ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΠΑ.Λ. ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
Περιβαλλοντική Εργασία 2013-2014
ΘΕΜΑ: «Ο υπόγειος πλούτος της Ελλάδος, η εκμετάλλευσή του και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.»
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
Το πετρέλαιο είναι ορυκτό καύσιμο. Ονομάζεται ορυκτό καύσιμο επειδή διαμορφώθηκε από τα υπολείμματα των μικροσκοπικών θαλασσίων φυτών και ζώων που πέθαναν εκατομμύρια χρόνια πριν. Το πετρέλαιο είναι μη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας επειδή χρειάζεται εκατομμύρια χρόνια για να σχηματιστεί.
Οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει το πετρέλαιο από τους αρχαίους χρόνους. Οι αρχαίοι Κινέζοι και οι Αιγύπτιοι έκαιγαν πετρέλαιο για να έχουν φωτισμό στα σπίτια τους.
Πριν από το 1850, Αμερικανοί χρησιμοποιούσαν το λάδι των φαλαινών για να φωτίσουν τα σπίτια τους. Όταν αυτό έγινε δυσεύρετο, οι άνθρωποι ξάφριζαν το πετρέλαιο που διέρρεε στην επιφάνεια των λιμνών και των ρευμάτων. Η ζήτηση για το πετρέλαιο αυξήθηκε, και το 1859, ο Edwin Drake έκανε την πρώτη γεώτρηση στην Πενσυλβανία.
Στην αρχή, το ακατέργαστο πετρέλαιο καθαριζόταν κα χρησιμοποιούσαν μόνο την κηροζίνη για φωτισμό. Η βενζίνη και άλλα προϊόντα που παράγονταν κατά τη διάρκεια του καθαρισμού πετάγονταν επειδή δεν ήξεραν πώς και πού να τα χρησιμοποιήσουν. Το 1890 ο Henry Ford κατασκεύασε το πρώτο αυτοκίνητο που κινιόταν με βενζίνη. Ο καθένας πλέον ήθελε να έχει ένα αυτοκίνητο και όλοι χρειάζονταν βενζίνη.
Ωστόσο, το πετρέλαιο παραμένει μέχρι σήμερα η κυριότερη πρωτογενής πηγή ενέργειας. Το 1990 η συμμετοχή του στην παγκόσμια ενεργειακή κατανάλωση ανήλθε στο 38,5% και το 1994 μειώθηκε στο 36% περίπου. Τα παγκόσμια αποθέματα πετρελαίου υπολογίζεται, σύμφωνα με στοιχεία του 1993, ότι ανέρχονται σε 135,710 δισεκατομ. τόνους, χωρίς να συνυπολογίζεται το πετρέλαιο που περιέχεται στην πισσούχα άμμο και τον πισσούχο σχιστόλιθο.
Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στην Ελλάδα πετρέλαιο παράγεται από το 1981, οπότε άρχισε η εκμετάλλευση του κοιτάσματος στον Πρίνο της Θάσου από την Κοινοπραξία Πετρελαίου Βορείου Αιγαίου (ΝΑΡC). Σύντομα η παραγωγή ανήλθε στα 26.000 βαρέλια ημερησίως, ποσότητα που ισοδυναμούσε περίπου με το 10% των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 η παραγωγή άρχισε να μειώνεται και το 1995 περιορίστηκε στα 10.000 βαρέλια την ημέρα, ενώ -σύμφωνα με στοιχεία του 1992- η συνολική κατανάλωση πετρελαίου στη χώρα μας ανέρχεται σε 85.000 - 135.000 βαρέλια την ημέρα.
Σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου υπάρχουν, ακόμη, στην ευρύτερη περιοχή του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Την εκμετάλλευσή τους έχει αναλάβει επίσης η ΝΑΡC με τη συμμετοχή της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (ΔΕΠ), αλλά για πολιτικούς λόγους, που σχετίζονται με την ελληνοτουρκική διαφορά πάνω στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, δεν έχει προχωρήσει η πλήρης εξερεύνησή τους.
Κοιτάσματα έχουν εντοπιστεί και σε άλλες περιοχές του ελλαδικού χώρου (Κατάκολο, Ζάκυνθο, Παξούς, Ηλεία κ.α.). Πρόσφατα αποφασίστηκε η προώθηση της εκμετάλλευσης του υδρογονανθρακικού δυναμικού της χώρας βάσει του νέου νομοθετικού πλαισίου (Ν. 2289/1995) το οποίο εισήγαγε και στην Ελλάδα τα πρότυπα που εφαρμόστηκαν με επιτυχία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Μ. Βρετανία, Νορβηγία κ.ά.), της εκμετάλλευσης δηλαδή των κοιτασμάτων μέσω κοινοπρακτικών σχημάτων με τη συμμετοχή ή μη κρατικών φορέων.
Η συνολική κατανάλωση πετρελαιοειδών της εσωτερικής αγοράς στη χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία του 1994, ανέρχεται σε 10,9 εκατομ. μετρικούς τόνους, ενώ τα πετρελαιοειδή προϊόντα διεθνών πωλήσεων από την Ελλάδα, αυτά δηλαδή που διατέθηκαν για τον εφοδιασμό αεροσκαφών και πλοίων από τα ελληνικά αεροδρόμια και λιμάνια, ανήλθαν σε 5 εκατομ. μετρικούς τόνους. Οι ανάγκες της χώρας σε πετρελαιοειδή καλύπτονται από τη λειτουργία των 2 διυλιστηρίων της ΕΛΔΑ στον Ασπρόπυργο και της ΕΚΟ στη Θεσσαλονίκη, θυγατρικών εταιριών της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (ΔΕΠ ΑΕ), και από τα δύο ιδιωτικά διυλιστήρια της Μοtοr Οil στους Αγίους Θεοδώρους και της Ρetrοla στην Ελευσίνα.
Φορέας ανάπτυξης της βιομηχανίας πετρελαίου στη χώρα μας είναι η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου (ΔΕΠ), η οποία μέσω της θυγατρικής της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου - Έρευνα Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων (ΔΕΠ - ΕΚΥ) έχει πραγματοποιήσει σειρά ερευνών και γεωτρήσεων σε πολλές περιοχές, όπως στο Δέλτα του Νέστου, στην περιοχή Θεσσαλονίκης - Χαλκιδικής, στο Δέλτα του Έβρου, στην Ήπειρο - Αιτωλοακαρνανία, στη Ζάκυνθο, στο Αιγαίο, στο Ιόνιο πέλαγος κ.α.
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Τα προϊόντα του πετρελαίου (βενζίνη, φάρμακα, λιπάσματα και άλλα) έχουν βοηθήσει τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η χρήση του όμως δυστυχώς δεν είναι ανώδυνη για το περιβάλλον. Η παραγωγή του πετρελαίου και τα πετρελαιοειδή μπορούν να ρυπάνουν τον αέρα και τα νερά.
Οι γεωτρήσεις για ανεύρεση πετρελαίου μπορεί να προκαλέσουν ζημιές στα εύθραυστα χερσαία και ωκεάνια περιβάλλοντα. Από τη μεταφορά του πετρελαίου έχει διακινδυνέψει η άγρια φύση με τόσα ναυάγια που έχουν γίνει και εξακολουθούν να γίνονται. Καίγοντας βενζίνη για να τροφοδοτήσουμε με καύσιμα τα αυτοκίνητά μας μολύνουμε τον αέρα.
Οι βιομηχανίες πετρελαίου κάνουν σκληρές προσπάθειες για να προστατεύσουν το περιβάλλον. Χρησιμοποιούν φίλτρα στις εγκαταστάσεις τους χωρίς όμως ιδιαίτερο αποτέλεσμα. Έχουν γίνει αλλαγές στη παραγωγή βενζίνης και πετρελαίου ώστε να καίγονται και να δίνουν λιγότερους ρύπους. Επίσης προσπαθούν να μην μολύνουν το περιβάλλον, όσο αυτό είναι δυνατό, και κατά τη διαδικασία της γεώτρησης αλλά και κατά τη διαδικασία της μεταφοράς και επεξεργασίας του.