράχτη πνιγμένο ν στα λουλούδια

να ζήσεις μες στη δίκαιη γαλήνη    20

ακούγοντας τον πόλεμο

σαν τον απόμακρο αχό του καταρράχτη

να 'χεις μια στέγη σίγουρη σαν άστρο

να χωράει το σπίτι μας την καρδιά των ανθρώπων

κι από τη μέσα κάμαρα-      25

όμως εσύ μητέρα βιάστηκες πολύ

και τώρα με τι χέρια να 'ρθεις και να μ' αγγίξεις μέσ'

        από τη σίτα*

με τι πόδια να ζυγώσεις εδώ που 'χω τριγύρω μου τις πέτρες

 σιγουρεμένες σαν ντουβάρια φυλακής

με τι μάτια τώρα πια να δεις πως μέσα δω χωράει

όλη η καρδιά του αυριανού μας κόσμου   30

        τσαλαπατημένη

κι από τον δίπλα θάλαμο ποτίζει η θλίψη

σαν υγρασία σάπιου χόρτου.

Ερωτήσεις:

1.          Σύμφωνα με το βιογραφικό σημείωμα του βιβλίου σας, η ποίηση του Άρη Αλεξάνδρου «πηγάζει από τις οδυνηρές εμπειρίες του στη φυλακή και την εξορία και εκφράζει τον αγώνα του για πνευματική ανεξαρτησία απέναντι σε οποιαδήποτε πνευματική ή πολιτική κηδεμονία». Να εξηγήσετε σύντομα πώς φαίνεται αυτό μέσα στο συγκεκριμένο ποίημα. (60-80 λέξεις)

(μον. 15)

2.          Πώς χρησιμοποιεί εδώ ο ποιητής τη λέξη «βιάστηκες»; Πώς δικαιολογεί στη συνέχεια τον πρώτο στίχο;

(μον. 20)

3.          Στους στίχους 17-25 ο ποιητής εκφράζει το όραμά του για τη ζωή. Ποιο είναι αυτό, και γιατί στο στίχο 25 διακόπτεται απότομα ο λόγος;

(μον. 25)

4.          Πώς συνδέονται νοηματικά οι στίχοι 24 και 30-31;

(μον. 20)

5.          Παράλληλο κείμενο:

Να σχολιάσετε στα δυο ποιήματα του Άρη Αλεξάνδρου τη χρήση των λέξεων «κλαδιά», «κορμός» και «πέτρα».

      Άρη Αλεξάνδρου: ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΠΕΤΡΕΣ

 Κι όμως δεν αυτοκτόνησα.

Είδατε ποτέ κανέναν έλατο να κατεβαίνει μοναχός του στο

      πριονιστήριο;

Η θέση μας είναι μέσα δω σ’ αυτό το δάσος

Με τα κλαδιά κομμένα μισοκαμένους τους κορμούς

Με τις ρίζες σφηνωμένες μες στις πέτρες.

(μον. 20)

επιμέλεια: Χριστίνα Παπαγγελή

Ημερομηνία τελευταίας επεξεργασίας: Τετάρτη, 19. Δεκεμβρίου 2007