Τα ατομικά χαρακτηριστικά που παρατηρούμε συχνά στα παιδιά που είναι θύτες σχολικής βίας είναι 1) η χαμηλή αυτοεκτίμηση ?παιδιά που νιώθουν πώς δεν αξίζουν την αποδοχή και τον σεβασμό- , 2) η μοναχικότητα και τάση για απομόνωση ?παιδιά που μένουν μόνα στα διαλείμματα χωρίς τον προστατευτικό κλοιό μιας δικής τους παρέας-,3) η απουσία διεκδικητικότητας ?παιδιά που δεν αντιδρούν, έχουν παθητική στάση στα πράγματα, δεν αρθρώνουν λόγο- 4) η ευαισθησία κια η εσωστρέφεια-, 5) η απουσία κοινωνικών δεξιοτήτων ?παιδιά που δεν έχουν ευχέρεια λόγου, δυσκολεύονται να επιβληθούν κοινωνικά- 6) απουσία ανταγωνιστικότητας και αυτοκυριαρχίας ? δεν ενδιαφέρονται για την επιβολή τους στο πλαίσιο που κινούνται, δεν ενδιαφέρονται για την πρωτιά- προσαρμόζονται στο χώρο που τους δίνεται όσο και αν στενεύει.
Πώς να αντιμετωπίσετε το εκφοβισμο του παιδιού σας;
Είναι καλύτερα να βοηθήσετε το παιδί σας να αντιμετωπίσει ευθέως την απογοήτευσή του.
– Προσπαθήστε να μάθετε γιατί έχει αποκλειστεί από τους φίλους του. Μάλιστα, ακόμη κι αν διαφωνείτε με αυτά που σας λέει, μάθετε να είστε υπομονετικός συνομιλητής, χωρίς να το κρίνετε.
– Βεβαιώστε το πώς, έστω κι αν δεν γίνεται δεκτό από την παρέα, είναι μια χαρά.
– Προτρέψτε το να αρχίσει να συναναστρέφεται και άλλα παιδιά.
– Αν υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι λόγοι, για τους οποίους το αποφεύγουν κάποια παιδιά στο σχολείο, όπως η εμφάνισή του, η συμπεριφορά του και οι επιδόσεις του στο σχολείο, η κοινωνική ή οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του, βοηθήστε το να αποδεχθεί τις διαφορές αυτές και, αντίστοιχα, να εντοπίσει τα δυνατά του σημεία και να νιώθει γι? αυτά χαρά και υπερηφάνεια.
– Ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να βοηθήσετε το παιδί σας στην κατεύθυνση αυτή, είναι να ανακαλέσετε μια δική σας παρόμοια εμπειρία απόρριψης από το παρελθόν. Εξηγήστε του τι κάνατε εσείς σ? αυτή την περίπτωση. Πως αντιδράσατε, πως νιώσατε και πως διαχειριστήκατε τα αισθήματα απόρριψης.
– Βρείτε εναλλακτική λύση, όπως π.χ. να γραφτεί σε κάποιον αθλητικό σύλλογο ή να εξασκήσει κάποιο χόμπι.
– Να κάνει παρέα με παιδιά της γειτονιάς ή και με παιδιά δικών σας φίλων και συγγενών.
– Μην πιέζετε, πάντως, τις καταστάσεις. Μην παίρνετε το μέρος του, μην το κανακεύετε γιατί έτσι δεν το βοηθάτε. Αντίθετα, προτρέψτε το να αντιδράσει, να κάνει παρέα με κάποιο άλλο παιδί που σίγουρα υπάρχει.
– Τέλος, αν το παιδί συνεχίσει να έχει δυσκολίες, ζητήστε βοήθεια ψυχολόγου.
H Σχολική βία στην Ελλάδα
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια στα σχολεία της Ελλάδας εμφανίζεται όλο και περισσότέρο η βία , το λεγόμενο bullying.
Ερωτηματολόγια που συμπληρώνουν οι ίδιοι οι μαθητές, καταδεικνύουν πως σχεδόν ένα στα έξη παιδιά έχει πέσει θύμα βίας, είτε σωματικής(ξυλοδαρμοί), είτε ψυχολογικής(ειρωνεία, απειλές, υβριστική συμπεριφορά, επικρίσεις, κακεντρεχή σχόλια, σαρκαστική διάθεση, αρνητικοί χαρακτηρισμοί και κατηγοριοποιήσεις, παρατσούκλια, απαξιωτική στάση, εκβιασμοί, μορφασμοί) είτε σεξουαλικής, καθώς και θύμα ηλεκτρονικού εκφοβισμού, του λεγόμενου cyber bullying, που εκδηλώνεται μέσα από τα κινητά και το διαδίκτυο, από συμμαθητές του ή μαθητές μεγαλύτερων τάξεων, που συνήθως έχουν μια συγκεκριμένη σωματική διάπλαση και σωματότυπο που φανερώνει διάθεση για επικράτηση, άσκηση δύναμης και επιβολής, επίδειξη μαγγιάς και εκδήλωση τραμπουκισμού. Το παιδί θύμα, συνήθως ντρέπεται να ομολογήσει και να αποκαλύψει την κατάσταση θυματοποίησής του ακόμη και σε πολύ κοντινά του πρόσωπα με συνέπεια να εσωτερικεύει όλη αυτή την αρνητική ενέργεια που σταδιακά θα αποβεί μοιραία για την υπόσταση και την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξή του.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, αμερικανών επιστημόνων, το τραύμα από όποια μορφή κακοποίησης κι αν προέρχεται – σωματική, ψυχολογική ή λεκτική – έχει μία δραματική επιρροή επάνω και στη δομή και στη χημεία του αναπτυσσόμενου εγκεφάλου του παιδιού, πράγμα που αποτελεί αιτία εμφάνισης προβλημάτων τόσο στη μάθηση όσο και στη γενικότερη συμπεριφορά του. Η κακομεταχείριση καταστρέφει τις εγκεφαλικές δομές που σχετίζονται με τη λογική σκέψη και τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε αναμνήσεις και συναισθήματα. Για το λόγο αυτό τα παιδιά που έχουν υποστεί σωματική ή ψυχολογική βία, στην παιδική τους ηλικία αργότερα επιδεικνύουν ιδιαίτερα σκληρή κι επιθετική συμπεριφορά στον χώρο του σχολείου αλλά και γενικότερα ή εγκλωβίζονται για πάντα στον ρόλο του θύματος, εκδηλώνοντας εσωστρέφεια, απαισιοδοξία, υποτονικότητα, ψυχολογικές διακυμάνσεις ή διαταραχές, χαμηλό αυτοσυναίσθημα .
Τι κάνουμε σε αυτή την περίπτωση; Καταρχάς οι γονείς που το παιδί του έχει πέσει θύμα σχολικού εκφοβισμού θα πρέπει να μπορούν να το διαγνώσουν μόνο εφόσον είναι σε καθημερινή επικοινωνία μαζί του και το πλησιάζουν συναισθηματικά, κτίζοντας παράλληλα μια σχέση φιλίας με αυτό, ώστε να μπορούν να εκμαιεύσουν τυχόν πληροφορίες. Να του προσφέρουν αγάπη, ασφάλεια και υποστήριξη σε φυσιολογικά επίπεδα. Ειλικρίνεια και επίδειξη σεβασμού στην προσωπικότητά του. Επιπλέον, καλό θα ήταν να διατηρούν συνεχή επικοινωνία με τους αρμόδιους σχολικούς φορείς.
Ποιος είναι ο ρόλος των εκπαιδευτικών; Να διαχειρίζονται τη διαφορετικότητα του κάθε παιδιού και της αντίστοιχης συμπεριφοράς(ηλικία, καταγωγή, κοινωνική προέλευση, οικονομικό επίπεδο, πολιτιστικό και μορφωτικό επίπεδο οικογένειας, ιδιοσυγκρασία, βαθμός ευαισθησίας του κάθε παιδιού κ.λπ.). να μάθουν στα παιδιά να πιστεύουν στον εαυτό τους, να τα βοηθήσουν να συνειδητοποιήσουν πως αποτελούν μια ξεχωριστή ανεπανάληπτη και μοναδική προσωπικότητα και να μην επιτρέπουν σε κανένα κομπλεξικό ανδρείκελο να τους την αμαυρώνει και να τους την προσβάλει. Να τους μάθουν να αντιμετωπίζουν κάθε φαινόμενο βίας με φλεγματικότητα, αδιαφορία και ανωτερότητα, έτσι ώστε ο θύτης να χάσει το ενδιαφέρον. Για να προλάβει ο εκπαιδευτικός προβληματικές συμπεριφορές θα πρέπει να μπορεί να εξασφαλίσει μια επιτυχημένη διεύθυνση της τάξης μέσα από τη δημιουργία θετικού μαθησιακού περιβάλλοντος, το οποίο είναι ο καλύτερος τύπος προληπτικού φαρμάκου.
Να αναπτύσσει τη δεξιότητα της ενσυναίσθησης, προκειμένου να αντιλαμβάνεται τις διαφορετικές πλευρές ενός ζητήματος και να κατανοεί τα προβλήματα των μαθητών του, να δείχνει ειλικρινές ενδιαφέρον, συμπάθεια και αγάπη για το παιδί. Να διαθέτει εσωτερική ηρεμία για να βοηθήσει και τον μαθητή να ηρεμήσει, να διακρίνεται από συναισθηματική καλλιέργεια και ψυχική ισορροπία και να αντιμετωπίζει με υπομονή οποιοδήποτε πρόβλημα, εφαρμόζοντας ευέλικτους, εναλλακτικούς και εξατομικευμένους τρόπους. Ο εκπαιδευτικός οφείλει να διαχειρίζεται ακόμη και τις πιο δύσκολες καταστάσεις με τρόπο υπομονετικό, εξομαλύνοντάς τες και ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ των μαθητών με την ανάθεση εργασιών σε μικτές ομάδες. Απαραίτητο προσόν είναι η προσαρμοστικότητά του στο επίπεδο, στις ανάγκες και στις ιδιαιτερότητες κάθε μαθητή. Έτσι βελτιώνεται η ψυχολογία του μαθητή, η διάθεσή του και ενεργοποιούνται τα θετικά συναισθήματά του. Μα καλλιεργεί θετικό κλίμα μέσα από την ενθάρρυνση, την ενίσχυση και τη σωστή χρήση του επαίνου και της δημόσιας επιβράβευσης.
Συνεργασία με κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, ψυχιάτρους.
Καλημέρα κόσμε!
Καλωσήλθατε στο WordPress! Βλέπετε το πρώτο σας άρθρο. Αλλάξτε το ή διαγράψτε το και αρχίστε να γράφετε!