Details
Category: Σκάκι και Λογοτεχνία
Hits: 174

 

Το Σκάκι έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για δύο από τους σημαντικότερους ποιητές μας. Ο Καβάφης γράφει την "σκακιστική εκδοχή" της  "Ιθάκης" του ενώ ο Μανώλης Αναγνωστάκης δημιουργεί ένα από τα ωραιότερα ερωτικά ποιήματα...

Το Πιόνι

Πολλάκις, βλέποντας να παίζουν σκάκι,
ακολουθεί το μάτι μου ένα Πιόνι
οπού σιγά-σιγά τον δρόμο βρίσκει
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.
Με τέτοια προθυμία πάει στην άκρη
οπού θαρρείς πως βέβαια εδώ θ’ αρχίσουν
οι απολαύσεις του κ’ οι αμοιβές του.
Πολλές στον δρόμο κακουχίες βρίσκει.
Λόγχες λοξά το ρίχνουν πεζοδρόμοι·
τα κάστρα το χτυπούν με τες πλατειές των
γραμμές· μέσα στα δυο τετράγωνά των
γρήγοροι καβαλλάρηδες γυρεύουν
με δόλο να το κάμουν να σκαλώσει·
κ’ εδώ κ’ εκεί με γωνιακή φοβέρα
μπαίνει στον δρόμο του κανένα πιόνι
απ’ το στρατόπεδο του εχθρού σταλμένο.

Aλλά γλιτώνει απ’ τους κινδύνους όλους
και στην υστερινή γραμμή προφθαίνει.

Τι θριαμβευτικά που εδώ προφθαίνει,
στην φοβερή γραμμή την τελευταία·
τι πρόθυμα στον θάνατό του αγγίζει!

Γιατί εδώ το Πιόνι θα πεθάνει
κ’ ήσαν οι κόποι του προς τούτο μόνο.
Για την βασίλισσα, που θα μας σώσει,
για να την αναστήσει από τον τάφο
ήλθε να πέσει στου σκακιού τον άδη.

Κωνσταντίνος Καβάφης

Το σκάκι

Έλα να παίξουμε.
Θα σου χαρίσω τη βασίλισσά μου
(Ήταν για μένα μια φορά η αγαπημένη.
Τώρα δεν έχω πια αγαπημένη)
Θα σου χαρίσω τους πύργους μου
Τώρα πια δεν πυροβολώ τους φίλους μου
(Έχουν πεθάνει από καιρό πριν από μένα)
Κι ο βασιλιάς αυτός δεν ήτανε ποτέ δικός μου
Κ' ύστερα τόσους στρατιώτες τι τους θέλω;
(Τραβάνε μπρος, τυφλοί, χωρίς καν όνειρα)
Όλα, και τ' άλογά μου θα σ' τα δώσω
Μονάχα ετούτον τον τρελλό μου θα κρατήσω
Που ξέρει μόνο σ' ένα χρώμα να πηγαίνει
Δρασκελώντας τη μια άκρη ως την άλλη
Γελώντας μπρος στις τόσες πανοπλίες σου
Μπαίνοντας μέσα στις γραμμές σου ξαφνικά
Αναστατώνοντας τις στέρεες παρατάξεις.

Κι αυτή δεν έχει τέλος η παρτίδα.

Μανώλης Αναγνωστάκης

 
 

Details
Category: Σκάκι και Λογοτεχνία
Hits: 46

 

Η "Σκακιστική νουβέλα", το τελευταίο αριστούργημα του Στέφαν Τσβάιχ, δημοσιεύτηκε το 1943 στη Στοκχόλμη. Μεταθανάτια έκδοση, αφού ο συγγραφέας αυτοκτόνησε τον προηγούμενο χρόνο μαζί με τη δεύτερη γυναίκα του στη Βραζιλία, τον τόπο όπου πήγε το 1940 αυτοεξόριστος. Θεωρούσε την καταστροφή της Ευρώπης στη δεκαετία του '40 ως την καταβαράθρωση όλου του του έργου. Η "Σκακιστική νουβέλα" αποτελεί μια μόλις καλυμμένη εξομολόγηση. Στο πλοίο, με δρομολόγιο από τη Νέα Υόρκη στο Ρίο και το Μπουένος Άιρες, όπου αρκετοί Ευρωπαίοι επιβάτες, φεύγοντας μακριά από τη βία και τη σύγχυση του ναζισμού, αναζητούν καταφύγιο στην Αργεντινή και τη Βραζιλία ως τόπο εξορίας και ελπίδας, ο δρ. Μπ. αντιμετωπίζει σε μια παρτίδα σκακιού τον Μίρκο Τσέντοβιτς, τον σκοτεινό παγκόσμιο πρωταθλητή. Ο συγγραφέας αναπτύσσει με μεγαλειώδη τρόπο το θέμα του πνευματικού εγκλεισμού που δεν μπορεί να βρει διέξοδο παρά στην τρέλα. Ο δρ. Μπ., πριν ταξιδέψει, υπέστη από τους ναζί μια ιδιαίτερη φυλάκιση σ' ένα εντελώς άδειο δωμάτιο ξενοδοχείου, χωρίς τίποτα να μπορεί ν' απασχολήσει ή να διασκεδάσει το μυαλό του, μέχρι που ανακάλυψε ένα εγχειρίδιο με παρτίδες σκακιού που άρχισε ν' αποστηθίζει και να ξαναπαίζει από μνήμης. Έχοντας εξαντλήσει τις πηγές του βιβλίου, το μυαλό του τον οδήγησε σε παρτίδες με αντίπαλο τον εαυτό του κι έτσι άρχισε να υποβάλλεται σε μια σχιζοφρενική διάλυση που επρόκειτο να αποβεί μοιραία. Στο αφήγημα απεικονίζεται η πάλη του πνεύματος και της φαντασίας -χαρακτηριστικά του παλαιού κόσμου- ενάντια στον εσωτερικό δαίμονα και στην αδιάβλητη και πεισματική λογική της σύγχρονης βαρβαρότητας. Η νουβέλα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Gerd Oswaldτο 1960, σε μια "κλασική", ατμοσφαιρική γερμανική ταινία με πρωταγωνιστές τους Curd Jurgens (δρ. Μπ./'Βέρνερ Φον Μπάζιλ'), Mario Adorf (Μίρκο Τσέντοβιτς), Hansjorg Felmy και Claire Bloom.    

Details
Category: Σκάκι και Λογοτεχνία
Hits: 157

 

 Το χειρόγραφο Βόινιτς, το μοναδικό χειρόγραφο που δεν έχει καταφέρει κανείς να αποκωδικοποιήσει ως σήμερα, αναπαύεται στη βελούδινη θήκη του στη βιβλιοθήκη σπάνιων χειρογράφων του Πανεπιστημίου Γέιλ, όταν μια σειρά τελετουργικών φόνων ξεσπά στην Ευρώπη. Ο βιβλιοδέτης Ορφέας Παλαιολόγος ρίχνεται στη δίνη της εξιχνίασης του μυστικού του χειρογράφου, όταν ανακαλύπτει ένα μυστηριώδες μήνυμα αιώνων. Μια παρτίδα σκάκι ξεκινά, που θα τον οδηγήσει από τη Μονεμβασιά στο Μεγανήσι κι από τη Ρώμη στην Πράγα. Η αγωνιώδης αναζήτηση, στην οποία εμπλέκεται το Βατικανό και η μυστική οργάνωση των Καρμπονάρων, είναι γεμάτη ανατροπές και αποκαλύψεις. Καθώς ξετυλίγεται το ιστορικό κουβάρι γύρω από το χειρόγραφο Βόινιτς, εμφανίζονται στο προσκήνιο ιππότες και μοναχοί, επιστήμονες και μάγοι, τυχοδιώκτες και αυτοκράτορες. Ο Ορφέας, με τη βοήθεια της ιστορικoύ Σάρκα Μπίλεκ, προσεγγίζει το απόκρυφο μήνυμα του βιβλίου με την ακρίβεια και την επιμονή σκακιστή, παλεύοντας παράλληλα με τους δαίμονες του παρελθόντος του. Όταν όμως τραβηχτεί και το τελευταίο πέπλο, τίποτα δε θα είναι πια το ίδιο. Τι κρύβει ερμητικά το χειρόγραφο Βόινιτς; Και ποιος θα ζήσει για να το αποκαλύψει;

Details
Category: Σκάκι και Λογοτεχνία
Hits: 57

 

 Μια ιστορία που αρχίζει με τη μυστική συμφωνία ενός αριστοκράτη της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορικής Αυλής κι ενός Iταλού νάνου. Δημιούργημα και των δύο: ο Τούρκος σκακιστής. Μια κρυφή ζωή, ζωή συνωμοσίας, που δεν πρέπει να έρθει στο φως, μιας και το μυστικό πίσω από την επιτυχία της σκακιστικής μηχανής δεν πρέπει να αποκαλυφθεί ποτέ. Μια αέναη σκακιστική αναμέτρηση ξεκινά στον κόσμο της υψηλής κοινωνίας, σε σφαίρες υψηλού κινδύνου, στην κόψη του ξυραφιού, με ήρωες γεμάτους πάθη, με έρωτες, απειλές, προδοσίες, δολοφονίες και ανελέητο κυνηγητό. Πότε θα έρθει η καταστροφή; Γιατί το μεγάλο φινάλε θα είναι ανατρεπτικό και πέρα από κάθε προσδοκία; Ο συγγραφέας, πατώντας στα χνάρια μεγάλων σύγχρονων λογοτεχνών αλλά και κλασικών συγγραφέων, μας παραδίδει ένα ολοκληρωμένο και δεξιοτεχνικά γραμμένο μυθιστόρημα που ξεπερνά τα σύνορα και γίνεται διεθνής επιτυχία.