23al1. Το βαθύτερο νόημα της Θείας Λειτουργίας (άσκηση πολλαπλών επιλογών)
Ασκήσεις στα θρησκευτικά (του Στέφανου Χρ. Παναγιωτόπουλου)
Για να ολοκληρωθεί η άσκηση, πρέπει να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις και να εμφανιστεί το μήνυμα: "Έχεις ολοκληρώσει την άσκηση!".
Η Θεία Λειτουργία διακρίνεται σε δύο τμήματα:
των κατηχουμένων και των πιστών
ευαγγελικό και μυστηριακό
της θεωρίας και της πράξης
αποστολικό και ευαγγελικό
Η Θεία Λειτουργία των κατηχουμένων ονομάζεται έτσι, διότι:
κατά την αρχαιότητα παρακολουθούσαν και όσοι δεν ήταν ακόμα βαπτισμένοι
επιτρέπεται να μεταδοθεί η θεία κοινωνία σε μικρά παιδιά
περιλαμβάνει βάπτιση
μετά το πέρας της, ακολουθούσε κατηχητικό σχολείο
Στο δεύτερο τμήμα της Θείας Λειτουργίας παλαιότερα επιτρεπόταν να παραβρίσκονται:
μόνο άνδρες
μόνο χριστιανοί ορθόδοξοι ("πιστοί")
μόνο αναμάρτητοι
μόνο όσοι έχουν πρόσφατα εξομολογηθεί
Η Θεία Λειτουργία ξεκινά με τη φράση:
"Ευλογητός ο Θεός ημών πάντοτε..."
"Ευλογημένη η βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος..."
"Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος..."
"Εν ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν..."
Στην Θεία Λειτουργία, γνωστά "αντίφωνα" είναι:
"Ταις πρεσβείαις της θεοτόκου Σώτερ σώσον ημάς",
Σώσον ημάς, Υιέ Θεού ο αναστάς εκ νεκρών, ψάλλοντας Σοι αλληλούια"
το απολυτίκιο και το κοντάκιο
"Ελεήμον, ελέησόν με ο Θεός κατά το μέγα ελεός Σου..."
"Επί πλείον πλύνον με από της ανομίας μου..."
ο απόστολος και το Ευαγγέλιο
"Μικρή Είσοδος" είναι:
η μεταφορά του Ευαγγελίου από την αγία Τράπεζα, στη μέση του Ναού
το πρώτο τμήμα της Θείας Λειτουργίας
η ονομασία της βόρειας (αριστερής) και νότιας (δεξιάς) πύλης στο Ιερό Βήμα
Ποιος ύμνος ονομάζεται "Τρισάγιος";
"Άγιος ο Θεός, άγιος Ισχυρός, άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς"
"Μετά πνευμάτων δικαίων, τετελειωμένων..."
"Σώσον Κύριε τον λαόν Σου..."
"Ευλογητός ει Κύριε, διδαξόν με τα δικαιώματά Σου..."
Το αποστολικό ανάγνωσμα περιλαμβάνει πάντα μια περικοπή:
από τις πράξεις ή τις επιστολές των αποστόλων
από την Παλαιά Διαθήκη
από την τελευταία απόφαση της τοπικής συνόδου
από την αποκάλυψη του Ιωάννη
Πόσα "αναγνώσματα" διαβάζονται κατά τη διάρκεια μιας Θείας Λειτουργίας;
1
2
3
0
Το αποστολικό ανάγνωσμα αποκαλείται συνήθως από το λαό:
"απόστολος"
"ευαγγέλιο"
"χερουβικό"
"εξάψαλμος"
Το αποστολικό ανάγνωσμα διαβάζεται πάντα:
από τον ψάλτη
από τον λειτουργούντα Ιερέα
από γυναίκα
από τον επίσκοπο
Ο λαός συνήθως αποκαλεί το "ευαγγελικό ανάγνωσμα":
Ευαγγέλιο
αποστολικό ανάγνωσμα
"Πιστεύω"
"Πάτερ ημών"
Για την κατανόηση του Ευαγγελίου που αναγιγνώσκεται στη λατρεία:
ζητείται η χάρη του Θεού με μυστική ευχή
διαβάζεται η αντίστοιχη περικοπή πολύ αργά
το εκκλησίασμα (πιστοί) στέκεται όρθιο, με μικρή κλίση του κεφαλιού
καμία από τις υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Κατά τη Θεία Λειτουργία, με τις "αιτήσεις" παρακαλούμε το Θεό για:
την πόλη που κατοικούμε και για όλες τις πόλεις και τους ανθρώπους που μένουν σε αυτές
ευεργετική πνοή του ανέμου και ευφορία των καρπών της γης
αυτούς που ταξιδεύουν, τους αρρώστους, τους καταπονημένους και τους αιχμαλώτους
όλες οι υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Κατά τη Θεία Λειτουργία, με τις "αιτήσεις" παρακαλούμε το Θεό να:
δείξει το έλεός Του και να μας δώσει ζωή, υγεία, σωτηρία, τη θεϊκή Του παρουσία και τη συγχώρηση των αμαρτιών μας
διαφυλάξει τις ψυχές και τα σώματά μας
μας δώσει εκείνα που συμφέρουν στην ψυχή μας
όλες οι υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Κατά τη Θεία Λειτουργία, με τις "αιτήσεις" παρακαλούμε το Θεό να μας δώσει:
μετάνοια κατά το υπόλοιπο της ζωής μας
ειρηνικό θάνατο
καλή απολογία κατά την ώρα της θεϊκής κρίσης
όλες οι υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Κατά τη Θεία Λειτουργία, με τις "αιτήσεις" εκδηλώνεται βαθύτατο ενδιαφέρον:
για τον άνθρωπο
για τη φύση
για τον κόσμο που μας περιβάλλει
όλες οι υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Η "Μεγάλη Είσοδος" είναι:
η κεντρική ("ωραία") πύλη του Ιερού βήματος
η στιγμή της Δευτέρας Παρουσίας
η μεταφορά του Ευαγγελίου στο μέσο του Ναού
η καμία από τις υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί ομολογούν την κοινή τους πίστη:
με το Σύμβολο της Πίστεως
με το "φιλί της ειρήνης"
με την αλληλοσυγχώρηση
με την ταυτόχρονη απαγγελία του "Πάτερ ημών"
Η μοναδική προϋπόθεση για να κοινωνήσει κανείς είναι:
η αλληλοσυγχώρηση
η αναμαρτησία
η εξομολόγηση
η νηστεία
Η κορύφωση της Θείας Λειτουργίας είναι:
ο καθαγιασμός και η μεταβολή του άρτου και του οίνου
η κοινή απαγγελία του Συμβόλου της Πίστεως
η Θεία Κοινωνία
η ανάγνωση του Ευαγγελίου
Κατά τη Θεία Λειτουργία ο άρτος και ο οίνος μεταβάλλονται σε:
σώμα και αίμα Χριστού
σώμα και αίμα όλων των Χριστιανών
σώμα και αίμα των αγίων
σώμα και αίμα όλων των ανθρώπων
"Αγία Αναφορά" ονομάζεται:
το τραπέζι όπου τελείται η Θεία Λειτουργία
ο καθαγιασμός και η μεταβολή του άρτου και του οίνου
το κόκκινο πανί που συνοδεύει το άγιο δισκοπότηρο
η αίτηση του ιερέα που αναφέρεται στην εσωτερική ειρήνη, την ειρήνη όλου του κόσμου και την ουράνια ειρήνη
"Τίμια Δώρα" ονομάζονται:
τα κομμάτια αντίδωρου που μοιράζονται στους πιστούς στο τέλος της Θείας Λειτουργίας
ο άρτος και ο οίνος στη Θεία Λειτουργία
τα δώρα των Μάγων που προσφέρθηκαν στο μικρό Ιησού
το κερί, το λάδι, το θυμίαμα και άλλα υλικά που πηγαίνουν οι πιστοί στην εκκλησία
Η "Θεία Κοινωνία" διαφορετικά ονομάζεται και:
"θεία μετάληψη"
"θεία λειτουργία"
"θεία οικονομία"
"θεία αναφορά"
Μετά το "Λάβετε φάγετε..." και το "Πίετε εξ αυτού πάντες..." ο ιερέας διαβάζει μυστικά την εξής ευχή:"Αφού θυμηθήκαμε λοιπόν τη σωτήρια αυτή εντολή και όλα όσα έγιναν για χάρη μας, τη σταύρωση, την ταφή, την τριήμερη ανάσταση, την ανάληψη στους ουρανούς, την ενθρόνιση του στα δεξιά του Πατέρα, τη δεύτερη κι ένδοξη πάλι παρουσία, τα δικά σου (και) από τα δημιουργήματα σου, σου προσφέρουμε...". Σε ποια "σωτήρια εντολή" αναφέρεται;
Στην εντολή του Χριστού κατά το μυστικό δείπνο, να τελούμε τη θεία ευχαριστία για να Τον θυμόμαστε
Στην εντολή του τοπικού επισκόπου να τελούνται όλες οι ακολουθίες στο όνομά του
Στην εντολή του Χριστού να βαπτίζονται οι άνθρωποι στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του αγίου Πνεύματος
Στην πρώτη από τις 10 Εντολές της Παλαιάς Διαθήκης
Στη Θεία Λειτουργία ο Ιερέας προσφέρει στο Θεό τον άρτο και τον οίνο με τη φράση: "Τα σα εκ των σων", δηλ.:
"τα δικά σου από τα δημιουργήματά σου"
"και τώρα και πάντα"
"όλα για όλα"
"και το ένα και το άλλο"
Μετά τον καθαγιασμό των τιμίων Δώρων ο ιερέας διαβάζει τα "Δίπτυχα", δηλ.:
έναν κατάλογο με τα ονόματα ζωντανών και νεκρών
τα κομμάτια άρτου που προορίζονται για αντίδωρα
τα υφάσματα που καλύπτουν τα τίμια Δώρα
τις συγχωρητικές ευχές για όσους πρόκειται να κοινωνήσουν
Οι πιστοί κοινωνούν "εις άφεσιν αμαρτιών" δηλ.:
για να τους συγχωρεθούν οι αμαρτίες
όσοι έχουν συγχωρεμένες αμαρτίες με το μυστήριο της Εξομολόγησης
αφού συγχωρήσουν της αμαρτίες των άλλων
καμία από τις υπόλοιπες 3 απαντήσεις
Ποιος επιτρέπεται να κοινωνήσει-μεταλάβει το σώμα και το αίμα του Χριστού;
Όποιος έχει εξομολογηθεί και νηστέψει προηγουμένως
Όποιος είναι "ζωντανό" μέλος της Εκκλησίας
Όποιος έχει συμμετάσχει συνεχόμενα στις προηγούμενες 3 Θείες Λειτουργίες