ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑ.Λ. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ

Περιβαλλοντική Εργασία 2013-2014

ΘΕΜΑ: «Ο υπόγειος πλούτος της Ελλάδος, η εκμετάλλευσή του και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.»

 

Η ΕΞΟΡΥΞΗ ΜΑΡΜΑΡΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

Αρχαίες μαρτυρίες για τον τρόπο εξόρυξης των μαρμάρων δεν υπάρχουν, αλλά από ευρήματα και διαπιστώσεις στα αρχαία λατομεία που διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα, φαίνεται ότι η εξόρυξη δε διέφερε και πολύ από εκείνη που εφάρμοζαν οι λατόμοι, μέχρι πριν λίγα χρόνια, πριν δηλαδή γενικευτεί η χρήση των σύγχρονων μηχανημάτων εξόρυξης.

Τα αρχαία λατομεία διακρίνονταν σε επιφανειακά και υπόγεια, όπως ήταν εκείνο της Πάρου, όπου εξορυσσόταν ο "λυχνίτης λίθος". Επίσης υπήρχαν λατομεία που τα άνοιγαν νια να φτιάξουν ένα συγκεκριμένο έργο, καθώς και μεγάλα οργανωμένα Λατομεία όπου εξορυσσόταν μάρμαρο για διάφορα έργα και πολλές φορές μεταφερόταν σε μεγάλες αποστάσεις. Τα μεγάλα αυτά αρχαία λατομεία, στο μεγαλύτερο ποσοστό έχουν καταστραφεί από μεταγενέστερες εκμεταλλεύσεις, αφού κατά κανόνα όπου υπήρχε λατομείο οι μεταγενέστεροι συνέχιζαν την εκμετάλλευση του.

Στα υπαίθρια λατομεία η απόσπαση των όγκων γινόταν με τη δημιουργία κατακόρυφων και οριζόντιων αυλακιών με πριόνι και άμμο. Στη συνέχεια άνοιγαν σε αυτά υποδοχές για σφήνες από σιδερό ή ξερό ξύλο, το οποίο όταν βρεχόταν διογκωνόταν και βοηθούσε στην απόσπαση του όγκου από το μητρικό πέτρωμα.

Όπως υποστηρίζει ο Γάλλος TONY KOZELJ, της αποστολής της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής που εργάζεται στη Θάσο, δεν είναι σωστό αυτό που λέγεται ότι οι αρχαίοι έβγαζαν τα μάρμαρα με ξύλινες σφήνες που τις έβρεχαν για να "φουσκώσει" το ξύλο και να κοπεί έτσι το μάρμαρο. Κατά τον TONY KOZELJ οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν τις ξύλινες σφήνες, 25 - 27 εκατ., μόνο στα λατομεία του σχιστόλιθου και ασβεστόλιθου.

Έβαζαν τις ξύλινες σφήνες στο νερό να φουσκώσουν όλη τη νύχτα και μετά τις άφηναν όλη την ημέρα στον ήλιο για να ξεραθεί το ξύλο. Έτσι το ξύλο γινόταν πολύ ξερό και μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εξόρυξη της πέτρας, όχι όμως και του μαρμάρου. Στα λατομεία μαρμάρου χρησιμοποιούσαν πάντα μεταλλικές σφήνες. Ο TONY KOZELJ έχει υπολογίσει ότι χρειάζονταν 22 ώρες συνεχούς δουλειάς από δύο άτομα για να ανοίξουν οι αρχαίοι αυλάκι μήκους 1 μέτρου και να κάνουν τις τρύπες για τις σφήνες.

Με την εξόρυξη του όγκου ακολουθούσε η πρώτη λάξευση ή "πελέκησης". Με τον τρόπο αυτό έφευγε το περιττό βάρος και γινόταν ευκολότερη η μεταφορά. Τα κιονόκρανα, οι κολόνες και διάφορα μισοτελειωμένα αγάλματα που βρέθηκαν σε αρχαία λατομεία μαρμάρου, ενισχύουν αυτή την πεποίθηση.

ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΞΟΡΥΞΗ ΜΑΡΜΑΡΟΥ

Σήμερα η εξόρυξη του μαρμάρου γίνεται τόσο στην επιφάνεια, όσο και υπογείως. Η επιφανειακή εξόρυξη είναι μεν πιο οικονομική, έχει όμως αντίκτυπο στο τοπίο και στο περιβάλλον. Αντίθετα η υπόγεια ανασκαφή, όχι μόνον δεν χαλάει το τοπίο, αλλά δημιουργεί ασφαλείς στοές για διάφορες χρήσεις.

latom_marmaron_02

Η καταστροφή του τοπίου σε λατομείο της Θάσου.

Αποθήκη τυριών σε στοά από παλιό λατομείο

 Η υπόγεια εκμετάλλευση του μαρμάρου εφαρμόζεται με σύγχρονο εξοπλισμό εξόρυξης. Η συρματοκοπή και το αλυσοπρίονο αντικατέστησαν το «πικούνι» (Εργαλείο χειρός για την λάξευση του μαρμάρου).

Το αλυσοπρίονο αποτελεί βασικό και αναγκαίο εξοπλισμό σύγχρονης υπόγειας εκμετάλλευσης μαρμάρου.

Η συρματοκοπή είναι κυρίαρχη μέθοδος εξόρυξης μαρμάρου για υπόγειες και

Υπαίθριες εκμεταλλεύσεις. Εξασφαλίζει παραγωγικότητα και ευκαμψία.

 

Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να παρακολουθήσετε την διαδικασία εξόρυξης γρανιτών.

 

Επιστροφή στην Αρχική Σελίδα