Αρχική σελίδα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Οι θεοί του Ολύμπου

1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

1.1 Τίτλος

<< Το Δωδεκάθεο>>.

1.2 Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές

Οι γνωστικές περιοχές που εμπλέκονται είναι οι εξής : η Ιστορία, η Μελέτη του Περιβάλλοντος (με επέκταση στο διάστημα), η Γλώσσα, η Αισθητική Αγωγή και τα Θρησκευτικά. Ακόμη, όλα αυτά τα γνωστικά αντικείμενα συνδυάζονται στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης.

1.3 Τάξη στην οποία απευθύνεται.

Το σενάριο μάθησης απευθύνεται σε μαθητές της Γ΄ τάξης του Δημοτικού σχολείου. Στα πλαίσια της σύγχρονης παιδαγωγικής, λαμβάνεται υπόψη η διαθεματική προσέγγιση του θέματος, η έμφαση στην ενεργό συμμετοχή των μαθητών και στη χρήση ενεργητικών μεθόδων. Αποφεύγονται μέθοδοι διδασκαλίας γνωσιοκεντρικού χαρακτήρα και οι μαθητές εργάζονται ομαδικά με δραστηριότητες που αξιοποιούν και τεχνολογικά εργαλεία των ΤΠΕ.

1.4 Συμβατότητα με το Α.Π.Σ. και Δ.Ε.Π.Σ.

Είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών της Ιστορίας της Γ΄ τάξης και το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΣ), αφού διαπραγματεύεται Ενδεικτικές Θεμελιώδεις Έννοιες Διαθεματικής προσέγγισης, όπως: Χώρος, Χρόνος, Μυθολογία, παραμύθι, μύθος, δωδεκάθεο, φαντασία, πραγματικότητα. Επίσης, το συγκεκριμένο σενάριο εμπλέκει ποικίλες γνωστικές περιοχές που προσεγγίζονται με αρμονία μέσα από διαθεματικές δραστηριότητες ακολουθώντας τα διαθεματικά σχέδια εργασίας του Δ.Ε.Π.Σ. , σύμφωνα με τα οποία γίνεται <<Οργάνωση ατομικών ή ομαδικών εργασιών με δραστηριότητες όπως: Καταγραφή των συμβόλων των θεών και απεικόνισή τους. Σύνθεση φανταστικής διήγησης, δραματοποίηση, εικαστικές απεικονίσεις, κατασκευές. Θεμελιώδεις διαθεματικές έννοιες: Χώρος-χρόνος, Ομοιότητα-Διαφορά, Μεταβολή, Πολιτισμός. Προεκτάσεις: στην Αισθητική Αγωγή, Γλώσσα, Γεωγραφία, Θρησκευτικά>>.

1.5. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των μαθητών

Μέσα από την προφορική συζήτηση με τους μαθητές βλέπουμε ότι είναι εξοικειωμένοι με τα ονόματα των Δώδεκα θεών του Ολύμπου από την καθημερινή τους ζωή αφού συναντούν καθημερινά τα ονόματα των Ολύμπιων θεών σε ονόματα ανθρώπων, σε οδούς κ.α. . Επίσης, πολλά παιδιά γνωρίζουν την ύπαρξη πλανητών με ονόματα αντίστοιχα των θεών είτε από βιβλία ή την τηλεόραση. Ακόμη, αρκετοί μαθητές έχουν ήδη σχηματισμένη αντίληψη και για την μορφή των θεών, καθώς έχουν συναντήσει εικονικές αναπαραστάσεις τους σε πίνακες ζωγραφικής, σε εικονογραφήσεις βιβλίων και παραμυθιών αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, σε κινούμενα σχέδια αλλά ακόμη και σε γλυπτά με τα οποία έχουν έρθει σε επαφή σε πρότερες εκπαιδευτικές εκδρομές σε μουσεία και σε επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους. Τέλος, η προϋπάρχουσα γνώση τους για το Δωδεκάθεο είναι και απόρροια της ζωής τους στο ελληνικό κοινωνικό περιβάλλον που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη λατρεία των αρχαίων θεών αφού παντού στην Ελλάδα, σε μεγάλες πόλεις και σε χωριά συναντάμε αγάλματα και αρχαίους ναούς.

1.6.Οργάνωση της διδασκαλίας και απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή.

Οργάνωση της Διδασκαλίας

Η υλοποίηση του μαθήματος γίνεται στο εργαστήριο πληροφορικής που διαθέτει το σχολείο. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των 3-4 ατόμων, ικανοποιώντας τα πρότυπα της ομαδοσυνεργατικής μάθησης. Οι ομάδες είναι ανομοιογενείς, για να εξασφαλιστεί ένα πλαίσιο στήριξης και ενεργητικής ένταξης για όλους τους μαθητές καθώς επίσης και για να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον μάθησης μέσα στο οποίο κάθε μαθητής θα μπορέσει να ξεπεράσει και να επεκτείνει τα ατομικά του όρια. Βασικό κριτήριο, αν είναι εφικτό, για τον χωρισμό των ομάδων είναι η ύπαρξη ενός μαθητή που να είναι εξοικειωμένος με τη χρήση Η/Υ σε καθεμιά ομάδα. Στις ομάδες ανατίθεται κάθε φορά η ίδια εργασία.

Ο ρόλος του δασκάλου καθ’ όλη τη διάρκεια τη διδασκαλίας είναι ρόλος εμψυχωτή, καθοδηγητή και συντονιστή των ομάδων. Κινητοποιεί τους μαθητές για να υποβάλλουν ερωτήσεις , προσπαθεί να εξομαλύνει δυσκολίες και προβλήματα, στηρίζει και διευκολύνει τη συνεργασία των ομάδων. Επιβλέπει και επεμβαίνει όπου κρίνει απαραίτητο, όταν οι μαθητές είναι συνδεδεμένοι με το διαδίκτυο για να περιηγηθούν ή να παίξουν. Συγκεντρώνει τα φύλλα εργασίας που έχουν μοιραστεί στους μαθητές και αξιολογεί τα αποτελέσματα.

Γνωστικά Προαπαιτούμενα

Οι μαθητές έχουν διδαχθεί τη δημιουργία του κόσμου ως μάθημα της μυθικής Ιστορίας από το βιβλίο τους και έχουν εκφράσει την επιθυμία τους για εμπλουτισμό των γνώσεών τους σχετικά με τους θεούς του Ολύμπου. Επίσης, για την εφαρμογή του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού σεναρίου προαπαιτείται η γνώση της χρήσης του Η/Υ κα των προγραμμάτων και των λογισμικών που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν.

Απαιτούμενη Υλικοτεχνική Υποδομή

Επίσης, στο εργαστήριο καλύπτεται η απαίτηση του ανάλογου αριθμού Η/Υ, που θα έχουν δυνατότητα σύνδεσης:

ü με χρήση επεξεργαστή κειμένου - Word

ü Με λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης ( Kidspiration).

ü Με το Διαδίκτυο (ιστοσελίδες και ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες).

ü Με λογισμικό ζωγραφικής ( Natural Revelation Art).

ü Με το λογισμικό οπτικοποίησης Google earth.

ü Με το εκπαιδευτικό λογισμικό Ιστορίας - Ο Ξεφτέρης και οι Δώδεκα Θεοί του Ολύμπου.

ü Με εφαρμογή διαδικτύου -εικονικής περιήγησης.

ü Με ειδικά λογισμικά παραγωγής και επίλυσης ασκήσεων όπως Hot potatoes.

1.7 Κατηγορία λογισμικού – συνδυασμός κατηγοριών λογισμικού

1) Για την υλοποίηση του σεναρίου θα χρησιμοποιηθεί λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης ( Kidspiration), το οποίο θα δοθεί στους μαθητές ημιδομημένο με δυνατότητα συμπλήρωσης των ονομάτων των θεών του Ολύμπου στην αντίστοιχη εικόνα. Η εννοιολογική χαρτογράφηση ανήκει στην ιδιαίτερη κατηγορία λογισμικών ανοιχτού τύπου, επομένως ενδείκνυται για την πραγματοποίηση μιας σύγχρονης, ομαδοσυνεργατικής, μαθητοκεντρικής διδασκαλίας. Επίσης, η εννοιολογική χαρτογράφηση είναι μια ειδική τεχνική οπτικοποίησης των σχέσεων ανάμεσα σε διάφορες έννοιες. Δηλαδή, συνιστά ένα συνήθη τρόπο για την αναπαράσταση της γνώσης, της οποίας αποτελεί μια ιδεατή εννοιολογική δομή. Χρησιμοποιείται επίσης για την νάδυση των αναπαραστάσεων αυτών που μαθαίνουν κάνοντας χρήση γραφών σε μορφή δικτύου. Βασικά συστατικά της εννοιολογικής χαρτογράφησης είναι οι κόμβοι που αναπαριστούν έννοιες, αλλά και σε μερικές περιπτώσεις συμβάντα ή γεγονότα και οι σύνδεσμοι που αναπαριστούν σχέσεις ανάμεσα στιςέννοιες ή αιτίες που προκαλούν ένα γεγονός. Κόμβοι που συνδέονται με συνδέσμους σχηματίζουν έναν εννοιολογικό χάρτη (concept map) που μπορεί να έχει τη μορφή ενός σημασιολογικού δικτύου (semantic network). Η όλη διαδικασία παραπέμπει στη δομή ενός υπερκειμένου.

Η διαδικασία της εννοιολογικής χαρτογράφησης, που στις απαρχές της

διεξαγόταν με χαρτί και μολύβι,  έχει βελτιωθεί ριζικά με τη χρήση

κατάλληλων λογισμικών.

2) Θα χρησιμοποιηθεί ακόμη πρόγραμμα ζωγραφικής, το Revelation Natural Art. Τα προγράμματα ζωγραφικής βοηθούν στην ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της καλλιτεχνικής έκφρασης των παιδιών, μέσα από τη δημιουργία εικόνων ή την αλληλουχία οπτικών αναπαραστάσεων. Το συγκεκριμένο λογισμικό έχει σχεδιαστεί ειδικά για παιδιά και παρέχει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων κατάλληλων για ζωγραφική και απλή επεξεργασία κειμένων, με την προσθήκη έτοιμων σχεδίων (στάμπες) ή βασικών γεωμετρικών σχημάτων (όπως γραμμές, κύκλους, ορθογώνια, ελλείψεις, πολύγωνα), που οι μαθητές συμπληρώνουν με το κατάλληλο χρώμα ή το επιθυμητό μοτίβο. Επιπλέον, μπορούν να ταξινομήσουν, να περιστρέψουν, να τροποποιήσουν, να μεγεθύνουν και να χρωματίσουν τις εικόνες. Παρέχει επίσης ισχυρά εργαλεία για δημιουργία κινουμένων σχεδίων ή ακόμη και ταινιών (π.χ. ακολουθίες στοιχείων). Υποστηρίζει πολλές προηγμένες διαδικασίες γραφικής παράστασης και αναγνωρίζει (και για το άνοιγμα και για την αποθήκευση) όλους τους γνωστούς τύπους αρχείων.

3) Tο HotPotatoes είναι ένα πρόγραμμα λογισμικού με το οποίο μπορούμε να δημιουργήσουμε  ασκήσεις διαφόρων μορφών για χρήση είτε μέσω internet είτε μέσω υπολογιστή. Στην πραγματικότητα είναι java scripts που δημιουργούνται με έναν ιδιαίτερα φιλικό τρόπο. Tο εν λόγω λογισμικό στοχεύει στην απόκτηση, επανάληψη , ενσωμάτωση και εμπέδωση νέων εννοιών της διδασκόμενης ύλης. Στην περίπτωση μάλιστα των σταυρόλεξων νέες γνώσεις και πληροφορίες μπορούν να περιληφθούν στο σταυρόλεξο και να λειτουργήσουν εμπεδωτικά στη μάθηση νέων όρων.

4) Ακόμη μια εφαρμογή διαδικτύου που χρησιμοποιείται στο σενάριο είναι η εικονική περιήγηση στο μουσείο της Ακρόπολης τρισδιάστατα και συγκεκριμένα διαδραστικό παιχνίδι με τα σύμβολα και αναθήματα της θεάς Αθηνάς.

5) Το Google earth είναι λογισμικό που παρέχει δορυφορικές εικόνες μεγάλης ευκρίνειας για όλη τη γη. Οι εικόνες αυτές συνδυάζονται με χάρτες και διάφορες άλλες πληροφορίες. Ο χρήστης μπορεί να πλοηγηθεί σε όλο τον πλανήτη και να επιλέξει το ύψος από το οποίο θα κάνει την πλοήγηση αυτή.

6) Ακόμη χρησιμοποιείται το διαδίκτυο για αναζήτηση πληροφοριών και κυριότερη πηγή γι’αυτό είναι η Wikipedia.Το Wiki είναι ένας τύπος ιστοτόπου που επιτρέπει σε οποιονδήποτε να δημιουργήσει και να επεξεργαστεί τις σελίδες του(ανοιχτό λογισμικό). Σε ένα wiki, διάφορα άτομα μπορούν να γράφουν μαζί (όχι ταυτοχρόνως). Έτσι, διευκολύνεται η συνεργασία πολλών ατόμων για τη συγγραφή ενός έργου. Αν ένα άτομο κάνει κάποιο λάθος, το επόμενο μπορεί να το διορθώσει. Μπορεί επίσης να προσθέσει κάτι νέο στην σελίδα, πράγμα που επιτρέπει την συνεχή βελτίωση και ενημέρωση. Επίσης στα wiki μπορεί να γίνεται συζήτηση. Σε ορισμένα wiki όπως η Wikipedia (που χρησιμοποιείται στο συγκεκριμένο σενάριο), υπάρχουν οι σελίδες συζήτησης γι’ αυτό, αλλά σε άλλα wiki, συζήτηση μπορεί να γίνεται σε όλες τις σελίδες.

Ο σκοπός και οι κανόνες είναι διαφορετικοί σε διάφορα wiki. Για παράδειγμα σκοπός της Wikepedia είναι να γραφούν άρθρα που σχηματίζουν μια εγκυκλοπαίδεια. Ο σκοπός δημιουργεί και κανόνες συμπεριφοράς π.χ. στην Wikipedia δεν γίνεται γενική συζήτηση αφού δεν βοηθά στην συγγραφή άρθρων.

7) Το εκπαιδευτικό λογισμικό Ιστορίας - ο Ξεφτέρης και οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου είναι ένα κλειστό λογισμικό που μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες συμβάλλει στην εμπέδωση και αξιολόγηση των γνώσεων των μαθητών σχετικά με το μυθικό Δωδεκάθεο μέσω της συνεχούς ανατροφοδότησης.

1.8 Διάρκεια

Η εκτιμώμενη διάρκεια του σεναρίου είναι 8 διδακτικές ώρες.

Διδακτικοί στόχοι

Οι μαθητές επιδιώκεται:

Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο:

Ø Να γνωρίσουν τους θεούς του Ολύμπου και τις ιδιότητες που τους απέδιδαν οι άνθρωποι.

Ø Να επισημάνουν τα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά των θεών.

Ø Να αναζητήσουν και να καταγράψουν τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος που έχουν ονοματιστεί από τους θεούς του Ολύμπου .

Ø Να αξιολογήσουν τη νέα γνώση που απέκτησαν αφού συμπληρώσουν ασκήσεις σταυρόλεξου και κενών .

Ø Να συνοψίσουν, να κατανοήσουν και να επαναπροσδιορίσουν τις γνώσεις τους (ανάπτυξη μεταγνώσης).

Β. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία:

Ø Να ικανοποιήσουν το αυτοσυναίσθημά τους.

Ø Να μάθουν πώς να μαθαίνουν μέσα από την ανακαλυπτική πορεία απόκτησης της γνώσης, οικοδομώντας τη γνώση με τρόπο διερευνητικό.

Ø Να μάθουν βιωματικά να συνεργάζονται , να λαμβάνουν αποφάσεις και να συνυπάρχουν αρμονικά με τους συμμαθητές τους μέσα από την ομαδοσυνεργατική μάθηση.

Ø Να αναπτύξουν τη δημιουργική και κριτική τους σκέψη .

Ø Να περάσουν από την παθητική συμμετοχή της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας στην ενεργητική συμμετοχή της μαθητοκεντρικής διδασκαλίας επικοινωνώντας μεταξύ τους.

Ø Να χαρούν μέσα από την βιωματική, παιγνιώδη εκπαιδευτική διαδικασία.

Γ. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών:

Ø Να εξοικειωθούν με τη χρήση των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και να κατακτήσουν τη γνώση ορισμένων λογισμικών και συγκεκριμένα να μάθουν να χρησιμοποιούν τον επεξεργαστή κειμένου (Word), το λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (Inspiration), το Revelation Natural Art, το Google Earth, το Hot Potatoes.

Ø Να ανακαλύψουν το ψηφιακό, διαδραστικό παιχνίδι μέσα από διαδικτυακό πρόγραμμα εικονικής περιήγησης.

Ø Να αναζητούν πληροφορίες στον παγκόσμιο ιστό.

Ø Να αναζητούν πληροφορίες σε ψηφιακή εγκυκλοπαίδεια (Wikipedia).

Ø Να ενταχθούν δημιουργικά οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας στις εργασίες των μαθητών.

Ø Να διαχειρίζονται, επεξεργάζονται, οργανώνουν την πληροφορία μέσα από το Διαδίκτυο

2. Διδακτική προσέγγιση

2.1 Μεθοδολογική προσέγγιση

Το παρόν σενάριο στηρίζεται στην μέθοδο της Ομαδικής έρευνας (Group Investigation), κατά την οποία, όπως η βιβλιογραφία αναφέρει, προωθούνται η αλληλεπίδραση και η επικοινωνία στην τάξη, και έχει τα παρακάτω στάδια (Δούβλη, 2009:106):

· Προβληματισμός και ορισμός του θέματος: Είναι η φάση κατά την οποία μέσα από συζήτηση στην τάξη εκδηλώνονται τα ενδιαφέροντα και οι απόψεις των μαθητών/τριών και αποφασίζεται το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούν( οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου).

· Ανάλυση του θέματος (προγραμματισμός της μελέτης): Από τη στιγμή που ορίζεται το θέμα, συζητιούνται και αποφασίζονται οι επιμέρους ενότητές του.

· Εφαρμογή: Είναι το στάδιο κατά το οποίο αποφασίζεται η μέθοδος εργασίας και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν.

· Σύνθεση και παρουσίαση: Η ομάδα των μαθητών, όταν ολοκληρώσει το έργο της, παρουσιάζει τις πληροφορίες που έχει συγκεντρώσει και αξιολογεί τις γνώσεις που απέκτησε παίζοντας με το εκπαιδευτικό λογισμικό Ιστορίας και το πρόγραμμα εικονικής περιήγησης στο μουσείο της Ακρόπολης.

Το σχέδιο εργασίας που προτείνεται περιλαμβάνει παιδαγωγικές δραστηριότητες, όπου οι μαθητές εμπλέκονται ενεργητικά στη μάθηση και αισθάνονται ασφαλείς, δομούν προσωπικά τη μάθησή τους και βοηθιούνται από τις προηγούμενες εμπειρίες τους, τις πεποιθήσεις τους, τα ενδιαφέροντά τους και προσεγγίζουν τη μάθηση με διαφορετικούς τρόπους. Με αυτό το σκεπτικό διαφοροποιείται η οργάνωση της τάξης, των υλικών και χρησιμοποιούνται εναλλακτικοί τρόποι διδασκαλίας και αξιολόγησης.

Στα πλαίσια της παραπάνω διαδικασίας ο εκπαιδευτικός είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία ενός συνεργατικού περιβάλλοντος μάθησης εξασφαλίζοντας τις παρακάτω προϋποθέσεις:

1. Θετική αλληλεπίδραση ανάμεσα στα μέλη της ομάδας (positive interdependence).

2. Ατομική υπευθυνότητα και προσωπική ευθύνη (individual accountability/ personal responsibility).

3. Ενισχυτική αλληλεπίδραση πρόσωπο με πρόσωπο (face-to-face promotive interaction).

4. Διαπροσωπικές, ομαδικές και κοινωνικές ικανότητες (interpersonal and small group skills / social skills).

5. Λειτουργικότητα της ομάδας (group processing).

2.2 Διδακτική προσέγγιση με ΤΠΕ

Στη διδακτική πρόταση που ακολουθεί, ο μαθητής με τη χρήση του διαδικτύου μπορεί να προσεγγίσει τη μυθολογία μέσα από μια διερευνητική διαδικασία. Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που μας προσφέρει η τεχνολογία μπορεί να προβληματιστεί, να ανιχνεύσει, να διατυπώσει απόψεις και μέσα από συλλογική προσπάθεια , να οδηγηθεί σε συμπεράσματα.

Η μάθηση γίνεται πιο ελκυστική και αποτελεσματική. Η χρήση εικόνων, βίντεο , παρουσιάσεων, ήχων και παιχνιδιών προσφέρουν τη δυνατότητα της προσέλκυσης του μαθητή. Η διδασκαλία είναι πιο ευχάριστη και τα αποτελέσματα της είναι εμφανή, αφού οι μαθητές συμμετέχουν ενεργά και με μεγάλο ενδιαφέρον.

Προστιθέμενη αξία

Από παιδαγωγική σκοπιά το σενάριο αυτό κερδίζει την προσοχή των παιδιών, ξυπνά το ενδιαφέρον τους, τα κάνει ενεργά μέλη της ομάδας, διώχνει τις αναστολές και του πιο επιφυλακτικού μαθητή. Γοητεύει και ελκύει!

Η χαρά της δημιουργίας είναι η επιβράβευσή τους. Το «εγώ το έφτιαξα» δίνει τη θέση του στο «εμείς το φτιάξαμε»!

Η χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία έχει μεγάλη προστιθέμενη παιδαγωγική αξία .Δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να αντιμετωπίσουν τους μύθους με διερευνητική στάση, να συζητήσουν για αυτούς, να ανακαλύψουν έννοιες και να δώσουν διαφορετικές ερμηνείες έχοντας μετατρέψει την τάξη σε μια κοινότητα μάθησης .

Έτσι το μοντέλο αυτό της μαθητοκεντρικής προσέγγισης με αναβαθμισμένο το ρόλο του δασκάλου ως συνερευνητή και διαμεσολαβητή της διαδικασίας εξασφαλίζει ένα ασφαλές και δημιουργικό περιβάλλον μάθησης όπου ταυτόχρονα καλλιεργείται η κριτική σκέψη μέσα από την αναζήτηση της γνώσης που μόνοι τους κάνουν.

Επίσης, η χρήση των ΤΠΕ δίνει τη δυνατότητα στους αδύναμους μαθητές να σημειώσουν περισσότερες επιτυχίες και να διευκολυνθούν στη μαθησιακή διαδικασία, αφού μπορούν να παρέμβουν στις εργασίες τους, να τις τροποποιήσουν γρήγορα και εύκολα, να τις διορθώσουν οπότε μειώνεται η πιθανότητα να παραιτηθούν από την προσπάθειά τους. Επιπλέον, υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες να εγκαταλείψουν τη μαθησιακή διαδικασία αυτοί οι μαθητές γιατί με τη χρήση των ΤΠΕ ελκύονται περισσότερο και διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον τους χάριν στην εικόνα, τον ήχο, τη διάδραση που ενισχύουν την ανακαλυπτική πορεία απόκτησης της γνώσης σε αντίθεση με την παραδοσιακή, δασκαλοκεντρική, ταϊστική μέθοδο που συνήθως τα οδηγεί στην πλήξη και συνεπώς στην έλλειψη συγκέντρωσης με τις συνακόλουθες επιπτώσεις στη συμπεριφορά τους μέσα στην τάξη και στη γνωστική διαδικασία.

3 Το προτεινόμενο σενάριο

3.1 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

1^η δραστηριότητα (1 διδακτική ώρα)

Στην πρώτη διδακτική παρέμβαση δίνεται στους μαθητές ένας ημιδομημένος εννοιολογικός χάρτης (Kidspiration). Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποτελεί τον προκαταβολικό οργανωτή που εισάγει τους μαθητές στο θέμα που θα πραγματευτούν στη συνέχεια. Τα παιδιά λοιπόν καλούνται να συμπληρώσουν κάτω από την εικόνα κάθε θεού και θεάς το αντίστοιχο όνομα το οποίο το καταλαβαίνουν από τα χαρακτηριστικά που συνοδεύουν τον κάθε θεό.

2^η διδακτική παρέμβαση

Στη δεύτερη διδακτική παρέμβαση δίνεται στους μαθητές εικόνα με όλους τους θεούς του Ολύμπου για συμπλήρωση χρωμάτων στο Revelation Natural Art. Έτσι τα παιδιά αναπτύσσουν τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες και την δημιουργικότητά τους μέσα από το πρόγραμμα αυτό ζωγραφικής. Τα παιδιά θα αποδώσουν χρωματικά την παρακάτω εικόνα η οποία θα τους δοθεί σε ξεχωριστό αρχείο του Revelation Natural Art με το όνομα theoi.rna.

3^η διδακτική παρέμβαση

Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές επεκτείνονται στη γνωστική περιοχή της Γεωγραφίας. Χρησιμοποιούν το λογισμικό Google earth που είναι προεγκατεστημένο στον υπολογιστή για να εντοπίσουν το βουνό Όλυμπο που αποτελούσε με βάση τη μυθολογία τον τόπο κατοικίας των Θεών. Τα βήματα που ακολουθούν είναι τα εξής:

1. Επιλέγουν το εικονίδιο Έναρξη

2. Επιλέγουν το λογισμικό Google earth

3. Στη μηχανή αναζήτησης που έχει το πρόγραμμα πληκτρολογούν τη λέξη Όλυμπος

4. Στη συνέχεια εμφανίζεται το όρος Όλυμπος στην οθόνη τους.

5. Στη συνέχεια οι μαθητές μπορούν να εντοπίσουν την υψηλότερη κορυφή του Ολύμπου παρατηρώντας στο κάτω μέρος της σελίδας τους την τιμή του υψόμετρου σε κάθε κορυφή που ακουμπούν το χεράκι-δρομέα.

6. Στη συνέχεια τα παιδιά κάνουν κλικ στο κουμπί-πυξίδα και έτσι βλέπουν γύρω τους βόρεια, νότια, δυτικά και ανατολικά για να ανακαλύψουν την περιβάλλουσα περιοχή του όρους.

7. Μετά τα παιδιά πατούν το από κάτω κουμπί κινώντας το χεράκι πάνω, κάτω, δεξιά κι αριστερά κι έτσι μετακινούνται προς τις αντίστοιχες κατευθύνσεις. Με αυτόν τον τρόπο ανακαλύπτουν τα τριγύρω χωριά και τις πόλεις και τις πεδιάδες που εκτείνονται γύρω από τον Όλυμπο.

4^η διδακτική παρέμβαση

Οι μαθητές σε αυτήν τη δραστηριότητα χρησιμοποιούν τις δυνατότητες που τους παρέχει το Διαδίκτυο και συγκεκριμένα εξοικειώνονται με τη μηχανή αναζήτησης του Google και ηλεκτρονικές πηγές πληροφοριών όπως η Wikipedia. Έτσι εξοικειώνονται με τη χρήση του Διαδικτύου,και την απόκτηση πληροφοριών για τη λατρεία των θεών στην αρχαιότητα. Συγκεκριμένα:

Η πρώτη ομάδα: Αναζητά πληροφορίες για το ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο

Η δεύτερη ομάδα: Αναζητά πληροφορίες για το ναό του Oλυμπίου Διός στην Αθήνα.

Η Τρίτη ομάδα: Αναζητά πληροφορίες για το ναό του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες της Φιγάλειας.

Η τέταρτη ομάδα: Αναζητά πληροφορίες για το ναό της Απτέρου Νίκης στην Ακρόπολη των Αθηνών.

5^η διδακτική παρέμβαση

Την δεύτερη διδακτική ώρα αυτής της δραστηριότητας οι μαθητές αφού έχουν αναζητήσει τις σχετικές πληροφορίες για το ναό που έχουν αναλάβει σαν θέμα έρευνας, τις μελετούν, τις επεξεργάζονται ομαδικά και συνθέτουν στο λογισμικό Word ένα μικρό κείμενο με θέμα το ναό που διερεύνησαν. Έτσι χρησιμοποιούν την κριτική τους σκέψη αφού καλούνται να ξεχωρίσουν τις πιο σημαντικές πληροφορίες, να τις ανασυνθέσουν σε ένα νέο κείμενο με δικά τους λόγια και τέλος να το παρουσιάσουν μέσα στο εργαστήριο στις υπόλοιπες ομάδες, ώστε να ανταλλάξουν απόψεις, να σχολιάσουν, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να διενεργηθεί μια παραγωγική συζήτηση. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά θα ακολουθήσουν το παρακάτω διάγραμμα ερωτήσεων για την διαμόρφωση του κειμένου τους. Στα παιδιά δίνεται το παρακάτω φύλλο εργασίας.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Αφού ερευνήσατε τους ναούς, μπορείτε τώρα να συνθέσετε ομαδικά ένα κείμενο στο λογισμικό Word με τις πιο σημαντικές πληροφορίες που συλλέξατε. Μπορείτε να ακολουθήσετε και το παρακάτω διάγραμμα βοηθητικών ερωτήσεων:

1) Πώς ονομάζεται ο ναός και πού βρίσκεται;

2) Σε ποιο θεό/θεά του Ολύμπου είναι αφιερωμένος ο ναός;

3) Πότε χτίστηκε;

4) Ποιος είναι ο αρχιτεκτονικός ρυθμός του;

5) Ποια είναι τα κυριότερα διακοσμητικά του στοιχεία;

6^η διδακτική παρέμβαση

Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές θα αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις για το δωδεκάθεο μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες του εκπαιδευτικού λογισμικού της siem , <<Ο Ξεφτέρης και οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου>>. Κάθε φορά τα παιδιά ακολοθούν τις οδηγίες του Ξεφτέρη απλά επιλέγοντας με το «ποντίκι», αυτό που τους ζητάει ο Ξεφτέρης. Σε αυτό το λογισμικό υπάρχουν κυρίως ερωτήσεις κλειστού τύπου ( σωστό- λάθος) που συμβάλλει και στην αυτοαξιολόγηση των μαθητών.

7^η διδακτική παρέμβαση

Οι μαθητές σε αυτή την εργασία έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν τον τρισδιάστατο, διαδραστικό χώρο μιας εικονικής περιήγησης. Συγκεκριμένα, παίζοντας το παιχνίδι με τίτλο <<Αθηνά, η θεά της Ακρόπολης>> της ιστοσελίδας του Μουσείου της Ακρόπολης, τα παιδιά μαθαίνουν βιωματικά περισσότερες πληροφορίες για την θεά-προστάτιδα της Αθήνας ακολουθώντας τις απλές υποδείξεις του προγράμματος.

ΤΤα παιδιά ακολουθούν τα εξής βήματα:

1) Επιλέγουν το εικονίδιο του Internet Explorer στην επιφάνεια εργασίας.

2) Πληκρολογούν τη διεύθυνση www.theacropolismuseum.gr.

3) Κάνουν δεξί κλικ στην επιλογή Το Μουσείο και επιλέγουν Μια μέρα στο Μουσείο Ακρόπολης

4) Στην ίδια σελίδα επιλέγουν τον υπερσύνδεσμο : http://www.acropolis-athena.gr/ και η εικονική περιήγηση στο μουσείο Ακρόπολης ξεκινά.

5) Στη συνέχεια επιλέγουν Μπες στο μουσείο και ξεκινά η διαδραστική περιήγηση όπου ακολουθούν με τον κέρσορα-χεράκι το φως και επιλέγουν 15 εκθέματα της θεάς Αθηνάς. Κάνοντας διπλό κλικ σε κάθε φωτεινό έκθεμα το βλέπουν από κοντά και τρισδιάστατα, διαβάζουν πληροφορίες γι’αυτό (χρονολογία, τόπος που βρέθηκε, σχετιζόμενος μύθος και λατρεία). Επίσης, με το zoom δηλαδή την επιλογή ΔΕΙΤΕ ΑΠΟ ΚΟΝΤΑ μπορούν να δουν πολύ καλύτερα τις λεπτομέρειες του έργου.

8^η διδακτική παρέμβας

Οι μαθητές σε αυτή την δραστηριότητα αξιολογούν, ανατροφοδοτούνται άμεσα και εμπεδώνουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει λύνοντας ένα σταυρόλεξο με το κλειστό λογισμικό hot potatoes. Κάθε ομάδα συνεργατικά επιλύει το σταυρόλεξο.

Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση περιλαμβάνει:

Την διαμορφωτική αξιολόγηση που αφορά την εξέλιξη του σεναρίου στην τάξη. Η διαμορφωτική αξιολόγηση θα γίνεται σε όλη τη διάρκεια της διδασκαλίας και θα αφορά τη ροή του σεναρίου, το βαθμό που ανταποκρίνονται οι μαθητές στα φύλλα εργασίας για λόγους ανατροφοδότησης και βελτίωσης.

Την τελική αξιολόγηση που συνδέεται άμεσα με την υλοποίηση ή όχι των στόχων που έχουν τεθεί και όσον αφορά το γνωστικό αντικείμενο περιλαμβάνουν: την εκμάθηση των ονομάτων και βασικών χαρακτηριστικών των δώδεκα θεών του Ολύμπου, τον τόπο κατοικίας τους και ναούς που λατρεύονταν.

Όσον αφορά τις ΤΠΕ: Οι μαθητές θα χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο και μέσα από αντίστοιχους δικτυακούς τόπους θα αντλήσουν πληροφορίες για τους αρχαίους ναούς-τόπου λατρείας του Δωδεκάθεου.

Θα εξοικειωθούν με το ενεργητικό και διερευνητικό μοντέλο μάθησης, θα αποκτήσουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης και θα χρησιμοποιήσουν τις Τ.Π.Ε. ως εργαλεία και πηγές μάθησης.

Όσον αφορά τη συνεργατικότητα:

Θα αναπτύξουν δεξιότητες ομαδικής και συνεργατικής εργασίας

Όσον αφορά το σενάριο: Θα εκτιμηθούν τυχόν προβλήματα που θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του σεναρίου και θα διορθωθούν σε επόμενα σενάρια.

Επέκτεση

Το συγκεκριμένο σενάριο θα μπορούσε να επεκταθεί στην περιοχή των Εικαστικών αφού προσφέρεται για την καλλιτεχνική και δημιουργική έκφραση τους. Συγκεκριμένα τα παιδιά θα μπορούσαν να κάνουν αρκετές αναπαραστάσεις των θεών, του Ολύμπου και των ναών τους .

Βιβλιογραφία

1) Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πε70 στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης Τεύχος 1: Γενικό μέρος

2) Επιμορφωτικό υλικό για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πε70 στα Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης Τεύχος 2 α (ειδικό μέρος).

3) ΥΠΕΠΘ (2003): Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για την Υποχρεωτική Εκπαίδευση. Τόμος Α.

4) ΥΠΕΠΘ (2006): Ιστορία , Γ΄ Δημοτικού , Βιβλίο για τον Δάσκαλο. Αθήνα:ΟΕΔΒ.

5) Ράπτης, Α. & Ράπτη Α. (2002): Μάθηση και διδασκαλία στην εποχή της πληροφορίας. Τόμος Α. Αθήνα: Αρ. Ράπτης.

6) Δικτυογραφία:

http://blogs.sch.gr/gregory/

http://users.sch.gr/nikbalki/

http://www.e-matter.gr/