Βακαλό Ελένη (1921-2001)
Σύντομο βιογραφικό για σχολική χρήση. Κατέβασε σε αρχείο 
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1921. Σε ηλικία δύο χρόνων εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1940-1945) και το 1948 έφυγε για το Παρίσι, όπου ειδικεύτηκε στην ιστορία τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ενώ παρακολούθησε επίσης σεμινάρια ανθρωπιστικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Εργάστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα στη μέση εκπαίδευση ως καθηγήτρια Νέων Ελληνικών και στη συνέχεια στράφηκε επαγγελματικά στη Σχολή Διακοσμητικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Βακαλό, την οποία ίδρυσε από κοινού με τον ζωγράφο και σκηνογράφο σύζυγό της Γιώργο Βακαλό(πουλο). Παράλληλα ασχολήθηκε με τη διδασκαλία Ιστορίας Τέχνης και την κριτική.
Στον χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1944 από τις σελίδες του περιοδικού Νέα Γράμματα και ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή, με τίτλο Θέμα και παραλλαγές. Σταθμό στην ποιητική της πορεία αποτέλεσε η ποιητική συλλογή της Στη Μορφή των θεωρημάτων (1951). Το 1991 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Γεγονότα και ιστορίες της κυρα-Ροδαλίνας. Έργα της μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, γιουγκοσλαβικά και ρουμανικά.
Το ποιητικό έργο της Ελένης Βακαλό τοποθετείται από τους ιστορικούς στον χώρο του ελληνικού μεταπολεμικού υπερρεαλισμού. Η Νόρα Αναγνωστάκη σημειώνει: «Η Βακαλό πέρασε από τον παθητικό υπερρεαλισμό στην ενεργητική δημιουργία με μεγάλα έμφρονα βήματα, κρατώντας μόνον τα διδάγματά του. […] Διατηρεί πάντα τα διδάγματα μιας κλασικής παιδείας με την έννοια της αφομοίωσης του κλασικού ύφους στο μοντέρνο σχήμα που προβάλλει. Μοιάζει σαν να βρίσκεται ενσφηνωμένη στον πανάρχαιο σκελετό μιας παράδοσης κι από κει ρίχνει ρίζες κι αγκίστρια για να πιάσει και να πιαστεί απ' αυτό που έρχεται και φέρνει. Η ασυνταξία της είναι απλώς πρόσφορη προς τη γενική προσληπτικότητά της, μια σύνταξη ιδιάζουσα που εξυπηρετεί την εκφραστική της. Η ασυνταξία αυτή ως τρόπος εκφραστικός έχει ταυτόσημες επιδιώξεις προς το περιεχόμενο της ποίησης της. Αντιστοιχεί κι αυτή στην έννοια του άμεσου, γυμνού, απλού και ανεπιτήδευτου ποιού του περιεχομένου, εξυπηρετώντας τη γενική ενότητα. Αν δεχτεί κανένας το αποτέλεσμα οφείλει να παραδεχτεί και τα μέσα.»
Ανθολογούνται στα σχολικά βιβλία:
Άλλα βιογραφικά
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1921 και το 1922 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχαιολογία στην Αθήνα και Ιστορία της Τέχνης στο Παρίσι. Παντρεύτηκε τον ζωγράφο και σκηνογράφο Γιώργο Βακαλό. Στην ποίησή της χρησιμοποιεί μια γλώσσα απογυμνωμένη από τους παραδοσιακούς λυρικούς τρόπους, που αποβλέπει στο να εκφράσει την ουσία των πραγμάτων. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: Θέμα και παραλλαγές (1945), Αναμνήσεις από μια Εφιαλτική Πολιτεία (1948), Στη μορφή των Θεωρημάτων (1951), Το Δάσος (1954), Τοιχογραφία (1956), Ημερολόγιο της Ηλικίας (1958), Περιγραφή του Σώματος (1959), Η Έννοια των Τυφλών (1962), Ο Τρόπος να κινδυνεύουμε (1966), Γενεαλογία (1971), Του κόσμου (1978), Πριν από το λυρισμό (1981). Δημοσίευσε επίσης λογοτεχνικές κριτικές και δοκίμια Ιστορίας της Τέχνης. Έχει τιμηθεί με Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1991).
Πηγή: Σχολικό βιβλίο γ' λυκείου
Η Ελένη Βακαλό γεννήθηκε Ελένη Σταυρινού στην Κωνσταντινούπολη. Σε ηλικία δύο χρόνων εγκαταστάθηκε με την οικογένειά της στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1940-1945) και το 1948 έφυγε για το Παρίσι, όπου ειδικεύτηκε στην ιστορία τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, ενώ παρακολούθησε επίσης σεμινάρια ανθρωπιστικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Εργάστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα στη μέση εκπαίδευση ως καθηγήτρια Νέων Ελληνικών και στη συνέχεια στράφηκε επαγγελματικά στη Σχολή Διακοσμητικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Βακαλό, την οποία ίδρυσε από κοινού με τον ζωγράφο και σκηνογράφο σύζυγό της Γιώργο Βακαλό(πουλο). Παράλληλα ασχολήθηκε με τη διδασκαλία Ιστορίας Τέχνης και την κριτική. Ως τεχνοκριτικός συνεργάστηκε με την εφημερίδα Τα Νέα (1952-1975 με ενδιάμεση διακοπή κατά τη διάρκεια της επταετούς δικτατορίας) και περιοδικά όπως ο Ζυγός, τα Νέα Γράμματα, η Καινούρια Εποχή, η Κριτική και με την Ελληνική Ραδιοφωνία (1954-1957 και 1977-1978). Στον χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1944 από τις σελίδες του περιοδικού Νέα Γράμματα και ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή, με τίτλο Θέμα και παραλλαγές. Σταθμό στην ποιητική της πορεία αποτέλεσε η ποιητική συλλογή της Στη Μορφή των θεωρημάτων (1951). Το 1991 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Γεγονότα και ιστορίες της κυρα-Ροδαλίνας. Έργα της μεταφράστηκαν στα γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά, γιουγκοσλαβικά και ρουμανικά. Είναι μέλος της Εθνικής Εταιρείας Λογοτεχνών και της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση. Το ποιητικό έργο της Ελένης Βακαλό τοποθετείται από τους ιστορικούς στον χώρο του ελληνικού μεταπολεμικού υπερρεαλισμού.
Πηγή: Ε.ΚΕ.ΒΙ.
Εργογραφία
Ποίηση
Θέματα και παραλλαγές
Αναμνήσεις από μια εφιαλτική πολιτεία
Στη μορφή των θεωρημάτων
Το Δάσος
Τοιχογραφία
Ημερολόγιο της ηλικίας
Περιγραφή του σώματος
Η έννοια των τυφλών
Ο τρόπος να κινδυνεύουμε
Γενεαλογία
Του κόσμου
Πριν από το λυρισμό
Γενεαλογία του κόσμου
Γεγονότα και ιστορίες της κυρα-Ροδαλίνας
Οι παλάβρες της κυρα - Ροδαλίνας
Το άλλο του πράγματος· Ποίηση 1954-1994
Επιλεγόμενα
Δοκίμιο
Εισαγωγή σε θέματα ζωγραφικής
Δώδεκα μαθήματα για τη σύγχρονη τέχνη
Η έννοια των μορφών
Ρυθμοί και όροι της ευρωπαϊκής τέχνης
Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην ΕλλάδαΑ·Αφαίρεση
Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην ΕλλάδαΒ’·Εξπρεσσιονισμός - Υπερρεαλισμός
Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην ΕλλάδαΓ’·Ο μύθος της ελληνικότητας
Η φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης στην ΕλλάδαΔ’·Μετά την αφαίρεση
Από την πλευρά του θεατή· Δοκίμια
Κριτική εικαστικών τεχνώνΑ’ - Β΄
