ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΜΕΝΔΕΛΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ

Μονοϋβριδισμός

1. Σε ένα είδος ζώου το χρώμα τριχώματος ακολουθεί το επικρατή τύπο κληρονομικότητας. Διασταυρώνουμε ζώα του είδους με μαύρο χρώμα τριχώματος και παίρνουμε απογόνους με μαύρο και απογόνους με λευκό χρώμα τριχώματος. Ποιος οι πιθανοί γονότυποι των γονέων;
2. Σε κάποια φυτά το επικρατές γονίδιο Α ελέγχει πορτοκαλί χρώμα άνθους ενώ το υπολειπόμενο γονίδιο α κίτρινο χρώμα άνθους. Πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε αν ένας φυτό με πορτοκαλί χρώμα άνθους είναι ομόζυγο ή ετερόζυγο στην ιδιότητα αυτή; Δικαιολογήσατε την απάντησή σας.
3. Το χρώμα του φτερώματος στις κότες ελέγχεται από δύο συνεπικρατή αυτοσωμικά αλληλόμορφα γονίδια. Το ένα δίνει λευκό χρώμα φτερώματος, το άλλο μαύρο χρώμα φτερώματος ενώ σε ετερόζυγη κατάσταση έχουμε μωσαϊκό χρώμα φτερώματος (άλλες περιοχές με μαύρο χρώμα και άλλες με λευκό). α) Διασταυρώνουμε λευκό κόκορα με μαύρη κότα και τους απογόνους τους διασταυρώνονται πάλι μεταξύ τους. Ποια η αναλογία φαινοτύπων σε κάθε διασταύρωση; β) Τι αναλογίες απογόνων περιμένουμε αν διασταυρώσουμε λευκό κόκορα με μωσαϊκή κότα;
4. Τι ομάδας αίματος απογόνους περιμένουμε αν ένας γονιός είναι Α και ο άλλος Β; Να εξεταστούν όλες οι περιπτώσεις.
5. Ένας καφέ ποντικός διασταυρώνεται πολλές φορές με ένα λευκό ποντικό και όλοι οι απόγονοι του είναι καφέ. α. Εάν διασταυρωθούν δύο από τους καφέ απογόνους της F1, ποιο ποσοστό από τους ποντικούς της F2 γενιάς, θα είναι καφέ; β. Πως μπορείτε να διαπιστώσετε εάν ένας καφέ ποντικός είναι ομόζυγος ή ετερόζυγος;
6. Στη δροσόφιλα το χρώμα του σώματος (καστανό ή μαύρο) ελέγχεται από ένα αυτοσωμικό γονίδιο που εμφανίζει δύο αλληλόμορφα. Διασταύρωση μεταξύ μιας καστανής δροσόφιλας με μία μαύρη (πατρική γενιά Ρ) δίνει απογόνους (θυγατρική γενιά F1) 100% καστανούς. α) Ποιοι οι γονότυποι των διασταυρούμενων δροσόφιλων της πατρικής γενιάς Ρ; β) ποια η φαινοτυπική αναλογία που θα προκύψει από τη διασταύρωση μεταξύ ατόμων της F1 γενιάς; γ) ποιοι οι γονότυποι δύο δροσόφιλων που η διασταύρωσή τους δίνει 50% καστανές δροσόφιλες και 50% μαύρες δροσόφιλες;
7. Δύο μαύρα ποντίκια διασταυρώθηκαν με ένα καστανό αρσενικό. Σε διαδοχικές γεννήσεις το ένα αποκτά 10 μαύρους και 12 καστανούς απογόνους, ενώ το άλλο 20 μαύρους απογόνους. Συμπεράνατε τον τρόπο κληρονομικότητας του γνωρίσματος αν το γνώρισμα είναι αυτοσωμικό και γράψτε τους γονότυπους των γονέων.
8. Η διασταύρωση δύο ζώων δίνει 12 άτομα με μαύρο, 11 με λευκό και 25 με γκρι τρίχωμα. Ποιοι οι φαινότυποι των παραπάνω ζώων καθώς και των γονέων τους; Δίδεται ότι ο χρώμα του τριχώματος του συγκεκριμένου είδους είναι μονογονιδιακή αυτοσωμική ιδιότητα που ελέγχεται από δύο αλληλόμορφα.
9. Στα κουνέλια υπάρχει ένα θνησιγόνο αλληλόμορφο Ρ2 το οποίο σε ομόζυγη κατάσταση (Ρ2Ρ2) προκαλεί το θάνατο του κυήματος. Σε ετερόζυγη κατάσταση (Ρ1Ρ2) τα κουνέλια εμφανίζουν την ασθένεια pelger ενώ με το φυσιολογικό αλληλόμορφο σε ομόζυγη κατάσταση (Ρ1Ρ1) τα κουνέλια είναι κανονικά. Αν διασταυρωθούν μεταξύ τους άτομα με την ασθένεια pelger ποια η φαινοτυπική αναλογία των ζώντων απογόνων;
10. Σε μια οικογένεια ο πατέρας, ο Πάνος, είναι ομάδα αίματος ΑΒ και η μητέρα, η Μαρία, ομάδα αίματος Ο. Στην οικογένεια υπάρχουν τέσσερα παιδιά από τα οποία το ένα προέρχεται από υιοθεσία, και το άλλο από προηγούμενο γάμο της μητέρας. Τα παιδιά εμφανίζουν τις ομάδες αίματος που φαίνονται στην πρώτη στήλη. Με βάση την ομάδα αίματος που εμφανίζουν τα παιδιά αντιστοιχείστε το καθένα με την ιδιότητά του της στήλης Β;

    Ομάδες αίματος παιδιών	Ιδιότητα παιδιών
    1. παιδί με ομάδα αίματος Α	α. παιδί από υιοθεσία
    2. παιδί με ομάδα αίματος Β	β. παιδί από προηγούμενου γάμο
    3. παιδί με ομάδα αίματος ΑΒ	γ. Παιδί του Πάνου και της Μαρίας
    4. παιδί με ομάδα αίματος Ο

11. Οι ομάδες αίματος τεσσάρων παιδιών είναι Α, Ο, ΑΒ και Β. Να βρείτε το ζευγάρι των γονέων του κάθε παιδιού, αν γνωρίζετε ότι οι γονείς ανήκουν στις εξής ομάδες αίματος: 1ο ζευγάρι: ΑΒ και Ο, 2ο ζευγάρι: Ο και Ο, 3ο ζευγάρι: ΑΒ και Β, 4ο ζευγάρι Α και Α
12. Υπάρχει στις γάτες ένα αυτοσωμικό γονίδιο που οδηγεί τα ομόζυγα σε αυτό άτομα σε θάνατο λίγες στιγμές μετά τη γέννηση. Ποιο το ποσοστό θανάτων περιμένουμε λόγω αυτού του γονιδίου αν διασταυρώσουμε ι) ένα γάτα φορέα με έναν γάτο μη φορέα και ιι) δύο φορείς μεταξύ τους.

    Διυβριδισμός - Πολυβριδισμός

13. Στο μοσχομπίζελο το περισπέρμιο μπορεί να έχει σχήμα κανονικό ή περισφιγμένο και να έχει χρώμα πράσινο ή κίτρινο. Η καθεμιά από τις παραπάνω ιδιότητες ελέγχονται ένα γονίδιο που εμφανίζει δύο αλληλόμορφους, οι οποίοι στα ετερόζυγα άτομα δεν δίνουν ενδιάμεσους φαινοτύπους. Τα παραπάνω γονίδια επιπλέον βρίσκονται σε διαφορετικά χρωμοσώματα. Ποια αναλογία φαινοτύπων θα προκύψει από διασταύρωση ατόμων με κίτρινο και κανονικό περισπέρμιο όταν στους 1580 απογόνους τους εμφανίστηκαν 98 με πράσινο περισφιγμένο περισπέρμιο;
14. Στο 1ο ζευγάρι ομόλογων χρωμοσωμάτων του ανθρώπου μπορεί να εδράζεται το υπολειπόμενο αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για μια μορφή κώφωσης. Στο 12ο ζευγάρι ομόλογων χρωμοσωμάτων του ανθρώπου μπορεί να εδράζεται το υπολειπόμενο αλληλόμορφο που είναι υπεύθυνο για την φαινυλκετονουρία. Αν παντρευτεί ένα ζευγάρι ατόμων που είναι ετεροζυγωτικά και για τις δύο γονιδιακές θέσεις να υπολογίσετετις πιθανότητες: α) Να γεννηθεί ένα φυσιολογικό παιδί β) Να γεννηθεί ένα φυσιολογικό παιδί που είναι ομόζυγο για τη μια γονιδιακή θέση. γ) Να γεννηθεί ένα φυσιολογικό παιδί που είναι ετερόζυγο και για τις δύο γονιδιακές θέσεις δ) Να γεννηθεί ένα παιδί που πάσχει και από τα δύο είδη παθήσεων.
15. Από διασταύρωση δύο ατόμων δροσόφιλας προέκυψαν τα εξής άτομα: 303 με γκρι χρώμα και κανονικά φτερά, 99 με μαύρο χρώμα και κανονικά φτερά, 102 με μαύρο χρώμα και ατροφικά φτερά και 297 γκρι χρώμα και ατροφικά φτερά. Ποιοι οι πιθανοί γονότυποι των γονέων; (Τα γονίδια βρίσκονται σε διαφορετικά χρωμοσώματα και η ιδιότητα ατροφικά φτερά είναι υπολειπόμενη).
16. Ο αλφισμός οφείλεται σε υπολειπόμενο γονίδιο α. Η βραχυφαλαγγία εμφανίζεται σε άτομα ετερόζυγα με γονίδια Β1Β2, ενώ τα ομόζυγα Β1Β1 είναι υγιή και τα ομόζυγα άτομα Β2Β2 πεθαίνουν (θνησιγόνο γονίδιο). Δύο άτομα ετερόζυγα στον αλφισμό και με βραχυφαλαγγία παντρεύονται. Τι πιθανότητες φαινοτύπων θα υπάρχουν στους ζωντανούς απογόνους τους;
17. Γυναίκα ομάδας αίματος ΑΒ και μη αλφική, της οποίας η μητέρα ήταν αλφική παντρεύεται άνδρα αλφικό με ομάδα αίματος Α, του οποίου ο πατέρας ήταν ομάδας αίματος Ο. Ποιοι οι πιθανοί φαινότυποι των παιδιών που θα αποκτήσουν;
18. Ποιοι οι φαινότυποι και ποιοι οι γονότυποι δύο ατόμων μοσχομπίζελου που με διασταύρωσή τους έδωσαν 302 ψηλά φυτά με ιώδες άνθος, 297 ψηλά φυτά με λευκό άνθος, 97 κοντά φυτά με ιώδες άνθος και 103 φυτά κοντά με λευκό άνθος;
19. Ένα γονίδιο με δύο αλληλόμορφα στον άνθρωπο καθορίζει τον παράγοντα ρέζους (Rh) του αίματος. Το αλληλόμορφο R που δίνει ρέζους θετικό (Rh+) επικρατεί στο αλληλόμορφο r που δίνει ρέζους αρνητικό (Rh-). Δύο γονείς με Rh+ αποκτούν ένα παιδί με ομάδα αίματος ΑΒ(Rh+) και ένα παιδί με ομάδα αίματος Ο(Rh-). Ποιοι οι πιθανοί γονότυποι του πατέρα;

    Αριθμός	Χαρακτηριστικά απογόνων
    240	οδοντωτό	ροζ
    232	απλό	ροζ
    109	απλό	κόκκινο
    115	απλό	λευκό
    120	οδοντωτό	κόκκινο
    119	οδοντωτό	λευκό

20. Σε ένα φυτό ένα γονίδιο με δύο αλληλόμορφα ελέγχει το σχήμα του φύλλου. Ο επικρατής αλληλόμορφος δίνει οδοντωτό φύλλο και ο υπολειπόμενος απλό. Ένα άλλο γονίδιο που βρίσκεται σε άλλο χρωμόσωμα ελέγχει το χρώμα του άνθους. Από διασταύρωση δύο φυτών πήραμε απογόνους με τα χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στον διπλανό πίνακα. Ποιους γονότυπους εμφάνιζαν τα δύο φυτά που διασταυρώθηκαν;

    Φυλοσύνδετη κληρονομικότητα

21. Ένα ζευγάρι έχει αποκτήσει δύο αγόρια. α) Ποια η πιθανότητα το τρίτο τους παιδί να είναι κορίτσι; β) Ποια η πιθανότητα και τα δύο επόμενα παιδιά τους να είναι κορίτσια;
22. Ποια αναλογία φύλων περιμένουμε αν διασταυρωθεί γάτα φορέας υπολειπόμενου φυλοσύνδετου θνησιγόνου γονιδίου με φυσιολογικό γάτο;
23. Ο Το κολόβωμα της ίριδας ελέγχεται από ένα φυλοσύνδετο υπολειπόμενο γονίδιο. Ένα ζευγάρι που και οι δύο έχουν φυσιολογική ίριδα αποκτούν αγόρι που πάσχει από κολόβωμα της ίριδας. Μπορεί ο άνδρας να στοιχειοθετήσει κατηγορία για μοιχεία στη γυναίκα του;
24. Μια γυναίκα με δαλτονισμό (μερική αχρωματοψία στο πράσινο χρώμα) που ο αδερφός της και ο άνδρας της είναι φυσιολογικοί αποκτά δύο κορίτσια. Υπάρχει πιθανότητα τα κορίτσια αυτά να είναι δαλτονικά; Ποιοι οι φαινότυποι των γονέων της γυναίκας;
25. Ένα από τα δύο κορίτσια μιας οικογένειας εμφάνισε μία κληρονομική ασθένεια, ενώ οι γονείς της και ο αδελφός της είναι υγιείς. Με ποιο τρόπο κληρονομικότητας μεταφέρεται η ασθένεια αυτή;
26. Από γονείς με ομάδα αίματος Β και κανονική όραση γεννήθηκε παιδί με ομάδα αίματος Ο και μερική αχρωματοψία. Να βρεθούν οι γονότυποι του πατέρα, της μητέρας και του παιδιού.
27. Άνδρας με ομάδα αίματος Α και χωρίς πρόβλημα μερικής αχρωματοψίας στο πράσινο, του οποίου η μητέρα είναι ομάδας αίματος Ο, παντρεύεται γυναίκα με ομάδα αίματος Ο και χωρίς πρόβλημα αχρωματοψίας, της οποίας όμως ο πατέρας είχε πρόβλημα αχρωματοψίας στο πράσινο. Να εξεταστούν οι πιθανότητες ι) το πρώτο τους παιδί να πάσχει από αχρωματοψία στο πράσινο ιι) το πρώτο κορίτσι τους να είναι ομάδας Α και με αχρωματοψία στο πράσινο και ιιι) το δεύτερο αγόρι τους να είναι ομάδας αίματος Ο και με αχρωματοψία στο πράσινο.
28. Από γονείς ομάδας αίματος Α και χωρίς αχρωματοψία γεννήθηκε ένα παιδί με ομάδα αίματος Ο και με αχρωματοψία στο πράσινο χρώμα. Ποιο είναι το φύλο του παιδιού και ποιοι οι γονότυποι των γονέων και του παιδιού στις ιδιότητες ομάδα αίματος και αχρωματοψία στο πράσινο;
29. Το πρώτο παιδί υγιών γονέων γεννήθηκε με κληρονομική ασθένεια. Αν ο ένας μόνο από τους δύο γονείς φέρει το γονίδιο που ελέγχει την ασθένεια, ποια η πιθανότητα και το επόμενο παιδί τους να πάσχει από την ίδια ασθένεια;
30. Ένα ζευγάρι γονέων έχει τις παρακάτω πιθανότητες να αποκτήσει παιδιά με φαινοτύπους όσο αφορά την αχρωματοψία στο πράσινο και ομάδα αίματος. α) χωρίς πρόβλημα αχρωματοψίας στο πράσινο και ομάδας αίματος ΑΒ, 37,5% β) χωρίς πρόβλημα αχρωματοψίας στο πράσινο και ομάδας αίματος Β, 37,5%, γ) με αχρωματοψία στο πράσινο και ομάδα αίματος ΑΒ, 12,5% και δ) παιδιά με αχρωματοψία στο πράσινο και ομάδα αίματος Β. 12,5%; Με βάση τις παραπάνω πιθανότητες ποιοι είναι οι γονότυποι των γονέων;
31. Είναι δυνατόν ένα κορίτσι να εμφανίσει μερική αχρωματοψία αν οι παππούδες του είχαν μερική αχρωματοψία και οι γονείς του ήσαν φυσιολογικοί;
32. Φυσιολογικός στην όραση άνδρας με φυσιολογική στην όραση γυναίκα της οποίας ο πατέρας είχε επίσης φυσιολογική όραση αποκτούν παιδί με μερική αχρωματοψία στο πράσινο. Μέσω ποιανού παππού ή γιαγιάς του παιδιού μεταφέρθηκε η ιδιότητα αυτή στο παιδί;
33. Στις γάτες το χρώμα τριχώματος είναι μονογονιδιακή ιδιότητα και ελέγχεται από δύο αλληλόμορφους. Ένα ζευγάρι γάτων διασταυρώθηκε και έδωσε 9 γατάκια: 1 αρσενικό μαύρο, 2 αρσενικά καφέ, 3 θηλυκά μαύρα με καφέ κηλίδες και 3 θηλυκά μαύρα. Ποιος ο φαινότυπος και ποιος ο γονότυπος των γονέων;
34. Στη δροσόφιλα, δύο γονίδια, με δύο αλληλόμορφα το καθένα που καθορίζουν το πρώτο που είναι αυτοσωμικό, αν τα φτερά του εντόμου θα είναι ατροφικά ή κανονικά και το δεύτερο που είναι φυλοσύνδετο, αν το έντομο θα έχει κόκκινα ή λευκά μάτια. Μια αρσενική δροσόφιλα με κόκκινα μάτια και ατροφικά φτερά διασταυρώνεται με μια θηλυκή με λευκά μάτια και κανονικά φτερά. Όλοι οι απόγονοι της F1 γενιάς είχαν κανονικά φτερά αλλά όλα τα αρσενικά είχαν λευκά μάτια και όλα τα θηλυκά κόκκινα μάτια. Ποια η φαινοτυπικοί αναλογία των απογόνων της F2 γενιάς;
35. Στη δροσόφιλα ο φυλοκαθορισμός γίνεται όπως και στον άνθρωπο (ΧΥ το αρσενικό, ΧΧ το θηλυκό έντομο). Στη δροσόφιλα επίσης υπάρχουν σε διαφορετικά χρωμοσώματά της, δύο γονίδια, με δύο αλληλόμορφα το καθένα με σχέση επικρατούς - υπολειπόμενου, που καθορίζουν το πρώτο αν τα φτερά του εντόμου θα είναι ατροφικά ή κανονικά και το δεύτερο αν το έντομο θα έχει κόκκινα ή λευκά μάτια. Από τους 800 απογόνους μιας διασταύρωσης δύο δροσόφιλων τα 200 άτομα εμφάνιζαν ατροφικά φτερά και 200 άτομα (όλα αρσενικά) εμφάνισαν λευκά μάτια. Ποιοι οι γονότυποι των δροσόφιλων που διασταυρώθηκαν;
36. Από τη διασταύρωση μιας θηλυκής δροσόφιλας με κίτρινο σώμα και μακριά φτερά με μια άλλη αρσενική με καστανό σώμα και κοντά φτερά, όλοι οι απόγονοι στην F1 γενιά είχαν μακριά φτερά, αλλά όλοι οι θηλυκοί απόγονοι είχαν καστανό σώμα και όλοι οι αρσενικοί είχαν κίτρινο σώμα. Ποιος είναι ο γονότυπος των γονιών και ποια η φαινοτυπική αναλογία στην F2 γενιά που θα προκύψει από τη διασταύρωση των ατόμων της F1γενιάς; Δίνεται ότι οι εξεταζόμενες ιδιότητες είναι μονογονιδιακές με σχέση αλληλομόρφων επικρατούς - υπολειπόμενου και ότι τα γονίδια βρίσκονται σε διαφορετικά χρωμοσώματα.

    Γενεαλογικά δένδρα

37. Στον άνθρωπο η ιδιότητα χρώμα ματιού είναι αυτοσωμική. Το καστανό χρώμα ματιού και κληρονομείται σαν επικρατές ενώ το γαλανό χρώμα ματιού σαν υπολειπόμενο. Άνδρας με γαλανά μάτια του οποίου οι γονείς είχαν καστανά μάτια αποκτά με γυναίκα με καστανά μάτια ένα αγόρι με καστανά μάτια και ένα κορίτσι με γαλανά μάτια. Να σχεδιάσετε το γενεαλογικό δένδρο και να σημειώσετε τους γονότυπους των ατόμων που εμφανίζονται σε αυτό.
38. Ο Γιώργος έχει διπλή σειρά βλεφαρίδων στα μάτια του, αυτοσωμικό επικρατή χαρακτήρα, που κληρονόμησε από τη μητέρα του. Ο πατέρας της μητέρας του είναι ο μοναδικός (επιπλέον) συγγενής που εμφανίζει αυτό το χαρακτήρα. Ο Γιώργος παντρεύτηκε μία γυναίκα με φυσιολογικές βλεφαρίδες. Το πρώτο τους παιδί έχει φυσιολογικές βλεφαρίδες. Ποια είναι η πιθανότητα το επόμενο να εμφανίζει διπλές βλεφαρίδες; Σχεδιάστε το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας.
39. Το παρακάτω γενεαλογικό δέντρο αναπαριστά τον τρόπο κληρονόμησης της φαινυλεκτονουρίας (PKU) μια οικογένεια: α. Η PKU οφείλεται σε επικρατές ή σε υπολειπόμενο γονίδιο; Κληρονομείται ως αυτοσωμικός ή φυλοσύνδετος χαρακτήρας; β. Προσδιορίστε τους γονότυπους των μελών της οικογένειας και αιτιολογήστε την απάντηση σας. γ. Ποια η πιθανότητα ένα τέταρτο παιδί των γονέων 5 και 6 να πάσχει από PKU; Δώστε μια ερμηνεία.

    

40. Ο αλφισμός είναι η απουσία χρωστικής από το δέρμα, τα μάτια και τα μαλλιά Τα άτομα που έχουν κληρονομήσει αυτό το γενετικό χαρακτηριστικό δεν παράγουν χρωστική. Το παρακάτω διάγραμμα αποτελεί το γενεαλογικό δένδρο μιας οικογένειας, άτομα της οποίας έχουν κληρονομήσει αυτό το γενετικό χαρακτηριστικό. Τα χρωματισμένα τετράγωνα και κύκλοι είναι τα άτομα που δεν παράγουν τη χρωστική, ενώ τα υπόλοιπα έχουν φαινότυπο φυσιολογικό. α) Τι συμπεραίνετε από το γενεαλογικό δένδρο, το γονίδιο του αλφισμού είναι επικρατές ή υπολειπόμενο; β) Να καταγράψετε τους πιθανούς γονότυπους των ατόμων που απεικονίζονται στο γενεαλογικό δένδρο, αν γνωρίζετε ότι η ιδιότητα είναι αυτοσωμική. γ) Εάν το άτομο ΙΙΙ3, παντρευτεί κάποιο αλφικό άτομο ποια είναι η πιθανότητα το πρώτο τους παιδί να είναι αλφικό;

    

41. Για κάθε ένα από τα παρακάτω γενεαλογικά δένδρα, να συμπληρωθεί ο πίνακας με ναι ή όχι στο αντίστοιχο τετραγωνίδιο, ανάλογα με το εάν και κατά πόσο μπορεί να κληρονομηθεί το χαρακτηριστικό με τους τρόπους κληρονομικότητας που αναγράφονται στη πρώτη στήλη του.

    

    Κληρονομικότητα	Γενεαλογικό δένδρο Α	Γενεαλογικό δένδρο Β	Γενεαλογικό δένδρο Γ
    Αυτοσωμική υπολειπόμενη
    Αυτοσωμική επικρατής
    Φυλοσύνδετη υπολειπόμενη

42. Μια γυναίκα εμφανίζει μια κληρονομική ανωμαλία. Οι γονείς της, οι δύο αδελφοί της, ο άνδρας της και τα τρία παιδιά της (δύο αγόρια και ένα κορίτσι) είναι υγιή ως προς την κληρονομική ανωμαλία. α. Σχεδιάστε το γενεαλογικό δέντρο στο οποίο να συμπεριλαμβάνονται όλα τα άτομα που αναφέρονται πιο πάνω. β. Προσδιορίστε αν το γονίδιο για την ανωμαλία είναι ι) επικρατές ή υπολειπόμενο και ιι) φυλοσύνδετο ή αυτοσωμικό. Δικαιολογήστε την απάντησή σας.
43. Θα ήταν δυνατό το χαρακτηριστικό που αντιπροσωπεύεται με τα μαυρισμένα σύμβολα στο παρακάτω γενεαλογικό δένδρο να οφείλεται σε ένα γονίδιο α) Επικρατές φυλοσύνδετο β) Υπολειπόμενο φυλοσύνδετο γ) Υπολειπόμενο αυτοσωμικό; Αιτιολογείστε τις απαντήσεις σας.

    

44. Δίνεται το παρακάτω γενεαλογικό δένδρο για μια ανθρώπινη κληρονομική αρρώστια. Είναι δυνατόν η ασθένεια να οφείλεται σε α) αυτοσωμικό υπολειπόμενο γονίδιο β) αυτοσωμικό επικρατές γονίδιο και γ) φυλοσύνδετο υπολειπόμενο γονίδιο; Δικαιολογήσατε τις απαντήσεις σας για κάθε περίπτωση

    

45. Δίνεται το παρακάτω γενεαλογικό δέντρο στο οποίο: Οι φαινότυποι των γονέων Ι-1, Ι-2 είναι άγνωστοι. Τα άτοµα ΙΙ-2, ΙΙ-3 είναι ασθενή. Να γραφούν οι πιθανοί φαινότυποι και γονότυποι των γονέων Ι-1 και Ι-2 όταν: α) το αλληλόµορφο γονίδιο που προκαλεί την ασθένεια είναι επικρατές. β) το αλληλόµορφο γονίδιο που προκαλεί την ασθένεια είναι υπολειπόµενο. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

    

46. Δίνεται το παρακάτω γενεαλογικό δένδρο στο οποίο απεικονίζεται ο τρόπος με τον οποίο κληρονομείται ασθένεια.

    

    Το άτομο I1 (μαυρισμένο) πάσχει και είναι ομάδα αίματος 0. Το άτομο Ι2 (μαυρισμένο) πάσχει και είναι ομάδα αίματος Β-ομόζυγο. Τα άτομα αυτά απέκτησαν τρία παιδιά, εκ των οποίων το ΙΙ2 (μαυρισμένο) πάσχει. α) Με βάση το παραπάνω γενεαλογικό δένδρο να εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο κληρονομείται η ασθένεια, και να γράψετε τους πιθανούς γονότυπους των ατόμων της Ι και ΙΙ γενιάς. β) Το άτομο II1 παντρεύεται γυναίκα που είναι ομάδα αίματος ΑΒ και πάσχει από την ίδια ασθένεια. Να προσδιορίσετε την πιθανότητα να αποκτήσουν παιδί που θα είναι ομάδα αίματος Α και θα πάσχει.