14 15 E Δ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


14

ΝΙΚΟΣ - ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ / ΑΜΑΛΙΑ ΤΣΑΚΝΙΑ

ΝΙΚΟΣ - ΑΛΕΞΗΣ ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ

Αθήνα

Το ποίημα γράφτηκε το 1946, δηλαδή στην αρχή της μεταπολεμικής περιόδου. Αν και τότε δεν είχε ακόμη επεκταθεί το φαινόμενο της αστυφιλίας, ούτε είχε αρχίσει η μαζική οικοδόμηση των πολυκατοικιών, παρατηρούμε ότι ήδη η ζωή στην πόλη δεν ήταν ευχάριστη για τον άνθρωπο.
Αθήνα - μια πόλη μαγική [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] Αθήνα - μια πόλη μαγική [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]
Μια πόλη μαγική...(Δραστηριότητα)

Δανιήλ Γουναρίδης, Η πόλις

Δανιήλ Γουναρίδης, Η πόλις
Δείτε τον πίνακα σε μεγάλη ανάλυση στην Εθνική Πινακοθήκη

Πολιτεία γυμνή, πρωινό με τις άδειες καρέκλες
δεν είναι δω τόπος να μείνουμε
εδώ δεν έχει δρόμους δεν έχει μάτια
μέσα σ' ερειπωμένα παράθυρα
μια μυρωδιά γκαζιού και κίτρινης λαδομπογιάς.

 

Ν.-Α. Ασλάνογλου, Ο δύσκολος θάνατος, Νεφέλη

Παράλληλα Κείμενα
Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Αθήνα» Κ.Γ. Καρυωτάκης, «Αθήνα»
Ν. Γκάτσος, «Αθήνα» Ν. Γκάτσος, «Αθήνα»
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Αθήνα» Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Αθήνα»

 


15

ΑΜΑΛΙΑ ΤΣΑΚΝΙΑ

Η πόλη

Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Το μπαλκόνι (1982). Αναφέρεται κυρίως στους έντονους ρυθμούς της καθημερινής ζωής στην πόλη, οι οποίοι προκαλούν άγχος και συναισθηματική ένταση στους ανθρώπους.

Η πόλη δεν κοιμάται τις νύχτες
κουλουριασμένο φίδι και λουφάζει
όλα τ' ακούει, όλα τα μετράει
και λογαριάζει κέρδη και ζημίες
η πόλη δεν κοιμάται τις νύχτες·
καμιά φορά αναστενάζει.

Α. Τσακνιά, Το μπαλκόνι, Νεφέλη

Παράλληλα Κείμενα
Ν. Α. Ασλάνογλου, «Στους κήπους της έπαυλης» κείμενο
Τ. Πατρίκιος, «Η πόλη που γεννήθηκα» Τ. Πατρίκιος, «Η πόλη που γεννήθηκα»

 

Δραστηριότητα
Μια πόλη μαγική...

 


ΕΡΓΑΣΙΕΣ

  • Για ποιους λόγους η πόλη «δεν είναι τόπος να μείνουμε», σύμφωνα με τον Ασλάνογλου;
  • Ποια εξωτερική εικόνα της πόλης περιγράφει ο Ασλάνογλου; Συγκρίνετε αυτή την περιγραφή με την εικόνα της «άγρυπνης» πόλης που δίνει το ποίημα της Τσακνιά.
  • Ποια μεταφορά χρησιμοποιεί η ποιήτρια για να περιγράψει την πόλη και γιατί;
  • Γιατί η Τσακνιά επιμένει στην εικόνα της «άγρυπνης» πόλης;

 

 

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Χωριστείτε σε ομάδες με σκοπό να μελετήσετε διάφορα ζητήματα γύρω από τη δόμηση και τη λειτουργία των πόλεων από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Η πρώτη ομάδα μπορεί να συλλέξει ιστορικά στοιχεία για τη δημιουργία των πρώτων πόλεων, δίνοντας βάρος στα αίτια που οδήγησαν πολλούς ανθρώπους να εγκατασταθούν σε αυτές. Η δεύτερη ομάδα μπορεί να μελετήσει την κοινωνική σύνθεση των κατοίκων των πόλεων (αστών), με έμφαση στην εικόνα που είχαν οι πόλεις τον εικοστό αιώνα. Η τρίτη ομάδα μπορεί να εξετάσει γενικότερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των σύγχρονων πόλεων, με ειδική αναφορά στις μεγαλουπόλεις. Η τέταρτη ομάδα θα πρέπει να προτείνει λύσεις ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν στις πόλεις. Παρουσιάστε τα πορίσματα της έρευνάς σας στην τάξη και συζητήστε περισσότερο για τα ειδικά προβλήματα στη δική σας περιοχή.


ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

  • Επισημάνετε τα σοβαρότερα προβλήματα του χωριού ή της πόλης σας, σκεφτείτε λύσεις και γράψτε μια επιστολή στον Δήμαρχο, με την ελπίδα να προσέξει τις απόψεις σας και να μεριμνήσει για τη βελτίωση των συνθηκών της καθημερινής σας ζωής.

    Περιβαλλοντική Εκπαίδευση [πηγή: WWF Ελλάς (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση)] Περιβαλλοντική Εκπαίδευση [πηγή: WWF Ελλάς (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση)]
    Θεματική ενότητα «Πόλη» [πηγή: Πύλη Παιδαγωγικού Υλικού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης] Θεματική ενότητα «Πόλη» [πηγή: Πύλη Παιδαγωγικού Υλικού Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης]
    Το δικαίωμα σε ελεύθερους χώρους πρασίνου και σε βιώσιμες πόλεις [πηγή: WWF Ελλάς (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση)] Το δικαίωμα σε ελεύθερους χώρους πρασίνου και σε βιώσιμες πόλεις [πηγή: WWF Ελλάς (Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση)]


Νίκος Ασλάνογλου (1931-1996)


Ασλάνογλου

Για τη ζωή και το έργο του διάβασε εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό



Αμαλία Τσακνιά, 1932-1984


Τσακνιά

Για τη ζωή και το έργο της διάβασε εδώ. Κατέβασε σύντομο βιογραφικό . Δες και παρακάτω στο Υλικό


ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

Άξενο - απρόσωπο αστικό περιβάλλον

Έντονοι ρυθμοί ζωής και άγχος

Καθημερινή οικονομική συναλλαγή

Κοινωνική αποξένωση

 

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Με εκφραστική λιτότητα τα δύο ολιγόστιχα ποιήματα δύο ποιητών της μεταπολεμικής περιόδου, εποχής κατά την οποία κυριάρχησε το φαινόμενο της μαζικής οικοδόμησης και τσιμεντοποίησης των ελληνικών πόλεων, μεταδίδουν καθημερινά, ασφυκτικά συναισθήματα των ανθρώπων που ζουν σε πόλεις. Και τα δύο ποιήματα είναι παλαιότερα, αναφέρονται δηλαδή σε εποχές με μικρότερα προβλήματα αστικοποίησης και κοινωνικής αποξένωσης, ωστόσο το δυσάρεστο συναίσθημα που μεταφέρουν, από τη μία ο Ασλάνογλου με την εικόνα της απογύμνωσης και από την άλλη η Τσακνιά με την εικόνα του κουλουριασμένου φιδιού, αποδίδουν με ένταση και αξιοπιστία σύγχρονα προβλήματα των πόλεων, όπου κυριαρχούν η ρύπανση και η υπερένταση, με αποτέλεσμα τη σωματική και ψυχική κόπωση των κατοίκων τους.

 


Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου
ΕΚΕΒΙ Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
Βικιπαίδεια Ασλάνογλου, Βικιπαίδεια
ΣΝΕΛ Ασλάνογλου, ΣΝΕΛ

Αμαλία Τσακνιά
Βιβλιοnet Βιογραφικό σημείωμα, Βιβλιοnet
Ποιητές στη σκιά: Αμαλία Τσακνιά, εφ. ΤΟ ΒΗΜΑ Τσακνιά

Δανιήλ Γουναρίδης
Εθνική Πινακοθήκη Γουναρίδης
ΙΣΕΤ Γουναρίδης, ΙΣΕΤ

 

Για τα λογοτεχνικά ρεύματα - κινήματα δείτε εδώ

 

Μπορείτε να γράψετε τις απαντήσεις σας και να τις εκτυπώσετε ή να τις σώσετε σε αρχείο pdf.

 

Ποιο είναι το ποιητικό υποκείμενο, ο αφηγητής;

Το ποιητικό υποκείμενο είναι...

 

Σε ποιον απευθύνεται;

Απευθύνεται...

 

Σε ποιο πρόσωπο και αριθμό βρίσκονται τα ρήματα του ποιήματος, π.χ. γ' ενικό

Τα ρήματα βρίσκονται...

 

Ποιος είναι ο χώρος;

Ο χώρος του ποιήματος είναι...

 

Ποιος είναι ο χρόνος;

Ο χρόνος του ποιήματος είναι...

 

Ποιες είναι οι εικόνες του ποιήματος;

Οι εικόνες του ποιήματος είναι...

 

Από πού αντλεί τις εικόνες του ο ποιητής; (π.χ. φύση)

Ο ποιητής αντλεί τις εικόνες του...

 

Ποιους εκφραστικούς τρόπους χρησιμοποιεί ο ποιητής; (π.χ. σχήματα λόγου, χρήση επιθέτων)

Οι εκφραστικοί τρόποι είναι οι εξής...

 

Πώς χρησιμοποιεί τη στίξη;

Ο ποιητής....

 

Ποια είναι η γλώσσα; (π.χ. κοινή, λόγια, κοινή με λόγια στοιχεία κλπ.)

Το ποίημα είναι γραμμένο σε...

 

Το ποίημα έχει ομοιοκαταληξία κι αν ναι τι είδους; (π.χ. ζευγαρωτή, πλεκτή, σταυρωτή κλπ.)

Η ομοιοκαταληξία είναι....

 

Ποια συναισθήματα σου προκαλεί;

Τα συναισθήματα...

 

pano