ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ  ΣΧΕΔΙΑ  ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΣΤΟ  ΓΛΩΣΣΙΚΟ  ΜΑΘΗΜΑ

Ε΄& Στ΄ ΤΑΞΕΩΝ

 

Παράδειγμα πρώτο

 

ΓΛΩΣΣΑ Ε΄

Από τον συνοπτικό πίνακα περιεχομένων του Βιβλίου του Μαθητή (Βιβλίο Δασκάλου)

ΘΕΜΑ

ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ

ΕΙΔΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

 

                        1. Ο φίλος μας το περιβάλλον

                        1. (Ο φίλος μας το δάσος)

                        2. (Η φίλη μας η θάλασσα)

                        3. (Ο φίλος μας ο άνεμος)

                        Χρόνος διδασκαλίας:

                      8-12 διδακτικές ώρες

Αναφορικός λόγος (αφήγηση 

ιστορίας και περιγραφή γεγονότος)

 

Κείμενο λογοτεχνικό,

ειδησεογραφικό άρθρο

εφημερίδας και διαδικτύου- 

δημοσιογραφική ανταπόκριση (ρεπορτάζ), ενημερωτικό άρθρο περιοδικού

Χρόνοι του ρήματος 

[κύριο φαινόμενο]

Εξαρτημένες χρονικές προτάσεις

Επιρρηματικοί προσδιορισμοί χρόνου

Ορθογραφία

Λεξιλόγιο: Σύνθετες λέξεις

Παροιμίες

 

Στην αρχική ενότητα του εγχειριδίου της Ε΄ τάξης συνδυάζονται και τα δύο είδη του αναφορικού λόγου, η αφήγηση και η περιγραφή και αντιπροσωπεύονται από τα κειμενικά είδη που αναφέρονται στη μεσαία στήλη του πίνακα. Στο εγχειρίδιο αυτό, κάθε ενότητα εστιάζει σε ένα κύριο γραμματικό φαινόμενο και εξετάζει και άλλα, συναφή με αυτό. Στη συγκεκριμένη ενότητα η γραμματική κατηγορία που έχει επιλεχθεί ως κύριο φαινόμενο είναι ο ρηματικός χρόνος, η πραγμάτευση του οποίου συνοδεύεται από τη μελέτη των χρονικών προτάσεων και των άλλων επιρρηματικών προσδιορισμών χρόνου. Πρόκειται για γραμματικά μέσα τα οποία δικαιολογούν την επιλογή των κειμενκών τύπων της ενότητας.

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1, «Γλώσσα Ε΄»

Μακρο-στόχοι:

Διατυπώνονται στον προοργανωτή της ενότητας

Ειδικότεροι στόχοι:

Να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τη δομή κειμένων αναφορικού λόγου, στα οποία ανήκουν τα αφηγηματικά κείμενα

 Ο μαθητής να επιλέγει και να χρησιμοποιεί τα κατάλληλα γλωσσικά μέσα για την παραγωγή των συγκεκριμένων κειμενικών ειδών, σε ορισμένο επικοινωνιακό πλαίσιο, αφομοιώνοντας το κύριο γραμματικό φαινόμενο της ενότητας, δηλαδή τον ρηματικό χρόνο, καθώς και γενικότερα  τη δήλωση των χρονικών σχέσεων.

 

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ. ΧΡΟΝΟΣ

ΠΟΡΕΙΑ - ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΜΕΣΑ & ΥΛΙΚΑ

1ο δίωρο:

Αφόρμηση: η εικόνα στο εξώφυλλο της ενότητας. Επεξεργασία του κειμένου «Ο φίλος μας το δάσος». Επισήμανση των τρόπων με τους οποίους δηλώνεται ο χρόνος και οι χρονικές σχέσεις. Υπενθύμιση των ρηματικών χρόνων που έχουν διδαχθεί σε προηγούμενες τάξεις. Ασκήσεις 1,2,3 & 4. Ασκήσεις για το σπίτι από το Τετράδιο εργασιών 1,2,3.

Κείμενα, εικόνες, ασκήσεις του Βιβλίου του Μαθητή.

2ο δίωρο:

Διόρθωση των ασκήσεων 1,2,3 του ΤΕ. Κείμενα του Βιβλίου Μαθητή: «Η φίλη μας η θάλασσα». Επισήμανση της δομής τους με βάση τις ερωτήσεις στην άσκηση 1. Ανάλυση του περιεχομένου των κειμένων (άσκηση 2). Σύντομη συζήτηση για την αναγκαιότητα προστασίας των θαλασσών ως προεργασία για την άσκηση 4. Σύνθετα με τη λέξη «οίκος» και χρήση λεξικού. Για το σπίτι: Τετράδιο εργασιών, ασκήσεις 4,5,6. Ορθογραφία με λέξεις από την οικογένεια «οίκος»

Κείμενα, εικόνες, ασκήσεις του Β.Μ Πιθανά φυλλάδια του Υπουργείου Περιβάλλοντος, συναφή με τις εικόνες στην άσκηση 4 του ΒΜ

3ο δίωρο:

Έλεγχος ορθογραφίας. Διόρθωση των ασκήσεων 4,5,6, του ΤΕ. Κείμενο του ΒΜ ¨Ο φίλος μας ο άνεμος». Συ-ζήτηση για τους ανεμόμυλους, ειδικά σε περιοχές όπου υπάρχουν. Ασκήσεις 1,2,3,4. Ασκήσεις για το σπίτι: Κείμενο ΤΕ «Μια ολόκληρη πόλη χρησιμοποιεί ποδή-λατο», άσκηση 7.

Κείμενα, εικόνες, ασκήσεις του ΒΜ

4ο δίωρο:

Διόρθωση του κειμένου που ζητήθηκε. Σύντομη συζή-τηση για τις παροιμίες. Άσκηση 5 (ΒΜ).

ΤΕ άσκηση 8 με χρήση λεξικού. Ορθογραφία από τις λέξεις της άσκησης.

Κείμενα, εικόνες, ασκήσεις του ΒΜ και του ΤΕ, λεξικό

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο πιο πάνω πίνακας απλώς συγκεντρώνει σχηματικά τα συναφή στοιχεία που παρέχονται ρητά στην αντίστοιχη ενότητα του Βιβλίου Δασκάλου, του Βιβλίου του Μαθητή και του Τετραδίου Εργασιών. Δηλαδή τα περιεχόμενα του διδακτικού πακέτου κατευθύνουν επαρκώς τη διδασκαλία, χωρίς να χρειάζονται άλλες πληροφορίες. Για το 30% του χρόνου που διατίθεται για διδασκαλία εκτός εγχειριδίου αλλά και με αφορμή αυτό μπορεί να ζητηθεί από τους μαθητές το οποίο περιγράφει και αφηγείται ένα περιστατικό ή ένα πρόβλημα που σχετίζεται με το περιβάλλον και προέρχεται από την εμπειρία τους ή από την επικαιρότητα (λ.χ. δάσος που κάηκε, ρύπανση ποταμού ή ακτής). Το κείμενο αυτό θα εφαρμόζει όσα διδά-χθηκαν στην ενότητα σχετικά με τη δομή και τα γραμματικά μέσα της αφήγησης και της περι-γραφής γεγονότος. Θα είναι κείμενο λιγότερο καθοδηγημένο από τα κείμενα που ζητούνται στο ΒΜ και το ΤΕ στην αντίστοιχη ενότητα. Ως προεργασία της δραστηριότητας αυτής μπορεί να φέρει ο εκπαιδευτικός ή και να ζητήσει από τους μαθητές να βρουν άρθρα εφημερίδων ή και διαδικτύου λ.χ. σχετικά με την πυρκαγιά στο δάσος. Αυτό το παραδειγματικό κείμενο α-νήκει στην περίπτωση λόγου που συνθέτουν οι μαθητές με αφορμή συμβάντα και φαινόμενα από την επικαιρότητα των μαθητών και της σχολικής ζωής, όπως προβλέπεται από ΑΠΣ (ΦΕΚ, τ. Β΄, 303/13-3-03, σ. 3773). Εννοείται ότι τα πιθανά σχετικά σχέδια εργασίας είναι φυσικό και σκόπιμο να αποτελούν πεδίο πρωτοβουλίας και δημιουργικότητας του εκπαιδευτικού.

Παράδειγμα δεύτερο

ΓΛΩΣΣΑ Στ΄

Από τον συνοπτικό πίνακα περιεχομένων του Βιβλίου του Μαθητή (Βιβλίο Δασκάλου)

ΘΕΜΑ

ΕΙΔΗ ΛΟΓΟΥ

ΕΙΔΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Ταξίδια – τόποι - μεταφορι-κά μέσα

Κέιμενα:

                        1. Ο θαλασσοπόρος (ποίημα)

                        2.  Τα ψάθινα καπέλα

 

3. Ταξιδεύοντας με ελέφαντα

4. Δύο μέρες στο βουνό

Χρόνος διδασκαλίας:

8-12 διδακτικές ώρες

Αφηγηματικά

Περιγραφικά

Λογοτεχνικά κείμενα, ενημερωτι-κά-πληροφοριακά κείμενα

Χρόνοι του ρήματος

Εξαρτημένες χρονικές προτάσεις

Επιρρηματικοί προσδιορισμοί χρόνου

Ορθογραφία

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1, «Γλώσσα Στ΄»

Μακρο-στόχοι:

Διατυπώνονται στον προοργανωτή της ενότητας

Ειδικότεροι στόχοι:

Συνειδητοποίηση της δομής αφηγήσεων και περιγραφών

Χρήση κατάλληλων γλωσσικών μέσων για την παραγωγή των κειμένων αυτού του είδους κυ-ρίως των ρηματικών χρόνων, αλλά και γενικά της δήλωσης  των χρονικών σχέσεων, με συν-δέσμους και προτάσεις, επιρρήματα, ουσιαστικά.

Συνειδητοποίηση της διαφοράς που επιφέρει στη λειτουργία της αφήγησης η χρήση χρόνων παρελθόντος και παρόντος.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ. ΧΡΟΝΟΣ

ΠΟΡΕΙΑ - ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΜΕΣΑ & ΥΛΙΚΑ

1ο δίωρο:

Αφόρμηση: εικόνα και ποίημα της αρχικής σελίδας της ενότητας του ΒΜ. Κείμενο: «Τα ψάθινα καπέλα». Ασκήσεις του ΒΜ 1,2,3,5, 4 (σ. 9-10). Αν επαρκέσει ο χρόνος, το γράμμα που ζητεί η άσκηση 4 διορθώνεται στην τάξη με τη βοήθεια των «σημείων ελέγχου» της σ. 22. Αν δεν επαρκέσει, η διόρθωση ή και η γραφή του γράμματος μεταφέρεται στο επόμενο δίωρο. Για το σπίτι:  ΤΕ, άσκηση 1,2,3, ορθογραφία των λέξεων από την άσκηση 5.

Κείμενα, εικόνες, ασκή-σεις του ΒΜ και του ΤΕ.

2ο δίωρο

(Διόρθωση ή και γραφή του γράμματος της άσκησης 4). Διόρθωση των ασκήσεων 1,2,3, & 4 του ΤΕ. Έλεγχος της ορθογραφίας. Κεί-μενο «Ταξιδεύοντας με ελέφαντα» (μετά από σύντομη συζήτηση για το βιβλίο του Βερν «Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες»). Α-σκήσεις του ΒΜ 1,2,3,4 (σ. 13-16). Για το σπίτι: 5,6,7,8 ΤΕ.

Κείμενα, εικόνες, ασκή-σεις του ΒΜ και του ΤΕ.

3ο δίωρο

Διόρθωση των ασκήσεων 5,6,7,8, του ΤΕ. Κείμενο στο ΒΜ «Δύο μέρες στο βουνό». Ασκήσεις 1,2,3. (σ.17-18). Διόρθωση (από τον δάσκαλο ή από τους μαθητές ανά ζεύγη) των γραπτών που προέκυ-ψαν από την άσκηση 3, με τη βοήθεια των σημείων ελέγχου της σ. 22. Για το σπίτι: Ορθογραφία από τις υπογραμμισμένες λέξεις της άσκησης 2. ΤΕ ασκήσεις 9, 10.

Κείμενα, εικόνες, ασκή-σεις του ΒΜ και του ΤΕ.

4ο δίωρο

Έλεγχος ορθογραφίας. Διόρθωση των ασκήσεων 9,10 του ΤΕ. Από το ΒΜ άσκηση 4, Διόρθωση των κειμένων στην τάξη. Για το σπίτι: ΤΕ ασκήσεις 11,12,13,14, σ.17-18. Επίσης: προσκόμιση για το ε-πόμενο δίωρο των πληροφοριών που χρειάζονται για την άσκηση 5 του ΒΜ (λ.χ. οδικοί χάρτες, ταξιδιωτικοί οδηγοί σχετικά με τους Δελφούς)

Κείμενα, εικόνες, ασκή-σεις του ΒΜ και του ΤΕ.

5ο δίωρο

Διόρθωση των ασκήσεων 11,12,13,14 του ΤΕ. Από το ΒΜ άσκηση 5 , σ. 19. Διόρθωση των κειμένων στην τάξη.

Κείμενα, εικόνες, ασκή-σεις του ΒΜ και του ΤΕ. Χάρτες, ταξιδιωτικοί ο-δηγοί, κάρτες με εικόνες από τους Δελφούς και τη σχετική διαδρομή.

 

Και για την κατάρτιση του ανωτέρω πίνακα χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά στοιχεία από το ΒΔ, το ΒΜ και το ΤΕ.