ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑ.Λ. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
Εργασία Προγράμματος Αγωγής Υγείας 2014-2015
ΘΕΜΑ: Πρόληψη και αντιμετώπιση των εργατικών ατυχημάτων
ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ YΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Εργονομία είναι ένας τρόπος μελέτης και σχεδιασμού της εργασίας με σκοπό να οργανωθεί αυτή ώστε να ανταποκρίνεται στις ικανότητες και τις ανάγκες των ανθρώπων που την εκτελούν.
Παρακάτω γίνεται αναφορά στα κυριότερα θέματα της εργασίας με εργονομικό ενδιαφέρον:
Όρθια στάση:
Η εργασία που προϋποθέτει κύρτωμα της πλάτης (σκύψιμο) πρέπει να αποφεύγεται όσο το δυνατόν περισσότερο.
Πρέπει να υπάρχει εναλλαγή στην όρθια και καθιστή στάση του σώματος κατά την εκτέλεση της εργασίας.
Το σημείο στο οποίο εκτελείται η εργασία πρέπει να βρίσκεται σε τέτοιο ύψος ώστε η πλάτη να είναι ίσια και οι ώμοι χαλαρωμένοι.
Το ύψος του σημείου στο οποίο εκτελείται η εργασία πρέπει να είναι μεγαλύτερο, όταν πρόκειται για εργασία που απαιτεί ακρίβεια και χαμηλότερο, όταν πρόκειται για βαριά εργασία.
Κατά την εκτέλεση της εργασίας τα χέρια, πρέπει να βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στο σώμα
Τα εργαλεία που χρειάζονται για την εκτέλεση της εργασίας πρέπει να βρίσκονται κοντά στον εργαζόμενο έτσι ώστε να τα χρησιμοποιεί εύκολα.
Πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος για τα πόδια
Οι διακόπτες ή άλλα σημεία χειρισμού πρέπει να βρίσκονται χαμηλότερα από το ύψος των ώμων.
Οι αναβαθμίδες μπορούν να βοηθήσουν τους εργαζόμενους που είναι πιο κοντοί.
Καθιστή στάση
Πρέπει να υπάρχει ποικιλία στην εργασία, για να αποφεύγεται η καθιστή στάση όλη την ώρα.
Το ύψος της θέσης στην οποία βρίσκονται το τραπέζι ή η παλάμη πρέπει να βρίσκεται στο επίπεδο των αγκώνων.
Τα καθίσματα πρέπει να έχουν ταπετσαρία από μαλακό υλικό και το ύψος τους να ρυθμίζεται ανάλογα με το άτομο.
Το ύψος του καθίσματος δεν πρέπει να δημιουργεί μεγάλη πίεση στη χαμηλότερη πλευρά του μηρού και πρέπει να επιτρέπει στα πόδια να ακουμπούν σταθερά στο πάτωμα.
Η πλάτη του καθίσματος που έχει ταπετσαρία από μαλακό υλικό προσφέρει άνετο στήριγμα της πλάτης.
Πρέπει να χρησιμοποιείται στήριγμα των ποδιών, (υποπόδιο) όταν το ύψος του καθίσματος είναι σταθερό.
Πρέπει να εξασφαλίζεται αρκετός χώρος για τα πόδια, για να μπορούν αυτά να αλλάζουν εύκολα θέση.
Τα υλικά και τα εργαλεία να τα φθάνει κανείς εύκολα.
Πρέπει να αποφεύγονται οι συνεχείς επαναλαμβανόμενες κινήσεις των δακτύλων.
Συνθήκες που έχουν σχέση με την όραση
Θα πρέπει κανείς να βλέπει καθαρά τα αντικείμενα από την κανονική θέση εργασίας.
Θα πρέπει κανείς να βλέπει τα αντικείμενα χωρίς να χρειάζεται να σκύβει συνεχώς το κεφάλι.
Οι αλλαγές στην εργασία συνεπάγονται την αποφυγή της υπερβολικής κούρασης των ματιών για μεγάλη χρονική περίοδο.
Πρέπει να γίνονται συχνά διαλείμματα για την αποφυγή της κούρασης που προκαλείται από κοπιαστική παρακολούθηση.
Ο φωτισμός πρέπει να κανονίζεται έτσι ώστε οι συνθήκες που έχουν σχέση με την όραση να είναι οι καλύτερες συμπεριλαμβανομένου και του τοπικού φωτισμού.
Ανύψωση
Η ανύψωση ή η μεταφορά μεγάλων φορτίων πρέπει να γίνεται με την βοήθεια μηχανημάτων όσο το δυνατόν περισσότερο.
Κατά την μετακίνηση βαρέων αντικειμένων η διαφορά ύψους να είναι ελαχίστη.
Το "στατικό" πιάσιμο υλικών ή εργαλείων πρέπει να είναι μειωμένο στο ελάχιστο.
Κατά την ανύψωση, πρέπει τα πόδια να είναι μακριά το ένα από το άλλο και τα γόνατα λυγισμένα.
Το βάρος πρέπει να σηκώνεται τεντώνοντας τα λυγισμένα γόνατα και χωρίς να κυρτώσει η πλάτη.
Όταν η ανύψωση συνδυάζεται με ώθηση, το ένα πόδι πρέπει να είναι τοποθετημένο προς τα εμπρός, προς την κατεύθυνση της κίνησης.
Κατά την ανύψωση πρέπει να αποφεύγεται όσο είναι δυνατόν το στρίψιμο του σώματος.
Πίνακες και συστήματα ελέγχου
Οι σημαντικότερες οθόνες (δείκτες σημάτων κλπ.) πρέπει να είναι τοποθετημένες έτσι ώστε να φαίνονται εύκολα.
Οι πληροφορίες που δίνονται από τις οθόνες πρέπει να είναι απλές και να διαβάζονται εύκολα.
Οι πίνακες, τα χειριστήρια, τα τραπέζια εργασίας, κλπ πρέπει να είναι αρκετά μεγάλα και όλα τους τα μέρη να φαίνονται εύκολα από την κανονική θέση εργασίας.
Τα όργανα, οι οθόνες και τα συστήματα ελέγχου πρέπει να χαρακτηρίζονται με σαφήνεια για να φαίνεται ποιο σκοπό εξυπηρετούν.
Διαφορές στο μέγεθος, το χρώμα, το σχήμα και τη θέση πρέπει να υπάρχουν στα όργανα, τις οθόνες και τα συστήματα ελέγχου για να διακρίνονται ευκολότερα
Πρέπει να μπορεί κανείς να διαβάζει εύκολα όλους τους δείκτες άσχετα εάν είναι σε θέση κανονικής λειτουργίας ή όχι
Τα χειριστήρια κινδύνου για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης πρέπει να μπορεί κανείς να τα βρει εύκολα και να τα χειριστεί
Η κατά λάθος ενεργοποίηση των χειριστηρίων, αποφεύγεται με την σωστή τήρηση των αποστάσεων, με την αντίσταση που προβάλλουν κατά την χρήση τους, τα προστατευτικά καλύμματα κλπ.
Οι οδηγίες λειτουργίας των χειριστηρίων πρέπει να γίνονται εύκολα αντιληπτές σύμφωνα με τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα.
Εργαλεία
Τα εργαλεία χειρός δεν πρέπει να είναι πολύ βαριά για να μπορεί κανείς να τα μεταχειρίζεται εύκολα
Το σχήμα κάθε εργαλείου χειρός πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να αποφεύγονται ακατάλληλες θέσεις του χεριού κατά την χρήση του
Τα εργαλεία χειρός πρέπει να πιάνονται χωρίς να προκαλείται υπερβολική πίεση στους ιστούς και τις αρθρώσεις
Τα εργαλεία με διπλή λαβή πρέπει να είναι έτσι εξασφαλισμένα ώστε να αποφεύγεται επαφή με σημεία που μπορεί κανείς να τσιμπηθεί (π.χ. τανάλια, ψαλίδι)
Οι λαβές των εργαλείων πρέπει να πιάνονται εύκολα και να μονώνονται κατάλληλα
Τα εξειδικευμένα εργαλεία να έχουν σχήμα που διευκολύνει τον χειρισμό τους.
Οργάνωση και αντικείμενο της εργασίας
Η έντονη και κοπιώδης εργασία πρέπει να μηχανοποιείται με μελέτη του αντικειμένου της εργασίας που θα προκύψει.
Η οργάνωση της εργασίας πρέπει να δίνει πολλές ευκαιρίες για σύντομα διαλείμματα χωρίς να προκαλείται καθυστέρηση στο χρονικό προγραμματισμό των εργασιών.
Πρέπει να γίνεται ρύθμιση της τροφοδότησης για να αποφεύγεται η μηχανική εργασία.
Το αντικείμενο της εργασίας πρέπει να σχεδιάζεται έτσι, ώστε η εργασία να παρέχει ποικιλία και ο κύκλος επανάληψης να είναι μεγάλος.
Απλοί και επαναλαμβανόμενοι χειρισμοί πρέπει να βρίσκεται τρόπος να εναλλάσσονται με άλλου είδους χειρισμούς.
Όταν κουραστικές και ανιαρές εργασίες είναι αναπόφευκτες πρέπει να γίνεται κυκλική εναλλαγή των θέσεων εργασίας.
Πρέπει να υπάρχει δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των εργαζομένων κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.
Απομονωμένες εργασίες πρέπει να αποφεύγονται.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν συγκεκριμένες επιλογές για τον τρόπο που γίνεται η εργασία.
Η ομαδική εργασία πρέπει να οργανώνεται έτσι που να δίνει τη δυνατότητα για ατομικές και ομαδικές πρωτοβουλίες κατά την εκτέλεση των καθηκόντων.
Διάρκεια εργασίας και περίοδοι ανάπαυσης
Η διάρκεια της ημερήσιας εργασίας πρέπει να αφήνει χρόνο για ηρεμία και ανάπαυση.
Οι πραγματικές ώρες εργασίας ανά εβδομάδα πρέπει να είναι μέσα σε λογικά όρια.
Ένα επαρκούς διάρκειας διάλειμμα πρέπει να προβλέπεται για τα γεύματα.
Πρέπει να προγραμματίζονται σύντομα διαλείμματα.
Οι ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης και οι επίσημες αργίες πρέπει να είναι επαρκείς.
Η ετήσια άδεια μετ' αποδοχών πρέπει να παρέχεται και να λαμβάνεται.
Άλλες δυνατότητες απουσίας πρέπει να παρέχονται στους εργαζομένους για την εξυπηρέτηση προσωπικών τους αναγκών.
Το ελαστικό ωράριο πρέπει να αντιμετωπίζεται ευνοϊκά.
Εργασία με βάρδιες
Κατά τη διαμόρφωση συστήματος με βάρδιες πρέπει να τηρείται ένα όριο στις πραγματικές ώρες εργασίας.
Πρέπει να μπαίνουν όρια στον αριθμό των επιτρεπομένων συνεχών νυχτερινών βαρδιών.
Πρέπει να αποφεύγονται τα μικρά χρονικά διαστήματα μεταξύ των βαρδιών που έχει να κάνει ο ίδιος εργαζόμενος.
Ο χρόνος που αλλάζουν οι βάρδιες πρέπει να καθορίζεται, αφού ληφθούν υπόψη οι τοπικές συνήθειες και τα διαθέσιμα μέσα μεταφοράς.
Οι υπηρεσίες παροχής πρώτων βοηθειών και μεταφοράς σε νοσοκομείο πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλες τις βάρδιες.
Οι υπηρεσίες καντίνας και οι ευκολίες για γεύματα και αναψυκτικά ή ροφήματα πρέπει να είναι διαθέσιμες σε όλες τις βάρδιες.
Τα διαθέσιμα μέσα μεταφοράς προσωπικού πρέπει να εξυπηρετούν όλες τις βάρδιες.
Πρέπει οι εργαζόμενοι σε βάρδιες να διευκολύνονται ώστε να συμμετέχουν σε επιμορφωτικά προγράμματα και κοινωνικές εκδηλώσεις.