Ποιήματα από την "Παλατινή Ανθολογία"

 Επιλογή κειμένων - παρουσίαση: Παναγιώτης Χαλούλος

Η μετάφραση είναι του Αντρέα Λεντάκη

Γυμνόν ιδούσα Λάκαινα παλίντροπον εκ πολέμοιο

παίδ' εόν ες πάτραν ωκύν ιέντα πόδα,

αντίη αΐξασα δι' ήπατος ήλασε λόγχαν,

άρρενα ρηξαμένα φθόγγον επί κταμένω·

"Αλλότριον Σπάρτας, είπεν, γένος, έρρε, προς άδαν,

έρρ', επεί εψεύσω πατρίδα και γενέταν."

(Αγνώστου, Επιτύμβιο, Παλατινή Ανθολογία, ΙΧ 61)

μετάφραση :

Γυμνόν σαν είδεν η Λάκαινα το γιο της να φεύγει απ' τη μάχη

και ρίψασπις στην πατρίδα με γρήγορο πόδι να φτάνει,

ενάντιά του έτρξε και το συκώτι τού πέρασε με τη λόγχη

φωνάζοντας στο νεκρό τ' αντρίκια λόγια ετούτα:

"Άμε στον Άδη, ξένη απ' τη Σπάρτη σπορά,

άμε

αφού διάψευσες γονιό και πατρίδα".

 

 

"Ει το τρέφειν πώγωνα δοκείς σοφίαν περιποιείν, - και τράγος ευπώγων αίψ' όλος εστίν Πλάτων" Λουκιανός, Παλατ. Ανθολογ., ΧΙ 430 __ μετάφραση: Αν με το να τρέφεις γενειάδα, σοφία νομίζεις πως αποκτάς, - κι ο τράγος με το μεγάλο γένι είν' ευθύς ο Πλάτων ολόκληρος.

Μυριάσιν ποτέ τήδε τριηκοσίαις εμάχοντο

εκ Πελοποννάσου χιλιάδες τέτορες.

(Σιμωνίδης ο Κείος, Παλατινή Ανθολογία,VII 248)

μετάφραση :

"Ενάντια σε τριακόσιες μυριάδες πολεμήσαν

κάποτε εδώ,

χιλιάδες τέσσερις απ' την Πελοπόννησο".

 

Ει το καλώς θνήσκειν αρετής μέρος εστί μέγιστον,

ημίν εκ πάντων τούτ' απένειμε Τύχη·

Ελλάδι γαρ σπεύδοντες ελευθερίην περιθείναι

κείμεθ' αγηράτω χρώμενοι ευλογίη.

(Σιμωνίδης ο Κείος, Παλατινή Ανθολογία,VII 253)

μετάφραση :

Αν το να πεθάνεις καλά είναι το μέγιστο μέρος της αρετής,

ετούτο απ' όλα σε μας το απένειμε η Τύχη.

Γιατί για την ελευθερία σπεύδοντας της Ελλάδας,

κείμεθα εδώ τον αγέραστο έχοντας έπαινο.

**********************

Ω ξείν' άγγειλον Λακεδαιμονίοις ότι τήδε

κείμεθα, τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι.

(Σιμωνίδης ο Κείος, Παλατινή Ανθολογία,VII 249)

μετάφραση :

Ξένε, πες στους Σπαρτιάτες πως εδώ

θαμένοι βρισκόμαστε

στις εντολές τους πιστοί

 

___________________________________________________________________

 Σώσος καί Σωσώ σωτήρια τόνδ’ ανέθηκαν·

Σώσος μέν σωθείς, Σωσώ δ’ ότι Σώσος εσώθη.

(Σιμωνίδης ο Κείος, Παλατινή Ανθολογία, VI 216)

μετάφραση :

Ο Σώσος κι η Σωσώ αφιερώσαν το τρίποδο, της σωτηρίας ευχαριστήριο

Γιατί σώθηκε ο Σώσος, κι η Σωσώ γιατί ο Σώσος εσώθη.

_____________________________________________________________________

Ει τις άπαξ γήμας πάλι δεύτερα λέκτρα διώκει,

ναυαγός πλώει δις βυθόν αργαλέον.

(άγνωστος, Παλατινή Ανθολογία, ΙΧ 133)

μετάφραση :

Αν κάποιος πού 'τανε παντρεμένος αναζητάει ξανά

    δεύτερη σύζυγο,

    μοιάζει με ναυαγό που για δεύτερη φορά βάζει πλώρη

                                            για τον άγριο βυθό.

**********************************************************************

Κόνων δίπηχυς, η γυνή δε τεσσάρων·

εν τη κλίνη δε των ποδών ισουμένων,

σκόπει Κόνωνος πού το χείλος έρχεται.

(άγνωστος, Παλατινή Ανθολογία, ΧΙ 108)

μετάφραση :

Ο Κόνων δυο πήχες, η γυναίκα του τέσσερις.

Στο κρεβάτι τα πόδια αν τους σιάσουν,

του Κόνωνα βρες τα χείλη πού φτάνουν.

************************************************************************

Μήτ' ισχνήν λίην περιλάμβανε, μήτε παχείαν·

τούτων δ' αμφοτέρων την μεσότητα θέλε.

Τή μεν γαρ λείπει σαρκών χύσις, η δε περισσήν

κέκτηται· λείπον μή θέλε, μηδέ πλέον.

(Ρουφίνος, Παλατινή Ανθολογία, V 37)

μετάφραση:

Μη βάζεις στην αγκαλιά σου μέσα γυναίκα ισχνή,

μήτε παχιά· από τις δυο να θέλεις τη μέτρια.

Γιατί στην πρώτη η σάρκα λείπει, στην άλλη

της περισσεύει.

Μήτε περίσσεμα, μήτε το λείμμα να θέλεις.

Όμφαξ ουκ επένευσας· ότ' ής σταφυλή, παρεπέμψω. - Μη φθονέσης δούναι κάν βραχύ της σταφίδος. μετάφραση: Άγουρη ως ήσουν δε δέχτης· σαν ήσουν σταφύλι μ' απόδιωξες, - τουλάχιστον μη μ' αρνηθείς να μου δώσεις λίγη σταφίδα. (Αγνώστου, Παλατινή Ανθολογία, V 304)

( Αντρέας Λεντάκης, 500 ποιήματα από την ΠΑΛΑΤΙΝΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ, δωρικός, 1988)

αρχική σελίδα