«Μα δε θα λένε: Ήτανε σκοτεινοί καιροί.
Θα λένε: Γιατί σωπαίναν οι ποιητές τους;»
Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του σε σκοτεινούς καιρούς και ήταν ποιητής. Ένας Γερμανός ποιητής που επέλεξε να μη σιωπήσει, αλλά να αγωνιστεί, πρεσβεύοντας πως «αυτός που αγωνίζεται μπορεί να χάσει, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται ήδη έχει χάσει».
Γεννήθηκε το 1898 στη Βαυαρία και σπούδασε φιλοσοφία και ιατρική, χωρίς να είναι επιμελής στις ιατρικές σπουδές του, επειδή τον κέρδιζε ήδη η λογοτεχνία. Υπηρέτησε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο ως νοσοκόμος. Ωστόσο, από το 1933 ως το 1947 έζησε μαζί με άλλους αυτοεξόριστος στη Σκανδιναβία και στις ΗΠΑ, εξαιτίας του ναζιστικού καθεστώτος που επικρατούσε στην πατρίδα του, «προσμένοντας του γυρισμού τη μέρα […] χωρίς να συχωράμε τίποτ' απ' όσα έγιναν». Ούτε τα απάνθρωπα ναζιστικά εγκλήματα, των οποίων πίστευε ότι ο ίδιος αποτελούσε «απόηχο, που κατάφερε τα σύνορα να δρασκελίσει». Ούτε το ότι το καθεστώς αυτό έριξε στην πυρά τα βιβλία του και του αφαίρεσε την ιθαγένεια, κηρύσσοντάς τον ανεπιθύμητο στην πατρίδα του. Επέστρεψε στη χώρα του μετά το τέλος του πολέμου επιλέγοντας να εγκατασταθεί στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Πέθανε το 1956 στο Ανατολικό Βερολίνο, αφού είχε ζήσει μια ζωή πιστή στις αρχές του, μη φοβούμενος «τόσο πολύ τον θάνατο, όσο μια ανεπαρκή ζωή».
Συνέγραψε πολλά ποιήματα που διακρίνονται για την ανθρώπινη ευαισθησία και τον κοινωνικό τους προβληματισμό, αλλά ήταν κυρίως θεατρικός συγγραφέας από τους πιο γνωστούς παγκοσμίως. Το θέατρο του Μπρεχτ έχει κοινωνικό περιεχόμενο και πολιτικούς στόχους, καθώς πίστευε ακράδαντα πως «όλες οι μορφές τέχνης είναι στην υπηρεσία της μεγαλύτερης απ’ όλες τις τέχνες: της τέχνης της ζωής».
Πηγές: Βικιπαίδεια, gnomikologikon.gr, ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ, Σχολικό βιβλίο γ' λυκείου
Επιμέλεια: Κωνσταντίνα Σάιτ
Ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία:
Για τον Μπρεχτ δείτε κι εδώ.
Ο Μπρεχτ (1898-1956) είναι γερμανός θεατρικός συγγραφέας από τους πιο γνωστούς. Άνθρωπος με δική του θεατρική άποψη, ο Μπρεχτ δημιούργησε το λεγόμενο «Επικό θέατρο», που έρχεται να κλονίσει τις αρχές του κλασικού θεάτρου: Για τη σκηνή πιστεύει ότι δεν είναι ο χώρος όπου εκτυλίσσεται η δράση αλλά ο χώρος όπου ο συγγραφέας αφηγείται και παραθέτει ορισμένα δραματικά γεγονότα. Για τα δρώμενα πιστεύει ότι δεν πρέπει να αποβλέπουν στη συναισθηματική κινητοποίηση και συμμετοχή του θεατή αλλά στην κινητοποίηση της κριτικής του σκέψης και στη διαμόρφωση μιας προσωπικής στάσης. Το θέατρο του Μπρεχτ έχει κοινωνικό περιεχόμενο και πολιτικούς στόχους. Το έργο Τρόμος και αθλιότητα του τρίτου Ράιχ περιλαμβάνει 24 σκηνές (μονόπρακτα) που έγραψε ο Μπρεχτ, εξόριστος από το ναζιστικό καθεστώς κατά την περίοδο 1935-1939. Η κάθε σκηνή παρουσιάζει μια ιδιαίτερη περίπτωση και όλες μαζί συνθέτουν αυτό που λέει ο τίτλος: τον τρόμο και την αθλιότητα που επικρατεί στη Γερμανία με την επιβολή του ναζισμού.
Πηγή: Σχολικό βιβλίο γ' λυκείου
Γερμανός ποιητής και σημαντικός θεατρικός συγγραφέας. Από το 1933 ως το 1947 έζησε αυτοεξόριστος στη Σκανδιναβία και στις ΗΠΑ, εξαιτίας του ναζιστικού καθεστώτος που επικρατούσε στην πατρίδα του. Το καθεστώς αυτό έριξε στην πυρά τα βιβλία του και του αφαίρεσε την ιθαγένεια, κηρύσσοντάς τον ανεπιθύμητο στην πατρίδα του. Τα πιο πολλά ποιήματά του συγκεντρώθηκαν στον τόμο Ποιήματα του Σβένμπορ (1939) και διακρίνονται για την ανθρώπινη ευαισθησία και τον κοινωνικό τους προβληματισμό.
Εργογραφία (Επιλεγμένα θεατρικά έργα)
Στη ζούγκλα των πόλεων
Η όπερα της πεντάρας
Ο καυκασιανός κύκλος με την κιμωλία, ― ελλην. μετάφρ. Οδυσσέας Ελύτης
Ο Σβέικ στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Πηγή: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ