Μαμούθ είναι η συνηθισμένη ονομασία του ελέφαντα του πρωτογενούς, που θεωρείται ο πρόγονος του σημερινού ελέφαντα. Η καταγωγή του μαμούθ είναι ακόμα άγνωστη αλλά είναι σύγχρονο του παλαιολιθικού ανθρώπου, όπως δείχνουν οι απεικονίσεις πάνω στα τοιχώματα των παλαιολιθικών σπηλαίων που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος της παγετώδους εποχής. Σύμφωνα με μία άποψη, το μαμούθ πρέπει ν' αποτελεί ένα ειδικό κλάδο που αποχωρίστηκε απ' τον κεντρικό κορμό των προβοσκιδωτών κατά την κατώτερη τεταρτογενή εποχή κι αναπτύχθηκε στις αρκτικές περιοχές της Ευρασίας. Κατά την άποψη του Αμερικανού παλαιοζωολόγου Όσμπορν, θεωρείται ότι είναι αφρικανικής καταγωγής, που προσαρμόστηκε στις παγετώδεις συνθήκες μέσα στις οποίες βρέθηκε. Σημαντικό χαρακτηριστικό των μαμούθ ήταν οι ιδιαίτερα μεγάλοι χαυλιόδοντες.
Το μαλλιαρό μαμούθ (Mammuthus primigenius) είναι ένα από τα 10 εξαφανισμένα πλέον είδη μαμούθ που έζησε κατά τη διάρκεια του Πλειστόκαινου μέχρι την εξαφάνισή του στην πρώιμη εποχή του Ολοκαινίου. Το μαλλιαρό μαμούθ αποκόπηκε από τους προγόνους του περίπου 800.000 χρόνια πριν στην Ανατολική Ασία. Ο πλησιέστερος συγγενής του είναι ο ασιατικός ελέφαντας. Η εμφάνιση και η συμπεριφορά αυτού του είδους συγκαταλέγονται μεταξύ των καλύτερων μελετών κάθε προϊστορικού ζώου λόγω της ανακάλυψης κατεψυγμένων σωμάτων στη Σιβηρία και την Αλάσκα, καθώς και σκελετών, δοντιών, περιεχομένων στομάχου, κοπριάς και απεικόνισης από τη ζωή σε προϊστορικές σπηλιές. Τα κατάλοιπα μαμούθ ήταν γνωστά εδώ και πολύ καιρό στην Ασία πριν γίνουν γνωστά στους Ευρωπαίους τον 17ο αιώνα. Η προέλευση αυτών των ζώων ήταν μακρά θέμα συζήτησης και συχνά εξηγείται ως υπολείμματα θρυλικών πλασμάτων. Το μαμούθ αναγνωρίστηκε ως εξαφανισμένο είδος ελέφαντα από τον Ζωρζ Κυβιέ το 1796.