ΕΙΣΑΓΩΓΗ ? ΥΛΙΚΟ ? ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ

 Εισαγωγικές έννοιες πληροφορικής. Ιστορική ανασκόπηση. Υλικό.

Ενότητες

Βασικές έννοιες - Δεδομένα και Πληροφορίες - Αποθήκευση της πληροφορίας στον υπολογιστή - Κατηγορίες Η/Υ

Υλικό υπολογιστή - Βασικές μονάδες εισόδου - εξόδου και βοηθητικής μνήμης - Το Λογισμικό και οι βασικές κατηγορίες λογισμικού

Ενότητα 1.1

Δεδομένα - Data

Δεδομένο είναι το σύμβολο μιας συγκεκριμένης έννοιας, ενός αντικειμένου, ενός στοιχειώδους μηνύματος ή γεγονότος, κωδικοποιημένου ή όχι, το οποίο αποτελεί το ακατέργαστο υλικό που βρίσκεται σε μια τυποποιημένη μορφή, που η κατάλληλη επεξεργασία του από τον άνθρωπο ή από αυτόματα μέσα, βοηθάει στη λήψη σωστών αποφάσεων.

Επεξεργασία Δεδομένων

Η επεξεργασία δεδομένων αφορά τη συλλογή, την ταξινόμηση, την καταχώρηση, τη μετα­βολή, την αποθήκευση, την αναζήτηση, και την ανάκτηση δεδομένων με ή χωρίς τη βοήθεια του ηλεκτρονικού υπολογιστή για την παραγωγή πληροφοριών.

Πληροφορία

Πληροφορία είναι η ερμηνεία των αποτελεσμάτων που μας δίνει η επεξεργασία των δεδομένων.

Η έγκαιρη και αξιόπιστη πληροφορία είναι το πλέον απαραίτητο στοιχείο για τη λήψη σωστών αποφάσεων.

Πληροφορική

Πληροφορική είναι η επιστήμη και η τεχνολογία που έχει ως αντικείμενο την έρευνα, συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία, παραγωγή και μετάδοση των πληροφοριών, χρησιμοποιώντας ως κύριο εργαλείο-μέσο τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστής (Η/Υ)

Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ένα αυτοματοποιημένο ηλεκτρονικό ψηφιακό επαναπρο­γραμ­ματιζόμενο σύστημα γενικής χρήσης, το οποίο μπορεί να επεξεργάζεται δεδομένα, βάσει ενός συνόλου προκαθορισμένων οδηγιών ? εντολών που ονομάζεται πρόγραμμα (program).

Η γλώσσα του υπολογιστή

Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ένα σύνολο ηλεκτρονικών κυκλωμάτων και συσκευών που ανταλλάσσουν μεταξύ τους ηλεκτρικά σήματα. Επομένως, ο υπολογιστής το μόνο που καταλαβαίνει είναι η παρουσία ή όχι ρεύματος. Τα δεδομένα μπορούν να είναι μόνο σε μία από τις δύο διακριτές καταστάσεις: ρεύμα ή απουσία ρεύματος. Θα συμβολίζουμε πλέον τις δύο διακριτές καταστάσεις που αποτελούν την «γλώσσα» του υπολογιστή με το ψηφίο ένα (1) και το ψηφίο μηδέν (0) αντίστοιχα που ονομάζονται δυαδικά ψηφία ? bits (binary digits).

Με το Byte μετράμε τον όγκο των πληροφοριών

Το Bit είναι το μικρότερο στοιχείο πληροφορίας που μπορεί να επεξεργαστεί ένας υπολογιστής και μπορεί να πάρει δύο μόνο τιμές που τις συμβολίζουμε με 0 και 1.

Το Byte αντιπροσωπεύει ένα χαρακτήρα, που μπορεί να είναι ένα γράμμα, ένας αριθμός ή κάποιο άλλο σύμβολο. Αποτελείται από οκτώ (8) δυαδικά ψηφία (Bits).

Το Byte που είναι η μονάδα μέτρησης της μνήμης, έχει πολλαπλάσια που είναι τα εξής :

Το Kilobyte (Kb): αποτελείται από 1024 ή 2¹⁰ bytes.

Το Megabyte (Mb): αποτελείται από 1024 Kbytes ή 2²⁰ bytes (1.048.576 bytes).

Το Gigabyte (Gb): αποτελείται από 1024 Mbytes ή 2³⁰ bytes (1.073.741.824 bytes).

Υπάρχουν και ακόμη μεγα­λύτερες μονάδες μνήμης όπως είναι το Terabyte και το Petabyte.

Οι κατηγορίες των Η/Υ

Υπερυπολογιστές : χρησιμοποιούνται σε μεγάλα ερευνητικά κέντρα, π.χ. NASA

Μεγάλα Συστήματα : χρησιμοποιούνται σε μεγάλες εταιρείες, π.χ. ΔΕΗ

Μίνι Η/Υ : χρησιμοποιούνται σε μικρά εργοστάσια, π.χ. ΕΨΑ

Προσωπικοί Η/Υ : χρησιμοποιούνται στα σπίτια μας, στα γραφεία, στα σχολεία

Φορητοί Η/Υ : χρησιμοποιούνται από επαγγελματίες που μετακινούνται συχνά

Υπολογιστές παλάμης : π.χ. κινητά, ηλεκτρονικές ατζέντες

P.D.A. : π.χ. οργάνωση εστιατορίων

Ενότητα 1.2

Το Υλικό μέρος του υπολογιστή - Hardware

Είναι όλα τα εξαρτήματα και συσκευές που αποτελούν ένα ηλεκτρονικό υπολογιστή.

Το Λογισμικό μέρος του υπολογιστή - Software

Λογισμικό είναι το σύνολο των προγραμμάτων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο και την καθοδήγηση του ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Πώς λειτουργούν οι Υπολογιστές

Είσοδος στοιχείων. Για να επικοινωνήσετε με κάποιον υπολογιστή, είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσετε ειδικές συσκευές, τις μονάδες εισόδου, μέσω των οποίων δίνετε εντολές στον Η/Υ ή εισάγετε δεδομένα. Το πληκτρολόγιο, το ποντίκι, ο σαρωτής, το μικρόφωνο, η κάμερα, το χειριστήριο παιχνιδιών είναι μερικές από τις μονάδες εισόδου.

Επεξεργασία στοιχείων. Αυτή γίνεται από την κεντρική μονάδα επεξεργασίας, τον επεξεργαστή, όπως συνήθως λέγεται, ο οποίος είναι το βασικότερο ολοκληρωμένο κύκλωμα του υπολογιστή. Επεξεργάζεται εντολές, εκτελεί υπολογισμούς, επικοινωνεί με τις συσκευές εισόδου-εξόδου και την κύρια μνήμη προσωρινής αποθήκευσης και γενικά ελέγχει τη ροή των πληροφοριών ανάμεσα στις μονάδες που απαρτίζουν το υπολογιστικό μας σύστημα.

Αποθήκευση στοιχείων. Στις συσκευές αποθήκευσης ή περιφερειακή μνήμη, φυλάσσονται δεδομένα και πληροφορίες για μετέπειτα χρήση. Ο υπολογιστής χρησιμοποιεί τις αποθηκευμένες πληροφορίες, για να εκτελέσει τις απαιτούμενες εργασίες. Οι πιο συνηθισμένες μονάδες αποθήκευσης είναι η δισκέτα, ο σκληρός δίσκος, το CD και το DVD.

Έξοδος αποτελεσμάτων. Μετά την επεξεργασία των στοιχείων από τον Η/Υ, οι μονάδες εξόδου, με το δικό τους τρόπο, σας παρουσιάζουν τα αποτελέσματα αυτής της επεξεργασίας. Στην οθόνη εμφανίζονται πληροφορίες, στον εκτυπωτή παράγονται εκτυπώσεις και τα ηχεία παράγουν ήχους. Αυτές είναι και οι πιο συνηθισμένες μονάδες εξόδου.

A. Hardware

Οι μονάδες εισόδου

Συσκευές για να δίνετε εντολές στον Η/Υ ή να εισάγετε δεδομένα : Πληκτρολόγιο, ποντίκι, μικρόφωνο, σαρωτής, κάμερα.

Οι μονάδες εξόδου

Συσκευές για να επιστρέφονται οι πληροφορίες από τον Η/Υ στον άνθρωπο : Εκτυπωτής, οθόνη, ηχεία.

Ο Επεξεργαστής

Ο Επεξεργαστής ή Κεντρική Μονάδα Επεξεργασίας (ΚΜΕ) είναι το βασικότερο εξάρτημα του υπολογιστή, η καρδιά του, όπως λέγεται συχνά, και βρίσκεται τοποθετημένος επάνω σε μια εξίσου σημαντική πλακέτα, που λέγεται μητρική κάρτα (Motherboard). Πάνω στη μητρική πλακέτα συνδέονται εσωτερικά και εξωτερικά της κεντρικής μονάδας όλες οι συσκευές και τα εξαρτήματα του Η/Υ .

Η Κύρια Μνήμη

Είναι το μέρος στο οποίο ο υπολογιστής κρατά τις πληροφορίες και τα δεδομένα που χρειάζεται για τη λειτουργία του και την επεξεργασία των δεδομένων προσωρινά. Αποτελείται από δύο βασικά μέρη :

Τη μνήμη ROM που αποτελείται από ένα προγραμματιζόμενο chip που αποκτά το περιεχόμενό της από τον κατασκευαστή της και δε χάνει σχεδόν ποτέ τα περιεχόμενά της.

Τη μνήμη RAM : Είναι η προσωρινή μνήμη που χρησιμοποιούμε από τη στιγμή που ανοίγουμε μέχρι τη στιγμή που κλείνουμε τον Η/Υ για να εκτελέσουμε οποιαδήποτε λειτουργία. Τα περιεχόμενά της χάνονται, όταν σβήσουμε τον υπολογιστή. Σε περίπτωση που επιθυμούμε να μη χαθούν, τα αποθηκεύουμε στην περιφερειακή μνήμη.

Η Περιφερειακή (Δευτερεύουσα) Μνήμη

Είναι το μέρος στο οποίο ο υπολογιστής κρατά τις πληροφορίες και τα δεδομένα που χρειάζεται για τη λειτουργία του και την επεξεργασία των δεδομένων μόνιμα. Αποτελείται από :

Σκληρός Δίσκος : Ο σκληρός δίσκος είναι το πιο συνηθισμένο μέσο για τη μόνιμη αποθήκευση δεδομένων. Η χωρητικότητά του σήμερα, φτάνει σε μερικές εκατοντάδες Gigabytes και αποτελεί αναγκαίο συστατικό κάθε υπολογιστή. Συνήθως ονομάζεται C:.

Δισκέτα : Είναι αργή και χωράει πολύ λιγότερα, όμως είναι ένα σίγουρο και πρακτικό μέσο για να αποθηκεύσεις και μεταφέρεις δεδομένα από έναν υπολογιστή σε έναν άλλο. Ονομάζεται με το γράμμα Α:.

CD-ROM : Ο οδηγός ανάγνωσης του CD χρησιμοποιεί μικρούς πλαστικούς δίσκους, από τους οποίους τα δεδομένα ανακτώνται με ακτίνα Laser. Το CD υπολογιστή είναι κατά κανόνα μόνο για ανάγνωση, γι? αυτό μπορείτε να αποθηκεύσετε δεδομένα που δε χρειάζονται συχνή ενημέρωση. Συνήθως ονομάζεται D:.

DVD : Ο οδηγός ανάγνωσης του DVD σας δίνει τη δυνατότητα ανάγνωσης δίσκων DVD που στις διαστάσεις ενός CD μπορεί να αποθηκεύσει από 4,7 GB έως και 17 GB δηλαδή 25 φορές περισσότερο από ένα CD.

CD ή DVD Recorder : Αν θέλετε να δημιουργήσετε δικά σας CD ή DVD, πρέπει να διαθέτετε μονάδα εγγραφής CD ή DVD.

ZIP-Drive : Είναι μία συσκευή αποθήκευσης που μπορεί να είναι εσωτερική ή εξωτερική. Μπορεί να γράφει, να διαγράφει και να διαβάζει πληροφορίες μέχρι 100 ΜΒ σε ειδικές δισκέτες, όπως και στο σκληρό δίσκο. Μία δισκέτα για ZIP drive έχει χωρητικότητα 100 ή 250 ΜΒ.

Flash memory : σύγχρονη μονάδα μνήμης. Το μέγεθός της είναι όσο το δάκτυλό μας. Χρησιμοποιείται για να μεταφέρει δεδομένα από Η/Υ σε Η/Υ, εύκολα και χωρίς να πιάνει πολύ όγκο ή να κινδυνεύει να καταστραφεί.

B. Software

Το λογισμικό αποτελείται από τέσσερις κατηγορίες προγραμμάτων.

1. Το Λειτουργικό Σύστημα

Το Λειτουργικό Σύστημα (Λ.Σ) είναι ένα σύνολο προγραμμάτων που καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας του υπολογιστικού συστήματος, αφού ελέγχει, επιβλέπει και συντονίζει τη χρήση των μονάδων του από τα διάφορα προγράμ­ματα εφαρμογών του χρήστη. Aποτελεί το σύνδεσμο ανάμεσα στα προγράμματα, το χρήστη και το υλικό μέρος του υπολογιστή. Εκτός από τα Windows που είναι σήμερα το δημοφιλέστερο λειτουργικό σύστημα σε PCs υπάρχουν και άλλα όπως τα : UNIX, MAC OS, LINUX.

2. Τις Γλώσσες Προγραμματισμού

Είναι ένα σύνολο προγραμμάτων που χρησιμοποιούνται από τους επιστήμονες της πληροφορικής για να σχεδιάζουν και να κατασκευάζουν προγράμματα για τους χρήστες των Η/Υ.

3. Τα Προγράμματα Εφαρμογών

Είναι ένα σύνολο προγραμμάτων που χρησιμοποιούνται από τους χρήστες των Η/Υ, π.χ. MICROSOFT OFFICE, παιχνίδια, εγκυκλοπαίδειες κ.α.

4. Τα Βοηθητικά Προγράμματα

Είναι ένα σύνολο προγραμμάτων που βοηθούν στην καλύτερη καθημερινή λειτουργία των Η/Υ, π.χ. ANTIVIRUS.

Ενότητα 1.3

Γενικά για το Λειτουργικό Σύστημα

Το Λειτουργικό Σύστημα (Operating System) είναι ένα ειδικό πρόγραμμα που λειτουργεί ως ενδιάμεσος μεταξύ των χρηστών και του Η/Υ. Τo όνομα MS-DOS είναι συντομογραφία του Microsoft Disk Operating System. Το MS-DOS περιέχει εντολές με τις οποίες ο χρήστης μπορεί να πληροφορηθεί για την κατάσταση της κεντρικής μονάδας επεξεργασίας, για τη μνήμη του υπολογιστή, για τον σκληρό δίσκο, για το ποια αρχεία υπάρχουν. Ο χρήστης μπορεί ακόμα, να αντιγράψει, να διαγράψει και να μετονομάσει αρχεία και προγράμματα.

Υποκατάλογοι

Οι Υποκατάλογοι (Subdirectories) είναι ένας τρόπος οργάνωσης του σκληρού δίσκου ή της δισκέτας, σύμφωνα με τον οποίο ξεκινάμε από μια κορυφή, που λέγεται και ρίζα (root) ή και επίπεδο-0, και δημιουργούμε υποκαταλόγους (επίπεδο-1) που ανήκουν ή έχουν σαν «πατέρα» την κορυφή, μετά σε κάθε υποκατάλογο μπορούμε να δημιουργήσουμε κι άλλους υποκαταλόγους (επίπεδο-2, επίπεδο-3), κοκ.

Υπάρχουν ειδικές εντολές με τις οποίες μπορούμε να δημιουργήσουμε καινούργιους υποκαταλόγους, να μετακινηθούμε ανάμεσα τους καθώς και να διαγράψουμε υποκαταλόγους. Η εργασία με τη χρήση υποκαταλόγων έχει τα εξής πλεονεκτήματα :

προσφέρει καλύτερη οργάνωση στη δουλειά μας

μπορούμε να δώσουμε ίδια ονόματα σε αρχεία ή σε υποκαταλόγους που ανήκουν σε διαφορετικό «πατέρα» υποκατάλογο χωρίς να υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα.

Αρχείο (File)

Ένα σύνολο από σχετικές μεταξύ τους πληροφορίες αποθηκευμένες σε ένα τμήμα μνήμης.

Ονομασία Αρχείων

Το MS-DOS, για να ξεχωρίζει το ένα αρχείο από το άλλο, χρειάζεται τον προσδιορισμό αρχείου (file specification). Αυτό αποτελείται από το όνομα (filename) και την προαιρετική επέκταση (filename extension), διαχωρισμένα από μια τελεία. Παράδειγμα: file.txt είναι ένα αρχείο με όνομα file και επέκταση txt.