ΣΑΠΟΥΝΙΑ
Παρασκευή σαπουνιού. Απορρυπαντική δράση σαπουνιού.
Εισαγωγικές γνώσεις
Τα σαπούνια παρασκευάζονται με θέρμανση λιπαρών υλών με υδροξείδιο του νατρίου παράγοντας γλυκερίνη και άλατα νατρίου των λιπαρών οξέων. Το μόριο του άλατος αυτού αποτελείται από δύο τμήματα: την υδρόφοβη υδρογοναθρακική αλυσίδα και το ιοντικό άκρο του μορίου με το ιόν νατρίου.
Στο λιπόφιλο συγκρότημα που δημιουργείται από πολλά μόρια σαπουνιού εγκλωβίζεται ο λιπαρός ρύπος ενώ λόγω των ιοντικών τμημάτων των μορίων το συσσωμάτωμα των μορίων παραμένει διαλυτό στο νερό.
Απαιτούμενα όργανα και υλικά
Τρία ποτήρια ζέσεως 100 mL | πυρηνέλαιο (ή ελαιόλαδο) |
ράβδος γυάλινη | στερεό NaOH |
πλέγμα αμιάντου | NaCl |
τρίποδας | |
λύχνος | |
σταγονόμετρο | |
Πειραματική διαδικασία
Παρασκευή σαπουνιού
- Στο ποτήρι ζέσεως τοποθετούμε 6 mL πυρηνέλαιο (ή ελαιόλαδο) και προσθέτουμε με προσοχή 2,5 gr στερεού NaOH.
- Τοποθετούμε το ποτήρι σε πλέγμα αμιάντου πάνω από την φλόγα και θερμαίνουμε ισχυρά για 5 min αναδεύοντας διαρκώς με τη γυάλινη ράβδο. Παρατηρούμε τις μεταβολές.
- Αφού αφήσουμε το προϊόν να ψυχθεί στο περιβάλλον προσθέτουμε κορεσμένο διάλυμα NaCl με σύγχρονη ανάδευση με τη γυάλινη ράβδο. Παρατηρούμε τις μεταβολές, και την επίπλευση του σαπουνιού που παρασκευάστηκε.
- Απομακρύνουμε το σαπούνι με σπάτουλα, και το προσθέτουμε σε γυαλί ρολογιού να στεγνώσει.
Απορρυπαντική δράση του σαπουνιού
- Σε δύο ποτήρια ζέσεως τοποθετούμε 20 mL νερού.
- Στο ένα ποτήρι διαλύουμε με ανάδευση λίγο από το σαπούνι που παρασκευάσαμε.
- Προσθέτουμε λίγες σταγόνες λάδι και στα δύο ποτήρια και αναδεύουμε με γυάλινη ράβδο. Παρατηρούμε τις διαφορές ανάμεσα στα δύο ποτήρια