ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
(Ευέλικτη Ζώνη)
(Σχολική Δραστηριότητα Αγωγής Υγείας για την Ευέλικτη Ζώνη.)
Οι μαθητές αναζητούν και διερευνούν θέματα σχετικά με τη διατροφή. Συνθέτουν τα αποτελέσματά τους στο Wiki «ethranio.pbworks.com». Το διαδίκτυο αποτελεί τεράστιο πεδίο πληροφοριών και για το λόγο αυτό η ιστοεξερεύνηση μέχρι ενός σημείου καλό είναι να είναι κατευθυνόμενη δεδομένου ότι πρόκειται για μαθητές της Ε΄ τάξης του Δημοτικού. Από την άλλη το διαδίκτυο είναι ένα δυναμικό εργαλείο μάθησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην δραστηριότητα αυτή.
Οι ιστοεξερευνήσεις είναι δομημένες μορφές δραστηριοτήτων αναζήτησης πληροφοριών με συγκεκριμένα στάδια αλλά και προτεινόμενες ιστοσελίδες έτσι ώστε να καταστεί δυνατόν οι μαθητές να ερευνήσουν ένα συγκεκριμένο θέμα, αποδελτιώνοντας τις πληροφορίες από τις προτεινόμενες ιστοσελίδες και να συνθέσουν έτσι σε τελική φάση τις απαντήσεις στα ερωτήματα που τους έχουν τεθεί εργαζόμενοι ομαδοσυνεργατικά και συμμετέχοντας σε μια συμπαραγωγή γραπτού λόγου. Από την άλλη η εργασία τους δημοσιεύεται συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία υλικού, αποδεικνύοντας την προστιθέμενη αξία της ιστοεξερεύνησης.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ:
Το θέμα μας επιλέξαμε, έχοντας υπόψη ότι το Σχολείο και ο θεσμός της Αγωγής Υγείας μπορούν να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στην κρίσιμη αυτή ηλικία επηρεάζοντας το σύνολο των παραγόντων αυτών ή ενισχύοντας με δεξιότητες τους ίδιους τους μαθητές, έτσι ώστε να διαμορφώσουν συμπεριφορές που μακροπρόθεσμα θα προασπίσουν την υγεία τους.
ΥΠΟΘΕΜΑΤΑ:
ΟΜΑΔΕΣ
ΤΡΟΦΙΜΩΝ:
Για να είναι κάποιος υγιής
πρέπει να προμηθεύει καθημερινά τον
οργανισμό του με τα απαραίτητα θρεπτικά
συστατικά. Πόσο εύκολο όμως είναι να
υπολογίζεις καθημερινά τα γραμμάρια
της πρωτεΐνης, του λίπους και των
υδατανθράκων, καθώς και τα μικρογραμμάρια
των μετάλλων και ιχνοστοιχείων που
πρέπει να προσλαμβάνεις; Πολύ δύσκολο
πρακτικά. Ακόμα και ο διαιτολόγος, ο
πλέον ειδικός στην σύνταξη και ανάλυση
διαιτολογίων, χρησιμοποιεί ειδικά
εργαλεία για το σκοπό αυτό. Ένα κύριο
εργαλείο είναι οι ομάδες τροφίμων. Στην
συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση ασχοληθήκαμε
με την έννοια των
ομάδων τροφίμων ως εργαλείο για την
εύκολη διαμόρφωση ισορροπημένης
διατροφής.
ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ:
Ο παππούς σας διαβάζει τις εξετάσεις από το μικροβιολογικό εργαστήριο και θέτει τον εξής προβληματισμό: «Όταν κάνω εξέταση αίματος μερικές τιμές που καταγράφονται είναι τα επίπεδα σακχάρου, σιδήρου, χοληστερόλης, κ.ά. Ποτέ δεν έχω ακούσει για επίπεδα ντομάτας, πατάτας και ελαιολάδου στο αίμα! Τι γίνονται όλες αυτές οι τροφές που καταναλώνω καθημερινά;» Μετά την ιστοεξερεύνηση θα πρέπει να μπορείτε να απαντήσετε στον παππού.
Καθημερινά επιλέγουμε τροφές. Σκεφτείτε τις εικόνες στον κατάλογο ενός εστιατορίου. Ακόμα και η τροφή του ίδιου είδους μπορεί να πάρει πολλές και διαφορετικές οπτικά και γευστικά μορφές (π.χ. κρέας βραστό, ψητό, κιμάς κλπ). Γίνονται όμως οι τροφές με τον ίδιο τρόπο αντιληπτές από τον οργανισμό μας; Το πεπτικό σύστημα διασπά όλες τις τροφές σε ένα σύνολο συστατικών (τα θρεπτικά συστατικά – nutritional ingredients) που αξιοποιεί άμεσα ο οργανισμός. Σκοπός ενός ατόμου είναι μέσω της διατροφής να παρέχει στο σώμα του το σύνολο των θρεπτικών συστατικών στις απαραίτητες ποσότητες. Μη γνωρίζοντας όμως τα συστατικά κάθε τροφής αλλά και τις ανάγκες του οργανισμού μας η σωστή διατροφή δεν είναι εύκολος στόχος.
Στην συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση θα αρχίσουμε να βλέπουμε τις τροφές με τα «μάτια» του οργανισμού μας. Στο τέλος της δραστηριότητας θα μπορούμε να υπολογίζουμε τα θρεπτικά συστατικά που προσφέρουν οι τροφές στον οργανισμό μας. Επιπλέον, θα γίνει πιο σαφές ότι σκοπός της διατροφής μας είναι, πάνω απ’ όλα, η ισορροπημένη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών.
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ
ΔΙΑΤΡΟΦΗ:
Όλο και περισσότερο τα
τελευταία χρόνια συζητιέται η παραδοσιακή
διατροφή. Αντίθετα με άλλους τομείς
φαίνεται να υπάρχει προς τα πίσω στροφή
του ανθρώπου στο θέμα της διατροφής. Η
παραδοσιακή διατροφή των προγόνων μας
είναι γνωστή ως «Μεσογειακή Δίαιτα»
έχει διαμορφωθεί μέσα από την εμπειρία
αιώνων και θεωρείται ωφελιμότερη και
υγιεινότερη για τον άνθρωπο από την
σύγχρονη διατροφή. Έχει υιοθετηθεί από
αρκετές σύγχρονες οικογένειες, οι οποίες
ξεπερνούν τα όρια της Μεσογείου, όπου
εδραιώθηκε το μοντέλο της Μεσογειακής
Δίαιτας. Για την ευκολότερη γνωριμία
και με τις αρχές τις Μεσογειακής Δίαιτας
τα βασικά της στοιχεία έχουν κωδικοποιηθεί
διαγραμματικά σε μία πυραμίδα.Στην
ιστοεξερεύνηση αυτή αναλάβαμε τον ρόλο
του “εξερευνητή- ξεναγού”, της πυραμίδας
της Μεσογειακής Δίαιτας. Οι μαθητές
εξερεύνησαν και χαρτογράφησαν την
πυραμίδα της Μεσογειακής Διατροφής.
ΤΡΟΦΟΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ-Ιδέες
που επεξεργαστήκαμε:
>Πώς θα µπορούσα
να υπολογίσω τις επιπτώσεις στο περιβάλλον
από τα τροφοχιλιόµετρα της τροφής µου;
>Πώς θα µπορούσα να µειώσω τα τροφοχιλιόµετρα της τροφής µου;
>Τι να προτιµήσω να αγοράσω, βιολογικό κοτόπουλο Ιταλίας ή συµβατική κότα από τo χωριό μου;
>Πόσο θα µε επηρέαζε µια ετικέτα για τις εκποµπές CO2 πάνω στα τρόφιµα των καταστηµάτων;
>Τι θα έπρεπε να περιλαµβάνει µια ολιστική προσέγγιση για περισσότερο «πράσινα» τρόφιµα σε όλη την αλυσίδα παραγωγής και διάθεσής τους από μια εταιρεία Σούπερ Μάρκετ;
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ:
(Ομαδοσυνεργατική μέθοδος στο εργαστήριο Η/Υ με τον εκπαιδευτικό του τμήματος).
Το θέμα μας επεξεργαστήκαμε σχεδόν ολοκληρωτικά με τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών χρησιμοποιώντας ως πλατφόρμα υλοποίησης το Wiki της τάξης μας. Εξαίρεση αποτέλεσε η χρήση του βιβλίου και τετραδίου εργασιών της Ευέλικτης ζώνης και το παραχθέν επιτραπέζιο παιχνίδι μας. Λογισμικά που χρησιμοποιήθηκαν: MS Word & Excel , MS Autocollage, Wordle, Google Docs για τη σύνθεση και συλλογή απαντήσεων των ερωτηματολογίων μας.