Τα κείμενα που ακολουθούν έχουν επιλεγεί από το βιβλίο του Ζακ
Λε Γκοφ Η Ευρώπη. Μια αφήγηση για παιδιά και νέους. Στο έργο αυτό ο σπουδαίος
ιστορικός μιλά με απλό και γλαφυρό τρόπο για την ιστορία και τον πολιτισμό της
«γηραιάς ηπείρου», αλλά και για τις κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις στον
ευρωπαϊκό χώρο από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας.
Οι Έλληνες επινοούν την Ευρώπη
Η Ευρώπη είναι επινόηση των Ελλήνων. Ο ποιητής Ησίοδος (τέλος
του 8ου - αρχές του 7ου αιώνα π.Χ.) είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε το όνομα
«Ευρώπη», και ο περίφημος Ηρόδοτος, ο «πατέρας της Ιστορίας», τον 5ο αιώνα π.Χ.
έγραψε: «Όσο για την Ευρώπη, φαίνεται ότι δε γνωρίζουμε ούτε από πού προέρχεται
το όνομά της ούτε ποιος της το έδωσε».
✳ ✳ ✳
Η ευρωπαϊκή οικογένεια
Γ ια να καταλάβουμε γιατί οι Ευρωπαίοι είναι τόσο διαφορετικοί,
αλλά αποτελούν παρόλα αυτά μια κοινότητα, μπορούμε να σκεφτούμε μια οικογένεια.
Υπάρχει κάτι κοινό μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, αλλά καθένας έχει την
προσωπικότητά του, διαφορετική φυσιογνωμία, κυρίως έναν χαρακτήρα, μια
διαφορετική συμπεριφορά.
✳ ✳ ✳
Δημοκράτες, ανθρωπιστές και
μαθηματικοί
Η ελληνική κληρονομιά είναι πρώτα απ’ όλα η αίσθηση της
Δημοκρατίας (δηλαδή της εξουσίας του λαού), της ισότητας των πολιτών (των
κατοίκων της πόλης) μπροστά στο νόμο και στη συμμετοχή στις δημόσιες υποθέσεις.
Η Ευρώπη είναι η πιο δημοκρατική ήπειρος· ωστόσο, η δημοκρατία γνώρισε περιόδους
ισχυρών κλυδωνισμών και μεγάλες αντιπαραθέσεις από την εποχή των Ελλήνων. Και
σήμερα ακόμα, η δημοκρατία απέχει πολύ από το να είναι τέλεια στην Ευρώπη.
μετάφραση: Βάσιας Τσοκόπουλος
248
Ι΄ ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑ
Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων
Η Ευρώπη και ο Δίας μεταμορφωμένος σε ταύρο.
Παράσταση του Ζωγράφου του Βερολίνου ζωγραφισμένη σε αγγείο ειδικό
για το ανακάτεμα
του κρασιού
με νερό (κρατήρας).
Γύρω στο 480 π.Χ.
Ερωτήσεις - Δραστηριότητες
Γιατί νομίζετε ότι η Ευρώπη ονομάζεται «γηραιά
ήπειρος»;
Να συζητήσετε στην τάξη σας την άποψη ότι η σωστή
Ενωμένη Ευρώπη θα πρέπει να είναι: α) η Ευρώπη των δικαιωμάτων του
ανθρώπου, β) η Ευρώπη των εργαζομένων, γ) η Ευρώπη του πολιτισμού και
της παιδείας, δ) η Ευρώπη της οικολογικής ευαισθησίας.
Να βρείτε από το σχολικό βιβλίο της Ιστορίας της
Αρχαίας Ελλάδας γεγονότα που να δείχνουν τη γέννηση και την ανάπτυξη της
δημοκρατίας.
Ζακ Λε Γκοφ
(Jacques le Goff, Γαλλία 1924)
Κορυφαίος ιστορικός διεθνούς κύρους, αρχαιολόγος, μουσικός και μαθηματικός.
Έχει μελετήσει ιδιαίτερα την ιστορική περίοδο του Μεσαίωνα. Είναι υπέρμαχος
της Ευρωπαϊκής Ένωσης.