ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΜΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ ΤΟΥΣ
I. Διαχωρισμός μίγματος Fe - S
- Σ΄ ένα φύλλο χαρτιού βάλε λίγα ρινίσματα Fe και άνθη S. Ανακάτεψε καλά, ώστε να γίνει ένα μίγμα αρκετά ομοιογενές.
- Τύλιξε το μαγνήτη σε χαρτοπετσέτα. Πλησίασέ τον στο μίγμα και παρατήρησε πώς επιδρά στο S και πώς στο Fe.
- Μετάφερε με το μαγνήτη τα ρινίσματα Fe σε άλλο χαρτί.
II. Διαχωρισμός μίγματος ζωικού άνθρακα - νερού.
- Σ΄ ένα μικρό ποτήρι ζέσης βάλε λίγο νερό (35 - 40mL).
- Ρίξε μ΄ ένα κουταλάκι λίγο ζωικό άνθρακα και ανακάτεψε καλά.
- Τοποθέτησε ηθμό σε χωνί διήθησης και βάλε το χωνί σ΄ ένα μεγάλο δοκιμαστικό σωλήνα.
- Διήθησε με προσοχή το μίγμα.
IΙΙ. Διαχωρισμός μίγματος αλατιού - νερού με απόσταξη
- Συναρμολογείστε την συσκευή που απεικονίζεται στο διπλανό σχήμα
- Ρίξτε στην σφαιρική φιάλη 100 mL νερό στα οποία έχετε διαλύσει ένα κουταλάκι αλάτι
- Ανοίξτε την βρύση και κατόπιν ανάψτε σε σιγανή φωτιά τον λύχνο.
- Σταματήστε το πείραμα όταν όλη η ποσότητα του νερού στην σφαιρική φιάλη εξετμιστεί .
IV. Χρωματογραφία
Εισαγωγικές γνώσεις
Ο μαύρος μαρκαδόρος υδατοχρώματος έχει μελάνι που αποτελείται από μίγμα έγχρωμων ουσιών, με συνδυασμό των οποίων επιτυγχάνεται το μαύρο του μελάνι. Επειδή η ταχύτητα ανάπτυξης των ουσιών αυτών κατά την χρωματογραφία προσρόφησης είναι διαφορετική επιτυγχάνουμε τον διαχωρισμό τους.
| Απαιτούμενα όργανα και υλικά | Απιτούμενες ουσίες |
|---|
| ποτήρια ζέσεως | Αιθανόλη |
| ύαλος ωρολογίου | Μαύρος μαρκαδόρος υδατοχρώματος (π.χ. μάρκας CARIOCA) |
| γουδί, γουδοχέρι πορσελάνης | Κιμωλία φυσική |
| μαχαιράκι | |
| δοκιμαστικοί σωλήνες (μικροί) | |
| στήριγμα δοκιμ. σωλήνων | |
| γυάλινο χωνί | |
| διηθητικό χαρτί | |
| γυάλινη ράβδος | |
Πορεία του πειράματος
- Σε ύψος 1 cm από την βάση της κιμωλίας περιγράφουμε μια λεπτή γραμμή με τον μαύρο μαρκαδόρο
- Σε ποτήρι ζέσεως προσθέτουμε μικρή ποσότητα καθαρού οινοπνεύματος, ούτως ώστε να φτάσει σε ύψος περίπου 0,5 cm.
- Στηρίζουμε όρθια την κιμωλία μέσα στο ποτήρι (προσέχοντας να μην διαβρεχτεί η μαύρη γραμμή που έχουμε χαράξει σε αυτή), σκεπάζουμε το ποτήρι με την ύαλο ωρολογίου, και αφήνουμε το σύνολο να ηρεμία.
- Η ανάπτυξη ολοκληρώνεται όταν το μέτωπο του διαλύτη φτάσει στο ανώτερο σημείο της κιμωλίας (40-45 min από την έναρξη του πειράματος), οπότε απομακρύνουμε την κιμωλία.
- Παρατηρούμε σε διαφορετικό ύψος να ξεχωρίζουν καθαρά οι διάφορες έγχρωμες ουσίες που αποτελούσαν το αρχικό διάλυμα της μαύρης μελάνης.
- Τοποθετούμε τη κιμωλία κάτω και με ένα μαχαιράκι, με κάθετη στο άξονα της κιμωλίας πίεση, την κόβουμε σε κομμάτια καταφέρνοντας σε κάθε κομμάτι να υπάρχει μία μόνο έγχρωμη ουσία.
- Παίρνουμε ένα από τα κομμάτια της κιμωλίας και το συνθλίβουμε μέσα στο γουδί.(εικόνα 1)
- Ακολούθως προσθέτουμε λίγο νερό, ανακατεύουμε και το ετερογενές μίγμα που σχηματίζεται διηθείται σε χωνί με ηθμό από διηθητικό χαρτί. Ξεπλένουμε το γουδί με νερό και το έκπλυμα διηθείται και αυτό (εικόνα 2)
- 9. Συλλέγουμε το διήθημα σε δοκιμαστικό σωλήνα και το παρατηρούμε.
- 10. Επαναλαμβάνουμε την παραπάνω διαδικασία και σε άλλα κομμάτια της κιμωλίας αν θέλουμε, και έτσι συλλέγουμε σε διαφορετικούς δοκιμαστικούς σωλήνες τα υδατικά διαλύματα των ουσιών που αποτελούν το μαύρο μελάνι του μαρκαδόρου.
