Λουντέμης Μενέλαος (1906 ή 1912-22/1/1977)
Σύντομο βιογραφικό για σχολική χρήση. Κατέβασε σε αρχείο 
Ο Μενέλαος Λουντέμης, του οποίου το πραγματικό όνομα ήταν Δημήτριος Βαλασιάδης, ήταν Έλληνας λογοτέχνης που γεννήθηκε το 1912 και απεβίωσε το 1977. Καταγόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης, όμως μετά την μικρασιατική καταστροφή ήρθε στην Ελλάδα και αναγκάστηκε να εργαστεί πριν την ενηλικίωσή του για βιοποριστικούς λόγους. Το 1942 παντρεύτηκε την Έμυ Μαυρογιάννη, με την οποία απέκτησαν μια κόρη, τη Μυρτώ. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση και συγκεκριμένα στο Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ). Στη διάρκεια του εμφυλίου καταδικάστηκε σε θάνατο για εσχάτη προδοσία, η οποία δεν εκτελέστηκε, και εξορίστηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Μακρόνησο και στον Άι Στράτη, όπου γνωρίστηκε με άλλες εξέχουσες προσωπικότητες της διανόησης. Το 1956 έγινε μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου της Ειρήνης. Το 1958 έζησε στη Ρουμανία αυτοεξόριστος και πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στο εξωτερικό, ενώ επί δικτατορίας Παπαδόπουλου απώλεσε την ελληνική ιθαγένεια.
Έγραψε πεζά, και ποιήματα. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το διήγημα και το μυθιστόρημα. Το λογοτεχνικό του έργο χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό, αυτοβιογραφικά, ηθογραφικά στοιχεία και ενίοτε μελοδραματισμό. Συνήθως στα έργα του παρουσιάζεται ένα αφηγητής - πρωταγωνιστής που εκπροσωπεί ανθρώπους από καταπιεσμένα κοινωνικά στρώματα και επιδιώκεται να αναδειχθεί η δυστυχία των αναξιοπαθούντων.
Από τα πιο δημοφιλή έργα του είναι το «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα», το οποίο μαζί με τα «Συννεφιάζει», «Αγέλαστη Άνοιξη» και «Κάτω απ’ τα κάστρα της ελπίδας» θα μπορούσε να αποτελέσει την τετραλογία του ήρωα - πρωταγωνιστή Μέλιου.
Επιμέλεια: Εύη Πεπέ
Ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία:
Άλλα βιογραφικά
Έζησε δύσκολα παιδικά χρόνια και αναγκάστηκε να εργαστεί από μικρό παιδί. Αγωνίστηκε στην Αντίσταση κατά των κατακτητών (1940) και μετά τον πόλεμο έζησε στη Ρουμανία ως πολιτικός πρόσφυγας. Τα έργα του διακρίνονται για το λυρισμό και το έντονο συναισθηματικό στοιχείο τους· καταγράφουν τις δυσμενείς κοινωνικές συνθήκες, τις οικονομικές δυσκολίες και τα προβλήματα του απλού λαού. Κυριότερα βιβλία του: Τα πλοία δεν άραξαν, Καληνύχτα ζωή, Οι κερασιές θ' ανθίσουν και φέτος, Οδός Αβύσσου αριθμός 0, Της γης οι αντρειωμένοι.
Πηγή: Ανθολόγιο Λογοτεχνικών κειμένων Ε' - Στ' Δημοτικού
Ο Μενέλαος Λουντέμης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτρης Βαλασιάδης και προερχόταν από εύπορη οικογένεια της Πόλης που χρεοκόπησε μετά από την εγκατάστασή της στο ελληνικό κράτος. Σε παιδική ηλικία έζησε για λίγο στο κρατικό οικοτροφείο της Έδεσσας, σύντομα όμως μπήκε στη βιοπάλη (γραμματοδιδάσκαλος, ψάλτης, εργάτης στα τεχνικά έργα του Γαλλικού ποταμού). Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και εντάχθηκε στο ΕΑΜ, όπου διετέλεσε και γραμματέας της οργάνωσης διανοουμένων. Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου εξορίστηκε στη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και το 1958 πέρασε από δίκη για το βιβλίο του Βουρκωμένες μέρες. Από το 1958 ως τη μεταπολίτευση του 1974 έζησε αυτοεξόριστος στη Ρουμανία, ενώ κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Παπαδόπουλου του είχε αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια. Πέθανε στην Αθήνα, ενώ οδηγούσε, από καρδιακή προσβολή. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε γύρω στο 1930 με δημοσιεύσεις ποιημάτων και διηγημάτων στο περιοδικό Νέα Εστία. Το 1938 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων Τα πλοία δεν άραξαν, για την οποία τιμήθηκε με το Μέγα Κρατικό Βραβείο Πεζογραφίας. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο της Χρυσής Δάφνης Πανευρώπης ( Παρίσι, 1951). Το σύνολο του έργου του καλύπτει όλα σχεδόν τα είδη του γραπτού λόγου (πεζογραφία, ποίηση, δοκίμιο, θέατρο, παιδική λογοτεχνία, μετάφραση κ.α.). Ο Μενέλαος Λουντέμης ανήκει στους έλληνες λογοτέχνες του μεσοπολέμου που στράφηκαν προς τον κοινωνικό ρεαλισμό. Η ιδιοτυπία του έργου του έγκειται στον “ερασιτεχνικό” τρόπο γραφής, τον οποίο υπηρέτησε εν πλήρει συνειδήσει, καθώς ο ίδιος υποστήριζε πως δε τον ενδιαφέρει η Τέχνη αλλά η καταγραφή της πραγματικότητας και η κατάδειξη της κοινωνικής ανισότητας. Παρόλα αυτά στο σύνολο του έργου του δεσπόζει η τάση του να στρέφεται εξ’ ολοκλήρου γύρω από ένα κεντρικό πρόσωπο-αφηγητή (που συνήθως παραπέμπει στον ίδιο το συγγραφέα), που ανήκει στους περιθωριακούς τύπους των καταπιεσμένων κοινωνικά στρωμάτων και το οποίο μας δίνει την προσωπική του οπτική της μοναξιάς, του ανεκπλήρωτου του έρωτα και της δυστυχίας του κόσμου. Το έργο του είναι έντονα επηρεασμένο από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία του ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού (Κνουτ Χάμσουν, Μαξίμ Γκόρκι, Παναΐτ Ιστράτι κ.α.): ρεαλιστική απεικόνιση τοπίων και προσώπων με έντονη αισθηματολογία που αγγίζει κάποτε το μελοδραματισμό, βιωματική γραφή, ηθογραφικά και συμβολικά στοιχεία. Σε έργα του όπως το Συννεφιάζει και το Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα αξιοσημείωτη είναι η ψυχογραφική τεχνική του που δημιουργεί ολοκληρωμένους, ζωντανούς χαρακτήρες, οι οποίοι συναπαρτίζουν μια ολόκληρη μικρή κοινωνία, και η αφηγηματική δύναμη.
Πηγή: Ε.ΚΕ.ΒΙ
Εργογραφία
Ι.Διηγήματα
Τα πλοία δεν άραξαν. Αθήνα, Γκοβόστης, 1938.
Περιμένοντας το ουράνιο τόξο. Αθήνα, 1940.
Γλυκοχάραμα. Αθήνα, 1944.
Αυτοί που φέρανε την καταχνιά. Αθήνα, Κορυδαλλός, 1946.
Βουρκωμένες μέρες. Αθήνα, 1953.
Το τραγούδι των διψασμένων. Αθήνα, Δωρικός, 1966.
ΙΙ.Μυθιστορήματα
Έκσταση· μυθοφαντασία. Αθήνα, Αετός, 1943.
Καληνύχτα ζωή…· Μυθιστόρημα. Αθήνα, Οι φίλοι του βιβλίου, 1946.
Συννεφιάζει. Αθήνα, Γκοβόστης, 1948.
Τα πλοία δεν άραξαν. Αθήνα, βιβλιοπωλείο Πέτρου Πατσιλινάκου, 1953 (έκδοση γ΄).
Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα. Αθήνα, Δίφρος, 1956-1957.
Οι κερασιές θ’ ανθίσουν και φέτος. Αθήνα, Μόρφωση, 1956.
Τότε που κυνηγούσα τους ανέμους. Αθήνα, Δίφρος, 1956.
Οδός Αβύσσου αριθμός 0. Αθήνα, Βιβλιοεκδοτική, 1962.
Το ρολόι του κόσμου χτυπά μεσάνυχτα. Αθήνα, Κέδρος, 1963 ( και έκδοση γ’ εκ νέου επεξεργασμένη Αθήνα, Δωρικός, 1966).
Η φυλακή του κάτω κόσμου. Αθήνα, Δωρικός, 1964 (;).
Θυμωμένα στάχυα. Αθήνα, Δωρικός, 1965.
Οι σαρκοφάγοι - Το κρασί των δειλών. Αθήνα, Πολιτικές και λογοτεχνικές εκδόσεις, 1965 (και έκδοση β΄με τίτλο Οι τουρκοφάγοι - Το κρασί των δειλών. Αθήνα, Δωρικός, 1966 (;))
Οι ήρωες κοιμούνται ανήσυχα · ΣαρκοφάγοςΙΙ. Αθήνα, Δωρικός, 1974 (έκδοση β’).
Ο άγγελος με τα γύψινα φτερά · ΣαρκοφάγοςΙΙΙ. Αθήνα, Δωρικός, 1974.
Της γης οι αντρειωμένοι. Αθήνα, 1976.
ΙΙΙ.Βιογραφίες
Ο λυράρης (Μιλτιάδης Μαλακάσης). Αθήνα, Δωρικός, 1974.
Ο κονταρομάχος (Κώστας Βάρναλης). Αθήνα, Δωρικός, 1974.
Ο εξάγγελος (Άγγελος Σικελιανός). Αθήνα, Δωρικός, 1976.
ΙV. Ποίηση
Κραυγή στα πέρατα· Ποιήματα. Αθήνα, Παλμός, 1954.
Τραγουδώ για την Κύπρο· Ποίημα. Αθήνα, Μόρφωση, 1956.
Το σπαθί και το φιλί. Αθήνα, Δωρικός, 1967.
Κοντσέρτο για δυο μυδράλλια κι ένα αηδόνι. Αθήνα, Δωρικός, 1973.
Οι εφτά κύκλοι της μοναξιάς. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
Θρηνολόι και άσμα, για το σταυρωμένο νησί. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
Πυρπολημένη μνήμη. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
V. Θέατρο
Οι κεραυνοί ξεσπούν. Αθήνα, Κάδμος, 1958.
Οι αρχιτέκτονες του τρόμου. Αθήνα, Δωρικός, 1966 (;).
Ανθισμένο όνειρο. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
Ταξίδια του χαμού. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
Πικρή θάλασσα · Ελληνική θαλασσογραφία, θεατρικό σε τρεις πράξεις. Αθήνα, Δωρικός, 1976.
Θα κλάψω αύριο · Σκηνικό ρομάντσο. Αθήνα, Δωρικός, 1975 (;).
Οι Δήμιοι με τ’ άσπρα γάντια. Αθήνα, Δωρικός, 1978.
VΙ. Ταξιδιωτική λογοτεχνία
Μπατ-Τάι. Αθήνα, Δωρικός, 1966.
Ταξίδι στην απεραντοσύνη - Οδοιπορικό. Αθήνα, δωρικός, 1976.
VΙΙ. Πολιτικά δοκίμια
Ο μεγάλος Δεκέμβρης. Αθήνα, Μαρής-Κοροντζής, 1945.
VΙΙΙ. Παιδική λογοτεχνία
Ο Ηρακλής. Αθήνα, Δωρικός, 1976.
Ο Δαίδαλος · Εικονογράφηση Γ.Πανετέα. Αθήνα, Δωρικός, χ.χ.
Ο Θησέας. Αθήνα, Δωρικός, χ.χ.
IΧ. Μετάφραση
Εουτζέν Ζεμπελεάνου, Το λουλούδι της στάχτης· Ποιήματα. Αθήνα, Δωρικός, 1974.
Χορία Λοβινέσκου, Άσπιλα και αμόλυντα · Κοινωνική σάτιρα σε δύο μέρη. Αθήνα, Δωρικός, 1975.
