Η άλλη άποψη για τα μονοθέσια

Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΠΡΕΖΑ

Μετά το άρθρο της κυρίας Κατσώλη (25.1 0.1992) θα ήθελα κι εγώ να αναφερθώ στα υπέρ και τα κατά του μονοθέσιου δημοτικού σχολείου και να τονίσω αυτά που προσωπικά πιστεύω σαν σπουδαιότερα, βγαλμένα όχι από θεωρητική ακαδημαϊκή προσέγγιση στο θέμα, αλλά από πείρα. Υπηρετώ σε ολιγοθέσια σχολεία για δέκατη συνεχή σχολική χρονιά.

Θα αναφερθώ πρώτα στα λίγα πλεονεκτήματα πoυ έχoυν:

Πλεονεκτήματα για το μαθητή:

α) Δεν μετακινείται μακριά από το σπίτι του.

β) Τυχόν μαθησιακά κενά πoυ έχουν οι. μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων μπορούν να τα καλύψoυν ακούγοντας την παράδοση μαθημάτων σε μικρότερες τάξεις.

Πλεονέκτημα για το δάσκαλο.

Υπάρχουν πολλές οργανικές θέσεις και διορίζονται πολλοί δάσκαλοι. (Ξεπερνιέται το πρόβλημα, εφόσον μειωθεί ο μέσος όρος μαθητών Ι δάσκαλο )..

Όμως τα μειονεκτήματα που έχoυν τα ολιγοθέσια είναι ασυγκρίτως περισσότερα. Ας τα δούμε:

ü Ο χρόνος διδασκαλίας πoυ μπορεί να αφιερώσει ο δάσκαλος των ολιγοθεσίων σε κάθε τάξη είναι πάρα πολύ μικρότερος από το χρόνο που αφιερώνει ο δάσκαλος του πολυθεσίου στην αντίστοιχη τάξη. Στο πολυθέσιο μια (1) τάξη έχει έξι (6) ~ες' την ημέρα το δάσκαλο. Στο μονοθεσία η μια (1) τάξη έχει: έξι ώρες την ημέρα/έξι τάξεις', δηλαδή μια ώρα την ημέρα η κάθε τάξη.

ü Στα μικρά μονοθέσια, ο μαθητής «μαραζώνει» κοινωνικά. Υπάρχουν εκατοντάδες μoνoθέσια με εννέα-δέκα μαθητές. Η κάθε τάξη σ' αυτά έχει έναν έως δυο μαθητές.

ü Τα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία είναι γραμμένα για τα πολυθέσια σχολεία και δεν γίνεται να εφαρμοστούν στα ολιγοθέσια.

ü "Kατά κεφαλήν», οι μαθητές των Ολιγοθεσιων στοιχίζουν στο κράτος περισσότερο απ' ό,τι στοιχίζουν οι μαθητές των πολυθεσίων. Γίνεται δηλαδή εδώ μια σπατάλη των πόρων του κρατικού προϋπολογισμού που διατίθενται για την παιδεία.

ü Όσοι από τους γονείς συνειδητοποιούν το πρόβλημα των ολιγοθεσίων, εφόσον το μπορούν , παίρνουν τα παιδιά τους και μετακομίζουν σε πόλεις. Είναι κι αυτός ένας λόγος αστυφιλίας.

ü Οι νεοδιόριστοι δάσκαλοι που πηγαίνουν στα ολιγοθέσια «πέφτουν σε τέλμα» και γρήγορα χάνουν την ορμητικότητά τους και την όρεξη για προσφορά που σίγουρα έχουν σαν «νεοφώτιστοι».

ü Η ύπαρξη των ολιγοθεσίων συντελεί στο να υπάρχει παιδεία «δυο ταχυτήτων», στο να δημιουργούνται άνισες ευκαιρίες στη μόρφωση και μάλιστα εκεί που το πολιτιστικό επίπεδο είναι ιδιαίτερα χαμηλό, δηλαδή στην ύπαιθρο.

ü Οι μαθητές των ολιγοθεσίων δεν μπορούν να τύχουν παιδείας καλλιτεχνικών μα- θημάτων, ξένων γλωσσών και μουσικής, που διδάσκονται στα πολυθέσια.

ü Η άθλια κτιριακή υποδομή στη συντριπτική πλειοψηφία των ολιγοθέσιων σχολείων.

ü Πανευρωπαϊκά, στις αναπτυγμένες χώρες, πού υπάρχει το φαινόμενο των ολιγοθεσίων σχολείων;

ü Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να φύγουν τα ολιγοθέσια απ' όλα τα χωριά και να συγκεντρωθούν στις πόλεις. Υποστηρίζω ότι πρέπει να υπάρξει δημοκρατικός προγραμματισμός και κοινωνικός διάλογος, ώστε να επιλεγούν οι καταλληλότερες λύσεις για κάθε περιοχή, για κάθε ομάδα ολιγοθεσίων που μπορούν να ενοποιηθούν. Και φυσικά να εξασφαλισθεί η ασφαλής και δωρεάν μεταφορά των μαθητών στο σχολικό κέντρο.

Δυστυχώς, στην Ελλάδα, όπως οι περισσότερες λέξεις, έτσι και οι λέξεις «σχολικό κέντρο», έχουν χάσει τη σημασία τους. Όταν καταργείται ένα μονοθέσιο, συνηθέστατα, το μεταφέρουν στο διπλανό μονοθέσιο ή 2/θέσιο και το βαπτίζουν σχολικό κέντρο.

Σχολικά κέντρα εvvοούμε εξαθέσια (τουλάχιστον ) σχολεία με άρτιο κτιριακό και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, που να μπορούν να δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες εργασίας για εκπαιδευτικούς και μαθητές.

Τώρα στο επιχείρημα που ακούγεται κατά κόρον, πως φεύγει το σχολείο και ερημώνει το χωριό, θα απαντήσω ως εξής:

Το χωριό θα μαραζώσει οικονομικά, και συνεπώς δημογραφικά, όταν οι κάτοικοί του είναι αμόρφωτοι. Οι μορφωμένοι κάτοικοι της υπαίθρου θα μπορέσουν να αφομοιώσουν νέους-σύγχρονους τρόπους εκμετάλλευσης της γης, ώστε να αναπτυχθούν οι ίδιοι και το χωριό τους. Εξάλλου, αφού ως τώρα υπήρχαν σ' όλα τα χωριά μας σχολεία, γιατί η ύπαιθρός μας ερήμωσε;

Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω πως η επίσημη θέση της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος, όπως επιβεβαιώνεται κάθε χρόνο στις γενικές συνελεύσεις των αντιπροσώπων του κλάδου, είναι η κατάργηση των ολιγοθεσίων και η ενοποίησή τους σε σύγχρονα σχολικά κέντρα.

* Ο Παντελής Πρέζας είναι δάσκαλος του διθέσιου Δημοτικού Σχολείου Ζήριας Πατρών.

[εκπαίδευση] [πολιτική] [συνεργασία με ΓΑΠ] [ευρωπαϊκά προγράμματα] [συνδικαλισμός] [οικογένεια] [συνδέσεις] [επικοινωνία] [αρχική σελίδα]