ΕΝΔΟΘΕΡΜΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΘΕΡΜΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Α. Ενδόθεμες αντιδράσεις

Απαιτούμενα όργανα και αντιδραστήρια

Ποτήρια ζέσεως 250 mL Διάλυμα CH3COOH 2 Μ
Θερμόμετρο NaHCO3 (s)
Κουταλάκι Νερό
Φορμάικα 20 x 20 περίπου NH4Cl (s)
Υδροβολέας Ba(OH)2 (s)

ΟΔΗΓΙΑ

Ι. Αντίδραση CH3COOH με NaHCO3

  1. Σε ποτήρι ζέσεως των 250 mL προσθέτουμε 50 mL διαλύματος CH3COOH 2 Μ και μετράμε την θερμοκρασία του.
  2. Προσθέτουμε μια κουταλιά NaHCO3 (s) παρατηρούμε την παραγωγή αερίου και μετρούμε τη θερμοκρασία του διαλύματος.

ΙΙ. Διάλυση NH4Cl σε νερό

  1. Σε ποτήρι ζέσεως προσθέτουμε 50 mL νερού και μετράμε την θερμοκρασία του.
  2. Διαλύουμε στο νερό μια κουταλιά NH4Cl (s) και μετρούμε τη θερμοκρασία του διαλύματος.

ΙΙΙ. Αντίδραση Ba(OH)2 με NH4Cl

  1. Σε ποτήρι ζέσεως των 250 mL,, που το έχουμε τοποθετήσει σε ελαφρά υγρή επιφάνεια μικρού ξύλου (περίπου 20 x20 cm) με γυαλισμένη επιφάνεια, προσθέτουμε τρεις κουταλιές Ba(OH)2 (s) και τρεις κουταλιές NH4Cl (s). Αρχίζουμε να αναδεύουμε έντονα τα δύο στερεά
  2. Παρατηρούμε την ισχυρά εξώθερμη αντίδραση η οποία οδηγεί στη συγκόλληση επιφάνειας ξύλου και πάτου ποτηριού ζέσης. Μπορούμε να σηκώσουμε το ξύλο σηκώνοντας το ποτήρι.

Β. Εξώθερμες αντιδράσεις

Απαιτούμενα όργανα και αντιδραστήρια

Ποτήρι ζέσεως 250 mL Διάλυμα NaOH 1 Μ
Θερμόμετρο π. H2SO4
Ογκομετρικοί κύλινδροι 50 mL Διάλυμα HCl 1Μ
Κουταλάκι Διάλυμα CuSO4 2Μ
Υδροβολέας Zn (σκόνη)
δοκιμαστικός σωλήνας Νερό

ΟΔΗΓΙΑ

Ι. Αντίδραση HCl με NaOH

  1. Σε δύο ογκομετρικούς κυλίνδρους προσθέτουμε 50 mL διαλυμάτων HCl και NaOH αντίστοιχα. Θερμομετρούμε το κάθε διάλυμα και εξάγουμε τον μέσο όρο των θερμοκρασιών
  2. Σε ποτήρι ζέσης αδειάζουμε ταυτόχρονα τους δύο ογκομετρικούς κύλινδρους και θερμομετρούμε την θερμοκρασία στο νέο διάλυμα

ΙΙ. Διάλυση H2SO4 σε νερό

  1. Σε δοκιμαστικό σωλήνα προσθέτουμε 5 mL νερό και θερμομετρούμε.
  2. Προσθέτουμε με προσοχή 2 σταγόνες πυκνού H2SO4 και θερμομετρούμε εκ νέου (ΠΡΟΣΟΧΗ: Το H2SO4 είναι πολύ καυστικό στο δέρμα και στα ρούχα, ΠΟΤΕ δεν προσθέτουμε νερό σε π. H2SO4 Το νερό στην περιοχή που έρχεται σε επαφή με το οξύ εξατμίζεται βίαια παρασέρνοντας σταγονίδια οξέος τα οποία είναι πολύ επικίνδυνα)

ΙΙΙ. Αντίδραση CuSO4 και Ζn

  1. Σε ποτήρι ζέσης προσθέτουμε 20 mL διαλύματος CuSO4 και θερμομετρούμε.
  2. Προσθέτουμε μια κουταλιά σκόνης Zn και θερμομετρούμε εκ νέου

ΙV. Άλλες εξώθερμες αντιδράσεις

  1. Αντίδραση Zn (ή Αl) με HCl
  2. Διάσπαση H2O2 παρουσία καταλύτη MnO2
  3. Καύση οργανικών ενώσεων (πχ αλκοόλη, βενζίνη)