Σύντομο βιογραφικό για σχολική χρήση. Κατέβασε σε αρχείο

Γεννήθηκε στο Μέγα Δένδρο της Αιτωλίας. Το κοσμικό του όνομα ήταν Κώνστας Εσωχωρίτης. Αφού έμαθε τα πρώτα γράμματα στην πατρίδα του, πήγε το 1750 στο Άγιο Όρος, όπου χειροτονήθηκε ιερομόναχος. Στην Αθωνιάδα Σχολή συμπλήρωσε την εγκύκλια μόρφωσή του και διδάχτηκε Λογική. Ένας από τους διδασκάλους του ήταν ο Ευγένιος Βούλγαρης. Το 1760 πήγε στην Κωνσταντινούπολη· με άδεια του πατριάρχη Σεραφείμ Β' κήρυξε στην ηπειρωτική Ελλάδα, στις Κυκλάδες και τα Ιόνια νησιά. Τις περισσότερες περιοδείες του τις έκανε στα χωριά της Ηπείρου, όπου θανατώθηκε από τους Τούρκους το 1779, κοντά στο Μπεράτι. Ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας το 1961 από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Στα κηρύγματά του προέτρεπε τους Έλληνες να ιδρύουν σχολεία και εκκλησίες, γιατί θεωρούσε το σχολείο θεμέλιο για τη θρησκευτική και ηθική αναγέννηση των Ελλήνων. Κατά τα τελευταία χρόνια της δράσης του επιτέθηκε με ασυνήθιστη οξύτητα εναντίον των Εβραίων.

Καθώς το κήρυγμά του Κοσμά του Αιτωλού διασώθηκε μέσω της προφορικής παράδοσης, η ακρίβειά του είναι σχεδόν αδύνατο να βεβαιωθεί. Του αποδίδονται μια σειρά κειμένων, σημαντικότερες των οποίων είναι οι «Διδαχές» και οι «Προφητείες», που πιστεύεται ότι βασίζονται σε κηρύγματα του ίδιου του Αγίου που καταγράφηκαν αμέσως ή σύντομα μετά την απαγγελία τους. Σύμφωνα με τη πλειοψηφία των ερευνητών αποτελούν άμεσες καταγραφές των ομιλιών του, με πιθανότερο σενάριο κατά τον Ιω. Μενούνο, να αποτελούν υπαγορευμένες ομιλίες σε μαθητές του.

Πηγές: Σχολικό βιβλίο α' λυκείου, Βικιπαίδεια, SanSimera.gr

Ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία:

Από τις διδαχές