Ένα γράμμα στη Μίνα, Γιώργος Σεφέρης

Ε3

Γιώργος Σεφέρης

Ένα γράμμα στη Μίνα

Το γράμμα αυτό το απευθύνει ο Γιώργος Σεφέρης στη μικρή Μίνα Λόντου, κόρη της αγαπημένης του και αργότερα συζύγου του Μαρώς Ζάννου-Λόντου. Ο ποιητής που συνήθιζε να χρησιμοποιεί ψευδώνυμα, εδώ «μεταμορφώνεται», με το ψευδώνυμο Τάκης Μαλικοκός, σ’ ένα παιδάκι που τάχα του φέρνει φράουλες.

Κορυτσά, 10 Ιουνίου 1937

Καλή μου Μίνα,

Χάρηκα πάρα πολύ για το γράμμα σου, που μου ήρθε σήμερα το πρωί. Σε λίγο θα πάτε στην Αίγινα και τότε θα έχεις καιρό να μου γράφεις περισσότερο. Θα σου γράφω κι εγώ. Εδώ, μόλις τώρα άρχισε το καλοκαίρι. Έρχεται αργά γιατί, φαντάζομαι, ο κόσμος δεν το αγαπά πολύ. Οι Κυρίες για να προφυλαχτούν από τον ήλιο κρατούν ομπρέλες της βροχής κατάμαυρες και οι Κύριοι μοιάζουν πάρα πολύ κατσούφηδες, επειδή κάνει λίγη ζέστη. Εγώ λυπούμαι που δεν έχει θάλασσα για να κάμω το πρώτο μου μπάνιο. Πηγαίνω όμως μακρινούς περιπάτους μ’ ένα φίλο που είναι δυο φορές πιο μακρύς από μένα και γελά με μια ψιλή ψιλή φωνίτσα «Χι χι χι» όλη την ώρα. Την άλλη φορά βρήκαμε ένα βουνό που ήταν όλο βυσσινί, πολύ όμορφο. Το περίεργο είναι όμως ότι και τ’ αρνιά που βοσκούσαν πάνω σ’ εκείνο το βουνό ήταν βυσσινιά και ο βοσκός.

Σ’ ευχαριστώ που μου έστειλες τα ποιήματα. Τα έδειξα σ’ ένα παιδάκι που μου φέρνει φράουλες κάθε πρωί. Κάτι φράουλες μεγάλες σα βερίκοκα. Τ’ όνομά του είναι Τάκης Μαλικοκός, έχει μια σουβλερή μυτίτσα, πολύ έξυπνο, θα είναι πάνω κάτω στην ηλικία σου. Αλλά ξέρει λίγα ελληνικά και αναγκάστηκα να του τα μεταφράσω. Τον διασκέδασαν πάρα πολύ. Τώρα το μεσημέρι ήρθε πάλι και μου έφερε ένα δικό του ποίημα. Μου είπε να σου το στείλω. Το μεταφράζω κι αυτό:

ΤΑ ΒΟΥΝΑ

Τα ψηλά βουνά εκεί πέρα,
κουβεντιάζουν σα νυχτώνει
και μιλάνε για τη μέρα
που στα πόδια τους τελειώνει.

130

Ε΄. ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων

Η πιο γέρικη κορφή
με τα χιονισμένα φρύδια
έχει μια φωνή βραχνή
γιατί τρώει πολλά κρεμμύδια
σαν ξυπνήσει την αυγή.

Η άλλη εκεί πιο χαμηλά
είναι μια χοντρή κοπέλα
με ολοπράσινα μαλλιά
ξαπλωμένη σα βαρέλα
που στον ύπνο της μιλά.

Πάνω από τις λαγκαδιές
που σφυρίζουν σαν καλάμια
είναι ακόμη τρεις κορφές
τυλιγμένες με ποτάμια
και φωνάζουν σαν τρελές.

Μα το πιο καλό βουνό
μοναχό του ψιθυρίζει
όταν με το δειλινό
το θυμάρι του μυρίζει
κάτω από τον ουρανό.

ΤΑΚΗΣ ΜΑΛΙΚΟΚΟΣ

Γεια σου, Μίνα, τη Δευτέρα θα σου στείλω γραμματόσημα από τη Φλώρινα.

Σε φιλώ
ΓΙΩΡΓΟΣ

131

Ε΄. ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων

Ερωτήσεις - Δραστηριότητες

Να σχεδιάσετε ένα σκίτσο ή μια γελοιογραφία του φίλου με την «ψιλή ψιλή φωνίτσα», παίρνοντας ως αφορμή τα ελάχιστα στοιχεία που μας δίνει ο αποστολέας της επιστολής και εμπλουτίζοντάς τα με υλικό της φαντασίας σας.
Ο Γ. Σεφέρης συνήθιζε να κρατά ημερολόγιο. Πώς φαντάζεστε ότι θα περιέγραφε στο ημερολόγιό του μια «περιπέτεια στο βυσσινί βουνό»;
Ποιο σχήμα λόγου χρησιμοποιεί για να περιγράψει με ζωντάνια τα βουνά στο ποίημα; Ποια βουνοκορφή από το ποίημα σας αρέσει περισσότερο και γιατί;
Να σχολιάσετε το περιεχόμενο του γράμματος, τον τρόπο γραφής του, αν είναι αστείο και αν αναφέρεται σε πραγματικά γεγονότα. Για ποιο λόγο νομίζετε ότι το έγραψε ο Γ. Σεφέρης;
Τοποθετήστε τον εαυτό σας στη θέση της Μίνας και απαντήστε μ’ ένα γράμμα στον ποιητή.

Γιώργος Σεφέρης
(Σμύρνη 1900 - Αθήνα 1971)
Από τους κορυφαίους ποιητές της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γιώργος Σεφεριάδης. Ασχολήθηκε, επίσης, με το κριτικό δοκίμιο και τη μετάφραση. Χάρισε στην Ελλάδα το πρώτο Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, το 1963. Ο Σεφέρης έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι, ακολούθησε διπλωματική καριέρα και με την ιδιότητά του αυτή ταξίδεψε σε πολλές χώρες. Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1931 με την ποιητική συλλογή Στροφή, η οποία θεωρήθηκε σταθμός στην ιστορία της νεοελληνικής ποίησης. Αντλεί συχνά τα θέματα της ποίησής του από την αρχαία ελληνική μυθολογία και με το έργο του θέλει να δείξει τη δύσκολη αλλά ένδοξη πορεία του ελληνισμού ανά τους αιώνες. Έγραψε ακόμη τα έργα: Η στέρνα, Τετράδιο γυμνασμάτων, Μυθιστόρημα, Ημερολόγιο καταστρώματος α’, β’, γ’, Κίχλη κ.ά.

Βιογραφικό με περισσότερες πληροφορίες

Πάμπλο Πικάσο, Μονοκονδυλιές

Παιχνίδια με το χαρτί και το μολύβι

α) Μονοκονδυλιές
Οι μονοκονδυλιές είναι σχέδια που τα σχηματίζει ο ζωγράφος χωρίς το εργαλείο του να πάψει να ακουμπά στο χαρτί. Οι μονοκονδυλιές που βλέπετε αριστερά είναι του ζωγράφου Πάμπλο Πικάσο. Δοκιμάστε να κάνετε κι εσείς σχέδια με μια συνεχή γραμμή. Να, και μερικές ιδέες: Γράψτε με μονοκονδυλιά το όνομά σας, ένα αστέρι, ένα μαίανδρο ή κάτι πιο περίπλοκο.

β) Το παιχνίδι με τις εφημερίδες
Κόψτε και συγκεντρώστε διάφορες λέξεις και φράσεις από σελίδες εφημερίδων. Στη συνέχεια, συνδυάστε και κολλήστε λέξεις, ώστε να συνθέσετε ένα κείμενο, από το οποίο να προκύπτουν ειδήσεις για γεγονότα φανταστικά, διασκεδαστικά ή και παράλογα.

132

Γιώργος Σεφέρης
στο βιβλίο «Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας»
Πρόσωπα και θέματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας (Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα) ,
Συμφραστικός Πίνακας Λέξεων (Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα), ,
Εποχές και Συγγραφείς. Γιώργος Σεφέρης (βίντεο) [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ],
στο ΕΚΕΒΙ
Αναγνώσεις ποιημάτων στο Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού
στον ΠΟ.Θ.Ε.Γ.
στο B.B.C.
Η δήλωση του Σεφέρη κατά της χούντας στην Ελλάδα (1969)

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων Ε' & Στ' Δημοτικού

Γιώργος Σεφέρης

Ένα γράμμα στη Μίνα

Παιχνίδια με το χαρτί και το μολύβι