επιστροφή στην προηγούμενη σελίδα
ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΤΥΑΝΕΥΣ
Φιλόστρατος: γεννήθηκε στήν Λήμνο τό 160 / 170 μ.Χ. καί πέθανε στά μέσα τού 3ου αιώνος μ.Χ. Μετά τήν εγκύκλεια εκπαίδευσή του βρέθηκε στήν Αθήνα. Ανέλαβε κατά σύσταση τής Δόμνας, μητέρας τού Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα, τήν συγγραφή βιβλίου γιά τόν Απολλώνιο. Τόν 1ο αιώνα μ.Χ. κυρίως υπήρχε έντονος φιλοσοφικός στοχασμός καί θρησκειολογική αναζήτηση. Επίσης είχαμε μεγάλες θρησκευτικές ζυμώσεις, επικράτηση τού Χριστιαννισμού τελικά καί αντιπαλότητα μέ τούς "Εθνικούς". Έτσι οι μέν φανατικοί Εθνικοί παρουσίαζαν τόν Απολλώνιο τόν Τυανέα ως ισοδύναμο μέ τόν Χριστό, οι δέ φανατικοί Χριστιαννοί τόν παρουσίαζαν ως μάγο.
Ο Πρωτέας (θεότης) επισκέφθηκε τήν έγκυο μητέρα του Απολλωνίου καί τής ανήγγειλε, ότι θά γεννήσει αυτόν τόν ίδιο. Τήν γέννηση σέ τερπνό λιβάδι τήν χαρακτήρισε ο Δίας μέ αστραπές, βροντές καί κεραυνούς.
Τύανα: αρχαιότατη καί διάσημη πόλη τής μεγάλης Καπαδοκίας. Ιδρύθηκε τόν 22ο αιώνα π.Χ. απ΄τήν βασίλισσα τής Ασυρίας Σεμίραμις. Τό 174 π.Χ. συνοικίσθηκε από Έλληνες καί αποκλήθηκε " Ευσέβεια η πρός Ταύρω " . Ο Φιλόστρατος τήν ονομάζει " πόλιν Ελλάδα " λόγω τού εντόνου εξελληνισμού. Ακόμα καί οι εδώ Εβραίοι μιλούν καί γράφουν τήν ελληνική γλώσσα.
Εύξενος: από τήν Ηράκλεια. Δίδαξε τήν Πυθαγόρεια φιλοσοφία στόν 16χρονο Απολλώνιο στίς Αιγές. Σ' αυτόν δώρισε αργότερα ο Απολλώνιος τήν έπαυλη πού κληρονόμησε απ' τόν πατέρα του καί ακολουθώντας τό παράδειγμα τού Πυθαγόρα έζησε βίο λιτό καί ασκητικό. Περιορίστηκε στήν χορτοφαγία καί φρουτοφαγία. Απέφευγε ακόμα οτιδήποτε προερχόταν από ζώα (π.χ. παπούτσια, ρούχα κ.λ.π.). Επέβαλε δέ στόν εαυτό του καί τήν 5ετή περίοδο σιωπής.
Αιγαί: κωμόπολη τής Κιλικίας. Εδώ κατά τόν 1ο αιώνα μ.Χ. αντιπροσωπεύονται όλα τά φιλοσοφικά συστήματα.
Απολλώνιος: τό 60 μ.Χ. ήλθε στήν Αθήνα, όπου θεράπευσε έναν δαιμονισμένον. Οι Αθηναίοι τόν ονόμασαν δεύτερο Επιμενίδη. Τό 68 μ.Χ. μυήθηκε στά Ελευσίνια Μυστήρια. Ήταν πολέμιος τού ανθέλληνα αυτοκράτορα Δομιτιανού. Οραματίστηκε τήν δολοφονία τού τελευταίου ενώ αυτή επραγματοποιείτο. Πέθανε επί Τραϊανού, ίσως τό 100 μ.Χ. σέ βαθύτατο γήρας. Σύμφωνα μέ θρύλους αναλήφθηκε καί έκανε μεταθανάτια εμφάνιση σέ νεαρό σπουδαστή τών Τυάνων, πού δυσπιστούσε στήν αθανασία τού σοφού καί γενικότερα στήν αθανασία τής ψυχής. Στήν μονή Αγίου Νικολάου, στήν νησίδα τών Ιωαννίνων, υπάρχουν οι εικόνες 7 σοφών τής αρχαιότητος, πού φιλοτεχνήθηκαν τό 1560, μέ τήν επιγραφή " Άνδρες Έλληνες περί τής θείας ενανθρωπίσεως τού Χριστού ". Οι εικονιζόμενοι σοφοί είναι ο Πλάτων, ο Σόλων, ο Αριστοτέλης, ο Πλούταρχος, ο Θουκυδίδης, ο Χίλων καί ο Απολλώνιος ο Τυανεύς.
λάθε βιώσας, ει δέ μή δύναιο, λάθε αποβιώσας
Αναξαγόρας: στήν Ολυμπία μπήκε στό στάδιο σκεπασμένος μέ μιά προβιά σέ στιγμή πού κάθε άλλο παρά έβρεχε, επειδή προέβλεψε βροχή. Επίσης προείδε τήν πτώση σπιτιού, προέβλεψε έκλειψη Ηλίου καί πτώση λίθων γύρω απ' τούς Αιγός ποταμούς.
Ταρσός: πόλη τής Κιλικίας πού κτίστηκε από Αργείους ή Ασσυρίους.
Αδράστεια: ασιατική θεά, τιμωρός τής αλαζονείας καί τής ασέβειας. Ταυτίζεται μέ τήν Νέμεση, στήν οποία πιθανολογείται ότι δόθηκε τό επώνυμο Αδράστεια απ' τό γεγονός ότι ο Άδραστος ίδρυσε πρός τιμή της ναό.
Νύσα: πόλη τών Ινδιών στούς πρόποδες τού Νυσαίου όρους, ανατολικά τής σημερινής Καμπούλ. Κατά τόν Στράβωνα κτίστηκε απ' τόν Διόνυσο, τόν οποίο είχαν αναθρέψει εκεί οι Νύμφες.
Έμπουσα: φάντασμα δαιμονικό πού στέλνει η Εκάτη στούς δυστυχισμένους καί παίρνει πολλές μορφές.
Ιόβας ο Β': υπήρξε τό 30 π.Χ. βασιλιάς τών Μαυριτανών καί έγραψε ένα βιβλίο μέ τίτλο " Λιβυκά ". Είχε παιδεία ρωμαϊκή καί ήταν γαμπρός τού Αντωνίου. Ο Αύγουστος επέστρεψε σ' αυτόν τό χαμένο βασίλειο τού πατέρα του.
Λυχνίτης λίθος: τό Πάριο μάρμαρο πού λατομούσαν κάτω απ' τό φώς τών λίχνων.
Φραώτης: βασιλιάς τών Ινδών. Τόν επισκέφτηκε ο Απολλώνιος πού, όταν διαπίστωσε ότι ο βασιλιάς μιλούσε Ελληνικά καί τόν ρώτησε γιατί δέν μιλούσε έτσι εξ αρχής, έλαβε τήν εξής απάντηση: "έδεισα θρασύς δόξαι μή γιγνώσκων εμαυτόν, μηδ' ότι βάρβαρον είναι μέ δοκεί τή τύχη". (= φοβήθηκα μή φανώ αλαζών, μή δείχνοντας αυτογνωσία, μήτε συναισθανόμενος ότι από τήν μοίρα μου είμαι βάρβαρος).
Οξυδράκες: Έθνος τής Ινδίας. Ο Μ. Αλέξανδρος πολιορκώντας τήν πόλη τους λίγο έλειψε νά σκοτωθεί. Έλεγαν ότι κατάγονται απ' τόν Διόνυσο, τελούσαν βακχικές γιορτές καί μέ τά τύμπανα έμπαιναν στήν μάχη μέ πρώτον τόν βασιλιά τους.
Ιξίων: μυθικός βασιλιάς τής Θεσσαλίας. Θεωρείται ο πρώτος ανθρωποκτόνος αφού έκαψε έναν άνθρωπο ζωντανό. Γι αυτό ο Δίας τόν καταδίκασε στόν Άδη νά περιστρέφεται αιώνια δεμένος σ' ένα φλεγόμενο τροχό.
Δακτυλίδι καί ράβδος: διάδημα τών Βραχμάνων σοφών. Απ' αυτούς τά πήραν οι Χριστιανοί επίσκοποι. Τούς Βραχμάνες επισκέφθηκε ο Απολλώνιος όπου διαπίστωσε πολλά κοινά μέ αυτά πού συνέβαιναν στόν Ελληνικό χώρο. Μάλιστα όταν ο βασιλιάς τής περιοχής θέλησε νά επισκεφθεί τόν Ιάρχα, τόν αρχηγό τών Βραχμάνων καί τού το παρήγγειλε, ο Ιάρχας τού απάντησε : " ηκέτω καί γάρ άν καί βελτίων απέλθοι γνούς άνδρα Έλληνα " (άς έλθει διότι θά έφευγε καλλίτερος αφού θά γνώριζε άνδρα Έλληνα) εννοώντας βέβαια τόν Απολλώνιο.
Μελικέρτης: γιός τής Ινούς. Η Ινώ καταδιωκόμενη απ' τόν σύζυγό της Αθάμαντα, πού είχε παραφρονήσει, πήρε τόν Μελικέρτη στήν αγκαλιά της καί ρίχτηκε στήν θάλασσα τής Μεγαρίδος. Μεταμορφώθηκαν δέ από τόν Ποσειδώνα, μέσω Αφροδίτης, στίς θαλάσσιες θεότητες Λευκοθέα καί Παλαίμων.
Ερύθρας: γιός τού Περσέα. Απ' αυτόν η Ερυθρά θάλασσα.
Μαρτιχόρας: περσικά mard-khora ο ανθρωποφάγος. Μυθικό ζώο μέ κεφάλι ανθρώπινο καί σώμα λιονταριού, σκατζόχοιρου καί σκορπιού.
Σκιάποδες: αυτοί πού έχουν πόδια ως αλεξήλια. Μυθικός λαός τού θερμότερου μέρους τής Λιβύης.
Σκύλαξ: περίφημος γεωγράφος απ' τά Καρύανδα τής Καρίας. Έκανε τόν περίπλου τής Ινδικής καί τής Αφρικής κατ' εντολήν τού Δαρείου τού Υστάσπη.
Πανιώνια: κοινή γιορτή τών 12 Ελληνικών πόλεων τής Ιωνίας περί τό ιερόν τού Ελικωνίου Ποσειδώνος στό όρος τής Μυκάλης. Γίνονταν μόνο θυσίες καί όχι αγώνες.
Αιγαίων: γίγας, γιός τού Ουρανού καί τής Γής μέ 50 κεφάλια καί 100 χέρια. Οι άνθρωποι τόν αποκαλούσαν εκατόγχειρα ενώ οι θεοί Βριάρεω.
Ενόδιος: επίθετο μερικών θεών, τών οποίων τά αγάλματα ήταν τοποθετημένα στίς άκρες τών δρόμων ή στά τρίστρατα, όπως τής Εκάτης, τής Περσεφόνης τού Ερμή καί άλλων.
Ορφέας: αρχαιότατος ποιητής καί μουσικός, τόν οποίο κατασπάραξαν οι γυναίκες τής Θράκης, ως εχθρό τών τελετών τού Διονύσου καί έριξαν στόν ποταμό Έβρο τό κεφάλι, τά μέλη καί τήν λύρα του. Τό κεφάλι εκβράστηκε στήν Λέσβο, τό περιμάζεψαν οι Μούσες καί τό έθαψαν στήν Άντισσα.
Επιδαύρια: η 8η μέρα τών Ελευσινίων, η λεγομένη "Επιδαύρια" ήταν αφιερωμένη στόν Ασκληπιό, η λατρεία τού οποίου είχε εισαχθεί στήν Αθήνα απ' τήν Επίδαυρο. Ήταν γιορτή πρόσθετη καί είχε ορισθεί γιά εκείνους, οι οποίοι από απρόοπτο κώλυμα δέν είχαν προσέλθει έγκαιρα στήν τελετή, όπως είχε συμβεί καί μέ τόν Ασκληπιό.
Πολυξένη: κόρη τού Πριάμου. Προσήλθε μαζί μέ τόν πατέρα της στόν Αχιλλέα γιά νά ζητήσουν τό πτώμα τού Έκτορα. Ο Αχιλλέας τήν ερωτεύθηκε, τήν ζήτησε σέ γάμο, η Πολυξένη δέχτηκε, αλλ' ενώ ο Αχιλλέας προσερχόταν στόν ναό γιά τόν γάμο, σκοτώθηκε απ' τόν Πάρι. Η Πολυξένη λυπήθηκε τόσο πολύ, πού αυτοκτόνησε πάνω απ' τόν τάφο του.
Μεγιστίας: ο Ακαρνάν μάντης, πού προέβλεψε τό τέλος τών υπερασπιστών τών Θερμοπυλών. Ο Λεωνίδας προσπάθησε νά τόν πείσει ν' αποχωρήσει αλλά εκείνος αρνήθηκε.
Ουεσπασιανός: μετά τήν αυτοκτονία τού Νέρωνα καί τήν εναλλαγή μέσα σέ ενάμισυ χρόνο τριών βραχύβιων αυτοκρατόρων, τού Γάλβα, τού Όθωνα καί τού Βιτέλιου, ανέβηκε στό θρόνο τής Ρώμης, όπου παρέμεινε απ' τό 69 - 79 μ.Χ. Υπήρξε συνετός καί οργανωτικός. Επί τών ημερών του κατελήφθη η Ιερουσαλήμ καί καταστράφηκε ο ναός τού Σολομώντος.
Αύγουστος: κυβέρνησε απ' τό 30 π.Χ. μέχρι τό 14 μ.Χ. Επί τών ημερών του γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός.
Δίων ο Χρυσόστομος: στωϊκός φιλόσοφος απ' τήν Προύσα. Έζησε στήν Ρώμη επί Δομετιανου /Τραϊανού.
Ευφράτης: στωϊκός φιλόσοφος απ' τήν Τύρο. Έζησε στήν Ρώμη, όπου τιμήθηκε από Θεσπασιανό/Τραϊανό/Αδριανό.
Κλαύδιος: αυτοκράτορας τής Ρώμης από 41 - 54 μ.Χ. Συζύγους είχε κατά σειρά τίς διαβόητες γιά τήν διαφθορά τους Μεσαλίνα καί Αγριππίνα. Η δεύτερη τόν έπεισε νά υιοθετήσει τόν από προηγούμενο γάμο γιό της Νέρωνα, τόν οποίο προώθησε στό θρόνο δηλητηριάζοντας τόν σύζυγό της Κλαύδιο.
Βιτέλιος Αύλος: ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας τό 69 μ.Χ. καί παρέμεινε στήν εξουσία μόνον 8 μήνες. Υπήρξε ακόλαστος καί διεφθαρμένος. Εναντίον του εστασίασε ο Ουεσπασιανός, τόν νίκησε, τόν θανάτωσε καί τόν έριξε στόν Τίβερι ποταμό.
Τιβέριος: διαδέχτηκε τόν ιδρυτή τής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Αύγουστο. Επί τών ημερών του σταυρώθηκε ο Ιησούς Χριστός. Υπήρξε εστεμμένος δήμιος τών πιό επιφανών Ρωμαίων ευγενών.
Γάϊος Καλλιγούλας: ρωμαίος αυτοκράτορας τήν περίοδο 37 - 41 μ.Χ. Άσωτος, μανιακός καί έκφυλος.
Ιμεραίος: πρόκειται γιά τόν Στησίχορο (640 - 555 π.Χ.) απ' τήν Ιμέρα τής Σικελίας. Έγραψε ωδή υβριστική κατά τής ωραίας Ελένης καί τιμωρήθηκε μέ τύφλωση. Γι αυτό τό λόγο έγραψε άλλη ωδή μέ αντίθετο, εγκωμιαστικό περιεχόμενο (παλινωδία) καί έτσι ξαναβρήκε τό φώς του.