Ελληνικός πολιτισμός, Διδάσκοντας την Ελένη


Ελένη, Παράλληλα Κείμενα
[Η σκηνική παρουσία του χορού]



 

κλείσε

 

«[…] Η κύρια λειτουργία [των μελών του Xορού] ήταν να τραγουδούν και να ορχούνται, δηλ. να εκφράζουν με κίνηση τα χορικά, που χωρίζουν τα επεισόδια της τραγωδίας. […] Ο ορχούμενος Xορός βρισκόταν συνήθως σε σχηματισμό, ορθογώνιο ή κυκλικό, βασικά έναν από τους δύο, και, ενώ μπορούσε κάπου-κάπου να γίνεται εντελώς άτακτος, παράφορος και γρήγορος, συνήθως ήταν μάλλον σοβαρός, σεμνός και επιβλητικός, ένας μάλιστα ρυθμός, ένα ύφος που χρησιμοποιούσαν κάποιες φορές, ονομαζόταν εμμέλεια (που, κατά λέξη, σήμαινε: “αρμονία”). […] Ο αρχαίος Ελληνικός Χορός ήταν, στην ευρύτατή του σημασία, μιμητικός ή εκφραστικός. Με τη χρησιμοποίηση των χεριών, των βραχιόνων και του σώματος, όχι λιγότερο απ’ ό,τι τα πόδια, έκφραζε τη διάθεση, τα συναισθήματα και το χαρακτήρα του τραγουδιού που συνόδευε. […] Ο ρόλος τους ήταν να ορχούνται και να ψάλουν κι όχι να είναι φυσιολογικό, καθημερινό, σκηνικό πλήθος.

Οποιοσδήποτε, που έχει δει ή ακούσει ελληνική τραγωδία, θα γνωρίζει τι εξέχουσα και σημαντική θέση έχει ο Xορός στην παράσταση, ως σύνολο (οπωσδήποτε τα τραγούδια τους σχετίζονταν, πιθανόν, έμμεσα με την πλοκή του έργου). Αν μας φαίνεται δύσκολο να συμφιλιωθούμε με τους παραπάνω όρους, νομίζω ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός, πάνω απ’ όλα, ότι το χορικό άσμα και η όρχηση, που το συνοδεύει, δεν έχουν ισοδύναμη θέση, αντιστοιχία, στη ζωή μας με εκείνα, που υπήρχαν στη ζωή των Ελλήνων (αν και η χορωδία στην Όπερα και ο εκκλησιαστικός Xορός μας δίνουν μια ασθενή, έστω, αναλογία). Ο Xορός για τους Έλληνες ήταν αναπόσπαστο μέρος πολλών κοινών περιοδικών τελετών, θρησκευτικών και κοσμικών – π.χ. γιορτές, γάμοι, κηδείες, εορτασμοί νίκης. Ένας Xορός δάνειζε μεγαλοπρέπεια και βάθος σε όλες τις “εορταστικές” περιστάσεις στη ζωή του Έλληνα»

 

[πηγή: O. Taplin, Η Αρχαία Ελληνική Τραγωδία σε Σκηνική Παρουσίαση, μτφ. Β.Δ. Ασημομύτης, Παπαδήμας, Αθήνα 1988 (παρατίθεται στο Δραματική Ποίηση Ευριπίδη Ελένη, Γ΄ Γυμνασίου, Βιβλίο Εκπαιδευτικού, Αθήνα: ΟΕΔΒ 2006, σ. 76)]