Το  υλικό  αυτό  δημοσιεύτηκε  στο  έθνος  της  Κυριακής  28/10/2001

   διατίθεται  για την σχολική εορτή της 28ης 

Οδηγίες

   28/10/1940  Υπέρ  βωμών  και  εστιών

Η ιταλική επίθεση εκδηλώθηκε στις 5 το πρωί σε όλο το μήκος των ελληνοαλβανικών συνόρων. Την πρώτη ώρα οι Ιταλοί διέθεταν 100.000 άνδρες, άγνωστο αριθμό μελανοχιτώνων και κάμποσους στρατολογημένους Αλβανούς. Είχαν 135 πυροβολαρχίες και ένα τάγμα πολυβόλων, 150 άρματα μάχης και 18 ίλες ιππικού. Και υποστηρίζονταν από 400 αεροπλάνα. Απέναντί τους οι Έλληνες διέθεταν35.000 άνδρες με 40 πυροβολαρχίες. Και η ελληνική αεροπορία είχε 130 αεροπλάνα που έπρεπε να καλύπτουν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.

            29/10/1940   Μάχες  στην  ακτή

Στο μέτωπο της παραλίας, οι Ιταλοί κατάφεραν να προχωρήσουν ως τον ποταμό Θύαμη, τον Καλαμά. Σε κάποιο σημείο τον πέρασαν. Κατάφεραν, να κυριεύσουν την ακριτική κωμόπολη Φιλιάτες και να μπουν στην Ηγουμενίτσα. Δεν μπόρεσαν να πάνε πιο κάτω, καθώς η ελληνική ανασύνταξη τους σταμάτησε.

                29/10/1940  Διείσδυση

Η γραμμή άμυνας έσπασε στα ανατολικά και οι Ιταλοί κατόρθωσαν να προωθηθούν βαθιά στο ελληνικό έδαφος, ως την περιοχή της Σαμαρίνας. Το Γενικό Επιτελείο το αποσιώπησε και η λογοκρισία απαγόρευσε την κοινοποίηση της κατάστασης. Ευτυχώς, οι εισβολείς σκάλωσαν στα απότομα βουνά και δεν τόλμησαν να προχωρήσουν, περιμένοντας την εξέλιξη στο κεντρικό μέτωπο, καθώς φοβήθηκαν μήπως κυκλωθούν.

           30/10-8/11/1940  Ιταλική  συντριβή

Νύχτα, 29 του Οκτώβρη, όλοι οι Έλληνες βρίσκονταν στις προκαθορισμένες θέσεις  τους, επανδρώνοντας κατά τα επιτελικά σχέδια τη γραμμή άμυνας που η μεραρχία  είχε καθορίσει. Οι Ιταλοί έφτασαν εκεί πρωί 30του μήνα. Ήταν στο Καλπάκι και στη Γραμπάλα, που υψώνονται δεξιά κι αριστερά της δημοσιάς. Η γενική επίθεση των Ιταλών εκδηλώθηκε στις 4 το πρωί της 31 ης του Οκτώβρη. Οι  Έλληνες τους άφησαν να  πλησιάσουν αρκετά πριν να αρχίσουν τα  πολυβόλα. Ως τη νύχτα, οι Ιταλοί δεν είχαν καταφέρει να κερδίσουν σπιθαμή. Και μετρούσαν βαριές απώλειες. Νέα γενική επίθεση αποκρούστηκε στις 2 του Νοέμβρη. Κι ακόμα μία, στις 5 του μήνα. Στις 8 ο Μουσολίνι αντικατέστησε τον στρατηγό Πράσκα.

   6/11/1940  Ανακατάληψη  στα  ανατολικά

Η σταθεροποίηση στο μέτωπο της παραλίας και η ιταλική συντριβή στο Καλπάκι στέρησαν τους εισβολείς από την «πορεία θριάμβου προς τα Ιωάννινα» που ονειρεύονταν. Το ηθικό τους έπεσε χαμηλά, ενώ των Ελλήνων υψωνόταν στα ουράνια. Στο ανατολικό μέτωπο ξεκίνησαν σποραδικές τοπικές αντεπιθέσεις. Ως τις 6 του Νοέμβρη, η περιοχή ως έξω από την Κόνιτσα είχε περιέλθει πάλι σε ελληνικά χέρια..

      18/11/1940  Η  Ελληνική  αντεπίθεση

Στις 12του Νοέμβρη, το μέτωπο στην Ήπειρο ανέλαβε το Α' Σώμα Στρατού. Από τις 14 άρχισε αναγνωριστικές επιχειρήσεις. Τα σημάδια ήταν ευνοϊκά. Οί Ιταλοί έχαναν τις θέσεις τους τη μια μετά την άλλη. Στις 18 ξέσπασε σαρωτική η ελληνική αντεπίθεση. Η κραυγή «Αέρα»  αντήχησε στις βουνοκορφές. Καθώς ξημέρωνε 19του Νοέμβρη, οι Ιταλοί βρίσκονταν στις θέσεις που κατείχαν πριν από τις 28 του Οκτώβρη. Και πια έπρεπε να  τις  υπερασπιστούν. 

22/11/1940   Καμένη  γη

Στο παραλιακό μέτωπο, η ελληνική αντεπίθεση ξέσπασε  σφοδρή. Οι Έλληνες μπήκαν στην Ηγουμενίτσα και τη βρήκαν  παραδομένη στις φλόγες. Οι πολλοί κάτοικοι είχαν εκτελεστεί, ενώ άμαχοι είχαν συλληφθεί για να επιδειχθούν ως αιχμάλωτοι. Σαγιάδα, Πωγώνι και Φιλιάτες είχαν ακολουθήσει την ίδια μοίρα. Πόλεις και κωμοπόλεις είχαν καταστραφεί. Όμως οι Ιταλοί είχαν υποχωρήσει. Το τελευταίο τους προγεφύρωμα σε ελληνικό έδαφος, η συνοριακή κωμόπολη Φιλιάτες, απελευθερώθηκε στις 22

22/11/1940  Η  προέλαση

   Η προέλαση του ελληνικού στρατού στο κεντρικό μέτωπο ήταν αρχικά πιο αργή.Νοέμβρη οι φαντάροι της 8ης μεραρχίας πήραν το Λεσκοβίκι. Μια μόνο λέξη στο ανακοινωθέν του ελληνικού επιτελείου: «Κορυτσά, Φιλιάται, Λεσκοβίκιον ελευθερώθηκαν  σήμερα.

  22/11/1940  Στην  Κορυτσά

Η ελληνική επίθεση στο δεξιό μέτωπο εκδηλώθηκε στις 2 το μεσημέρι, 21 του Νοέμβρη. Το πρώτο ύψωμα πάρθηκε με την ξιφολόγχη. Το ίδιο και το δεύτερο. Οι Ιταλοί το ξαναπήραν και το ξανάχασαν. Το πρώτο χιόνι εμπόδιζε τη δράση. Όμως, ως τη νύχτα ολόκληρος ο ορεινός όγκος είχε πέσει στα ελληνικά χέρια. Οι Έλληνες συνέχισαν στο σκοτάδι. Ξημέρωμα 22 του Νοέμβρη, βρέθηκαν να 'χουν μπροστά τους τον κατήφορο της πλαγιάς. Και πουθενά ιταλική αντίσταση. Μόνο μια ατέλειωτη φάλαγγα κινιόταν από την Κορυτσά προς πιο βόρεια σημεία. Υποχωρούσαν. Νύχτωνε όταν στην πλαγιά, στα πόδια των Ελλήνων, φάνηκαν τα φώτα της Κορυτσάς. Οι στρατιώτες διατάχτηκαν να σταματήσουν. Προχωρούσαν 27 ώρες χωρίς σταματημό. Δεν γινόταν να εμφανιστούν σ' αυτό το χάλι στην πρώτη ελληνική πόλη της Βόρειας Ηπείρου που τύχαινε στο διαβατούς. Θα έμπαιναν ξεκούραστοι το επόμενο πρωί. Αλλά στην Κορυτσά τους περιμένανε. Διατάχτηκαν ένα τάγμα κι ένας λόχος να κυριεύσουν την πόλη. Ξεκίνησαν αγώνα δρόμου, ποιος θα είχε την τιμή να φτάσει πρώτος. Έφτασαν μαζί λίγο πριν από τις 6. Στην Κορυτσά γινόταν χαλασμός.