ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η Αφρική είναι βασικά γεωργική ήπειρος και η γεωργία αποτελεί τη βασική πηγή εσόδων για πολλές
χώρες.Παρ' όλα αυτά η γεωργία εξακολουθεί να γίνεται στις πιο πολλές χώρες με εντελώς πρωτόγονο
τρόπο.Από τον κανόνα αυτό ξεφεύγουν, σε μεγάλο βαθμό, μερικές από τις μεσογειακές χώρες, καθώς
και οι χώρες της νότιας Αφρικής, που έχουν αναπτύξει σημαντικά μερικούς κλάδους της βιομηχανίας.
Βασικά γεωργικά προϊόντα είναι το σιτάρι, που καλλιεργείται μόνο στις χώρες τις μεσογειακές,
το καλαμπόκι, που καλλιεργείται εκτός από τις μεσογειακές χώρες και στη Νοτιοαφρικανική Δημοκρατία,
το ρύζι, το ζαχαροκάλαμο, η κασάβα από την οποία στην Αφρική παράγεται το 43% της παγκόσμιας
παραγωγής, χουρμάδες (το 44% της παγκόσμιας παραγωγής), κόκκος (το 78% της παγκόσμιας παραγωγής),
αράπικα φιστίκια (το 29% της παγκόσμιας παραγωγής), το κακάο (το 67% της παγκόσμιας παραγωγής),
μπαμπάκι, καουτσούκ, και πολλά άλλα προϊόντα.
Η γεωργία της Αφρικής παρουσιάζει μερικές ιδιομορφίες, που ήρθαν ως αποτέλεσμα της μακροχρόνιας
κατοχής των εδαφών της από τους Ευρωπαίους αποικιοκράτες. Η γεωργία έχει αναπτυχθεί μόνο γύρω από
μερικές ζώνες, κυρίως γύρω από τα ποτάμια που μπορούσαν να αποτελέσουν και τους δρόμους
επικοινωνίας, ενώ το υπόλοιπο της ηπείρου είναι σχεδόν τελείως ακαλλιέργητο. Ακόμη, οι Ευρωπαίοι
δεν ενδιαφέρθηκαν να αναπτύξουν τη γεωργία στην Αφρική. Δημιούργησαν τις λεγόμενες
μονοκαλλιέργειες, που σημαίνει ότι σε εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργούν μόνο ένα είδος φυτού.
Τέτοια παραδείγματα αποτελούν η Νιγηρία και η Σενεγάλη με τα φιστίκια, όπου είναι σχεδόν το
μοναδικό προϊόν της χώρας, ακόμη η Γκάνα και η Ακτή του Ελεφαντόδοντου, που η μοναδική τους
καλλιέργεια είναι ο καφές. Οι μονοκαλλιέργειες αυτές έχουν ως αποτέλεσμα να μη μπορούν να
αναπτυχθούν τα νέα Αφρικανικά κράτη με τον τρόπο και το ρυθμό που θα ήθελαν. Αρκεί να αναφερθεί
μόνο το γεγονός ότι, αν μια χρονιά, για οποιονδήποτε λόγο, πάθει η παραγωγή τους κάποια καταστροφή,
οι χώρες αυτές χάνουν τελείως το εισόδημα που έχουν και απειλούνται από πλήρη αφανισμό.
Το γεγονός αυτό αποχτά ιδιαίτερη σημασία, αν σκεφτεί κανείς ότι σε πολλές αφρικανικές χώρες
με τη γεωργία ασχολούνται πάνω από το 70% του πληθυσμού, ενώ σε μερικές χώρες το ποσοστό αυτό
φτάνει και το 85%.
Κτηνοτροφικά προϊόντα
Παράλληλα με τη γεωργία ελάχιστα αναπτυγμένη είναι και η κτηνοτροφία. Πρόκειται κυρίως για την
πιο πρωτόγονη μορφή της νομαδικής κτηνοτροφίας. Αρκεί μόνο να αναφερθεί ότι στην Αφρική
παράγεται μόνο το 2,5% της παγκόσμιας παραγωγής από κρέας, γάλα, τυρί και μαλλί.
Γεγονός είναι ότι η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας συναντά πάρα πολλές δυσκολίες, που προκύπτουν
τόσο από τις αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες, αλλά και από το όλο πολιτιστικό και κοινωνικό
οικοδόμημα της αφρικανικής ηπείρου.
Ένας από τους πιο βασικούς ανασταλτικούς παράγοντες για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας σε πολλές
περιοχές είναι η μύγα "τσε - τσε", που προκαλεί στα ζώα την πολύ γνωστή και πολύ επικίνδυνη
αρρώστια, την τρυπανοσωμίαση.
Ορυκτός πλούτος, μεταλλεύματα
Το υπέδαφος της Αφρικής είναι πολύ πλούσιο και περιέχει όλων των ειδών τα μεταλλεύματα.
Στις βόρειες περιοχές της Αφρικής και συγκεκριμένα στις χώρες γύρω από τη Σαχάρα υπάρχουν
τεράστια αποθέματα πετρελαίου. Στο νότο, αντίθετα, βγαίνει το 98% της παγκόσμιας παραγωγής
διαμαντιών και το 77% της παγκόσμιας παραγωγής χρυσού. Από την άποψη αυτή κανονικά η αφρικανική
ήπειρος θα έπρεπε να είναι η πιο πλούσια στον κόσμο.
Η παραγωγή κοβαλτίου στη Δημοκρατία του Κογκό, στο Μαρόκο και στη Ζάμπια φτάνει το 75% της
παγκόσμιας παραγωγής, ενώ το χρώμιο, που παράγεται στη Ροδεσία και στη Νότιο Αφρική αντιπροσωπεύει
το 55% της παγκόσμιας παραγωγής.
Ανάμεσα στα άλλα ορυκτά αξίζει να αναφερθούν τα φωσφορικά άλατα που δεν είναι δυνατό να υπολογιστούν.Στο σημείο αυτό αρκεί να αναφέρουμε ότι η Αφρική, παρόλη την τεράστια παραγωγή φωσφορικών αλάτων
από τα οποία παράγονται φωσφορικά λιπάσματα, είναι στην τελευταία θέση από τις άλλες ηπείρους στη
χρησιμοποίηση των λιπασμάτων αυτών.
Παράγονται ακόμη σε μεγάλες ποσότητες μαγγάνιο, χαλκός, βωξίτης, μόλυβδος, ψευδάργυρος, βανάδιο,
κασσίτερος, μαρμαρυγίας, γραφίτης, σίδηρος, τιτάνιο και αμίαντος. Το μόνο που δεν υπάρχει στην
Αφρική είναι γαιάνθρακας. Την έλλειψη αυτή την αναπληρώνει η παρουσία του πετρελαίου.
Ακόμη στις ενεργειακές πηγές της ηπείρου θα πρέπει να αναφερθούν και οι τεράστιες δυνατότητες
ανάπτυξης της υδροηλεκτρικής ενέργειας, παρ' όλες τις ιδιομορφίες που παρουσιάζει η μορφολογία
του εδάφους της Αφρικής. Έτσι, παρ' όλο ότι η Αφρική έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα από τα πιο
πολύτιμα προϊόντα του υπεδάφους, είναι πάρα πολύ καθυστερημένη οικονομικά χώρα με μερικές ίσως
εξαιρέσεις που παρουσιάζουν ορισμένες χώρες. Αλλά και αυτές οι εξαιρέσεις έρχονται να τονίσουν
τη μεγάλη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στις διάφορες χώρες.
Ανάλογη με την οικονομική ανάπτυξη είναι και η συγκοινωνία. Το σιδηροδρομικό δίκτυο φτάνει
τις 88.000 χιλιόμετρα, από τα οποία όμως μόνο τα 12.500 χιλιόμετρα έχουν κανονικό πλάτος,
ενώ τα υπόλοιπα είναι στενά. Το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι κυρίως μακρινών αποστάσεων, δηλ.
δε διακλαδίζεται στο εσωτερικό των χωρών. Το οδικό δίκτυο φτάνει τα 1.500.000 χιλιόμετρα από
τα οποία μόνο τα 100.000 είναι ασφαλτοστρωμένα και αυτά είναι συγκεντρωμένα κυρίως σε μερικές
περιοχές του νότου και της δύσης.
ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ
ΛΙΜΝΕΣ-ΠΟΤΑΜΙΑ-ΒΟΥΝΑ ΚΑΙ ΝΗΣΙΑ
ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ
ΦYΛΕΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ
ΕΡΗΜΟΣ ΣΑΧΑΡΑ
ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
ΧΛΩΡΙΔΑ ΚΑΙ ΠΑΝΙΔΑ
ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ