επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΣΥΜΜΟΡΙΩΝ
Προτροπές τού Δημοσθένη πρός τούς Αθηναίους νά οργανωθούν καί νά προετοιμαστούν γιά τόν ενδεχόμενο πόλεμο, όταν έμαθαν ότι ο βασιλιάς τών Περσών ετοιμάζεται νά εκστρατεύσει εναντίον τών Ελλήνων.
Συμμορία: συμμετοχή, συντροφιά. Οι 1200 πλουσιότεροι Αθηναίοι μοιράστηκαν σέ 20 συμμορίες ή ομάδες καί κάθε μιά είχε 60 μέλη καί ανελάμβαναν κάθε φορά τίς έκτακτες πολεμικές δαπάνες (φόρος).
ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΤΩΝ
Ο Δημοσθένης συμβουλεύει τούς Αθηναίους νά μήν επιτρέψουν νά καταστραφεί η Μεγάλη Πόλη, ούτε καί ν' αυξηθεί η δύναμη τών Λακεδαιμονίων. Αυτά όταν πρέσβεις από τήν Μεγαλόπολη (Αρκάδες) κι απ' τήν Σπάρτη ζητούσαν βοήθεια απ' τήν Αθήνα.
ΚΑΤΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Α'
Συμβουλές στούς αποθαρρυμένους Αθηναίους πώς νά οργανώσουν τό στρατό τους γιά ν' αντιμετωπίσουν τόν Φίλιππο. Σύσταση τού Δημοσθένη γιά δημιουργία δύο στρατιωτικών σωμάτων, ένα παραμένον στήν Αθήνα καί ένα περιφερόμενο στήν Μακεδονία πολεμώντας ασταμάτητα.
ώσπερ γάρ οι πλάττοντες τούς πηλίνους, εις την αγοράν χειροτονείται τούς ταξιάρχους καί τούς φυλάρχους, ούκ επί τόν πόλεμον.
ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΡΟΔΙΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Ο Δημοσθένης συνιστά στούς Αθηναίους νά βοηθήσουν τούς Ροδίους ν' απαλλαγούν απ' τούς ολιγαρχικούς, πού επεβλήθησαν από τόν Μαύσωλο ανατρέποντας τήν δημοκρατία τους.
Μαύσωλος: σατράπης τής Καρίας, απέναντι απ' τήν Ρόδο, στήν Αλικαρνασσό.
Αρτεμησία: αδελφή καί διάδοχος τού Μαύσωλου. Έκανε τό Μαυσωλείο. Κατέλαβε τήν Ρόδο.
ΠΕΡΙ ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ
Ο Δημοσθένης συμβουλεύει τούς Αθηναίους νά οργανωθούν καί νά ξανακερδίσουν τήν παλιά τους υπόληψη. Συγκρίνει δέ τήν παρούσα κατάσταση μέ τήν προγονική καί τούς κατηγορεί ότι έχουν παραχωρήσει τήν κυριαρχία τους στούς ηγέτες τους οι οποιοι σέ αντίθεση μέ προγόνους σημαντικότερους διαθέτουν επιβλητικά σπίτια καί εντυπωσιακές ιδιοκτησίες.
ΟΛΥΝΘΙΑΚΟΣ Α'
Συστάσεις γιά αποστολή βοήθειας στήν Όλυνθο, η οποία απειλείτο απ' τόν Φίλιππο. Επίσης συνιστούσε νά εκστρατεύουν οι ίδιοι καί νά μήν έχουν μισθοφόρους. Συμβούλευε δέ τούς Αθηναίους νά διαθέσουν καί τά θεωρικά γιά τά έξοδα εκστρατείας κατά τού Φιλίππου.
Όλυνθος: παλαιά αποικία τών Χαλκιδέων,(η ίδια η Χαλκίδα ήταν αποικία τών Αθηναίων) επικεφαλής τού "κοινού τών Χαλκιδέων" πού περιλάμβανε 30 πόλεις τής Χαλκιδικής.
Τό θεωρικόν ή θεωρικά: χρηματικό ποσό (2 οβολοί) πού αντιστοιχούσε σέ ένα εισιτήριο στό θέατρο καί πού τό χορηγούσε τό κράτος πρός τούς απόρους γιά νά παρακολουθούν κι αυτοί τίς θεατρικές παραστάσεις πού γίνονταν στίς μεγάλες εορτές. Ο θεσμός καθιερώθηκε τήν εποχή τού Περικλή. Εξελίχθηκε σέ διανομή χρημάτων από τά περισσεύματα όλων τών ταμείων. Ψηφίστηκε επίσης νόμος ότι σέ περίπτωση πολέμου τά θεωρικά θά χρησιμοποιούνται γιά τίς στρατιωτικές ανάγκες, μά έμειναν γράμμα νεκρό.
τό φυλαξαι τ' αγαθά τού κτήσασθαι χαλεπώτερον εστί
ΟΛΥΝΘΙΑΚΟΣ Β'
Συνέχεια κατά κάποιο τρόπο τού Ολυνθιακού Β'
ΟΛΥΝΘΙΑΚΟΣ Γ'
Σύσταση τού Δημοσθένη νά μήν εφησυχάζουν οι Αθηναίοι μετά τίς κάποιες επιτυχίες καί επικεντρώνεται κυρίως στά θεωρικά.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ
Ο λόγος αυτός αμφισβητήθηκε , ή λένε δέν απηγγέλθη. Πάντως εδώ υποστηρίζεται η άποψη τής ειρήνης μέ τόν Φίλιππο.
Οι Αθηναίοι εισήγαγαν κάθε χρόνο απ' τήν Κριμαία (Κιμέριος Βόσπορος) περίπου 400.000 μέδιμνους σταριού, δηλαδή τήν μισή ποσότητα πού τούς χρειαζόταν κάθε χρόνο γιά τήν διατροφή τού πληθυσμού.
Οι ηθοποιοί(υποκριταί): είχαν ένα είδος ασυλίας επειδή τό λειτούργημά τους ήταν συνδεδεμένο μέ τήν λατρεία τού Διόνυσου. Μπορούσαν νά κυκλοφορούν ελεύθερα ακόμα καί άν γινόταν πόλεμος καί ενίοτε μεσολαβούσαν ανάμεσα στούς Αθηναίους καί τόν Φίλιππο.
Διοικείν - διοικισμός: η διάλυση μιάς πόλης σέ κώμες χωρίς ενιαία πολιτική εξουσία.
ΚΑΤΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Β'
Μέ τόν λόγο του αυτόν συμβουλεύει τούς Αθηναίους νά θεωρούν τόν Φίλιππο σάν κρυφό εχθρό τους καί νά μήν πολυεμπιστεύονται τήν ειρήνη αλλά ν' αγρυπνούν καί νά παρακολουθούν τά γεγονότα, νά ετοιμάζονται δέ γιά πόλεμο.
ΠΕΡΙ ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ
Ο Φίλιππος είχε στείλει μιά επιστολή στούς Αθηναίους όπου μιλούσε γιά πολλά θέματα, κι ένα απ' αυτά αφορούσε καί τήν Αλόννησο, η οποία παλιά ήταν Αθηναϊκή κτήση, τήν εποχή τού Φιλίππου όμως τήν είχαν στήν κατοχή τους πειρατές. Ο Φίλιππος τούς έδιωξε, αλλά δέν έδινε πίσω τό νησί στούς Αθηναίους πού τό διεκδικούσαν, γιατί υποστήριζε πώς τού ανήκει, υποσχόταν όμως ότι θά τούς τό δώσει άν τού το ζητήσουν. Ο Δημοσθένης απαντά σ' αυτήν τήν επιστολή. Καί αυτός ο λόγος αμφισβητείται ότι ανήκει στόν Δημοσθένη.
ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΕΝ ΧΕΡΣΟΝΗΣΩ
Ο λόγος εκφωνήθηκε πρός υποστήριξη τού Διοπείθη, ο οποίος λεηλατούσε τά παράλια τής Θράκης, πού ήταν υποταγμένα στόν Φίλιππο.
ΚΑΤΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Γ'
Ενώ ο Φίλιππος βεβαίωνε μέ τά λόγια ότι είχε ειρήνη, μέ τά έργα αδικούσε σέ πολλά τούς Αθηναίους. Τούς συμβουλεύει λοιπόν ο ρήτορας νά ξεσηκωθούν καί νά αντισταθούν στό βασιλιά γιατί ο κίνδυνος είναι μεγάλος καί τούς προτείνει σχεδόν τά ίδια πού πρότεινε καί στούς προηγούμενους λόγους.
Στηλίται: εκείκοι πού καταδικάζονταν νά γραφτεί τό όνομά τους σέ στήλη, πράγμα πού αποτελούσε τήν έσχατη ταπείνωση.
ΚΑΤΑ ΦΙΛΙΠΠΟΥ Δ'
Σ' αυτό τόν λόγο ο Δημοσθένης συμβουλεύει τόν λαό νά μήν δημεύει τίς περιουσίες τών πλουσίων, καί τούς πλούσιους νά μήν αρνούνται στούς φτωχούς τίς δημόσιες παροχές. Προσπαθεί ακόμα νά πείσει τούς Αθηναίους νά στείλουν μιά πρεσβεία στόν βασιλιά τής Περσίας γιά συμμαχία.
κάκωσις γονέων: νόμος απέναντι τού οποίου ήταν ένοχοι, όσοι δέν εκτελούσαν τό χρέος τους πρός τούς ηλικιωμένους γονείς τους. Οι ποινές ήταν διάφορες καί ανάμεσά τους καί η ατιμία.
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥ
Μ' αυτή ο Φίλιππος επίσημα κήρυξε τόν πόλεμο εναντίον τών Αθηναίων επικαλούμενος σωρεία επιχειρημάτων.
Δεκελεικός πόλεμος: η περίοδος τού Πελοποννησιακού Πολέμου από τό 413 έως τό 404 π.Χ.
Βουλή πεντακοσίων: είχε 50 μέλη (πρυτάνεις ) γιά κάθε φυλή (10) γιά ένα σεληνιακό έτος (350 μέρες + 4 μέρες αρχαιρεσίες). Μέ κλήρο έβγαιναν 10 άρχοντες (πρόεδροι) καί πάλι μέ κλήρο εκλέγετο ένας γιά μιά μέρα (επιστάτης). Ασχολείτο μέ κρατικές υποθέσεις.
Βουλή Αρείου Πάγου: είχε αόριστο πλήθος ισοβίων μελών. Επιλαμβανόταν υποθέσεων φόνου. Ήταν τό ανώτατο δικαστήριο τής Αθήνας. Συνεδρίαζε σ' ένα βράχο (πάγο) αφιερωμένο στόν Άρη (Άρειος) κι είχε όλες τίς εξουσίες μέχρι τό 462 π.Χ. Τότε ο δημοκρατικός Εφιάλτης περιώρισε τήν δικαιοδοσία του στίς φονικές δίκες.
ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΟΛΗΝ ΦΙΛΙΠΠΟΥ
Ο Δημοσθένης εδώ δέν χρειάζεται νά πείσει τούς Αθηναίους νά πολεμήσουν, αφού είναι αναγκασμένοι πλέον, αλλά τούς εμψυχώνει μπροστά στόν κίνδυνο, λέγοντας πώς ο Μακεδόνας είναι ευκολονίκητος.
Παρατήρηση: όσοι ζούσαν αισχρή ζωή δέν είχαν κανένα πολιτικό δικαίωμα στήν Αθήνα.
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΤΕΛΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΛΕΠΤΙΝΗΝ
ο Λεπτίνης είχε ζητήσει τήν κατάργηση τού νόμου πού προέβλεπε απαλλαγή από ορισμένους φόρους (λειτουργίες) γιά ορισμένους πολίτες, πού θεωρούνταν ότι ωφέλησαν τήν πόλι, επειδή γινόταν κατάχρηση τού προνομίου αυτού καί από άλλους απατεώνες. Ο Δημοσθένης αντιτίθεται στό Λεπτίνη ισχυριζόμενος ότι είναι προτιμότερο νά ευνοούνται μερικοί μολονότι δέν τό δικαιούνται, παρά νά στερούνται τής τιμής τής ατέλειας πολίτες πού προσέφεραν πολλά στήν πατρίδα.
Λειτουργίες: διακρινόταν στίς εγκύκλιες (χορηγία, γυμνασιαρχία, εστίαση, αρχιθεωρία) καί τίς πολεμικές (εισφορές, τριηραρχία) πού ήταν υποχρεωτικές γιά όλους.
Αλλ' οιμαι, τό μέλλον άδηλον πάσιν ανθρώποις καί μικροί καιροί μεγάλων πραφμάτων αίτιοι γίγνονται. Διό δεί μετριάζειν εν ταίς ευπραξίαις καί προορωμένους τό μέλλον φαίνεσθαι.
ΚΑΤΑ ΤΙΜΟΚΡΑΤΟΥΣ
Εδώ ο Δημοσθένης ζητεί τήν καταδίκη τού Τιμοκράτη κατηγορώντας τον ότι εισηγήθηκε νόμο (περί δυνατότητος εγγύησης από τρίτους ) όχι πρός όφελος τής πόλης αλλά από ιδιοτέλεια(πληρώθηκε).
όσιον: ότι δέν αφιερώθηκε στούς θεούς, ότι τό κράτος χρησιμοποιεί γιά τίς δημόσιες ανάγκες καί δέν επιτρέπεται νά τά θίξει κανείς.
ιερά: εκείνα τά δημόσια έσοδα πού ανήκουν στούς θεούς καί χρησιμοποιούνται γιά τήν λατρεία τους.
ιερά καί όσια: τά κτήματα τών θεών καί τών ανθρώπων.
Ένδειξις: καταγγελία εναντίον πολίτη πού ανέλαβε κάποιο αξίωμα χωρίς τά νόμιμα προσόντα.
Επιχειροτονία: επιθεώρηση τών νόμων πού γινόταν κάθε χρόνο.
Πρυτανεία: περίοδος 35 ημερών, όσο δηλαδή κρατούσε η άσκηση τής εκτελεστικής εξουσίας απ' τούς 50 βουλευτές μιάς φυλής.
Εισαγγελία: επίσημη καταγγελία στήν Βουλή ή τήν Εκκλησία τού Δήμου, πού κατετίθετο στούς θεσμοθέτες γιά νά τήν διαβιβάσουν εκείνοι. Αφορούσε εγκληματική πράξι εναντίον τής πόλεως.
ΚΑΤΑ ΜΕΙΔΙΟΥ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΚΟΝΔΥΛΟΥ
Ο Δημοσθένης ζητεί τήν παραδειγματική τιμωρία τού Μειδίου, επειδή τόν προπηλάκισε καί τόν εκτύπησε δημοσία ένω ο Δημοσθένης ήταν χορηγός.
Ουδείς γάρ εστι δίκαιος τυγχάνειν ελέου τών μηδένα ελεούντων, ουδέ συγγνώμης τών ασυγγνωμόνων
παρατήρηση1: οι βουλευτές στήν αρχαία Αθήνα υποβάλλονταν σέ δοκιμασία, δηλαδή έλεγχο τής ζωής τους καί τής διαγωγής τους γενικά.
παρατήρηση2: ο Αθηναϊκός νόμος απαγόρευε στούς ξένους νά γίνονται μέλη ενός χορού.