Θεσμοί - Παιδεία - Διαφθορά Η παιδεία στην
ιεράρχηση των σκανδάλων Η παιδεία ως μέσο
ανακύκλωσης της διαφθοράς και η διαφθορά ως παιδεία Λέξεις κλειδιά: κοινωνία νόμος ανομία διαφθορά ήθος ηθική
θεσμοί παιδεία αξιοκρατία οικογενειοκρατία ευνοιοκρατία ημετεροκρατία
φαυλοκρατία νεποτισμός ρουσφέτι πελατειακό σύστημα πελατειακές σχέσεις κλίκα
κράτος εν κράτει αναξιοκρατία μετριοκρατία αδιαφάνεια αξιολόγηση διορισμός
προσλήψεις σκάνδαλα δωροδοκία δωροληψία φακελάκι λάδωμα γρηγορόσημο προμήθεια
πόθεν έσχες καθαρά χέρια διαπλοκή ξέπλυμα μαύρου χρήματος αδιάφθοροι ΣΔΟΕ
νόμος περί ευθύνης υπουργών ασυλία νοθεία αλλοίωση κόμματα κομματοκρατία
κομματική πειθαρχία συλλογικότητα ατομισμός ιδιώτευση ιδιωτεία δημόσιο
συμφέρον δημόσιος υπάλληλος επίορκος γραφειοκρατία πειθαρχικό παράπτωμα
ατιμωρησία ΕΔΕ συγκάλυψη παραγραφή δικαιοσύνη υπηρεσιακό συμβούλιο ΑΣΕΠ
φοιτητικές παρατάξεις κακοδιοίκηση εκλεκτορικά σώματα πρυτανεία μεταπτυχιακό
διδακτορικό συνδικαλισμός συνδικαλιστής κονέ βύσματα άκρες καταγγελία
αυθαιρεσία κατάχρηση εξουσίας ευθύνη καταλογισμός ευθυνών κοινωνική λογοδοσία
ελευθερία πολίτης Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Διεθνής Διαφάνεια
Ελλάς …
Τον Αύγουστο του 2009, με αφορμή το θέμα
των Πανελλαδικών Εξετάσεων του 2007 είχα
διατυπώσει την άποψη: Αν το Βατοπέδιο είχε σημειολογικά την
πρωτιά στα σκάνδαλα λόγω του παράγοντα «εθνική γη», αν η Ζήμενς είχε ως σκάνδαλο την αριθμητική πρωτιά, αν τα «ομόλογα» υπερείχαν στο ζήτημα της
άμεσης κοινωνικής ευαισθησίας, καθώς είχαν να κάνουν με τα χρήματα των
ασφαλιστικών ταμείων, τότε η παιδεία στο βαθμό που λειτουργεί ως
χώρος καταστροφής θεσμών και συνειδήσεων είναι
το μέγιστο σκάνδαλο στη χώρα μας, αφού μέσω αυτής προετοιμάζονται τα
πάσης φύσεως σκάνδαλα του αύριο. Το ότι δεν τοποθετείται πρώτη η παιδεία στην
ιεράρχηση των σκανδάλων έχει να κάνει με τον ετεροχρονισμένα ανταποδοτικό της
χαρακτήρα Στην τελευταία
φράση θα πρόσθετα «και με
το χαμηλό -άμεσα καταμετρούμενο-
οικονομικό μέγεθος του σκανδάλου. Η παιδεία χάνει την πρωτιά, λόγω του τρόπου
που αποτιμάται επίσημα η διαφθορά, λόγω του ότι η κοινωνία συνηθίζει να
αντιμετωπίζει την οικονομία ως ζήτημα πρωτογενές». Αποτίμηση της διαφθοράς
για το 2009 (απόσπασμα) από τη «Διεθνή Διαφάνεια -
Ελλάς» Στην Πολιτεία
των Επτά Ηνωμένων Νήσων, στο πρώτο ελληνικό κράτος που ιδρύθηκε το 1800
με την επικυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την εγγύηση και της
Ρωσίας, εκτός από τη σύνδεση παιδείας-δημοκρατίας, έχει καταγραφεί και το
πολιτικό σκεπτικό της σύνδεσης παιδείας-οικονομίας: «οιονδήποτε θα είναι το νέον Σύνταγμα της
Πολιτείας των νήσων τούτων είναι αναντίρρητον ότι προς ευτυχίαν και πρόοδον
αυτού πρέπει να διέπει πολίτας εκπαιδευθέντας και εξελθόντας της ζόφου της
αμαθείας, ήτις είναι πηγή καταστρεπτικών αρχών πάσης πεπολιτισμένης
κοινωνίας. Ίνα φθάσωμεν εις αποτέλεσμα τοσούτω πολύτιμον, θα ήτο συμφέρον να
επιβάλωμεν την δημόσιαν εκπαίδευσιν της νεολαίας […] εις τρόπον ώστε να
εξασφαλισθεί η ευημερία της πολιτείας»
(Σπ.
Μοτσενίγος - Ι. Καποδίστριας, Εισήγηση προς τον Σπ. Θεοτόκη, πρόεδρο της
Επτανησιακής γερουσίας για την ίδρυση νέων δημόσιων σχολείων, 1802) Σε μια από τις
πρώτες προσπάθειες καταγραφής της Ιστορίας
της Επανάστασης του 1821 περιλαμβάνεται και η ιστορία της υποδούλωσης, ως
επιβεβαιωτική αντιπαραβολή των αιτίων της: «Του
Έλληνος η δουλεία, πόθεν πηγάζει; Η παθητική και ενεργητική θέσις του, ποία ήτο; Τα
αρχικά αίτια της τελευταίας του διαγωγής, ποία άρα εστάθησαν; … μολονούτο από
του 408 έως του 1143 ευρίσκετο περιοδικώς εις κατάστασιν καλήν το Βασίλειον
τούτο. Έκτοτε όμως ήρχισε κορυφουμένη η διαφθορά
και επεταχύνετο της Βασιλείας η πτώσις…» Και
αφού μιλήσει για «οίησιν του Διαδήματος», για «είδωλα
Βασιλέων, οι οποίοι δεν ήξευρον μήτε να ωφεληθώσιν από τας περιστάσεις των
εχθρών των» αφού αναφερθεί σε
συνωμοσίες, θρησκευτικούς διωγμούς, μιαιφονίες, αγορές ειρήνης… καταλήγει να
δηλώσει ως πρώτο από τα αίτια που επέφεραν
«εις τα ήθη των Ελλήνων της εποχής
εκείνης την μεγαλυτέραν παραλυσίαν και εις το κράτος επομένως την μεγαλυτέραν
αδυναμίαν» ήταν «της παιδείας η
ολέθριος καταφρόνησις». Συνεπώς η
Επανάσταση ξεκινά έχοντας ως βάση τον διαπιστούμενο πνευματικό φωτισμό: «είναι προσέτι
αναντίρρητον, ότι πρέπει να έχη προτερήματα ανώτερα εκείνων του αρχομένου ος
τις θέλει να άρχη» (Ι. Φιλήμων, Φιλική
Εταιρία, Ναύπλιο, 1834) Δεκ 2010 Στέργιος Ζυγούρας Καθηγητής στο Μουσικό
Σχολείο Θεσσαλονίκης |